بسامد واژگان

وجود کتاب مناسب و درخور ویژگی­های کودک، در ایجاد انگیزه و عادت مطالعه بسیار مؤثر است. کتاب کودک و نوجوان هم از نظر موضوع و هم از نظر سبک نگارش، نباید از محدوده ی توانایی­های ذهنی او فراتر باشد. اگر واژگان به کار رفته در متن کتاب در حد توانایی­ها و قابلیت­های زبانی کودک نباشد، در انتقال مفاهیم و تجارب به کودک موفق نخواهد بود. پژوهش حاضر با هدف بررسی و استخراج واژگان پایه ی خوانداری کودکان دبستانی، و سپس مقایسه ی این واژگان با واژگان نوشتاری کودکان دبستانی انجام گرفته است. این پژوهش از نوع اکتشافی و مقیاس به کار رفته در آن، مقیاس اسمی است. جامعه ی مورد بررسی شامل مجموعة کتاب­های داستانی کودکان دبستانی (شامل گروه های سنی «ب»، «ج» و «ب و ج») است که از سوی شورای کتاب کودک مناسب تشخیص داده شده اند. ابزار اجرای این پژوهش نرم­افزاری است که به زبان برنامه­نویسی دلفی و مطابق با سؤالات و ویژگی های خاص این پژوهش طراحی شده است. در این پژوهش 162650 صورت زبانی و 6155 واژه به دست آمده و در نهایت 1602 واژه به عنوان واژگان پایه ی خوانداری معرفی شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که هم­خوانی واژگان خوانداری و نوشتاری در زیرگروه­های فعل ساده، عناصر طبیعی و اندام و رنگ، «زیاد» و در زیرگروه­های واژگان علمی، دین، ورزش، شهرها، اصطلاحات و مصدر، «خیلی کم» و در دیگر زیرگروه­ها «کم» بوده است. همچنین بر اساس یافته­های پژوهش، در مجموع هم­خوانی و مطابقت واژگان خوانداری و نوشتاری این گروه سنی «کم» بوده است.

هدف تحقیق حاضر بررسی اثر بسامد و انتظار آزمون در حافظه فراخوانی و بازشناسی است.روش تحقیق توصیفی وجامعه تحقیق دانشجویان دانشگاه پیام نوراست . نمونه گیری تصادفی از میان نمونه های در دسترس شامل 48 نفر در گروه 23 و 25 تایی انجام گرفت.ابزار تحقیق، آزمون فراخوانی و باز شناسی واژگان شامل 30 ردیف سه تایی واژگان چهار حرفی با بسامد بالا و پایین(مجموعا 90واژه) است .کلیه واژگان آزمون بر اساس طرح تحقیق ""شناسایی واژگان پایه فارسی دانش آموزان ایرانی در دوره ابتدایی"" انتحاب و روایی آن هامجددا توسط کارشناسان تعیین گردید. 30 واژه هدف آزمون(15 واژه با بسامد بالا و 15 واژه بابسامدپایین) در یک ردیف سه تایی از واژگان چهار حرفی (با همان بسامد) به صورت تصادفی قرار گرفت. درزمان اجر،ابتدا برای دانشجویان دو گروه، 30 واژه چهارحرفی مورد نظر با صوت یکنواخت قرائت شد. سپس آزمون باز یابی کلمات به عمل آمد.گروه اول انتظار آزمون فراخوانی و گروه دوم انتظار آزمون بازشناسی را داشتند. برای هر دو گروه یک آزمون منتظره و یک غیر منتظره اجرا شد.نتایج تجزیه و تحلیل توصیفی وآزمون T وتحلیل واریانس ANOVA نشان داد که بین فراخوانی و بازشناسی تفاوت معنی دار وجود دارد. تأثیر متفاوت بسامد واژگان در نمره کل فراخوانی و بازشناسی نیز تأیید شد.واژگان با بسامد بالا بهتر از واژگان با بسامد پایین چه در کل آزمون وچه در فراخوانی و بازشناسی،یاداوری شدند. نتایج تحقیق اثر متفاوت را تأیید نکرد و برخلاف برداشت های متعارف،انتظار آزمون در بازیابی اطلاعات چه به صورت فراخوانی و چه باز شناسی موثر نبود. دانستن نوع آزمون در یادآوری واژگان به طور کلی و با هر نوع بسامدی موثر نمی­­باشد.

بررسی آثار مربوط به حوزه دفاع مقدّس، نیازمند بررسی تخصّصی و علمی از دیدگاه های مختلف است. آثار ادبی این حوزه، اهمّیّت ویژه ای در میان تمام آثار دارند. از طرفی، بخش مهم و درواقع سرشناسه کتاب، عنوان آن است. این پژوهش سعی دارد عنوان های انتخاب شده برای کتاب های ادبیّات دفاع مقدّس را مورد تحلیل قرار دهد. بسامد واژگان این عنوان ها از دیدگاه تحلیل محتوا بررسی شده و با جدول و نمودار جلوه ای بصری یافته اند. سپس آمار و ارقام، بر اساس دیدگاه ادبی تحلیل شده و نتایجی حاوی نقاط ضعف و قوّت این عنوان ها به دست آمده اند. در مجموع حاصل این پژوهش، گرایش مؤلّفین این آثار را به سمت استفاده از ساختارهای تکراری و دامنه واژگان محدود را نشان می دهد که این مسئله آسیبی جدّی در زمینه این موضوع است. نویسندگان مقاله در پایان، پیشنهادهایی برای رفع نواقص موجود در عناوین این کتاب ها ارایه کرده اند که اگر مورد توجّه نویسندگان دفاع مقدّس قرار گیرد، در بهبود کیفیّت کار، مفید خواهد بود.