رهبری همنوا

به کارگیری شیوه رهبری مناسب برای بهبود تعهد سازمانی از وظایف مهم مدیران سازمان هاست. رهبران همنوا در هماهنگی کامل با دیگر اعضای سازمان سطح بالایی از هوش هیجانی را برای نیل به این هدف ارائه می کنند. هدف انجام این پژوهش، شناسایی اثر شیوه رهبری همنوا بر تعهد سازمانی از طریق متغیرهای واسط اعتماد به مدیران ارشد و اشتراک دانش سازمانی است. جامعه آماری این پژوهش، مدیران و کارشناسان بخش سازمانی یکی از دانشگاه های دولتی کشور است. اطلاعات و داده های پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و از طریق پرسش نامه الکترونیکی تحت وب جمع آوری و استخراج گردید. در تحلیل داده ها، 162 پاسخ مشارکت کنندگان توسط نرم افزار لیزرل برای اجرای مدل یابی معادلات ساختاری به روش تحلیل مسیر مورد بررسی قرار گرفت. نتابج تحلیل داده ها نشان داد شیوه رهبری همنوا اثر مثبت و قوی بر اعتماد به مدیران ارشد و اشتراک دانش سازمانی دارد و از طریق این متغیرها تعهد سازمانی را پیش بینی می کند.

بکارگیری شیوه مناسب رهبری از عوامل تاثیر گذار در دستیابی به عملکرد سازمانی برتر است که این امر در عصر رقابتی کنونی بیش از پیش نیازمند توجه است. در این راستا تحقیق حاضر با هدف کلی بررسی تاثیر رهبری همنوا بر عملکرد سازمانی از طریق نقش میانجی توانمندسازی تیمی انجام شده است. روش تحقیق توصیفی همبستگی است. جامعه آماری، شامل مدیران و کارکنان دانشگاه پیام نور ارومیه است که از بین آنها حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول برآورد نمونه و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 210 نفر انتخاب شد. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامه رهبری هنوا، توانمند سازی تیمی و عملکرد سازمانی است که روایی و پایایی آنها در حد مطلوب برآورد شد. پایایی ابزارها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب، 91/0 برای رهبری همنوا ، 87/0 برای توانمندسازی تیمی، 82/0 برای عملکرد سازمانی حاصل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار لیزرل در قالب مدل ساختاری با حضور متغیر توانمندسازی تیمی ترسیم شد و برازش آن با شاخص های برازش بررسی شد. اهم نتایج نشان می دهد که توانمندسازی تیمی تاثیر رهبری همنوا را بر عملکرد سازمانی میانجی گری می کند در پایان پیشنهادات کاربردی در راستای نتایج حاصل شده ارائه گردیده است.

خودکارآمدی به عنوان یکی از مهم ترین مکانیسم های نفوذ بر خود و یکی از سازه ها ی مهم رفتار سازمانی مثبت گرا، علی رغم قدمت و گستردگی پژوهشی در روانشناسی، در حوزه ی مسایل سازمانی و خصوصاً برای رکن مدیران در سازمان کمتر مورد بررسی دقیق قرار گرفته است. هدف از این پژوهشِ ترکیبی در مرحله ی نخست، که با راهبرد پژوهش کیفی انجام شد، شناسایی مؤلفه ها و ابعاد خودکارآمدی مدیرانِ سازمان های دانش بنیان و عوامل مؤثر بر آن، و نیز پیامدهای سازمانی و تأثیر آن بر خودکارآمدی جمعی کارکنان، است. این امر با استفاده از سه مرحله ی کد گذاری و با کمک نرم افزار تحیل کیفی اطلس، صورت پذیرفت. همچنین مقوله ای مهم و مؤثر بر خودکارآمدی افراد در سازمان با عنوان رهبری همنوا، که ایجاد خوش بینی کرده و با افراد همدلی و شفقت دارد، شناسایی و مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله ی دوّم، که کمّی است، روابط عناصر الگوی اکتشافی در قالب دو مدل اندازه گیری و معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS مورد آزمون،قرار گرفت. بدین منظور پرسشنامه ای محقق ساخته میان 204 نفر از مدیران شرکت های دانش بنیان شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان به عنوان نمونه توزیع و جمع آوری گردید. نتایج آزمون کمّی بیانگر تأیید تمام فرضیات و نیز اعتبار کافی مدل مفهومی پژوهش بود.

رهبری همنوا بر وجود رهبرانی با هوش هیجانی بالا اشاره دارد که با ایجاد حس خوش بینی، همدلی و شفقت با افراد، الهام بخشی و ایجاد طنین مثبت در سازمان قادرند ضمن تقویت روحیه کارکنان منجر به ارتقای توانمندی فردی و گروهی در سازمان گردند. در پژوهش حاضر، که از منظر رویکرد پژوهشی کیفی می باشد، نقش این سبک رهبری بر خودکارآمدی افراد به عنوان یکی از مهم ترین سازه ها ی رفتار سازمانی مثبت گرا و مکانیسم های نفوذ بر خود، بررسی و تبیین گردید. در این پژوهش، با استفاده از راهبرد نظریه ی مفهوم سازی داده بنیاد، و بر اساس فرآیند سه مرحله ای کدگذاری نظری، و نیز با استفاده از داده های حاصل از 21 مصاحبه ی عمیق با مدیران شرکت های منتخبِ دانش بنیان شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان و نیز اساتید دانشگاهی، مدلی مفهومی از نقش رهبری همنوا بر خودکارآمدی مدیران و خودکارآمدی جمعی کارکنان در سازمان های دانش بنیان، ارائه گردید. همچنین ابعاد و مؤلفه های خودکارآمدی مدیر به عنوان مقوله ی محوری، عوامل مؤثر بر آن، و پیامدهای سازمانی خودکارآمدی افراد شناسایی شدند. در نهایت ضمن ارائه ی مدلی جامع، 7 فرضیه اصلی و 13 فرضیه فرعی از روابط میان متغیرهای پژوهش استخراج گردید.