آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۸

چکیده

متن

برگزاری انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی و نتایج حاصل از آن اصلی‌ترین مسئله‌ای است که مطبوعات در هفته دوم مردادماه 1358 به آن پرداخته‌اند. روزنامه‌های کیهان و اطلاعات با تیتر کردن این عبارت «آخرین نتایج شمارش آراء انتخابات مجلس خبرگان» در روز شنبه 13 مردادماه به استقبال نتیجه این انتخابات رفته‌اند. روزنامه کیهان به نقل از ابراهیم یزدی، صادق قطب‌زاده و معین‌فر از آزادی کامل انتخابات خبر داده است. این در حالی است که روزنامه اطلاعات در صفحه اول خود اعتراض برادر دکتر سنجابی، رهبر جبهه ملی به نحوه برگزاری انتخابات را منتشر کرده است. اصغر سنجابی برادر کریم سنجابی با ارسال نامه‌ای سرگشاده به مهندس بازرگان به شیوه برگزاری انتخابات اعتراض کرده است.

روزنامه اطلاعات همچنین روز دوشنبه 15 مردادماه از اعتراض تنی چند از گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی به نحوه برگزاری انتخابات خبر داده است. مطابق خبر این روزنامه فرماندار تبریز از انجام تقلب در انتخابات خبر داده و خواستار ابطال نتیجه آن شده است. همچنین آیت‌الله محلاتی به نحوه برگزاری انتخابات در استان فارس اعتراض کرده و از مهدی بازرگان خواسته است که بازرسانی جهت بررسی شیوه برگزاری انتخابات به این استان اعزام کند. روزنامه کیهان همچنین در روز دوشنبه 15 مردادماه عکس‌هایی از حائزین اکثریت آرا در تهران را به چاپ رسانده و این افراد را معرفی کرده است: «آیت‌الله طالقانی، آیت‌الله منتظری، دکتر بهشتی، آیت‌الله موسوی اردبیلی، ابوالحسن بنی‌صدر، دکتر گل‌زاده غفوری، دکتر شیبانی، مهندس سحابی، علی محمد عرب و خانم منیره گرجی.»

انتقاد آیت‌الله طالقانی از برخی جریانات چپ
روز شنبه 13 مردادماه روزنامه کیهان همچنین سخنان آیت‌الله طالقانی در دومین نماز جمعه تهران را انتشار داده است که در این سخنان طالقانی به انتقاد از عملکرد برخی گروه‌های چپ در مناطق مرزی کشور از جمله کردستان، ترکمن صحرا و جنوب کشور پرداخته است. به دنبال انتقاد آیت‌الله طالقانی یک مقام دولتی بدون ذکر نام و در گفت‌وگو با خبرنگار کیهان، درباره توطئه و خرابکاری چپ‌نماها افشاگری کرده است. به گزارش کیهان و به گفته این مقام دولتی چپ‌نماها در جریان حوادث گنبد، رفراندوم، اجتماع جبهه دموکراتیک ملی و تظاهرات علیه کشف حجاب حضور فعال داشتند و موجب بروز حوادثی ناگوار شده‌اند. در خطبه‌های نماز جمعه تهران اما به جز آیت‌الله طالقانی، حجت‌الاسلام مجتهد شبستری نیز به عنوان ناطق پیش از خطبه‌ها سخن گفت. شبستری در سخنان خود به گروه‌های سیاسی توصیه کرد: «در جامعه اگر برخورد آرا نباشد، اجتماع تبدیل به گورستان می‌شود. توطئه را باید کنار گذاشت، توطئه‌گرها از صحنه اجتماع طرد می‌شوند... از برخورد عقاید نباید ترسید، اعمالی چون پاره کردن اعلامیه و پوستر و ناسزا گفتن در شأن اسلام نیست، محدود کردن صحنه برای دیگران با روح اسلام سازگار نیست.»

قطب‌زاده باز هم پاسخ داد
روزنامه کیهان روز دوشنبه 15 مرداد ذیل تیتری با عنوان «قطب‌زاده خط مشی تلویزیون را روشن کرد» سخنان صادق قطب‌زاده رئیس رادیو و تلویزیون را منتشر کرده است. در این گزارش به نقل از صادق قطب‌زاده آمده است که «من قاطعیت دارم و دیکتاتور نیستم... نباید تصور کرد که من تا ابد در رادیو و تلویزیون خواهم ماند. ممکن است من 3 – 2 ماه دیگر راهم بگیرم و بروم.» قطب‌زاده که با جمعی از همکاران خود در رادیو و تلویزیون دیدار کرده و پاسخگوی پرسش‌های آنها شده بود همچنین درباره مطبوعات منتقد خویش گفته است: «من در اینجا توضیحی برای تمام همکاران عزیزم در سطح دولت دارم. آن این است که خیالشان راحت راحت باشد. اگر تمام این روزنامه‌های بی‌معنا دست به دست هم بدهند و خودشان را بکشند، هیچ غلطی نمی‌توانند بکنند کما اینکه در مورد من نتوانستند بکنند. نگران نباشید، هیچ‌طوری نمی‌شود.»

توقیف آیندگان
روزنامه کیهان همچنین در این روز خبر داد که این روزنامه در اختیار بنیاد مستضعفین قرار گرفته است. این خبر را کیهان به نقل از حسین مهدیان،‌ مدیر این موسسه مطبوعاتی منتشر کرده است. روز سه‌شنبه اما روزنامه‌های کیهان و اطلاعات از تصویب و اجرای لایحه قانون جدید مطبوعات در شورای انقلاب و دولت موقت خبر دادند. این لایحه بیشتر مورد انتقاد چهره‌های سیاسی و نویسندگان مطبوعات قرار گرفته بود. با این همه صادق طباطبایی سخنگوی دولت درباره تصویب این لایحه در همین روز به خبرنگاران گفته است: «لایحه مطبوعات که از تصویب شورای انقلاب گذشته است، به هیچ وجه محدودکننده آزادی صاحبان قلم و نویسندگان متعهد نیست و برعکس تضمین‌کننده احترام به آزادی بیان و قلم است.»
اما یک روز پس از تصویب و اجرای لایحه جدید قانون مطبوعات، روزنامه کیهان و اطلاعات از توقیف روزنامه «آیندگان» خبر دادند. این روزنامه به اتهام توطئه علیه انقلاب ایران و با حکم دادسرای انقلاب توقیف شد. دکتر ممکن سخنگوی وزارت ارشاد ملی اما در گفت‌وگو با خبرنگاران تعطیلی آیندگان را در ارتباط با تصویب لایحه جدید مطبوعات ندانست. به دنبال توقیف این روزنامه، کلیه اموال آن به نفع بیت‌المال مصادره شد و تعدادی از اعضای هیات تحریریه این روزنامه بازداشت شدند. دکتر ممکن همچنین علت اصلی توقیف روزنامه آیندگان را شکایت ارتش مبنی بر افشاگری در اسناد نظامی توسط هیات تحریریه این روزنامه دانست و گفت: «در مقاله‌ای که در آیندگان چاپ شد و موجب اعلام جرم ارتش علیه آن شد، یکی درباره نحوه آسیب‌رسانی به لوله‌های نفت و طریقه پیدا کردن لوله‌های زیرزمینی نفت بود و دیگری در مورد رادارهای هوایی کشور که جز افشاگری غیرمنطقی نمی‌توان تعبیر دیگری برای آن داشت.»

حمایت آیت‌الله منتظری از اصل ولایت فقیه
روزنامه کیهان روز سه‌شنبه 16 مردادماه، پیام آیت‌الله منتظری به مناسبت برگزاری انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی را منتشر کرده است. در این پیام آیت‌الله منتظری پیشنهاد کرده است که به جای رئیس‌جمهور یک شورا اداره کشور را در دست بگیرد. آیت‌الله منتظری در پاسخ به انتقادهایی که از پیش‌نویس قانون اساسی شده نیز گفته است: «در قانون اساسی پیشنهاد شده که به معرض افکار عمومی هم گذاشته شده است، غرب‌زدگی‌اش بیشتر از شرع‌زدگی آن است. اگر بنا باشد رئیس‌جمهور یک شخص باشد، آن هم با این اختیارات زیاد مطمئن نیستم که بالاخره سرانجام کشور به استبداد و دیکتاتوری منتهی نشود. خلاصه در این قانون بایستی ولایت و حکومت فقیه کاملا تصریح شود.»

دفاع از سلامت انتخابات
روزنامه کیهان همچنین در روز چهارشنبه 17 مردادماه در صفحه گفت‌وگو با سه تن از چهره‌های فعال سیاسی کشور درباره شیوه و چگونگی برگزاری انتخابات خبرگان قانون اساسی گفت‌وگو کرده است. در این گفت‌وگوها هاشمی رفسنجانی روند برگزاری انتخابات را خوب ارزیابی کرده و درباره اعتراضات صورت گرفته گفته است: «اعتراضاتی که امروز می‌شود اصولا بی‌خود است و اینهایی که اعتراض می‌کنند به هیچ وجه نمی‌توانند ادعای خودشان را مبنی بر وجود تخلفات ثابت کنند. مسئله دیگر اینکه این اعتراضات بیشتر مغرضانه است.» در ادامه این گفت‌وگوها دکتر حسن آیت از اعضای حزب جمهوری نیز برگزاری انتخابات را خوب و آزاد ارزیابی کرد و درباره اعتراض‌های صورت گرفته گفته است: «دلیلی نیست که کل انتخابات باطل شود. اگر در یک حوزه تقلبی وجود داشته باشد در صورت اثبات در آن حوزه می‌شود انتخابات را تجدید کرد.» با این حال علی‌اصغر صدر حاج‌سیدجوادی اما در این گفت‌وگو به روند برگزاری انتخابات اعتراض کرده و گفته است: «دخالت‌های بیجا بسیار دیده شده و حتی شنیده‌ام که در برخی حوزه‌ها اسم من را خط زده‌اند و حتی بسیاری آرای مربوط به آقای رجوی را نخوانده‌اند.»

نامه سرگشاده به امام خمینی
روز پنج‌شنبه 18 مردادماه روزنامه اطلاعات و کیهان نامه سرگشاده 5 سازمان سیاسی به امام خمینی را منتشر کردند. این نامه که به امضای سازمان سیاسی جنبش، جنبش مسلمانان مبارز، جاما، سازمان اسلامی شورا (ساش) و سازمان مجاهدین خلق ایران رسیده است، نقدهایی به روند برگزاری انتخابات وارد کرده است. نویسندگان این نامه در بخشی از نامه خویش نوشته‌اند: «... در جریان انتخابات ما شاهد دخالت‌های غیرقانونی گسترده احزاب و جناح‌های خاصی بودیم که به انحاء طرق توده مردم را به رای دادن به فهرستی خاص وامی‌داشتند که در واقع امر انتخابات را به انتصابات تبدیل می‌نمودند.

رسالت انقلابی مسعود کیمیایی
در صفحه هنر و ادبیات روز پنج‌شنبه 18 تیرماه روزنامه اطلاعات گزارشی از دیدار با مسعود کیمیایی سرپرست وقت شبکه دوم تلویزیون و سینماگر بنام ایرانی منتشر شده است. این گزارش با این جملات به نقل از کیمیایی آغاز می‌شود: «تلویزیون باید مرهم باشد، معنی جمهوری کند، معنی سیاست کند، معنی مجلس کند، معنی عقیده کند، معنی زندگی کند، معنی هنر کند، معنی نماز کند و...» کیمیایی در این گفت‌وگو با اشاره به رسالت خویش گفته است: «دنیا اگر یک فیلم‌ساز متوسط هم نداشته باشد، اتفاقی نخواهد افتاد. من باید بدهکاری‌ام را به انقلاب بپردازم... در این برش زمانی یک هنرمند اگر منتظر بماند تا ارزش‌های بعد از انقلاب را دریابد و بعد بخواهد که ارزش و مقام هنری‌اش را از دست ندهد، فرص‌طلبی کرده است. ... نق زدن کار هنرمند عادت کرده به اختناق است. در حالی که حالا زمان ساخت است و باید هرچه زودتر اندیشه را به کار گرفت. تلویزیون راه را برای هنرمند معتقد به این انقلاب سد نکرده است. وقتی ابعاد این انقلاب شناخته شد بی‌حرکتی هنرمند یک «جرم» است.»

تبلیغات