بررسی جایگاه مناطق آزاد تجاری در توسعه پایدار و امنیت اجتماعی (مطالعه موردی: منطقه آزاد انزلی) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در دهه های اخیر رویکرد توسعه پایدار به یکی از بحث های مورد توجه اندیشمندان حوزه شهری تبدیل شده است. مفهوم پایداری از سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی تشکیل شده است و هر کدام به تنهایی نمی توانند اهداف توسعه پایدار را برآورده کنند. امنیت اجتماعی از جمله مفاهیمی است که در ذیل توسعه پایدار اجتماعی مورد بحث پژوهشگران حوزه امنیت شهری قرار دارد. مناطق آزاد تجاری به عنوان محرک توسعه اقتصادی در بسیاری از کشورها به اجرا درآمدند. اما در این بین باید به اثرات اجتماعی آن ها نیز بر مناطق تحت تأثیر اشاره کرد. منطقه آزاد انزلی محدود ه ای است که در جهت توسعه اقتصادی استان گیلان و در سال 1384 احداث شد. هدف از انجام این پژوهش بررسی امنیت اجتماعی منطقه انزلی پس از احداث منطقه آزاد و عوامل مؤثر بر آن است. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و پیمایشی بوده و با استفاده از اسناد کتابخانه ای و ابزار پرسشنامه مورد عمل قرار گرفته است. طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن (1395)، جمعیت مورد مطالعه 118564 بوده است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 383 پرسشنامه و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی بین شهروندان شهر انزلی توزیع شده است. سپس توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های ویلکاکسون تک نمونه ای، آزمون مقایسه میانگین و آزمون فرید من اطلاعات پرسشنامه ها تحلیل و بررسی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که به ترتیب عوامل اعتیاد، قاچاق و فقر بر امنیت اجتماعی منطقه اثرگذار هستند.