ادراک فاصله

مقدمه و هدف: تجربه فیزیکی در محیط های مختلف تأثیر متفاوتی بر آگاهی فضایی افراد دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی تفاوت ادراک فاصله ورزشکاران و غیرورزشکاران درمحیط های مختلف می باشد. روش: تحقیق حاضر از نوع علی-مقایسه ای و جامعه آماری شامل تمامی ورزشکاران و غیرورزشکاران مرد شهرستان بوکان بود که از طریق روش نمونه گیری تصادفی دردسترس، 20 نفراز بین ورزشکاران و 20 نفر از بین غیرورزشکاران انتخاب شدند. از آزمون راه رفتن با چشم بسته در مسیر مستقیم به سمت هدف قبلاً مشاهده شده برای سنجش ادراک فاصله، و از درصد خطا به عنوان شاخص ادراک فاصله استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش آماری ANOVA استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد درصد خطای ادراک مسیر ورزشکاران نسبت به غیرورزشکاران معنی دار بود (p≤0.01) ورزشکاران در ادراک مسیر، خطای کمتری را نشان دادند. بحث ونتیجه گیری: این تحقیق نشان داد که ورزشکاران نسبت به غیرورزشکاران در ادراک فاصله برتری دارند، که در نتیجه آن می توان از تجربه حرکتی در محیط های متفاوت برای بهبود عملکرد آگاهی فضایی بهره برد.

هدف از مطالعه حاضر مقایسه ادراک فاصله ورزشکاران سالنی و خارج سالنی در محیط های سرپوشیده و روباز در فواصل دور و نزدیک بود. تعداد40 ورزشکار مرد (سابقه ورزشی حدود 5 سال و دامنه سنی بین20 تا 35 سال)، شامل 10 نفر تکواندوکار (انفرادی و سرپوشیده)،10نفر ورزشکار تنیس خاکی (انفرادی و روباز)، 10 نفر والیبالیست (تیمی و سرپوشیده) و10 نفر فوتبالیست (تیمی و روباز) انتخاب شدند. آزمون استاندارد راه رفتن با چشم بسته جهت سنجش ادراک فاصله، در چهار شرایط متفاوت (محیط های سرپوشیده و روباز، در فاصله 3 و 10 متر) انجام شد. میزان خطا برای رسیدن به هدف (شاخص ادراک فاصله) و زمان حرکت و طول گام (شاخص عملکرد) ثبت گردید. نتایج آزمون تحلیل واریانس مرکب با اندازه گیری مکرر (2 نوع ورزش ×2 محیط × 4 شرایط آزمون) نشان داد میزان خطای ورزشکاران ورزش های روباز و سرپوشیده تفاوت معناداری نداشت اما خطای ورزشکاران انفرادی بطور معناداری از تیمی بیشتر بود. زمان حرکت ورزشکاران گروه روباز و گروه تیمی در فاصله 10 متر محیط باز، به ترتیب بیشتر از ورزشکاران گروه سرپوشیده و گروه انفرادی بود. طول گام ورزشکاران ورزش های روباز و سرپوشیده تفاوت معناداری نداشت، اما طول گام ورزشکاران انفرادی بطور معناداری بیشتر از تیمی بود. این یافته ها نشان می دهند که نوعِ تیمی یا انفرادی بودن رشته ورزشی و محیط اجرای ورزش به دلیل ماهیت رشته ورزشی، ترس از برخورد با دیوار و یادگیری پارامترهای فضایی- زمانی تمرین شده بر بهبود ادراک فاصله و عملکرد ورزشکاران تأثیر دارد

توض یح مبتنی بر ویژگ ی عمل برای ادراک ادعا می کند که ادراک فضایی بر مبنای قابلیت های ادراک کننده برای انجام عمل تنظیم می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی آثار سطح مهارت و دشواری تکلیف بر ادراک فاصله توسط سنگ نوردان بود. از سنگ نوردان ماهر (تعداد = ۱۵، میانگین سن = ۷۰/۲ ± ۸۰/۲۳سال، تجربه سنگ نوردی = ۷۴/۱ ± ۸۰/۳ سال) و تازه کار (تعداد = ۱۵، میانگین سن = ۱۴/۳ ± ۷۳/۲۲ سال، تجربه سنگ نوردی کمتر از دو ماه) درخواست شد فاصله شان را تا گیره های هدف روی دیواره سنگ نوردی به صورت کلامی برآورد کنند. دشواری صعود با الزام شرکت کنندگان به استفاده از یک کوله پشتی سنگین یا شرایط بدون کوله پشتی هنگام قضاوت در مورد فاصله تا گیره های هدف روی دیواره دست کاری شد. فواصل برآورد شده با استفاده از یک طرح تحلیل واریانس مخلوط (کرت های تقسیم شده) با فاصله تا هدف و دشواری تکلیف به عنوان عوامل درون آزمودنی ها و سطح مهارت به عنوان عامل بین آزمودنی ها تحلیل شد. نتایج نشان داد تازه کار ها فواصل هدف را در مقایسه با ماهرها بیشتر تخمین زدند. افزون براین، شرکت کنندگان در شرایط بدون کوله پشتی در مقایسه با شرایط حمل کوله پشتی، دسترسی به گیره های هدف را آسان تر ادراک کردند. برای هر دو گروه سنگ نوردان ماهر و تازه کار، فواصل در وضعیت حمل کوله پشتی دورتر از شرایط بدون کوله پشتی به نظر می رسید. نتایج به طورکلی مؤید آن است که اشخاص محیط را بر مبنای توانایی خود در انجام اعمال ادراک می کنند و اینکه ادراک ویژه عمل در زمینه های مختلف، ازجمله سنگ نوردی داخل سالن عمومیت دارد.