جایگاه مرز « قطور» در روابط و مناسبات ایران و عثمانی

چکیده

این پژوهش در پی یافته هایی برای این پرسش است که تعرض عثمانی به قطور و اشغال آن چه نقشی در تشدید و تداوم بحران روابط میان دو کشور داشته است؟ در یک بررسی منظم و فراگیر، جهت یافتن بستر تاریخی به پیشینه تاریخی مناسبات و منازعات دو سویه خواهیم پرداخت و بر آن هستیم روند اشغال و پیامدهای ناشی از آن را با تکیه بر اسناد ارائه نماییم. به طور کلی در بررسی و ارزیابی مناسبات و مناقشات ایران و عثمانی مرتبط با مسئله قطور می توان به وجود دو دوره اذعان کرد. دوره نخست، از معاهده ارزنه روم دوم تا کنفرانس برلین (1295-1265) و دوره دوم، از کنفرانس برلین تا توافق مرزی 1313 ش. بررسی رویکرد سیاست خارجی دولت عثمانی نسبت به ایران نشان می دهد که مقامات ترک علیرغم عهدنامه ها و توافقات دوسویه مبنی بر حل و فصل امور و اختلافات میان دو کشور، به اشغال مناطق مرزی و تشویق ایلات و عشایر بر ضد ایران ادامه داده و چندان اعتنایی به معاهدات رسمی و بین المللی ندارند و سیاست آنها مبتنی بر فرصت طلبی، زورگویی، وقت کشی و بی اعتنایی است. تبیین اشغال و تشدید بحران، شناخت عوامل و پیامدهای آن، هدف اصلی این نوشتار است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی مبتنی بر تحقیق کتابخانه ای و استفاده از منابع اصلی، به ویژه اسناد و مکاتبات تاریخی استوار می باشد.