نزدیکی

هدف: پژوهش حاضر با استفاده از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی به مطالعه شبکه هم تألیفی 313 مقاله منتشر شده در فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات طی سال های 1386 - 1390 می پردازد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع علم سنجی است و از روش تحلیل شبکه هم تألیفی پژوهشگران با استفاده از شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی بهره می گیرد. پیکربندی شبکه هم تألیفی مقالات فصلنامه با استفاده از شاخص های کلان تحلیل شبکه ها مانند چگالی، ضریب خوشه بندی، مؤلفه های تشکیل دهنده شبکه و میانگین فاصله مورد بررسی قرارگرفته است. از سوی دیگر برای بررسی عملکرد هر یک از پژوهشگران و دانشگاه های دارای تألیف در شبکه، از شاخص های خُرد تحلیل شبکه ها مانند درجه، بینیّت، و نزدیکی، همچنین شاخص تولید استفاده شده است. از نرم افزار یو.سی.آی نت برای ترسیم و تحلیل شبکه هم تألیفی مقالات استفاده شد. یافته ها: مطالعه پژوهشگران دارای تألیف در فصلنامه نشان می دهد که سعید رضایی شریف آبادی، صدیقه محمداسماعیل، رحیم علیجانی، علی بیرانوند، نورالله کرمی، فریده عصاره و عبدالرسول جوکار مهم ترین جایگاه را در شبکه هم تألیفی پژوهشگران داشته اند. از سوی دیگر کلیدی ترین نقش در شبکه براساس شاخص های تولید و مرکزیت، به دانشگاه های آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، شهید چمران اهواز و پیام نور تعلق دارد. نتیجه گیری: شبکه هم تألیفی مقالات فصلنامه ویژگی های یک شبکه جهان کوچک و همچنین شبکه مستقل از مقیاس برخوردار است. از سوی دیگر نظریه شش درجه جدایی درخصوص آن صادق است.

زمینه و هدف: اختلال نافرمانی مقابله ای (Oppositional Defiant Disorder یا ODD)، اختلالی تدریجی و مزمن است که تقریباً همیشه در روابط بین فردی و عملکردی تحصیلی کوک تداخل ایجاد می کند. آموزش والدگری یکی از روش های مداخله مؤثر در ODD است که در آن والدین می آموزند چگونه با فرزند خود رفتار نمایند. ازاین رو پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی برنامه آموزش والدگری کازدین (Kazdin method for parenting) بر روابط والد-کودک (Parent-child relationships) در دانش آموزان مبتلا به ODD انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری 90 روزه بود. از بین دانش آموزان مبتلا به ODD بر اساس کسب نمره بالاتر از نقطه برش در سیاهه رفتاری کودک آخنباخ (Child Behavior Checklist یا CBCL) و مصاحبه بالینی انجام شده توسط مشاور مدرسه، تعداد 30 دانش آموز انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش برنامه والد گری Kazdin را طی 12 جلسه به مدت 90 دقیقه دریافت کردند. شرکت کنندگان در پژوهش در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به پرسشنامه رابطه والد-کودک (Child-Parent Relationship Scale یا CPRS) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: برنامه آموزش والدگری Kazdin منجر به افزایش معنی دار تعامل والد- کودک در خرده مقیاس های نزدیکی و رابطه کلی مثبت و کاهش تعارض و وابستگی در کودکان مبتلا به ODD شد (001/0>p). نتیجه گیری: برنامه آموزش والدگری Kazdin موجب افزایش روابط والد- کودک در کودکان مبتلا به ODD شد. بر اساس نتایج حاضر آموزش والدین به شیوه کازدین می تواند روش کارآمدی در بهبود روابط والد-کودک در بین دانش آموزان مبتلا به ODD باشد.

هدف: پژوهش حاضر به مطالعه شبکه هم تألیفی 230 مقاله منتشر شده در فصلنامه علمی پژوهشی کتابداری و اطلاع رسانی توسط پژوهشگران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی طی سالهای 1387 تا 1391 می پردازد. روش پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد علم سنجی و با استفاده از روش تحلیل شبکه هم تألیفی پژوهشگران انجام پذیرفته است. پیکربندی شبکه هم تألیفی 230 مقاله فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی با استفاده از شاخصهای کلان تحلیل شبکه ها مانند چگالی، ضریب خوشه بندی، مؤلفه های تشکیل دهنده شبکه و میانگین فاصله بررسی شده است. به علاوه، در راستای بررسی عملکرد هر یک از پژوهشگران و دانشگاه های دارای تألیف در شبکه، از شاخصهای خرد تحلیل شبکه ها مانند درجه، بینیت و نزدیکی و همچنین شاخص تولید استفاده شده است. نرم افزار یو.سی.آی نت برای ترسیم و تحلیل شبکه هم تألیفی مقاله هامورد استفاده قرار گرفته است. یافته ها: مطالعه پژوهشگران دارای تألیف در این فصلنامه نشان می دهد «رحمت الله فتاحی» (19 مقاله)، «محمدحسین دیانی» (18)، و «مهری پریرخ» (10 مقاله) در شاخص تولید رده های نخست را به خود اختصاص داده اند. علاوه بر این، بررسی شبکه هم تألیفی پژوهشگران فصلنامه نشان داد در شاخص بینیت «رحمت الله فتاحی» (304/70)، «عبدالحسین فرج پهلو» (063/40)، «زاهد بیگدلی» (02/35)، «محمدحسین دیانی» (837/34)، و «فریده عصاره» (86/24) از جایگاه مناسبی در شبکه برخوردارند. این افراد را می توان به عنوان رهبران شبکه بر اساس کوتاه ترین مسیرهای میان دیگر افراد مد نظر قرار داد. این افراد همچنین قادرند جریان اطلاعات را در شبکه کنترل کنند. نتیجه گیری: شبکه هم تألیفی مقاله های فصلنامه از ویژگیهای یک شبکه جهان کوچک و همچنین شبکه مستقل از مقیاس برخوردار است. از سوی دیگر، نظریه شش درجه جدایی در خصوص این شبکه صادق است.  

بر اساس نظریه استعاره مفهومی، مفاهیم انتزاعی به واسطه مفاهیم عینی در چهارچوب استعاره مفهومی فهمیده می شوند. استعاره های مفهومی، هم در زبان روزمره و هم در متون علمی، یافت می شوند. جهت دوری – نزدیکی در معنای تحت اللفظی اش به رابطه میان اجسام در عالم طبیعت اشاره دارد؛ اما ملاصدرا از این جهت برای توصیف امور متافیزیکی بهره برده است. به کارگیری جهت دوری – نزدیکی به منظور تبیین مفاهیم و اصول فلسفی را می توان در چهارچوب نظریه استعاره مفهومی صورت بندی کرد. بخشی از استعاره های مفهومی مرتبط با دوری – نزدیکی در آثار ملاصدرا عبارت اند از: «امکان استعدادی به مثابه امر دارای نزدیکی و دوری نسبت به حصول»، «امکان به مثابه نزدیکی به حصول و امتناع به مثابه دوری از حصول»، «موجودات هستی به مثابه امور دارای نزدیکی و دوری نسبت به ذات باری تعالی»، «باری تعالی به مثابه نزدیک ترین امر به هر موجودی»، «تکامل و تعبد به مثابه تقرب به سوی ذات الهی»، «علت بی واسطه به مثابه علت قریب»، «علت تام به مثابه علت قریب و علت ناقص به مثابه علت بعید»، «عشق و محبت به مثابه نزدیکی» و «تشبه به مثابه تقرب».

زمینه و هدف: اگر در گذشته رقابت از طریق مزیت های رقابتی ناشی از کیفیت و عملکرد محصول/خدمات می توانست باعث موفقیت در عملکرد و سودآوری شود، اما امروزه مزیت رقابتی تبدیل به ضرورت شده است و کسب و کارها از شبکه همکاری به عنوان عامل مزیت استفاده می کنند. ازاین رو پژوهش در پی بررسی شبکه های همکاری در سطح شرکت های کوچک و متوسط، واقع در شهر اهواز است. روش شناسی/رهیافت: از روش تحلیل شبکه های اجتماعی استفاده شده است. داده های همکاری بین شرکت ها، سازمان ها و مراکز تحقیقاتی، از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 41 مدیر گردآوری شده است. برای درک بهتر وضعیت همکاری، به تفصیل همکاری در سطح شبکه توزیع، بازارایابی، تحقیق و توسعه، تولید، و مالی نیز بررسی شده است. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که با وجود ضرورت توجه به همکاری بین شرکت ها، این متغیر کلیدی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. اعضای شبکه همکاری به بازیگران برجسته که بر نحوه تعامل شرکت ها تأثیر دارند، وابسته هستند. این وضعیت چه در کوتاه مدت، و چه در میان مدت کسب وکارها را با تهدید مواجه می کند. ازاین رو بهتر است متناسب با ابعاد شبکه همکاری، سناریوها و راهبردهای کاهش وابستگی مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد. اصالت/نوآوری: با وجود اهمیت روش تحلیل شبکه های اجتماعی، مطالعات انجام شده با این روش، قابل توجه نیست. مطالعات انجام شده بیشتر در پی بررسی عوامل مؤثر بر تشکیل شبکه همکاری بوده اند. ازاین رو پژوهش حاضر تلاش دارد با استفاده از این رویکرد، دامنه آن را در سطح کسب وکارها گسترش دهد.

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی بازی درمانی خانواده محور، بر بهبود رابطه والدین و کودکان با اختلال کاستی توجه (ADD) بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری دو ماهه بود. مطالعه در تابستان سال ۱۴۰۱ صورت گرفت. جامعه پژوهش، تمامی کودکان با اختلال کاستی توجه ۵ تا ۱۰ سال شهر تهران بود و نمونه گیری به شکل هدفمند انجام شد. تعداد ۲۴ زوج مادر و کودک به صورت تصادفی در دوگروه آزمایشی (N=12) و گواه (N=12) قرار گرفتند و برنامه بازی درمانی خانواده محور به مدت ۱۰ جلسه دوساعته هفتگی، برای گروه آزمایش اجرا شد. جهت بررسی رابطه والد- کودک، قبل و بعد از مداخله، از تست رابطه کودک- والد پیانتا (۱۹۹۷) (CPRS)، استفاده شد. داده ها نیز با استفاده از تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که در مقایسه با گروه گواه، بازی درمانی خانواده محور موجب کاهش معنادار خرده مقیاس وابستگی و تعارض و افزایش خرده مقیاس نزدیکی شده است (05/0 > P). با توجه به یافته های پژوهش به نظر می رسد که بازی درمانی خانواده محور موجب بهبود رابطه والدین و کودکان با اختلال کاستی توجه، از نظر وابستگی، نزدیکی و تعارض در روابط می گردد.

در نظام حقوقی ایران به تبعیت از فتوای برخی فقها، نکاح دختر باکره منوط به اجازه پدر یا جد پدری او است (ماده 1043 قانون مدنی). با وجود این، چنان چه عدم بکارت دختر به سبب نزدیکی باشد، و با این وصف ازدواج نماید، از جهت بقا یا زوال ولایت در این باره از برخی محاکم آراء متعارضی صادر شده است. به همین دلیل هیأت عمومی دیوان عالی کشور رأی وحدت رویه شماره 1 مورخ 29/11/1363 را صادر نمود. دیوان عالی کشور در این رأی به استناد ملاک صدر ماده مزبور و فتوای برخی فقها، نزدیکی اعم از مشروع و نامشروع را سبب زوال ولایت دانسته و بر این مبنا، چنین نکاحی را صحیح تلقی نموده است. در این پژوهش، رأی وحدت رویه مزبور که در ادبیات حقوقی ایران به صورت جامع بررسی نشده است، با روش توصیفی و تحلیلی بررسی گردید و این نتیجه حاصل شد که در توجیه این رأی می توان به تأثیر فتاوای برخی فقها، مفهوم مخالف ماده 1043 قانون مدنی از نوع وصف بدین بیان که «نکاح دختر غیرباکره موقوف به اجازه پدر یا جد پدری او نیست»، انصاف، احتیاط در مسایل مربوط به خانواده و لزوم دفع مفاسد، اکتفا به قدر متیقن و لزوم بازگشت به اصل عدم ولایت و اصل صحت اشاره نمود. با وجود این، این رأی از جهت گشودن راه تقلب نسبت به قانون و عدم مقید شدن به زوال بکارت در اثر نزدیکی و عدم وجود ولایت به دلیل اسباب دیگر مانند صغیر یا مجنون بودن دختر قابل نقد است.