سبک های تدریس

اگرچه آموزش و یادگیری تداعی گر دو روی یک سکه است، بسته به نوع سبکی که معلم در فرآیند آموزش و یادگیرنده در فرآیند یادگیری اتخاذ می کند، می توان به این دو پدیدة متناظر از منظر متفاوت نگاه کرد. از طرفی لحاظ متغیری به نام «بافت آموزشی» که مختصات خود را دارد و فرض می شود که بر نوع سبک اتخاذی هر دو گروه تأثیر بگذارد، در این میان حائز اهمیت است. بر این اساس، هدف از انجام این پژوهش بررسی انطباق یا افتراق سبک های تدریس و یادگیری استادان و دانشجویان از یک طرف، میزان انطباق و افتراق سبک ها با لحاظ بافت آموزشی نظیر بافت نظامی و غیر نظامی از طرف دیگر بوده است. در این راستا، 32 استاد زبان انگلیسی و 72 دانشجوی زبان آموز از دو بافت متمایز دانشگاهی یعنی از دانشگاه امام علی(ع) به عنوان محیط نظامی و از یک دانشگاه غیر نظامی تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. هر دو گروه (به عبارتی هر چهار گروه؛ دو گروه استادان شاغل در محیط نظامی و دو گروه دانشجوی نظامی و غیر نظامی) به پرسش نامة متمایز و معطوف به ارزیابی سبک های تدریس و یادگیری پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل تطبیقی- مقابله ای داده ها نشان داد که این سبک های تدریس استادان و سبک های یادگیری دانشجویان تفاوت معناداری وجود ندارد. بدین معنا که علی رغم وجود پاره ای تفاوت ها در اعمال سبک ها، هماهنگی و انطباق نسبتا مطلوبی بین سبک های استادان و دانشجویان هر بافت آموزشی به طور جداگانه و استادان هر دو موقعیت در مقایسه با یکدیگر وجود دارد. بنابراین به نظر می رسد که برخلاف سایر مؤلفه ها و متغیرهای شخصیتی انسان، سبک های تدریس و یادگیری چندان از عوامل محیطی متأثر نمی شوند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ذهنیت فلسفی و بلوغ حرفه ای معلمان علوم اجتماعی با سبک تدریس آنان انجام گرفت. این پژوهش توصیفی – همبستگی بوده است. نمونه آماری طبق جدول کرجسی و مورگان به تعداد 87 نفر به شیوه ی نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه های ذهنیت فلسفی هاشمی ، بلوغ حرفه ای سوپر ، سبک تدریس گراشا بود. نتایج این تحقیق نشان داد که بین ذهنیت فلسفی و سبک تخصصی یا خبره، سبک مدل شخصی یا فردی، سبک تسهیل کننده و سبک وکالتی یا تعاملی معلمان رابطه وجود دارد . بین مؤلفه های جامعیت، تعمق و انعطافپذیری با سبکهای تخصصی یا خبره، مدل شخصی یا فردی، تسهیل کننده و وکالتی یا تعاملی معلمان رابطه وجود دارد. بلوغ حرفه ای با سبکهای تخصصی یا خبره، مدل شخصی یا فردی، تسهیل کننده و سبک وکالتی یا تعاملی معلمان رابطه دارد .بین مؤلفه های اکتشاف و سبکهای تخصصی یا خبره و اقتدار رسمی یا آمرانه معلمان؛ ثبات با سبکهای تخصصی یا خبره، تسهیل کننده و سبک وکالتی یا تعاملی معلمان؛ ابقاء و سبکهای تخصصی یا خبره، تسهیل کننده و سبک وکالتی یا تعاملی معلمان؛ افول و سبکهای تخصصی یا خبره، تسهیل کننده و سبک وکالتی یا تعاملی معلمان رابطه دارد.

به کارگیری فناوری های آموزشی در یادگیری و تدریس زبان دوم در حال حاضر بسیار گسترده شده است و بسیاری از محققان تلاش کرده اند تا دیدگاه های مختلف در مورد این موضوع را بررسی کنند. علی رغم تلاش های گسترده تحقیقاتی، مسائل مهمی مانند رابطه بین سبک های تدریس معلمان و باورهای آن ها درمورد به کارگیری فناوری در آموزش زبان دوم نادیده گرفته شده است. این مطالعه به بررسی سبک تدریس 90 معلم ایرانی زبان انگلیسی و باورهای آن ها در مورد آموزش زبان انگلیسی به کمک فناوری می پردازد. به این منظور یک روش ترکیبی با ادغام دو پرسشنامه و یک مصاحبه، به کار گرفته شد. نتایج حاصل از پرسشنامه ها نشان داد که معلمان ایرانی زبان انگلیسی سبک تدریس معلم محور را ترجیح می دهند و نگرش مثبتی به کاربرد فناوری در آموزش زبان انگلیسی دارند. آزمونهای همبستگی پیرسون همچنین نشان داد که بین سبک های آموزشی معلمان و باورهای آنها در مورد به کارگیری فناوری در آموزش زبان انگلیسی، رابطه معناداری وجود دارد. بر اساس نتیجه مصاحبه ها، اکثر مصاحبه شوندگان باورهای مثبتی نسبت به به کارگیری فناوری داشتند، بنابراین نتایج به دست آمده از مرحله اولیه مطالعه (پرسشنامه) تأیید شد. این یافته ها ارتباط بین سبک های تدریس معلمان و باورهای آن ها در مورد به کارگیری فناوری در آموزش زبان انگلیسی را برجسته می کند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش منابع اقتدار مدیریت کلاس در پیش بینی سبک های تدریس معلمان بود. جامعه ی آماری پژوهش، کلیه ی معلمان شاغل به تدریس در دو شهرستان پاوه و جوانرود به تعداد ۸۰۰ نفر بود، که به کمک جدول حجم نمونه کرجسی و مورگان، تعداد 300 نفر (210 مرد، 90 زن) با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. روش تحقیق از نظر هدف توصیفی و اجرای آن از نوع همبستگی بود. داده ها به کمک دو پرسشنامه ی منابع اقتدار سبک های مدیریت کلاس درس فرنچ و راون، (1960) و پرسشنامه سبک های تدریس پراشینگ (2002) جمع آوری گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش های آمار توصیفی و روش های آمار استنباطی شامل آزمون تحلیل واریانس تک متغیری و رگرسیون گام به گام استفاده گردید. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد که بین منابع اقتدار مدیریت کلاس با سبک های تدریس معلمان رابطه (05/0≥P، 01/0≥P ) وجود دارد. یافته ها حاکی از آن بود که تعدادی از سبک های منابع اقتدار مدیریت کلاس درس توانایی پیش بینی سبک های تدریس را دارند. این نتایج نشان داد که سبک های مدیریت علمی، تشویقی، تنبیهی و مرجع بیشترین نقش را در پیش بینی سبک های تدریس معلمان دارند.