پس از 29 سال منتشر شد
حوزه های تخصصی:
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
متن
بعد از سالها سکوت درباره مذاکرات شهید بهشتی با دیپلماتهای آمریکایی، یک پایگاه خبری نزدیک به اصولگرایان بر آن شد تا مفاد جلسه دکتر بهشتی و دیپلماتهای آمریکایی را منتشر کند. بنابرآنچه سایت تابناک منتشر کرده، گویا یک هفته قبل از تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان خط امام، «لینگن» و «هنری پرشت» که از جمله دیپلماتهای ارشد سفارت آمریکا بودند، به دیدار دکتر بهشتی که نایب رئیس وقت مجلس خبرگان بود، رفتند.
این دیدار در آن زمان و البته تاکنون محرمانه تلقی میشد. هیچ خبری از این جلسه به بیرون درز نکرد. هیچ سندی نیز تا کنون در این باره منتشر نشده. نکته مهم این سند این است که شهید بهشتی به دیپلماتهای آمریکایی گفته: «رهبری انقلاب تصمیم گرفته است که با آمریکا و غرب به صورت دوستانه و مثبت برخورد کند ولی آنها عمیقا ظنین باقی میماندند.»
در این دیدار که هفتم آبانماه 58 صورت گرفته، دکتر بهشتی میهمانان را «در اتاق ساختمان سنا پذیرفت. او تنها بود. رفتار او دوستانه و آرام بود.» دکتر بهشتی در این ملاقات سه نکته اصلی شامل انتقاد از پذیرش توسط آمریکا، اخلال در قراردادهای تجاری میان ایران و آمریکا و نیز تامین قطعات یدکی به طرف آمریکایی منتقل و «به او تفهیم کرد که ایران آماده بهبودی رابطه با آمریکاست. البته به شرطی که آمریکا در عمل زمینه لازم را فراهم کند.»
دیپلماتهای آمریکایی نیز تاکید کردند که ما شاه را به عنوان یک مقام مسئول در ایران به رسمیت نمیشناسیم و از دولت موقت به رهبری بازرگان حمایت میکنیم. در ادامه این سند آمده است: «بهشتی در پاسخ قبول کرد که انقلاب اشتباهاتی مرتکب شده است. اما گفت که در یک انقلاب با وسعت و سرعتی که در ایران داشت، بروز اشتباهات اجتنابناپذیر است. رهبری متوجه است که نمیتواند دور ایران حصاری بکشد و آن را از تاثیرات خارجی و منافع تجارتی و تخصصی که به آنها احتیاج دارد منزوی سازد.
رهبری انقلاب خواهان مرزهای باز با دنیای خارج میباشد نه مرزهای بسته.»
در پایان دیپلماتهای آمریکایی گزارشی از این دیدار تهیه و برای مقامات ارشد خود ارسال کردند. آنها بهشتی را شخصیتی موثر و گیرا توصیف کردند که سعی داشت به آمریکاییها بفهماند بهبود روابط بیشتر به نفع آمریکا بوده تا به نفع ایران. ایران انقلابی از حمایت و تفاهم آمریکا استقبال خواهد نمود ولی به آمریکا وابسته نمیشود.
اما پیش از این که درباره این دیدار نتیجهگیری صورت بگیرد و موانع رفع اشکال برداشته شود،دانشجویان خط امام در هماهنگی با آیتالله سیدمحمد موسوی خوئینیها به سفارت آمریکا حمله کردند. آنها بعدها اسنادی را منتشر کردند و طبق آن اسناد از افرادی مانند عباس امیرانتظام سخنگوی دولت بازرگان نام بردند و او را متهم کردند که با دیپلماتهای آمریکایی در ارتباط بوده است. براساس آن اسناد عباس امیرانتظام زندانی و به حبس ابد محکوم شد.