بررسی و نقد کتاب تفکر و سواد رسانه ای (نظری- فنی حرفه ای- کاردانش) پایه دهم دوره متوسطه 1395

چکیده

زندگی بدون سواد رسانهای در قرن بیستو یکم؛ قدم گذاشتن در تاریکی و راه رفتن در مسیر باتلاقی است. سواد رسانهای دعوت به اندیشیدن عمیق، دقیق و جدی درباره آنچه میبینیم، میخوانیم و میشنویم است. با توجه به این که عرصه تعلیم و تربیت امروز؛ عرصه دانشاندوزی نیست، بلکه عرصه مهارتآموزی بهویژه برای دانشآموزان به عنوان کنشگران فعال اجتماعی جامعه است. به منظور جبران خلأهای آموزشی در حوزه سواد رسانهای نوجوانان، در برنامه درسی متوسطه دوم، درس دو واحدی تفکر و سواد رسانهای برای اولینبار در سال 1395 از سوی سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی (اعضای شورای برنامهریزی و تألیف کتاب-های درسی) وزارت آموزش و پرورش ارائه شد. جهتگیری بسته آموزشی تفکر و سواد رسانهای پایه دهم، پرورش توانایی نقد و بررسی هوشمندانه و تولید مؤثر پیام و مدیریت صحیح و هوشمندانه بهرهمندی از پیامهای رسانهای است که از ۶ فصل تشکیل شدهاست. با توجه به استانداردهای طراحی آموزشی، سه نوع تفکر حاکم در این کتاب قابل مشاهده است: تفکر فلسفی، تفکر سیستمی و تفکر انتقادی. رویکرد کتاب مسألهمحور بوده و از چهار مرحله آموزش سواد رسانهای که شامل: 1. دسترسی2 . تحلیل 3. تفکر نقادانه 4. تولید و خلق پیام است؛ به دو بخش تحلیل و تفکر نقادانه پرداخته شدهاست. همچنین مخاطبان هدف در این کتاب که دانشآموزان هستند به دو گروه کلنگر و جزئینگر تقسیم شدهاند. در این جستار، کوشش شدهاست، به لحاظ ابعاد شکلی و ظاهری و نیز محتوایی، به جنبههای قوت و ضعف این اثر پرداخته شود، بنابراین روش مورد استفاده در این مقاله، توصیفی- تحلیل و ابزار گردآوری دادهها، مصاحبه با صاحبنظران حوزه سواد رسانهای است.