توابع تولید

بهره وری از جمله متغیرهای مهمی است که در جهت دادن به روش های اصولی اقتصادی برای سیاستگذاران در کشور نقش مهمی را ایفاء می کند. هدف از این مطالعه، برآورد بهره وری نیروی کار در سطح صنایع بزرگ استان فارس می باشد. برای این منظور مدل مورد بررسی توابع صریح C.E.S و کاپ - داگلاس را در برگرفته و از متغیرهای مستقل موجودی سرمایه، شکاف تولید و هزینه های تحقیق و توسعه استفاده شده و به دلیل نبود داده های مربوط به موجودی سرمایه خالص با استفاده از روش نمایی، داده های موجودی سرمایه خالص در استان فارس تخمین زده شده است. نتایج نشان میدهد که میزان بهره وری نیروی کار با موجودی سرمایه و هزینه های تحقیق و توسعه رابطه مثبت و با شکاف تولید رابطه منفی دارد. ضریب کشش برآورد شده متغیرهای فوق نسبت به بهره وری نیروی کار به ترتیب 43/0 ، 59/0 و 26/0- می باشد. همچنین، نتایج نشان داده که بهره وری در استان فارس همواره روندی نزولی داشته و رقم بهره وری در سال 1389 نسبت به سال 1364، 66 درصد کاهش یافته است. پایین بودن نرخ بهره وری در استان فارس به ساختار نامناسب سرمایه گذاری، عدم آگاهی از پدیده بهره وری و نبودن برنامه ریزی صحیح بهره وری در تولید برمی گردد.

هدف مقاله بررسی وضعیت بهره وری عوامل تولید صنایع کوچک و متوسط مستقر در شهرک صنعتی توس به روش توابع تولید است. بدین منظور توابع تولید گروه های صنعتی مختلف بر اساس داده های مقطعی سال 1384 برآورد شده است. سپس کشش عوامل تولید، بهره وری متوسط، بهره وری نهایی و شاخص کاربری و سرمایه بری گروه های مذکور استخراج شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد بجز گروه صنایع فلزات اساسی، سایر گروهها و همچنین کل صنعت دارای بازده صعودی نسبت به مقیاس می باشند، علاوه بر این بیشترین میزان بهره وری نیروی کار و سرمایه به ترتیب مربوط به گروههای صنایع غذایی و صنایع ماشین آلات می باشد. همچنین بیشترین مقدار شاخص کاربری مربوط به گروه صنایع غذایی بوده و بیشترین مقدار شاخص سرمایه بری را گروه صنایع ماشین آلات به خود اختصاص داده است.

در این تحقیق، میانگین ارزش تولید نهایی(سایه ای)آب در شهرستان طبس در سال زراعی 93-1392 با استفاده از تخمین اقتصادسنجی توابع تولیدکشاورزی برآورد شده است. اطلاعات مورد نیاز ازطریق تکمیل پرسش نامه و نمونه گیری تصادفی از 100 گندمکار جمع آوری شد. پنج شکل از توابع تولید شاملِ کاب داگلاس، ترانسندنتال، ترانسلوگ، لئونتیف و درجه دوم تعمیم یافته با استفاده از داده های تحقیق، برآورد شد. میانگین کشش تولیدی و تولید نهایی آب به ترتیب 56/0و28/0 محاسبه گردید. نتایج نشان داد که گندمکاران، تولید کنندگان عقلایی هستند. میانگین ارزش اقتصادی آب معادل 2930 ریال برای هر مترمکعب برآورد شد که با بیشترشدن اندازه مزارع افزایش می یابد، درحالی که گندمکاران درسال زراعی92-1391آب بهایی معادل890 ریال بابت هر مترمکعب آب در شبکه آبیاری شهرستان طبس پرداخت کرده بودند. به نظر می رسد تفاوت در ارزش تولید نهایی آب با قیمت پرداختی کشاورزان، به عنوان یک عامل مهم، موجب از بین رفتن انگیزه کشاورزان درسرمایه گذاری برای افزایش راندمان آبیاری و استفاده از فناوری های نوین آبیاری شده است. افزایش مناسب قیمت آب بها به همراه اجرای یکپارچه سازی اراضی از مهم ترین پیشنهادهای این تحقیق بوده است.