دیدگاه های مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه
چکیده
متن
اجرای انفصال از خدمت، پس از تحمل مجازات حبس آغاز می‌شود.
مرجع استعلام: معاون دادستان نظامی کرمانشاه
سؤال: چنانچه انفصال موقت با محکومیت‌های دیگر از قبیل حبس یا جزای نقدی همراه باشد و محکوم‌علیه به‌علت عجز از پرداخت جزای نقدی در حبس بوده یا در حال تحمل حبس مندرج در دادنامه باشد، شروع انفصال موقت از خدمت، از زمان شروع اجرای حبس محاسبه می‌گردد یا پس از اتمام حبس، انفصال از خدمت شروع می‌شود؟
نظریه کمیسیون قضایی و حقوقی:
پاسخ: نظر به اینکه حبس و انفصال موقت از خدمت دو مجازات جداگانه هستند و براساس قاعده جمع مجازات‌ها و اصل عدم تداخل آن‌ها، مجازات‌ها باید یکی پس از دیگری با رعایت قواعد و مقررات مربوط به اولویت اجرا، به‌موقع اجرا گذاشته شوند و اجرای هر یک از آن‌ها نباید زمینه اجرای دیگری را منتفی سازد مگر در مواردی که این امر اجتناب‌ناپذیر باشد؛ مانند مجازات‌های اعدام و حبس ابد که با اجرای مجازات اعدام، اجرای مجازات حبس ابد خود به خود منتفی می‌شود. لذا در فرض سؤال پس از اجرای مجازات حبس مجازات انفصال موقت از خدمت، اجرا خواهد شد.
صدور حکم برائت نسبت به اتهام انتسابی مکفول، تأثیری در ضبط وجه‌الکفاله ندارد.
مرجع استعلام: دادستان نظامی استان اصفهان
سؤال: در پرونده‌ای دستور ضبط وجه‌الکفاله صادر می‌گردد و مبلغ یک‌میلیون و پانصدهزار ریال از پنج میلیون ریال وجه‌الکفاله اخذ می‌شود. حال چنانچه پس از رسیدگی به پرونده متهم (مکلفول) از اتهام انتسابی برائت حاصل کند، باتوجه به ماده 746 قانون مدنی و قاعده «لو انتفی الاصل انتفی الفرع» دستور ضبط وجه‌الکفاله نیز منتفی خواهد شد یا خیر و درصورت متوقف شدن اجرای دستور ضبط وجه‌الکفاله، مبلغ اخذ شده باید مسترد شود یا خیر؟
نظریه کمیسیون قضایی و حقوقی:
پاسخ: تعهد کفیل مبنی بر حاضرنمودن مکفول در مواقعی که حضور او در مرجع قضایی لازم بوده مستقل از نتیجه رسیدگی به اتهام متهم است. لذا باتوجه به صراحت ماده (136) مکرر قانون آیین دادرسی کیفری درصورتی که متهم در مواقع ضروری بدون عذرموجه در مرجع قضایی حاضر نشود و کفیل نیز در موعد مقرر قانونی وی را تسلیم ننماید وجه‌الکفاله به دستور دادستان به نفع دولت ضبط خواهد شد و صدور حکم برائت نسبت به اتهام انتسابی مکفول، تأثیری در دستور دادستان مبنی بر ضبط وجه‌الکفاله که برابر مقررات قانونی صادر گردیده، ندارد.
مرجع استعلام: دادیار اجرای احکام دادسرای نظامی کهکیلویه و بویراحمد
سؤال: اگر فردی محکوم به پرداخت جزای نقدی یا حبس شده باشد و حکم درخصوص وی اجرا شده باشد درصورتی که دستور ضبط وجه‌الکفاله به‌علت تخلف کفیل صادر شده باشد ولی کفیل هنوز مبلغ مورد قرار ضبط وجه‌الکفاله را نپرداخته باشد و پرونده مشمول عفو قرار گیرد، تکلیف چیست؟ خصوصاً اینکه اصل تفسیر بهنفع متهم، اقتضا دارد، به استناد عفو مربوط و با تمسک به قاعده «لو انتفی الاصل انتفی الفرع» کفیل هم بری‌الذمه شود.
نظریه کمیسیون قضایی و حقوقی:
پاسخ: باتوجه به صراحت ماده (136) مکرر قانون آیین دادرسی کیفری درصورتی که متهم در مواقع ضروری بدون عذر موجه در مرجع قضایی حاضر نشود و کفیل وی نیز در موعد مقرر وی را تسلیم ننماید، به‌لحاظ تخلف کفیل از تعهد خود وجه‌الکفاله به دستور دادستان ضبط خواهد شد. لذا عفو متهم یا محکوم‌علیه تأثیری در مسؤولیت کفیل و دستور دادستان مبنی بر ضبط وجه‌الکفاله بهنفع دولت که وفق مقررات قانونی صادر شده است ندارد.
مرجع استعلام: معاون دادستان نظامی کرمانشاه
سؤال: چنانچه انفصال موقت با محکومیت‌های دیگر از قبیل حبس یا جزای نقدی همراه باشد و محکوم‌علیه به‌علت عجز از پرداخت جزای نقدی در حبس بوده یا در حال تحمل حبس مندرج در دادنامه باشد، شروع انفصال موقت از خدمت، از زمان شروع اجرای حبس محاسبه می‌گردد یا پس از اتمام حبس، انفصال از خدمت شروع می‌شود؟
نظریه کمیسیون قضایی و حقوقی:
پاسخ: نظر به اینکه حبس و انفصال موقت از خدمت دو مجازات جداگانه هستند و براساس قاعده جمع مجازات‌ها و اصل عدم تداخل آن‌ها، مجازات‌ها باید یکی پس از دیگری با رعایت قواعد و مقررات مربوط به اولویت اجرا، به‌موقع اجرا گذاشته شوند و اجرای هر یک از آن‌ها نباید زمینه اجرای دیگری را منتفی سازد مگر در مواردی که این امر اجتناب‌ناپذیر باشد؛ مانند مجازات‌های اعدام و حبس ابد که با اجرای مجازات اعدام، اجرای مجازات حبس ابد خود به خود منتفی می‌شود. لذا در فرض سؤال پس از اجرای مجازات حبس مجازات انفصال موقت از خدمت، اجرا خواهد شد.
صدور حکم برائت نسبت به اتهام انتسابی مکفول، تأثیری در ضبط وجه‌الکفاله ندارد.
مرجع استعلام: دادستان نظامی استان اصفهان
سؤال: در پرونده‌ای دستور ضبط وجه‌الکفاله صادر می‌گردد و مبلغ یک‌میلیون و پانصدهزار ریال از پنج میلیون ریال وجه‌الکفاله اخذ می‌شود. حال چنانچه پس از رسیدگی به پرونده متهم (مکلفول) از اتهام انتسابی برائت حاصل کند، باتوجه به ماده 746 قانون مدنی و قاعده «لو انتفی الاصل انتفی الفرع» دستور ضبط وجه‌الکفاله نیز منتفی خواهد شد یا خیر و درصورت متوقف شدن اجرای دستور ضبط وجه‌الکفاله، مبلغ اخذ شده باید مسترد شود یا خیر؟
نظریه کمیسیون قضایی و حقوقی:
پاسخ: تعهد کفیل مبنی بر حاضرنمودن مکفول در مواقعی که حضور او در مرجع قضایی لازم بوده مستقل از نتیجه رسیدگی به اتهام متهم است. لذا باتوجه به صراحت ماده (136) مکرر قانون آیین دادرسی کیفری درصورتی که متهم در مواقع ضروری بدون عذرموجه در مرجع قضایی حاضر نشود و کفیل نیز در موعد مقرر قانونی وی را تسلیم ننماید وجه‌الکفاله به دستور دادستان به نفع دولت ضبط خواهد شد و صدور حکم برائت نسبت به اتهام انتسابی مکفول، تأثیری در دستور دادستان مبنی بر ضبط وجه‌الکفاله که برابر مقررات قانونی صادر گردیده، ندارد.
مرجع استعلام: دادیار اجرای احکام دادسرای نظامی کهکیلویه و بویراحمد
سؤال: اگر فردی محکوم به پرداخت جزای نقدی یا حبس شده باشد و حکم درخصوص وی اجرا شده باشد درصورتی که دستور ضبط وجه‌الکفاله به‌علت تخلف کفیل صادر شده باشد ولی کفیل هنوز مبلغ مورد قرار ضبط وجه‌الکفاله را نپرداخته باشد و پرونده مشمول عفو قرار گیرد، تکلیف چیست؟ خصوصاً اینکه اصل تفسیر بهنفع متهم، اقتضا دارد، به استناد عفو مربوط و با تمسک به قاعده «لو انتفی الاصل انتفی الفرع» کفیل هم بری‌الذمه شود.
نظریه کمیسیون قضایی و حقوقی:
پاسخ: باتوجه به صراحت ماده (136) مکرر قانون آیین دادرسی کیفری درصورتی که متهم در مواقع ضروری بدون عذر موجه در مرجع قضایی حاضر نشود و کفیل وی نیز در موعد مقرر وی را تسلیم ننماید، به‌لحاظ تخلف کفیل از تعهد خود وجه‌الکفاله به دستور دادستان ضبط خواهد شد. لذا عفو متهم یا محکوم‌علیه تأثیری در مسؤولیت کفیل و دستور دادستان مبنی بر ضبط وجه‌الکفاله بهنفع دولت که وفق مقررات قانونی صادر شده است ندارد.
تبلیغات
