دانش آموزان و بهداشت فردی

بهداشت و اختلالات بینایی
شاید بتوان گفت که بینایی مهم‏ترین حس انسان است.نه تنها به این علت که در ارتباط با محیط خارج از بدن، نقش مهمی دارد، بلکه از این رو که اختلال دید، سبب کاهش یادگیری نیز می‏شود. شخص با حس بینایی می‏تواند از خود محافظت کند، تعادل خود را نگه دارد، خلاقیت داشته باشد و بالاخره از دیدن محیط اطراف لذت ببرد.لذا از چشم‏ها باید نهایت مواظبت را به عمل ورد و برای بهداشت آن به نکات زیر توجه کرد:
-هرگز نباید دست آلوده را به چشم مالید.دست و صورت، خصوصا دست‏ها باید مرتبا با آب و صابون شسته شوند.از شستن دست و صورت در آب‏های آلوده و کثیف، جدا باید خودداری کرد.
-باید از حوله و دستمال شخصی و تمیز استفاده کرد و هرگز حوله و دستمال دیگران را مورد استفاده قرار نداد.
-مطالعه بایستی در نور کافی انجام گیرد و از خواندن نوشته‏های خیلی ریز خودداری شود.
-به هنگام مسافرت با اتومبیل و سایر وسایط نقلیه، حتی المقدور از مطالعه خودداری شود.
فاصله چشم از کتاب باید حدود 30 سانتی‏متر و زاویه کتاب نسبت به سطح مورد مطالعه 45 تا 70 درجه باشد.
-از خیره شدن به نور شدید، مانند خورشید و لامپ‏های پر نور خودداری شود.هم‏چنین در مقابل آفتاب، باد و گرد و خاک، از چشم‏ها محافظت شود.
-برای خواب و استراحت، اتاق باید تاریک باشد تا اعصاب چشم به خوبی استراحت کند.
-مصرف غذاهای دارای ویتامین‏ A و پروتئین در حفظ سلامت چشم اهمیت بسزایی دارد.
اختلالات بینایی در سلامت دانش‏آموز و پیش‏رفت تحصیلی او اثر زیادی دارد و باید موردتوجه مسئولان آموزشگاه قرار گیرد.آموزگار، مدیر پزشک ومربی بهداشت در تأمین سلامت بینایی شاگردان مسئولیت مشترک دارند.آموزشگاه به علت تماس دائمی با شاگردان، بهتر از هر شخص دیگر با توجه دقیق به خواندن و نوشتن و کار کردن آن‏ها می‏تواند افرادی را که دارای اختلال یا ضعفی در قوه بینایی‏اند، بشناسد و پس از آزمایش، آن‏ها را نزد پزشک هدایت نماید.به طور کلی علایمی که شخص با دیدن آن علایم، باید متوجه اختلالاتی در دستگاه بینایی خود گردد، عبارت‏اند از:
-اگر اشیا و نوشته‏ها را در فاصله معمولی به خوبی نتوان مشاهده نمود یا هنگام نگاه کردن به آن‏ها احساس ناراحتی کرد.
-اگر در هنگام غروب آفتاب نتوان به خوبی دید. -اگر احساس شود که چشم زود خسته می‏شود. -اگر گاهی سردرد، به خصوص هنگام غروب عارض شود.
-اگر چشم، خارش و سوزش داشته باشد یا درد بگیرد.
-اگر صبح‏ها، هنگام بیدار شدن، در گوشه چشم ترشحاتی جمع شود.
-با مشاهده علایم بالا، لازم است به چشم پزشک مراجعه کرد و دستورهای وی را به دقت به کار برد.
اختلالات بینایی
دوربینی، نزدیک‏بینی و آستیگماتیسم، از اختلالات عمده بینایی در دانش‏آموزان به شمار می‏رود.
دوربینی:در افراد دوربین، اشعه‏های نورانی که به طور موازی به چشم می‏تابد، در عقب شبکیه، تشکیل تصویر می‏دهد که این اختلال گاهی علل ارثی دارد.دانش‏آموزانی که به این عارضه دچارند، چشمان خود را زیاد می‏مالند.در موقع کارهای ظریف مضطرب و بی‏قرارند.در موقع خواندن یا نوشتن، سر را دورتر از حد معمول نگاه می‏دارند.به خواندن یا دیدن کتاب‏های مصور تمایلی نشان نمی‏دهند.درد چشم، سردرد، التهاب پلک، تیک صورت و گاهی سرگیجه دارند.برای درمان دوربینی، از عینک‏هایی با عدسی محدب استفاده می‏گردد.
نزدیک‏بینی:در افراد نزدیک‏بین، اشعه نورانی که به چشم می‏تابد جلوتر از شبکیه، تشکیل تصویر می‏دهد.نزدیک‏بینی به حالت و عادت کسانی که چشم خود را تنگ می‏کنند تا بهتر ببینند، اطلاق می‏شود.فاکتورهایی نظیر کار نزدیک، کمی نور، کمبود ویتامین‏ها و غیره در ایجاد نزدیک‏بینی مؤثرند.دانش‏آموزانی که به این عارضه دجارند، اغلب موقع نگاه کردن به دور، گردن می‏کشند.در موقع نوشتن یا خواندن سر را از حد معمول نزدیک‏تر می‏برند.گاهی یک چشم را می‏بندند و با تنگ نمودن چشم دیگر، سعی در تطابق اجسام دارند.سردرد و آب‏ریزش از چشم نیز مشاهده می‏گردد.برای درمان نزدیک بینی، از عینک‏هایی با عدسی مقعر مناسب استفاده می‏گردد.
آستیگماتیسم:این عارضه از عیوب انکساری چشم است.در این عارضه، تصویر یک نقطه همان یک نقطه درک نمی‏شود، بلکه از یک نقطه از هر جسم خارجی، دوخط افقی دیده می‏شود.در این حال بعضی از اشعه‏های نورانی، یکدیگر را روی شبکیه قطع می‏کنند، در حالی که محل تلاقی پاره‏ای دیگر، در جلو یاعقب شبکیه است و تصویری که ایجاد می‏کند، زیاد روشن و واضح به نظر نمی‏رسد. دانش‏آموزان مبتلا به آستیگماتیسم، اغلب سر را به کتاب یا تصویر نزدیک می‏کنند، سردرد دارند و چشم را هنگام مشاهده تصاویر ظریف می‏مالند. تصحیح چشم آستیگمات اغلب ساده است و با استفاده از عدسی استوانه‏ای که در جهت مناسبی از چشم قرار داده می‏شود، انجام می‏گیرد، مگر در بعضی حالات نادر که تصحیح آن بسیار مشکل و گاهی حتی غیر ممکن است.