مدیریت آموزشی یا کارپردازی آموزشگاهی
چکیده
متن
مفهوم مدیریت آموزشی 1 به سادهترین بیان یعنی هدایت و رهبری برنامههای آموزشی در قلمرو مأموریتها مسئولیتهای محوله.به سخن دیگر همه برنامههای آموزشی در زمینههای گوناگون و در سطوح مختلف نیازمند مدیریت آموزشی است.در این معنا همه برنامههای آموزشی در سطح کلان جامعه، آموزشهای رسمی و غیررسمی، 2 مستقیم و غیرمستقیم با هدفهای متنوع و متفاوت، نیازمند برخورداری از مدیریت جامع آموزشی است.امروزه مدیریت آموزشی به مثابه یک رشته تخصصی پیشرفته در بسیاری از دانشگاههای جهان مورد توجه است.
مدیر آموزشی کسی است که میتواند هدایت و رهبری برنامههای آموزشی را عهدهدار شود.مدیر آموزشی موفق کسی است که شاکله شخصیتی او آمیزهای از تخصص، تعهد و قدرت رهبری باشد، به گونهای که در سایه چنین مدیریتی اهداف پیشبینی شده در برنامههای آموزشی محقق گردد.
بدیهی است که عمدهترین مصداق و کاربرد مدیریت آموزشی در قلمرو نظام تعلیم تربیت کشور مورد توجه و تأکید میباشد.به عبارت دیگر مدیریت و رهبری آموزشی در سطوح مختلف نظام آموزش و پرورش کشور از بیشترین اهمیت برخوردار است و تحقق عینی اهداف همه برنامههای آموزشی، تربیتی و فرهنگی در مقاطع مختلف و پایههای تحصیلی، از مرحله پیشدبستانی تا پیشدانشگاهی در پرتو حسن مدیریت و رهبری آموزشی میتواند صورت پذیرد.
زنجیره اصلی نظام رسمی تعلیم و تربیت کشور، یعنی وزارت آموزش و پرورش، با هدفهای والای آموزشی و پرورشی از مجموعه حلقههای آموزشی یعنی مدارس تشکیل شده است.سلامت این نظام درگرو سلامت و پویایی تکتک حلقههای آموزشی در اقصی نقاط کشور است مدیریت آموزش و پرورش در سطح کلان میبایست همواره به سلامت و پویایی زنجیره تعلیم و تربیت کشور و بالطبع به درستی و کارآمدی حلقههای تشکیل دهنده این زنجیره، یعنی مدارس اندیشه نماید.در واقع سلامت و پویایی و تعالی نظام تعلیم تربیت کشور را میتوان در قابلیت، قدرت و توان مدیران حلقههایآموزشی جستوجو کرد.
در حقیت اصلیترین رسالت وزیر محترم نظام آموزش و پرورش کشور با همکاری و همدلی معاونان و مدیران کل ستادی و اجرایی و رؤسای آموزش و پرورش مناطق مختلف و با معاضدت هزاران کارشناس و کارمند و کارپرداز در این است که از حسن اجرای برنامههای آموزشی و پرورشی و محقق شدن تمامی هدفهای کوتاهمدت و بلند مدت پیشبینیشده توسط معلمان و مربیان شاغل در هر واحد آموزشی، با هدایت مدبرانه و حسنتدبیر مدیران اطمینان حاصل نمایند.از همین روست که از مدیر یک واحد آموزشی انتظار میرود با برخورداری از بینش عمیق نسبت به هدفها و روشهای مؤثر در تعلیم و تربیت و بهرهمندی از وجود معلمان واجد شرایط، تمام هدفهای آموزشی و پرورشی موردنظر را محقق سازد.
یک مدیر آموزشی توانمند به درستی میداند که امر آموزش نمیتواند جدای از پرورش باشد و در فرایند فعالیتهای پرورشی یا تربیتی، آموزش یا تعلیم به معنای دقیق آن نهفته است.
یک مدیر آموزشی توانمند به درستی میداند که امر آموزش نمیتواند جدای از پرورش باشد و در فرآیند فعالیتهای پرورشی یا تربیتی، آموزش یا تعلیم به معنای دقیق آن نهفته است.
یک مدیر آموزشی بصیر می داند که پایدارترین یادگیریها، یادگیریهای غیر مستقیم است و دانشآموزان در سنین مختلف، به ویژه در مقاطع ابتدایی و راهنمایی، بیشترین همانندسازی را با معلمان محبوب خود به عمل میآورند و همانندسازی یعنی تربیتپذیری.
یک مدیر آموزشی فهیم و مستعد به نیکی میداند آنگاه که معلم کلاس که در حقیقت رهبری آموزشی و پرورشی دانشآموزان را عهدهدار است، درس خود را با نام خدا آغاز مینماید، با وضو سر کلاس حاضر میگردد، در هنگامه اذان در صف منادیان توحید قرارمیگیرد، همیشه با خوشرویی و تبسّم و اعتماد به نفس و در نهایت عطوفت و محبّت و منطق و استواری با بچهها صحبت میکند و درس میدهد، در هیچ شرایطی از عدالت بصری، کلامی و رفتاری عدول نمی کند و در واقع در کنار تدریس برنامههای درسی مختلف و پاسخ به سؤالات شناختی دانش آموزانش نیازهای فطری و روانی آنان را نیز به زیبایی ارضا میکند، مهمترین و بلندترین گام را در تحقق اهداف پرورشی و آموزشی مدرسه برمیدارد.کوتاه سخن آن که مدیران محترم و زحمتکش مدارس حساسترین و خطیرترین مسئولیت را در گستره نظام تعلیم و تربیت کشور بر عهده دارند.اصلیترین رسالت ایشان هدایت و رهبری برنامههای آموزشی است که آن هم بدون همراهی و همدلی و مشاورت و رایزنی مستمر با معلمان عزیز مقدور و میسور نخواهد بود.
بنابراین انتظار معقول و مطلوب این است که مدیران متعهد واحدهای آموزشی با احساس عهدهدارشدن خطیرترین رسالت، یعنی شکوفا نمودن جوانههای وجود کودکان و نوجوانان، بیشترین همّت خود را در همراهی و همدلی با معلمان مبذول دارند.
از یک مدیر آموزشی موفق در نظام تعلیم و تربیت ایران اسلامی انتظار میرود که بیشترین وقت خود را در همگامی بامعلمان صرف کند و برای حسن ایفای مسئولیتهای محوله بخش دیگری از وقت خود را در جهت همآهنگی و همدلی اولیای دانشآموزان با معلمان مدرسهاش اختصاص دهد.بدیهی است که این مدیر موفق زمانی را نیز برای ارتباط با مدیر یا مدیران ما فوق پیشبینی نموده، ضمن حفظ ارتباط بهتر با منابع مؤثر و حمایتگر محلی و منطقهای، عند الاقتضاء با تنظیم برنامهای منظم، با دانشآموزان مدرسه بیشتر در ارتباط خواهد بود.
مدیر موفق یک مدرسه با احساس مسئولیت پرورشی و آموزشی، حتی المکان از پرداختن به اموری که چندان تناسبی با رسالت اصلی وی ندارد و عمدتا از جمله وظایف یک کارپرداز یا مسئول خدمات عمومی است، اجتناب میکند.
آری، زمانی یک مدیر مدرسه میتواند موفق باشد که هم او احساس کند که مسئولیت هدایت و رهبری امور تربیتی و آموزشی دانشآموزان مدرسهاش را بر عهده دارد و هم مدیران محترم مناطق و استانها و مدیران کل ستادی و شاکله مدیریت کلان نظام آموزش و پرورش کشور چنین اندیشهای داشته باشند.
پینوشتها:
(1)- .NOITARTSINIMDA LANOITACUDE
(2)-آموزشهای غیررسمی جامعه، از طریق برنامههای صدا و سیما، مطبوعات، خطبههای نماز جمعه و غیره صورت میگیرد.
مدیر آموزشی کسی است که میتواند هدایت و رهبری برنامههای آموزشی را عهدهدار شود.مدیر آموزشی موفق کسی است که شاکله شخصیتی او آمیزهای از تخصص، تعهد و قدرت رهبری باشد، به گونهای که در سایه چنین مدیریتی اهداف پیشبینی شده در برنامههای آموزشی محقق گردد.
بدیهی است که عمدهترین مصداق و کاربرد مدیریت آموزشی در قلمرو نظام تعلیم تربیت کشور مورد توجه و تأکید میباشد.به عبارت دیگر مدیریت و رهبری آموزشی در سطوح مختلف نظام آموزش و پرورش کشور از بیشترین اهمیت برخوردار است و تحقق عینی اهداف همه برنامههای آموزشی، تربیتی و فرهنگی در مقاطع مختلف و پایههای تحصیلی، از مرحله پیشدبستانی تا پیشدانشگاهی در پرتو حسن مدیریت و رهبری آموزشی میتواند صورت پذیرد.
زنجیره اصلی نظام رسمی تعلیم و تربیت کشور، یعنی وزارت آموزش و پرورش، با هدفهای والای آموزشی و پرورشی از مجموعه حلقههای آموزشی یعنی مدارس تشکیل شده است.سلامت این نظام درگرو سلامت و پویایی تکتک حلقههای آموزشی در اقصی نقاط کشور است مدیریت آموزش و پرورش در سطح کلان میبایست همواره به سلامت و پویایی زنجیره تعلیم و تربیت کشور و بالطبع به درستی و کارآمدی حلقههای تشکیل دهنده این زنجیره، یعنی مدارس اندیشه نماید.در واقع سلامت و پویایی و تعالی نظام تعلیم تربیت کشور را میتوان در قابلیت، قدرت و توان مدیران حلقههایآموزشی جستوجو کرد.
در حقیت اصلیترین رسالت وزیر محترم نظام آموزش و پرورش کشور با همکاری و همدلی معاونان و مدیران کل ستادی و اجرایی و رؤسای آموزش و پرورش مناطق مختلف و با معاضدت هزاران کارشناس و کارمند و کارپرداز در این است که از حسن اجرای برنامههای آموزشی و پرورشی و محقق شدن تمامی هدفهای کوتاهمدت و بلند مدت پیشبینیشده توسط معلمان و مربیان شاغل در هر واحد آموزشی، با هدایت مدبرانه و حسنتدبیر مدیران اطمینان حاصل نمایند.از همین روست که از مدیر یک واحد آموزشی انتظار میرود با برخورداری از بینش عمیق نسبت به هدفها و روشهای مؤثر در تعلیم و تربیت و بهرهمندی از وجود معلمان واجد شرایط، تمام هدفهای آموزشی و پرورشی موردنظر را محقق سازد.
یک مدیر آموزشی توانمند به درستی میداند که امر آموزش نمیتواند جدای از پرورش باشد و در فرایند فعالیتهای پرورشی یا تربیتی، آموزش یا تعلیم به معنای دقیق آن نهفته است.
یک مدیر آموزشی توانمند به درستی میداند که امر آموزش نمیتواند جدای از پرورش باشد و در فرآیند فعالیتهای پرورشی یا تربیتی، آموزش یا تعلیم به معنای دقیق آن نهفته است.
یک مدیر آموزشی بصیر می داند که پایدارترین یادگیریها، یادگیریهای غیر مستقیم است و دانشآموزان در سنین مختلف، به ویژه در مقاطع ابتدایی و راهنمایی، بیشترین همانندسازی را با معلمان محبوب خود به عمل میآورند و همانندسازی یعنی تربیتپذیری.
یک مدیر آموزشی فهیم و مستعد به نیکی میداند آنگاه که معلم کلاس که در حقیقت رهبری آموزشی و پرورشی دانشآموزان را عهدهدار است، درس خود را با نام خدا آغاز مینماید، با وضو سر کلاس حاضر میگردد، در هنگامه اذان در صف منادیان توحید قرارمیگیرد، همیشه با خوشرویی و تبسّم و اعتماد به نفس و در نهایت عطوفت و محبّت و منطق و استواری با بچهها صحبت میکند و درس میدهد، در هیچ شرایطی از عدالت بصری، کلامی و رفتاری عدول نمی کند و در واقع در کنار تدریس برنامههای درسی مختلف و پاسخ به سؤالات شناختی دانش آموزانش نیازهای فطری و روانی آنان را نیز به زیبایی ارضا میکند، مهمترین و بلندترین گام را در تحقق اهداف پرورشی و آموزشی مدرسه برمیدارد.کوتاه سخن آن که مدیران محترم و زحمتکش مدارس حساسترین و خطیرترین مسئولیت را در گستره نظام تعلیم و تربیت کشور بر عهده دارند.اصلیترین رسالت ایشان هدایت و رهبری برنامههای آموزشی است که آن هم بدون همراهی و همدلی و مشاورت و رایزنی مستمر با معلمان عزیز مقدور و میسور نخواهد بود.
بنابراین انتظار معقول و مطلوب این است که مدیران متعهد واحدهای آموزشی با احساس عهدهدارشدن خطیرترین رسالت، یعنی شکوفا نمودن جوانههای وجود کودکان و نوجوانان، بیشترین همّت خود را در همراهی و همدلی با معلمان مبذول دارند.
از یک مدیر آموزشی موفق در نظام تعلیم و تربیت ایران اسلامی انتظار میرود که بیشترین وقت خود را در همگامی بامعلمان صرف کند و برای حسن ایفای مسئولیتهای محوله بخش دیگری از وقت خود را در جهت همآهنگی و همدلی اولیای دانشآموزان با معلمان مدرسهاش اختصاص دهد.بدیهی است که این مدیر موفق زمانی را نیز برای ارتباط با مدیر یا مدیران ما فوق پیشبینی نموده، ضمن حفظ ارتباط بهتر با منابع مؤثر و حمایتگر محلی و منطقهای، عند الاقتضاء با تنظیم برنامهای منظم، با دانشآموزان مدرسه بیشتر در ارتباط خواهد بود.
مدیر موفق یک مدرسه با احساس مسئولیت پرورشی و آموزشی، حتی المکان از پرداختن به اموری که چندان تناسبی با رسالت اصلی وی ندارد و عمدتا از جمله وظایف یک کارپرداز یا مسئول خدمات عمومی است، اجتناب میکند.
آری، زمانی یک مدیر مدرسه میتواند موفق باشد که هم او احساس کند که مسئولیت هدایت و رهبری امور تربیتی و آموزشی دانشآموزان مدرسهاش را بر عهده دارد و هم مدیران محترم مناطق و استانها و مدیران کل ستادی و شاکله مدیریت کلان نظام آموزش و پرورش کشور چنین اندیشهای داشته باشند.
پینوشتها:
(1)- .NOITARTSINIMDA LANOITACUDE
(2)-آموزشهای غیررسمی جامعه، از طریق برنامههای صدا و سیما، مطبوعات، خطبههای نماز جمعه و غیره صورت میگیرد.