کوثر

شخصیت فاطمة زهرا(س)، در روایات اهل تسنن به عنوان بانویی جامع فضائل انسانی ترسیم شده است. روایات اهل سنت در فضائل فاطمة زهرا(س) اعم از روایات تفسیری و غیرتفسیری است. روایات تفسیری جایگاه آن حضرت را از منظر قرآن نشان داده و بیانگر شخصیت فاطمة زهرا(س) در تعابیر الهی است. در روایات غیرتفسیری ابعاد دیگری از شخصیت حضرت فاطمه با نقل رسول خدا (ص)، آشکار می‌شود. جمع‌بندی هر دو دسته از روایات آن که حضرت زهرا(س) در کانون اهل بیت پیامبر(ص) قرار داشته، معصوم از هر خطا، ضامن تداوم نسل پیامبر(ص)، آگاه به حقایق دینی، قاطع در دفاع از حق در دوران رسالت، مدافع حریم ولایت پس از رحلت پدر، محبوبترین شخص نزد رسول خدا(ص)، سرور زنان دو عالم و ... می‌باشند.

چهرة زیبا و پرفروغ کتاب الهی زیر ابرهای تیره و متراکم اوهام انسان ها پنهان است. با زدودن هر ابری خورشیدی نورافشانی می کند و راهی به سوی کمال و سعادت گشوده می شود. حقیقت این است که برخی از مفسران صدر اسلام با اظهارات غیرمسئولانه و متعارض خود شماری از محکمات قرآن را به متشابه تبدیل کرده و موجب سرگردانی امت اسلام شده اند. در این مقاله با برخورداری از شیوة تفسیر قرآن با قرآن و نادیده گرفتن اقوال آن مفسران، در سوگندهای کتاب خدای متعال تدبر خواهیم کرد و با در نظر گرفتن ارتباط آنها با فواصل آیات، تفسیر قطعی آنها را پیش روی قرآن پژوهان قرار خواهیم داد. به تفسیر قطعی حروف مقطعه و «کوثر» نیز اشاره خواهد شد. هدف ما از نگارش مقالة حاضر این است که نقاب از جمال دلربای قرآن کریم برگیریم و کلام خدای سبحان را با شکوه و شادابی آغازینش دریافت کنیم.

واژه «کوثر» بخشی از آیه قرآنی است که در سوره مبارکه کوثر به کار رفته و مجال شناخت این واژه با توجه به شرایط ویژه آن، معرکه نظرات و تقابل آرای فریقین شده است. پژوهش پیش رو با بهره گی ری از روش توصیفی- تحلیلی و با راهبرد جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای تلاشی روشمند برای کشف و تبیین مصداق «کوثر» از منظر فریقین است. یافته های تحقیق نشان می دهد هرچند در منابع تفسیری و روایی فریقین مصداق های فراوانی برای کوثر ذکر شده است، ولی در مصادیقی همچون: نهری در بهشت، حوضی در بهشت، خیر کثیر، جمع بین اقوال، فاطمه زهرا سلام الله علیها، همه نعمت های ظاهری و باطنی اشتراک و در دو مصداق: کتاب و عترت و وحی و نبوت افتراق دارد. نتیجه تحقیق با عنایت به بررسی تطبیقی نظریات اندیشمندان فریقین نشان می دهد که مصداق اصلی کوثر، فاطمه زهرا سلام الله علیها است که در گستره تاریخ تاکنون منبع خیر کثیر شده است.

به رغم ارائه حدود 26 مصداق برای «کوثر» در تفاسیر مختلف، سید محمدحسین طباطبایی مصداق انحصاری آن را کثرت ذریه پیامبر اکرم | دانسته است. بررسی مستندها نشان می دهد این دیدگاه با وجود نقاط مثبت فراوان، نقاط مبهمی نیز دارد. از این رو اهمیت علمی تفسیر المیزان و رجوع گسترده محققان به آن، ایجاب می کند نقاط مثبت و مبهم این دیدگاه به طور دقیق تبیین شود. تحلیل این دیدگاه نشان می دهد رکن اصلی استدلال علامه طباطبایی ظهور «ابتر» در معنای «فرد بدون نسل» است و با توجه به همین نکته، روایات سبب نزول را تقویت و سایر احتمال ها را نفی می کند. توجه به صدر و ذیل سوره، توجه به واقعیت خارجی در مصداق شناسی «کوثر» و ... جزء نکات مثبت این دیدگاه است؛ اما عدم توجه به واقعیت خارجی در مورد بدون نسل شدن شماتت کنندگان پیامبراکرم | ، عدم قدرت دفع احتمال های رقیب و ... از نقاط مبهم این دیدگاه است.

  این پژوهش به ارائه و تحلیل نظام مدیریتی سوره کوثر می پردازد. این کار با استفاده از گام هایی چون: شناسایی هدف، کلید واژه ها، ساختار شکلی (کلمات، عبارات، جمله ها) و محتوایی سوره انجام می گیرد، از این رو، اجزای این مدل با استفاده از آیات سوره مبارکه کوثر تبیین شده است، بوسیله دقت موشکافانه در مفاهیم و لغات بر اساس کتاب های تخصصی لغت شناسان و تفسیری قرآن، همچنین به تطبیق با دیگر یافته های علمی موجود، سعی شده به استخراج نظام مدیریتی سوره پرداخته شود، این سوره سعی در تبیین چگونگی نظام دفاعی از کارکنان سازمان دارد. در سوره ی کوثر خداوند به عنوان مدافع از پیامبر که سمبل و اسوه آموزه های اسلامی است در مقابل مشرکین که سمبل اندیشه ی کفر و الحاد است، با دادن کوثر به پیامبر به دفاع از پیامبرش برآمده است. در این سوره هم سنخ بودن تهدید و شیوه ی دفاع کاملاً رعایت شده است؛ زیرا تهدید به جنگ یا قتل نبوده، استهزاء و مسخره مشرکین فقط پیامبر را اندوهگین می کرده است؛ لذا خداوند در صدد جبران آن برآمده است. پیامبر را توسط خبر غیبی از آینده باخبر کرده است. در این سوره خداوند برای با انگیزه نگه داشتن پیامبر که مهم ترین سرمایه ی انسانی برای برپایی آموزه های اسلامی در زمین است، وارد عمل شده و از نا امید شدن پیامبر جلوگیری کرده است. خداوند این کار را با تشویق پیامبر و تنبیه مشرکان انجام داده است. در سازمان مدیر باید از سرمایه های سازمان مخصوصاً سرمایه های انسانی محافظت کند و به دفاع از آنها بپردازد. مدیر این کار را با انگیزه نگه داشتن نیروی انسانی برای تلاش و فعالیت برای رسیدن به اهداف انجام می دهد. مدیر می تواند از ابزارهای تشویق و تنبیه استفاده کند.