جلسه اضطراری دولت در منزل صدر‌حاج‌سید جوادی
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
هفته سوم مردادماه 1358 آبستن اتفاقی خاص نبوده است. ادامه واکنش نسبت به برگزاری انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی، تداوم واکنش‌ها به تعطیلی روزنامه آیندگان و تدارک برای برپایی تظاهرات روز قدس شاید مهمترین رویدادهایی است که در تورق روزنامه‌های آن روزها جلب توجه می‌کند. روزنامه اطلاعات روز شنبه 20 مردادماه در صفحه اول گفت‌وگویی را با آیتالله دکتر بهشتی به چاپ رسانده که در این گفت‌وگو، بهشتی از تغییرات احتمالی در پیش‌نویس قانون اساسی خبر داده است. از جمله این تغییرات را وی، تغییر در اختیارات مربوط به مقام رئیس‌جمهوری دانسته و در این زمینه گفته است: «ما هم فکر می‌کنیم که یک مقداری از اختیاراتی که در این قانون برای رئیس‌جمهور پیش‌بینی شده، بکاهیم... در آیین‌نامه و آن اصولی که مربوط به کیفیت کار شورای نگهبان قانون اساسی است حتما اصلاحاتی داده می‌شود... یک نقص بزرگ در قانون اساسی است که می‌گوید رئیس‌جمهور باید مسلمان و ایرانی باشد. به نظر من این خیلی کم است. رئیس‌جمهورها در یک جامعه اسلامی باید در مسائل اسلام و اجتماع صاحب‌نظر باشند و چرا ما این قید را در قانون اساسی نیاوریم تا مثل آمریکا نشود که فلان هنرپیشه هم هوس کند که رئیس‌جمهور شود، اصلا از آن اول نامزد نشود برای این مقام.»
توصیه‌های فریدون تنکابنی به منتقدین
روزنامه اطلاعات همچنین در این روز در صفحه نظرها و اندیشه‌ها یادداشتی را به قلم فریدون تنکابنی، نویسنده منتشر کرده است. یادداشتی که در آن تنکابنی به حمایت از انقلاب و دستاوردهای آن در مقابل منتقدین برخاسته است. فریدون تنکابنی در این یادداشت مخاطبین سخن خویش را چنین معرفی می‌کند: «روی سخن من با آن گروهی است که هر چند ساده و صادق‌اند، به سبب اینکه سال‌ها زیر فشار رژیم دیکتاتوری گذشته بوده‌اند و نمی‌توانسته یا نمی‌خواستند برای باز یافتن حقیقت تلاش کنند، هم ناآگاهند و هم دچار تنبلی فکری و ذهنی و به این دو دلیل هر چه دیگران بگویند، اینان ندانسته تکرار می‌کنند...» ببینیم سخن‌شان چیست؟ «مردم همه ناراضی‌اند. این نتیجه‌گیری از آنجاست که آنان «مردم» دور و بر خود را، کسانی نظیر خود را، دوستان و آشنایان خود را با ملت ایران اشتباه می‌کنند و نظر آن گروه معدود را تعمیم می‌دهند...» تنکابنی سپس در مقابل هر نقد مشخص این گروه از مخاطبین، سخنی را مکتوب کرده است، از جمله آنکه: «می‌گویی سانسور هست؟ شگفتا! با این همه روزنامه و نشریه و مجله و کتاب که منتشر می‌شوند و دولت یک کلمه آنها را پس و پیش نمی‌کند، باز چگونه می‌توانی دم از سانسور بزنی؟... وظیفه همه ماست که با وحدت عمل و وحدت کلام (البته با حفظ حق انتقاد و آزادی کلام) زیر پرچم امام گردآییم و در این خط اصلی درست حرکت کنیم. تقویت رهبری امام، تقویت انقلاب است و تضعیف آن، تضعیف انقلاب...»
توقیف 10 نشریه
یک هفته پس از تصویب لایحه قانون جدید مطبوعات در شورای انقلاب، روزنامه کیهان روز یکشنبه 21 مردادماه 58 در صفحه اول از تعطیلی 10 روزنامه و مجله خبر داده است. کیهان علت تعطیلی این نشریات را یکی از بندهای لایحه قانونی مطبوعات دانسته که براساس آن وابستگان رژیم گذشته از حق داشتن نشریات برخوردار نمی‌باشند. در میان نشریات تعطیل شده نام نشریه تهران مصور به مدیرمسوولی عبدالله والا، مجله سخن به مدیرمسوولی پرویز ناتل خانلری و روزنامه آذر آبادگان به مدیرمسوولی محمد دیهیم به چشم می‌خورد. در همین حال روزنامه کیهان در کنار این خبر، از امکان مجدد انتشار روزنامه آیندگان تحت شرایطی خاص خبر داده است. ناصر میناچی، وزیر ارشاد ملی در گفت‌وگویی با کیهان درباره مصادره چاپخانه روزنامه آیندگان گفته است: «روزنامه آیندگان مصادره نشده و تنها چاپخانه آیندگان که متعلق به اسرائیل بوده مصادر شده است و بنابراین آیندگان طبق قانون می‌تواند منتشر شود.»
صفارزاده و انتقاد از انتخابات
روزنامه کیهان همچنین روز یکشنبه 21 مردادماه در صفحه گفت‌وگو، گفت‌وگویی کوتاه را با طاهره صفارزاده، نویسنده که البته خود نیز کاندیدای این انتخابات بود، درباره نتیجه انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی انجام داده است. صفارزاده در این گفت‌وگو درباره نحوه برگزاری انتخابات می‌گوید: «متاسفانه نحوه برگزاری انتخابات باعث دلسردی است و همه مسائلی که پیش آمده نشان‌دهنده یک نوع رفتار غیراسلامی است... متاسفانه کارهایی که صورت گرفت نه تنها اسلامی و انقلابی نبود بلکه باعث دلگرمی ضدانقلاب هم شد.» روزنامه کیهان، در این روز در صفحه مقالات، یک مقاله از دکتر حبیب‌الله پیمان نیز منتشر کرده است. دکتر پیمان که خود نیز کاندیدای انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی بود در این مقاله اصولی را که به اعتقاد او باید در قانون اساسی گنجانده شود برشمرده و توضیح داده است.
کیانوری و انتخابات مجلس خبرگان
روزنامه کیهان روز دوشنبه 22 مردادماه نیز در صفحه گفت‌وگو، با نورالدین کیانوری، دبیرکل حزب توده درباره نحوه برگزاری انتخابات مجلس خبرگان به گفت‌وگو نشسته است. به اعتقاد کیانوری «در امر انتخابات بی‌نظمی‌هایی چشمگیر دیده شد که طبعا آن چیزی نبود که از ایران و جمهوری اسلامی انتظار می‌رود... بهتر بود شرایط عضویت در مجلس خبرگان به‌گونه‌ای تنظیم می‌شد که تمام جریانات سیاسی عمده کشور می‌توانستند در‌آن شرکت کنند.» در ادامه این گفت‌وگو خبرنگار کیهان نظر کیانوری را درباره نوشتن آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان توسط یک کمیسیون دولتی پرسیده است که دبیرکل حزب توده به آن چنین پاسخ داده: «ما به طور کلی با نظر امام خمینی موافقیم. همانطور که ایشان بارها فرموده‌اند باید کاری کرد که هر چه سریع‌تر تکلیف قانون اساسی مشخص گردد و این مساله عمده‌ای است که پیش روی خود داریم و مسائلی از قبیل آیین‌نامه داخلی در درجه دوم اهمیت است.»
زد و خورد موافقین و مخالفین آیندگان
در روزنامه‌های روز دوشنبه 22 مردادماه همچنین یک خبر به صورت مشترک دیده می‌شود. خبر تظاهرات خونین خیابانی در تهران به همراه عکس‌های این تظاهرات در صفحه اول روزنامه‌های کیهان و اطلاعات به چشم می‌خورد. این تظاهرات که در دانشگاه تهران و به دعوت جبهه دموکراتیک ملی و در اعتراض به توقیف روزنامه آیندگان برگزار شده بود، با اعتراض موافقان حکم دادستانی مواجه شد و در پی این اتفاق زد و خورد میان موافقان و مخالفان بسته شدن این روزنامه آغاز شد. طبق گزارش روزنامه اطلاعات در این تظاهرات بیش از 600 نفر زخمی شدند. به دنبال وقوع این حادثه در تهران، روزنامه اطلاعات روز سه‌شنبه 23 مردادماه از صدور دستور جلب هدایت‌الله متین‌دفتری، عضو هیات اجرایی جبهه دموکراتیک ملی و رضا مرزبان، مدیرمسوول روزنامه پیغام‌امروز از سوی دادستانی تهران خبر داد.
جلسه در منزل صدر حاج سیدجوادی
اتفاق رخ داده در دانشگاه تهران و زد و خورد خونین مخالفین و موافقین بسته شدن روزنامه آیندگان در هیات دولت موقت نیز بازتاب داشت تا جایی که روزنامه اطلاعات روز سه‌شنبه 23 مرداد، تیتر یک خود را به اظهارنظر مقامات عالی کشور درباره این رویداد اختصاص داده است. مطابق خبر روزنامه اطلاعات «آقای مهندس بازرگان نخست‌وزیر و حضرت آیتالله طالقانی، شب گذشته در منزل احمد صدر حاج سیدجوادی وزیر دادگستری جلسه‌ای داشتند. در این جلسه که هاشم صباغیان وزیر کشور، دکتر یزدی وزیر امور خارجه، مهندس یدالله سحابی وزیر مشاور در امور طرح‌های انقلابی و نیز دکتر صادق طباطبایی سخنگوی دولت و تنی چند از سیاسیون حضور داشتند، پیرامون حوادث دانشگاه تهران بحث و تبادل نظر کردند. در این جلسه شرکت‌کنندگان به این نتیجه رسیدند که در حوادث و تحریکاتی که از جانب پاره‌ای راهپیمایان مجهز به انواع سلاح‌ها صورت گرفت، ردپای صهیونیسم، ساواک و عوامل رژیم سابق مشاهده شده است.» در ادامه خبر روزنامه اطلاعات به نقل از صادق طباطبایی، سخنگوی دولت می‌خوانیم که «این جلسه که به دعوت قبلی آقای احمد صدر حاج سیدجوادی تشکیل شده بود، فرصتی پیش آورد تا رهبران سیاسی از نقطه‌نظرهای حضرت آیتالله طالقانی درباره حوادث پریروز آگاه شوند که همانا ردپای صهیونیست را در این حوادث می‌دیدند.»
هشدار آیتالله طالقانی
روز پنجشنبه 25 مردادماه روزنامه کیهان سخنان آیتالله طالقانی در آیین شب قدر در کاخ سعدآباد را بازتاب داده است، سخنانی که در آن طالقانی به انتقاد از گروه‌بندی‌ها و اختلافات میان جناح‌ها پرداخته و به چهره‌های سیاسی هشدار داده است.آیتالله طالقانی در سخنان خود گفته است: «ما نمی‌خواهیم مثل سیاستمداران دنیا، وعده آب و نان بدهیم و عمل نکنیم... اگر خدای ناخواسته وضع به همین منوال پیش برود، مستبدین برهمه ما مسلط خواهند شد و به صغیر و کبیر هم رحم نخواهند کرد... می‌خواستم گریه کنم به حال ملتی که آن یگانگی و وحدت و شوری را که داشت به تدریج تبدیل به خصومت، جبهه‌گیری و عداوت می‌کند.»
توصیه‌های فریدون تنکابنی به منتقدین
روزنامه اطلاعات همچنین در این روز در صفحه نظرها و اندیشه‌ها یادداشتی را به قلم فریدون تنکابنی، نویسنده منتشر کرده است. یادداشتی که در آن تنکابنی به حمایت از انقلاب و دستاوردهای آن در مقابل منتقدین برخاسته است. فریدون تنکابنی در این یادداشت مخاطبین سخن خویش را چنین معرفی می‌کند: «روی سخن من با آن گروهی است که هر چند ساده و صادق‌اند، به سبب اینکه سال‌ها زیر فشار رژیم دیکتاتوری گذشته بوده‌اند و نمی‌توانسته یا نمی‌خواستند برای باز یافتن حقیقت تلاش کنند، هم ناآگاهند و هم دچار تنبلی فکری و ذهنی و به این دو دلیل هر چه دیگران بگویند، اینان ندانسته تکرار می‌کنند...» ببینیم سخن‌شان چیست؟ «مردم همه ناراضی‌اند. این نتیجه‌گیری از آنجاست که آنان «مردم» دور و بر خود را، کسانی نظیر خود را، دوستان و آشنایان خود را با ملت ایران اشتباه می‌کنند و نظر آن گروه معدود را تعمیم می‌دهند...» تنکابنی سپس در مقابل هر نقد مشخص این گروه از مخاطبین، سخنی را مکتوب کرده است، از جمله آنکه: «می‌گویی سانسور هست؟ شگفتا! با این همه روزنامه و نشریه و مجله و کتاب که منتشر می‌شوند و دولت یک کلمه آنها را پس و پیش نمی‌کند، باز چگونه می‌توانی دم از سانسور بزنی؟... وظیفه همه ماست که با وحدت عمل و وحدت کلام (البته با حفظ حق انتقاد و آزادی کلام) زیر پرچم امام گردآییم و در این خط اصلی درست حرکت کنیم. تقویت رهبری امام، تقویت انقلاب است و تضعیف آن، تضعیف انقلاب...»
توقیف 10 نشریه
یک هفته پس از تصویب لایحه قانون جدید مطبوعات در شورای انقلاب، روزنامه کیهان روز یکشنبه 21 مردادماه 58 در صفحه اول از تعطیلی 10 روزنامه و مجله خبر داده است. کیهان علت تعطیلی این نشریات را یکی از بندهای لایحه قانونی مطبوعات دانسته که براساس آن وابستگان رژیم گذشته از حق داشتن نشریات برخوردار نمی‌باشند. در میان نشریات تعطیل شده نام نشریه تهران مصور به مدیرمسوولی عبدالله والا، مجله سخن به مدیرمسوولی پرویز ناتل خانلری و روزنامه آذر آبادگان به مدیرمسوولی محمد دیهیم به چشم می‌خورد. در همین حال روزنامه کیهان در کنار این خبر، از امکان مجدد انتشار روزنامه آیندگان تحت شرایطی خاص خبر داده است. ناصر میناچی، وزیر ارشاد ملی در گفت‌وگویی با کیهان درباره مصادره چاپخانه روزنامه آیندگان گفته است: «روزنامه آیندگان مصادره نشده و تنها چاپخانه آیندگان که متعلق به اسرائیل بوده مصادر شده است و بنابراین آیندگان طبق قانون می‌تواند منتشر شود.»
صفارزاده و انتقاد از انتخابات
روزنامه کیهان همچنین روز یکشنبه 21 مردادماه در صفحه گفت‌وگو، گفت‌وگویی کوتاه را با طاهره صفارزاده، نویسنده که البته خود نیز کاندیدای این انتخابات بود، درباره نتیجه انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی انجام داده است. صفارزاده در این گفت‌وگو درباره نحوه برگزاری انتخابات می‌گوید: «متاسفانه نحوه برگزاری انتخابات باعث دلسردی است و همه مسائلی که پیش آمده نشان‌دهنده یک نوع رفتار غیراسلامی است... متاسفانه کارهایی که صورت گرفت نه تنها اسلامی و انقلابی نبود بلکه باعث دلگرمی ضدانقلاب هم شد.» روزنامه کیهان، در این روز در صفحه مقالات، یک مقاله از دکتر حبیب‌الله پیمان نیز منتشر کرده است. دکتر پیمان که خود نیز کاندیدای انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی بود در این مقاله اصولی را که به اعتقاد او باید در قانون اساسی گنجانده شود برشمرده و توضیح داده است.
کیانوری و انتخابات مجلس خبرگان
روزنامه کیهان روز دوشنبه 22 مردادماه نیز در صفحه گفت‌وگو، با نورالدین کیانوری، دبیرکل حزب توده درباره نحوه برگزاری انتخابات مجلس خبرگان به گفت‌وگو نشسته است. به اعتقاد کیانوری «در امر انتخابات بی‌نظمی‌هایی چشمگیر دیده شد که طبعا آن چیزی نبود که از ایران و جمهوری اسلامی انتظار می‌رود... بهتر بود شرایط عضویت در مجلس خبرگان به‌گونه‌ای تنظیم می‌شد که تمام جریانات سیاسی عمده کشور می‌توانستند در‌آن شرکت کنند.» در ادامه این گفت‌وگو خبرنگار کیهان نظر کیانوری را درباره نوشتن آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان توسط یک کمیسیون دولتی پرسیده است که دبیرکل حزب توده به آن چنین پاسخ داده: «ما به طور کلی با نظر امام خمینی موافقیم. همانطور که ایشان بارها فرموده‌اند باید کاری کرد که هر چه سریع‌تر تکلیف قانون اساسی مشخص گردد و این مساله عمده‌ای است که پیش روی خود داریم و مسائلی از قبیل آیین‌نامه داخلی در درجه دوم اهمیت است.»
زد و خورد موافقین و مخالفین آیندگان
در روزنامه‌های روز دوشنبه 22 مردادماه همچنین یک خبر به صورت مشترک دیده می‌شود. خبر تظاهرات خونین خیابانی در تهران به همراه عکس‌های این تظاهرات در صفحه اول روزنامه‌های کیهان و اطلاعات به چشم می‌خورد. این تظاهرات که در دانشگاه تهران و به دعوت جبهه دموکراتیک ملی و در اعتراض به توقیف روزنامه آیندگان برگزار شده بود، با اعتراض موافقان حکم دادستانی مواجه شد و در پی این اتفاق زد و خورد میان موافقان و مخالفان بسته شدن این روزنامه آغاز شد. طبق گزارش روزنامه اطلاعات در این تظاهرات بیش از 600 نفر زخمی شدند. به دنبال وقوع این حادثه در تهران، روزنامه اطلاعات روز سه‌شنبه 23 مردادماه از صدور دستور جلب هدایت‌الله متین‌دفتری، عضو هیات اجرایی جبهه دموکراتیک ملی و رضا مرزبان، مدیرمسوول روزنامه پیغام‌امروز از سوی دادستانی تهران خبر داد.
جلسه در منزل صدر حاج سیدجوادی
اتفاق رخ داده در دانشگاه تهران و زد و خورد خونین مخالفین و موافقین بسته شدن روزنامه آیندگان در هیات دولت موقت نیز بازتاب داشت تا جایی که روزنامه اطلاعات روز سه‌شنبه 23 مرداد، تیتر یک خود را به اظهارنظر مقامات عالی کشور درباره این رویداد اختصاص داده است. مطابق خبر روزنامه اطلاعات «آقای مهندس بازرگان نخست‌وزیر و حضرت آیتالله طالقانی، شب گذشته در منزل احمد صدر حاج سیدجوادی وزیر دادگستری جلسه‌ای داشتند. در این جلسه که هاشم صباغیان وزیر کشور، دکتر یزدی وزیر امور خارجه، مهندس یدالله سحابی وزیر مشاور در امور طرح‌های انقلابی و نیز دکتر صادق طباطبایی سخنگوی دولت و تنی چند از سیاسیون حضور داشتند، پیرامون حوادث دانشگاه تهران بحث و تبادل نظر کردند. در این جلسه شرکت‌کنندگان به این نتیجه رسیدند که در حوادث و تحریکاتی که از جانب پاره‌ای راهپیمایان مجهز به انواع سلاح‌ها صورت گرفت، ردپای صهیونیسم، ساواک و عوامل رژیم سابق مشاهده شده است.» در ادامه خبر روزنامه اطلاعات به نقل از صادق طباطبایی، سخنگوی دولت می‌خوانیم که «این جلسه که به دعوت قبلی آقای احمد صدر حاج سیدجوادی تشکیل شده بود، فرصتی پیش آورد تا رهبران سیاسی از نقطه‌نظرهای حضرت آیتالله طالقانی درباره حوادث پریروز آگاه شوند که همانا ردپای صهیونیست را در این حوادث می‌دیدند.»
هشدار آیتالله طالقانی
روز پنجشنبه 25 مردادماه روزنامه کیهان سخنان آیتالله طالقانی در آیین شب قدر در کاخ سعدآباد را بازتاب داده است، سخنانی که در آن طالقانی به انتقاد از گروه‌بندی‌ها و اختلافات میان جناح‌ها پرداخته و به چهره‌های سیاسی هشدار داده است.آیتالله طالقانی در سخنان خود گفته است: «ما نمی‌خواهیم مثل سیاستمداران دنیا، وعده آب و نان بدهیم و عمل نکنیم... اگر خدای ناخواسته وضع به همین منوال پیش برود، مستبدین برهمه ما مسلط خواهند شد و به صغیر و کبیر هم رحم نخواهند کرد... می‌خواستم گریه کنم به حال ملتی که آن یگانگی و وحدت و شوری را که داشت به تدریج تبدیل به خصومت، جبهه‌گیری و عداوت می‌کند.»
تبلیغات
