تراکم شبکه

همکاری علمی همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است و تحلیل داده های مرتبط با همکاری علمی یا هم نویسندگی یکی از فنونی است که با استفاده از آن می توان به ارزیابی فعالیت های پژوهشگران پرداخت. تحلیل شبکه هم نویسندگی می تواند در ارتباط با ساختار و الگوهای هم نویسندگی اطلاعات مفیدی ارائه نماید. روش پژوهش حاضر تحلیل شبکه ای است که به بررسی نویسندگان مقالات مجلات علم اطلاعات طی سال-های 1996 تا 2011 می پردازد. مجلاتی که دارای ضریب تأثیرگذار بالاتر از 6/0 بودند و سابقه 15 سال نمایه شدن در پایگاه تامسون رویترز را داشتند در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های پژوهش نشان داد که مجله انجمن انفورماتیک پزشکی آمریکا با تراکم شبکه 3/0 دارای بالاترین تراکم شبکه هم نویسندگی می باشد. ارتباط نسبتاً پایینی در شبکه هم نویسندگی مجلات این حوزه وجود دارد. و شبکه های هم نویسندگی موجود در این مجلات سست و گسسته می باشد. نتایج نشان داد که شبکه هم نویسندگی مجلات علم اطلاعات تراکم نسبتاً پایینی دارند. همچنین فشردگی شبکه هم نویسندگی این مجلات پایین است و در نتیجه شبکه هم نویسندگی این مجلات از انسجام پایینی برخوردار است. نتایج مرتبط با شبکه هم نویسندگی در مجلات علم اطلاعات نشان داد که تراکم شبکه این مجلات نسبت به حوزه های علوم و علوم پزشکی پایین تر و نسبت به حوزه های مدیریت و محاسبات اجتماعی بالاتر است.

هدف: پژوهش حاضر باهدف تحلیل شبکه هم نویسندگی به بررسی روابط و تعاملات نویسندگان 113 مقاله منتشرشده در دو فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی و کودکان استثنایی طی مهروموم های 1390-1391 پرداخته است. روش: پژوهش حاضر از نوع علم سنجی است و با رویکرد تحلیل شبکه هم نویسندگی نویسندگان در دو عنوان فصلنامه روانشناسی افراد استثنائی دانشگاه علامه طباطبائی و فصلنامه کودکان استثنائی انجام شده است. جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه نویسندگانی است که در هر دو فصلنامه موردبررسی طی مهروموم های 1390-1391 حداقل با یک نویسنده همکاری علمی داشته اند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار یو سی نت و بسته مکمل آن یعنی نت دراو و برای تهیه ماتریس های هم نویسندگی نیز از نرم افزار صفحه گستر اکسل استفاده شده است. همچنین برای بررسی عملکرد هر یک از نویسندگان دارای تألیف در شبکه، از شاخص های تحلیل شبکه مانند سنجه درجه، سنجه بینابینی و سنجه نزدیکی استفاده گردیده است. یافته ها: مطالعه نویسندگان دارای حداقل یک مقاله در فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی نشان داد که شریفی درآمدی، افروز، کاکوجویباری و مرادی در خوشه اصلی (هم نویسندگی) و گلشنی منزه در خوشه دوازده تایی و سیف نراقی در خوشه نه تایی مهم ترین جایگاه را در شبکه هم نویسندگی پژوهشگران داشته اند. در فصلنامه کودکان استثنایی نیز می توان به علیزاده، غباری بناب، کریمی و سعادت در خوشه اصلی و علیپور و مهرابی زاده هنرمند در خوشه های ده تایی اشاره نمود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که ارتباط های نسبتاً کمی بین گره های موجود در شبکه های هم نویسندگی دو فصلنامه وجود دارد و ارتباط منسجمی نیز بین خوشه های بزرگ در هر دو فصلنامه وجود نداشته و تراکم شبکه در فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی معادل 04/0 و در فصلنامه کودکان استثنایی نیز 06/0 است که در هر دو فصلنامه پایین است و نشان از انسجام اندک شبکه های این دو فصلنامه دارد.