یادگیری پنهان

هدف پژوهش حاضر تبیین تجارب یادگیری پنهان دانشجویان در جریان استفاده از اینترنت است. روش پژوهش کیفی، از نوع پدیدارشناسی است. شرکت کنندگان در پژوهش 14 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد اصفهان (خوراسگان) بودند که با روش نمونه گیری مطلوب انتخاب گردیدند. اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته گردآوری و با بکارگیری روش 7 مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از مجموع یافته های این پژوهش بعد از حذف کدهای مشترک 236 کد مفهومی که بیانگر تجارب مشارکت کنندگان در پژوهش بود استخراج گردید. این مفاهیم در سه دسته اصلی: 1- یادگیری هنجارهای جدید 2- یادگیری ارزش های جدید و 3- یادگیری نمادهای کلامی جدید و نیز شش دسته فرعی: 1- افکار و عقاید جدید 2-تخلف از قوانین و مقررات 3- اخذ شیوه های جدید زندگی و فعالیت های اجتماعی 4- اخذ هویت جدید 5- جایگزینی لغات انگلیسی به جای فارسی 6- عاریه گرفتن اصطلاحات اینترنتی در محاوره های روزمره مورد توجه قرار گرفتند. یافته ها نشان داد دانشجویان در جریان تعامل با اینترنت تجارب یادگیری زیادی را کسب کرده اند که در هنجارها، عقاید، باورها، اخلاق و نمادهای کلامی آن ها تاثیر زیادی داشته است.

هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیر سطوح مختلف بارشناختی بر تکلیف زمان بندی پیش بین انطباقی در شرایط پنهان و آشکار بود. به این منظور، 50 دانشجوی 25-23 ساله داوطلب شرکت در تحقیق، به طور تصادفی در 5 گروه آزمایشی قرار گرفتند. به گروه یادگیری آشکار درباره وجود توالی تکراری در بخش میانی اطلاعاتی داده شد. گروه یادگیری پنهان بدون تکلیف ثانویه همین تکلیف را بدون آگاهی از وجود توالی تکراری در بخش میانی اجرا کردند. به گروه های سوم تا پنجم ( یادگیری پنهان با تکلیف ثانویه ) همزمان با اجرای تکلیف، یک تکلیف ثانویه با دشواریهای متفاوت داده شد. در مرحله اکتساب هر بلوک تمرینی شامل 18 کوشش بود که 6 کوشش اول و 6 کوشش آخر به طور تصادفی ارائه میشد، اما کوشش های میانی، دارای ترتیب و توالی خاصی بود. آزمودنیها پس از شرکت در پیش آزمون، به مدت 3 روز و در هر روز 15 بلوک 18 کوششی را تمرین کرده و سپس در آزمون یادداری، انتقال و مصاحبه شرکت کردند. داده ها به روش تحلیل واریانس عاملی مرکب تحلیل شد. نتایج نشان داد که در تمام گروه ها به جز گروه پنجم (گروه یادگیری پنهان با تکلیف ثانویه دشوار) در آزمون های اکتساب، یادداری و انتقال، بین امتیازات بخش میانی تکراری با حداقل یکی از بخش های تصادفی، تفاوت معنیداری وجود دارد (05/0p<). همچنین تفاوت امتیازات این گروه ها در اکتساب، یادداری و انتقال نسبت به پیش آزمون معنی دار بود اما بین گروه ها ( به غیر از گروه پنجم ) از نظر آماری تفاوت معنی داری مشاهده نشد (05/0p<). این نتیجه نشان میدهد که در گروه های پنهان، آزمودنیها از توالی تکراری اطلاعی نداشتند، اما به اندازه گروه آشکار آموختند و میتوان نتیجه گرفت که در تکالیف حرکتی پیچیده، یادگیری پنهان دست کم به اندازه یادگیری آشکار در عملکرد افراد مؤثر است.

پژوهش حاضر به مقایسه تأثیر یادگیری آشکار، قیاسی و اکتشافی بر اکتساب، یادداری و انتقال مهارت تاپ اسپین تنیس روی میز می پردازد. 36 دانش آموز دبیرستانی به طور تصادفی در سه گروه آزمایشی یادگیری آشکار، قیاسی و اکتشافی قرار گرفتند. پس از اجرای 300 کوشش تکلیف مهارت تاپ اسپین در مرحله اکتساب، مرحله آزمون به ترتیب شامل آزمون یادداری1، انتقال تحت تکلیف ثانویه شناختی و یادداری2 اجرا شد. پس از پایان مرحله آزمون، شرکت کنندگان پروتکل راهبردی اخباری را پر کردند. تحلیل داده-های مرحله ی اکتساب و آزمون (یادداری فوری1، انتقال1، یادداری فوری2) با روش تحلیل واریانس مختلط (3×3) صورت گرفت. برای مقایسه عملکرد هرگروه در دو مرحله آزمون، از آزمون t وابسته و نیز مقایسه بین گروه ها در مراحل آزمون از آزمون تحلیل واریانس یک سویه استفاده شد. نتایج تفاوت معنی داری بین گروه ها در پیش آزمون، سه جلسه اکتساب، آزمون یادداری فوری 1و2 و اجرای تکلیف ثانویه شناختی نشان نداد. در آزمون انتقال تحت تکلیف ثانویه، گروه یادگیری قیاسی عملکرد بهتری نسبت به گروه آشکار نشان دادند (001/0=P).، همچنین بر خلاف دو گروه دیگر، گروه آشکار در آزمون انتقال نسبت به آزمون یادداری فوری1 افت عملکرد داشت (007/0=P). شمار قواعد کلامی گزارش شده در پروتکل کلامی-راهبردی در گروه قیاسی کمتر از دو گروه دیگر بود (009/0=P) درحالی که بین دو گروه آشکار و اکتشافی تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج حاکی از اثربخشی قیاس دامنه کوه جهت فراخوانی پردازش پنهان و بهره مندی از مزایای یادگیری پنهان مانند مقاومت در برابر افت عملکرد تحت فشار تکلیف ثانویه است.

در تعاریف عمومی، هر آنچه از فرستنده به گیرنده در فراگرد ارتباط منتقل می شود را پیام می نامند. این پیام در قالب ها و اشکال مختلف و در رسانه های مختلف تجلی می یابند. در یک تقسیم بندی کلان پیام های قابل ادراک را می توان به شکل خودآگاه و غیرخودآگاه دسته بندی کرد. بدین معنا پیام هایی که از آستانه درک مخاطبان به شکل خودآگاه پایین تر هستند را پیام های مخفی یا فروآستانه ای می نامیم. ادبیات استفاده از پیام های فروآستانه ای از علم روان شناسی نشئت گرفته است. این پیام ها در گذشته در حالت اغماء و یا هیپنوتیزم برای آموزش پنهان یا نهفته مورد استفاده قرار می گرفت و امروزه تحت رسانه هایی همچون سینما فرایند انتقال پیام انجام می شود. پویانمایی یکی از قالب های اصلی فیلم و با حوزه مخاطبان عمدتاً کودک و نوجوان است که این تکنیک را در خود جای داده است. در این مقاله به فرایند استفاده از پیام های فروآستانه ای در پویانمایی خواهیم پرداخت و تبعات استفاده از آن را از دیدگاه تبلیغات تجاری و حقوقی بررسی می کنیم.

هدف پژوهش حاضر، مقایسة عملکرد گروه های یادگیری قیاسی (پنهان) آشکار و اکتشافی در یادداری و انتقال مهارت تاپ اسپین تنیس روی میز تخت فشار روانشناختی بود. به این منظور 36 دانش آموز دبیرستانی داوطلب به طور تصادفی در سه گروه آزمایشی یادگیری آشکار، قیاسی و اکتشافی قرار گرفتند. پس از اجرای 300 کوشش در مرحلة اکتساب، آزمون یادداری فوری و انتقال تحت فشار روانشناختی اجرا شد. قبل از مرحلة اکتساب پرسشنامة بازپردازش خودآگاه، پس از پایان مرحلة آزمون پروتکل راهبردی اخباری و پرسشنامة اضطراب حالتی رقابتی در دو مرحله توسط هر یک از شرکت کنندگان تکمیل شد. نتایج تفاوت معنی داری را بین گروه ها در آزمون یادداری فوری نشان نداد. در آزمون انتقال عملکرد قیاسی بالاتر از دو گروه آشکار و اکتشافی بود. به علاوه بر خلاف گروه قیاسی، این دو گروه در مقایسه با آزمون یادداری فوری افت عملکرد را در آزمون انتقال تجربه کردند و بین نمرة پرسشنامة بازپردازش خودآگاه آنها با شمار قواعد کلامی و عملکردشان تحت فشار همبستگی معنی دار (و به ترتیب مثبت و منفی) وجود داشت. به نظر می رسد که پردازش قالب در یادگیری اکتشافی، پردازش آشکار است و نیز در دامنه ای از زمان یادگیری پنهان و آشکار به لحاظ کمی مشابه ولی به لحاظ کیفی یادگیری متفاوتی را ایجاد می کنند. بنابراین به کار بردن یادگیری قیاسی اجراکنندگان را از مزایای مقاوت در برابر افت عملکرد تحت فشار روانشناختی بهره مند می سازد.

تغییرپذیری تمرین به تغییر حرکت و تغییر ویژگی های زمینه ای گفته می شود که یادگیرنده هنگام تمرین مهارت تجربه می کند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تأثیر تغییرپذیری تمرین بر یادگیری پرتاب آزاد بسکتبال در شرایط پنهان و آشکار انجام گرفت. بدین منظور، 40 دانشجوی پسر داوطلب (27-20 ساله) دانشگاه شهید بهشتی، انتخاب و بعد از اجرای پیش آزمون به صورت تصادفی در چهار گروه یادگیری پنهان با تمرین متغیر، گروه یادگیری پنهان با تمرین ثابت، گروه یادگیری آشکار با تمرین متغیر و گروه یادگیری آشکار با تمرین ثابت تقسیم شدند. گروه های تمرین متغیر به مدت 6 روز، در هر جلسه 45 پرتاب را از فاصله های 5/1، 3 و 4 متری از هدف، و گروه های تمرین ثابت، پرتاب از فاصله 3 متری را انجام دادند. گروه های یادگیری پنهان همراه با اجرای تکلیف پرتاب آزاد، تکلیف ثانویه شمارش سه تایی اعداد از 1000 به سمت عقب را انجام می دادند، اما گروه یادگیری آشکار بدون اجرای تکلیف ثانویه، تکلیف پرتاب آزاد را اجرا می کردند. آزمون های مراحل اکتساب، یادداری (با فاصله 48 ساعت) و انتقال (از فاصله 6/4 متری) برگزار شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل واریانس مختلط با اندازه های تکراری، تحلیل واریانس دوطرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد (سطح معنا داری 05/0). نتایج نشان داد که گروه ها در مراحل اکتساب پیشرفت داشتند (001/0 >P)، درحالی که اثر اصلی تمرین و یادگیری معنا دار نبود (05/0 <P). در مراحل یادداری و انتقال، اثر اصلی نوع یادگیری، نوع تمرین و همچنین اثر تعاملی یادگیری و تمرین معنادار نبود (05/0 <P). در کل، نتایج پژوهش حاضر با نظریه طرحواره اشمیت همسو نبود.

هدف از این پژوهش بررسی امکان استفاده از کاهش خطاهای مرحله تمرین برای تسهیل فرایندهای یادگیری حرکتی ضمنی در کودکان بود. تعداد 30 دانش آموز (میانگین سن = ۳۲/۱ ±۳۳/۱۱سال) با دید بسته، کیسه های نخود را با ترتیب از فاصله های نزدیک به دور یا دور به نزدیک پرتاب کردند. گروه نزدیک به دور مرحله اکتساب را از مسافت 2 متری هدف آغاز کرد. سپس تکلیف را از فاصله های 3، 4، و 5 متری تمرین کردند. گروه دور به نزدیک مرحله تمرین را از مسافت 5 متری آغاز کرد و سپس به ترتیب به 4، 3، و 2 متر رفت. آزمون های تکلیف منفرد و تکلیف دوگانه تأخیری از  5/3 متری هدف گرفته شد. در مرحله اکتساب، نسبت خطاهای گروه نزدیک به دور (کَم خطا) از گروه دور به نزدیک (پُرخطا) به میزان معناداری کمتر بود. در آزمون تکلیف منفرد، تفاوت بین گروهی معنا دار پیدا نشد. یافته ها همچنین نشان داد گروه کم خطا، در شرایط تکلیف دوگانه تکلیف را با خطای کمتری نسبت به گروه پرخطا انجام داد. نتیجه گیری شد که خطاهای کمتر هنگام تمرین یک مهارت حرکتی می تواند استفاده از فرایندهای یادگیری حرکتی ضمنی در کودکان را تسهیل کند.

هدف پژوهش حاضر، مقایسه روش های یادگیری کم خطا، پرخطا و مقیاس بندی تجهیزات بر دقت پرتاب بسکتبال کودکان در شرایط فشار روان شناختی بود. بدین منظور 50 دانش آموز پسر مقطع ابتدایی 10-12 سال به طور تصادفی در پنج گروه آزمایشی تمرین با روش کم خطا، پر خطا، تجهیزات استاندارد، تجهیزات مقیاس بندی شده و ترکیبی قرار گرفتند. پس از 5 جلسه اکتساب، آزمون یادداری و انتقال (تحت فشار روان شناختی) در حضور تماشاگران و ارزیاب اجرا شد. قبل از آزمون یادداری و بلافاصله بعد از آزمون انتقال، پرسشنامه اضطراب حالتی رقابتی- 2 توسط شرکت کنندگان تکمیل گردید. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مرکب و t زوجی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد اجرای گروه تمرین با تجهیزات استاندارد (اندازه کامل) در آزمون انتقال نسبت به آزمون یادداری، افت معنی داری داشته است. بااین وجود در گروه های تمرین با تجهیزات مقیاس بندی شده افت معنی داری بین دو آزمون مشاهده نشد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد استفاده از تجهیزات مقیاس بندی شده در روشی مشابه با تمرین کم خطا باعث یادگیری پنهان دانش آموزان شده و از افت اجرا تحت شرایط فشار روان شناختی ممانعت می کند. بنابراین می تواند به عنوان روشی مناسب برای آموزش مهارت های حرکتی برای کودکان استفاده شود.

هدف تحقیق حاضربررسی تاثیر تداخل زمینه ای درشرایط یادگیری آشکاروپنهان برهماهنگی و عملکرد حرکتی کودکان دیرآموز بود. به این منظور60کودک دیرآموز بامیانگین سنی80/0±82/12سال،به صورت دردسترس انتخاب وپس از کسب شرایط ورود به تحقیق و رضایت نامه بر اساس نمرات پیش آزمون به طور همگن در چهار گروه (تمرین آشکار بدون تداخل، تمرین آشکار با تداخل، تمرین پنهان بدون تداخل و تمرین پنهان با تداخل) تقسیم شدند. ضریب هوشی با آزمون هوش وکسلر نسخه چهارم، هماهنگی حرکتی توسط آزمون هماهنگی دو دستی و عملکرد با دستگاه پیگردی چرخان سنجیده شد. سپس دوره تمرین چهار جلسه (با چهار بلوک نه کوششی در هر جلسه) تمرین با دستگاه پیگردی چرخان را در تمرین ویژه گروه های خود اجرا کردند. پس از چهار جلسه تمرین، مجددا شرکت کنندگان در متغیرهای فوق مورد اندازه گیری قرار گرفتند و نتایج آن به عنوان پس آزمون ثبت شد. برای تحلیل داده ها بین یادگیری گروه ها از آزمون تحلیل واریانس مرکب 2(نوع یادگیری) *2(شرایط تمرین)در مراحل پس آزمون و یادداری در سطح معنی داری(05/0≥p) انجام شد. نتایج نشان می دهد در آزمون اکتساب و یادداری هماهنگی تفاوتی بین یادگیری آشکار و پنهان وجود نداشت(05/0<p).در اکتساب عملکرد حرکتی تفاوتی بین یادگیری آشکار و پنهان وجود نداشت(05/0<p).اما در یادداری عملکرد حرکتی تفاوت بین یادگیری آشکار و پنهان معنی دار نبود(05/0>p)و یادگیری پنهان بهبود عملکرد بیشتری را نشان دادند.همچنین در اکتساب عملکرد گروه با تداخل عملکرد برتر و در یادداری گروه بدون تداخل برتر بودند(05/0>p).می توان گفت تمرین کودکان دیرآموز در شرایط با تداخل زمینه ای و یادگیری پنهان به یادداری بهتری منجر می شود.

بررسی چگونگی یادگیری پنهان رسانه ای کودکان همواره یکی از مهم ترین مسائل موجود در نظام تربیتی کشور بوده است . بر این اساس محققان در پژوهش حاضر به تحلیل تجربه زیسته دانش آموزان از یادگیری پنهان رسانه ای پرداخته اند. در پژوهش حاضر ، از رویکردی کیفی از نوع روش پدیدارشناسی توصیفی، و روش گردآوری اطلاعت اَسنادی-کتابخانه ای، بهره برده شد. میدان پژوهش، شامل 15 شرکت کننده (10پسر و 5 دختر) از دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان دزفول در زمستان 1399 بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه با آن ها تا رسیدن به سطح اشباع نظری ادامه یافت. ابزار پژوهش، مصاحبه ی عمیق نیمه ساختاریافته محقق ساخته بوده و تحلیل مصاحبه ها به روش هفت مرحله ای کلایزی تحلیل و مقوله بندی شده اند. یافته های پژوهش شامل 3 مضمون اصلی: 1) یادگیری درباره عناصر فریبنده محتوایی، 2) یادگیری درباره تکنیک های فریبنده تولید، 3 ) یادگیری درباره انگیزه و اهداف تولیدگان و نیز 12 زیر مضمون بود. براساس یافته های پژوهش می توان گفت که یادگیری پنهان دانش آموزان از ویدئوگیم ها و انیمیشن ها در شکل دهی نگرش و رفتار آموزشی آن ها نقش به سزایی دارد. از این رو، شناسایی مولفه های مذکور و سپس برنامه ریزی و ارایه راهکارهای مناسب جهت پرورش مهارت های تفکری سطح بالا و پیچیده در دانش آموزان، ضروری به نظر می رسد.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثر روش آموزش قیاسی و استقرایی بر اکتساب و یادداری مهارت پرتاب دارت در کودکان 7 تا 10 سال می باشد. تعداد 24 نفر دانش آموزان دختر 7 تا 10 سال شهر تهران به صورت هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه های آموزش استقرایی (IE)،آموزش قیاسی (DE) تقسیم شدند. در ابتدا یک جلسه آموزش پرتاب دارت برای آزمودنی ها تدارک دیده شد. کلیه آزمودنی ها در مرحله پیش آزمون یک بلوک 10 کوششی از اجرای پرتاب دارت را اجرا کردند سپس در مرحله اکتساب گروه های قیاسی و استقرایی جلسات آموزشی بر اساس پروتکل آموزشی مخصوص خود در 2 بلوک 10 کوششی به مدت 12 جلسه اجرا کردند. پس از اتمام 12 جلسه پس آزمون (آزمون اکتساب) انجام شد. 48 پس از آزمون اکتساب، آزمون یادداری به عمل آمد. نتایج نشان داد گروه قیاسی نسبت به استقرایی عملکرد بهتری در مراحل اکتساب و یادداری داشت. بنابراین پیشنهاد می شود مربیان و معلمان از یادگیری قیاسی به عنوان یک جایگزین تمرینی مناسب به جای یادگیری به شیوه معمول و آشکار استفاده کنند.