باطنی

ایران کشور فرهنگ و هنر و شعر و ادب محسوب می شود و عالمان و شاعران فراوانی در این کشور دیرینه و دانش پرور ظهور داشته اند؛ اما سهم همه شهرها و مناطق این کشور پهناور در این عرصه برابر نیست. سهم استان اصفهان در حوزه فرهنگ و ادب و هنر ممتاز است. یکی از دانش های زبانی ای که استادان این خطه بدان پرداخته اند و گوی سبقت را از دیگر مناطق ربوده اند، دانش دستورنویسی و پرداختن به مسایل زبانی است. علمی که به جهت فنی و دقیق بودن آن، اهتمام بدان کمتر بوده است. مقایسه آثار برآمده در ادب فارسی به شکل کتاب و یا مقاله نشان میدهد که نسبت این تحقیقات به پژوهش های زبانی بسیار بیشتر است و مسایل زبانی کمتر مورد عنایت قرار گرفته است. این مقاله می کوشد تا نقش موثر تنی چند از استادان اصفهانی را در این عرصه بنماید و با یادکرد و توصیف کار مشاهیر سنتی و جدید این خطه در این دانش فنی، سهم آنان را در این باره باز نماید. دانشی که پرداخت بدان در تحلیل متون و پی بردن به زوایای پنهان و هنری آن بسیار موثر است و متاسفانه در پژوهش ها مغفول مانده است.

Knowledge in the Quran is divided into two kinds : 1) exoteric knowledge. and 2) esoteric knowledge. Everyone may understand the literal meaning o1 the Quran, while the esoteric knowledge may not he easily grasped. According to Islamic traditions, only the Prophet and the infalliable Imams know the real meanings of the Quranic verses because they are the ones who are firmly grounded in knowledge and know the ta’wil of the Quran.

واژه زندیق نخستین بار در کتیبه کرتیر به کار برده شد و منظور از آن پیروان دین مانی بود، پس از آن برای پیروان جنبش مزدک نیز استفاده شد.این واژه در دوره اسلامی کاربرد بسیار گسترده ای پیدا کرد؛ تا جایی که حربه ای شد برای بیرون راندن رقیبان از صحنه سیاست.بنابراین معنای دقیق این واژه همیشه در هاله ای از ابهام و مورد بحث دانشمندان ایرانی و غربی بوده است.در این مقاله نخست بحث وجه اشتقاق واژه زندیق و نظراتی که در این باره آمده، مطرح شده و سپس به بحث معناشناسی و بسامد آن در متون گوناگون تاریخی و حدیثی پرداخته شده است.لازم به ذکر است، رد یا قبول گفته های افراد دیگر که در این باره نظر داده اند، از اهداف دیگر این مقاله است.

از مستحبات و آداب دینی مسلمانان، از جمله شیعیان، زیارت و حضور بر تربت عالمان، شهیدان و بزرگان دین است. مسلمانان با باور به جایگاه وجیه این افراد نزد خداوند، به زیارت آنها می روند و حاجت های خود را به وسیله آنان از خداوند  قاضی الحاجات می طلبند. زیارت فقط یک امر ظاهری نیست؛ بلکه بخش عمده آن، باطن زیارت است که از معرفت زائر ناشی می شود. همان طور که نماز بدون معرفت ارزش چندانی ندارد و مقبول درگاه الهی قرار نمی گیرد، زیارت نیز بدون توجه باطنیِ لازم و معرفتِ شایسته، تأثیر چندانی نخواهد داشت.آداب زیارت به دو دسته کلی تقسیم می شود: «آداب ظاهری» و «آداب باطنی».در این نوشتار به بررسی مفهوم زیارت، آثار و اقسام آن پرداخته شده است. مهم ترین مسئله در زیارت، معرفت نسبت به مَزور و زیارت باطنی است که به عنوان مغز و روح زیارت عنوان شده است. رسیدن به اهداف زیارت، جز با رعایت آداب آن، میسر نخواهد شد. زیارت دارای اقسام مختلفی است؛ از جمله: زیارت خانه خدا، زیارت معصومین: و زیارت قبور شهدا.ایجاد پیوند معنوی با ائمه:  از جمله آثار و برکات زیارت است که در این تحقیق به آنها اشاره شده است.