آموزش بهداشت

"مقدمه: هدف اصلی این مطالعه، بررسی مقایسه­ای تاثیر آموزش بهداشت بلوغ از طریق منابع موثق آموزش بلوغ بر رفتارهای بهداشتی دختران مقطع راهنمایی یکی از شهرک­های مسکونی منطقه یک شهر تهران بود. روش­­: این پژوهش، مطالعه­ا‌ی نیمه­تجربی از نوع کارآزمایی میدانی است. جامعه و نمونه مورد مطالعه کلیه دانش­آموزان دختر مقطع دوم راهنمایی (132 نفر) مدارس دولتی یکی از شهرک­های مسکونی شهر تهران بودند. ابتدا دانش­آموزان پرسش­نامه محقق­ساخته را تکمیل کردند. آنگاه با برنامه آموزشی یکسان، تمامی دانش­آموزان مورد آموزش قرار گرفتند. برنامه آموزشی با استفاده از روش­های آموزش چهره به چهره و بحث و گفت­وگو طی یک جلسه حدودا 5/2ساعته برای گروه­ها اجرا شد. بعد از گذشت 3 ماه از پایان برنامه آموزشی، مجدداً پرسش­نامه­ها توسط دانش­آموزان تکمیل شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها نیز از آزمون­های پارامتری و غیرپارامتری، T زوجی، مجذور کای و ANOVA استفاده شد. یافته­ها­: بین میانگین نمره کل رفتارهای بهداشتی­، در مرحله قبل از مداخله، در سه گروه مورد تفاوتی وجود نداشت، ولی در مرحله بعد از آموزش، در سه گروه تفاوت معنی‏دار بود (05/0>p). همچنین، در مقایسه میانگین نمرات قبل و بعد در هر گروه، در هر سه گروه تفاوت معنی‏دار بود (05/0>p گروه مادران، 001/0>p گروه معلمان، 001/0>p گروه پرستاران). نتیجه­گیری­: آموزش از طریق پرستار بهداشت از آموزش از طریق مادران و معلمان موثر­تر است و منجر به بهبود و ارتقای رفتارهای بهداشتی دختران نوجوان می­شود."

" مقدمه: افسردگی به عنوان یکی از پیامدهای جراحی بای­پاس عروق کرونر، طبق گزارشات میتواند با افزایش خطر مرگ و میر و ناتوانی همراه باشد؛ این مطالعه با هدف بررسی تاثیر پیشگیرانه ی آموزش بهداشت بر آن انجام شد. روش کار: این پژوهش نیمه تجربی در سال 1385 در مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان بر روی 54 بیمار قلبی با عمل جراحی بای پاس که به طور تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند، انجام شد. علاوه بر مقیاس افسردگی بیماران قلبی، جهت سنجش آگاهی، نگرش، مهارت و رفتارهای خودیاری از پرسش نامه ی خود ساخته قبل و بعد از آموزش استفاده گردید. برنامه ی آموزشی به صورت 9 جلسه ی هفتگی (مجموعا 2 ماه)90-60 دقیقه ای برای گروه آزمون انجام شد و سپس بیماران به مدت دوماه پی گیری شدند. در تحلیل داده ها از نرم­افزار SPSS و آزمون های تی زوج، تی مستقل و مان ویتنی استفاده گردید.یافته ها: بعد از آموزش، میانگین نمرات آگاهی، نگرش، مهارت ها و رفتارهای خودیاری افزایش معنی­دار یافتند (001/0>P). میانگین نمره ی افسردگی قبل از آموزش در دو گروه اختلاف معنی داری نداشتند اما بعد از آموزش میانگین نمره ی افسردگی در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد به میزان معنداری کاهش یافت (001/0P<) که خصوصا در چهار بعد قضاوت نسبت به بیماری، خلق، ناامیدی وخستگی بین دوگروه اختلاف معنی دار مشاهده گردید (001/0P<).نتیجه گیری: برنامه ی آموزش بهداشت در افزایش رفتارهای پیشگیری کننده و کاهش سطح افسردگی در بیماران پس از عمل جراحی بای پاس کرونر بسیار موثر می باشد. "

"مقدمه: فن آوری اطلاعات امکانات فراوانی در عرصه های علمی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد نموده است که دسترسی به اینترنت از شاخص های مهم این فن آوری محسوب می گردد. با توجه به رشد روزافزون کاربردهای آن، استفاده از پورتال ها برای آموزش سلامت جامعه و ارائه ی خدمات زنده، کم هزینه و قابل دسترس در هر مکان و زمان شناخته شده است. در این مقاله سعی شد معیارهای ارزش گذاری یک سایت پورتال مورد بررسی قرار گیرد، چرا که تدوین و گردآوری معیارها کمک به سزایی در طراحی، پیاده سازی، ارزش گذاری و انتخاب درست مدیران و کاربران خواهد نمود. روش بررسی: مطالعه ی حاضر به روش توصیفی انجام گرفته است وجامعه ی آماری آن 53 نفر از کارشناسان و صاحب نظران انفورماتیک بودند که در زمینه ی برنامه نویسی در محیط های تحت وب تجربه داشتند. به منظور انجام پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. جمع آوری اطلاعات پژوهش با جستجو درسایت های اینترنتی، مصاحبه با کارشناسان و صاحبنظران مربوط و تهیه ی پرسشنامه با مقیاس پنج درجه ای Likert بر اساس استانداردهای مهندسی نرم افزار و اینترنت و تجربیات نگارنده انجام شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه تنظیم شده از طریق مصاحبه با تعدادی از صاحب نظران و کارشناسان انفورماتیک صورت گرفت و پایایی پرسشنامه نیز پس ازاجرای مقدماتی بر روی 20 نفر از آزمودنی های همان جامعه (پایلوت) با Cronbach Alfa، 78/0 درصد به تأیید رسید. نتایج به وسیله ی نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که از نظر کارشناسان مربوط از بین ده گروه پارامتر مورد بررسی، در بخش مدیریت «عامل هزینه در انتخاب و خرید یک پورتال» با 96 درصد بالاترین میزان اهمیت را نسبت به سایر عوامل به خود اختصاص داد. به عبارت دیگر این عامل می تواند تا حد زیادی فارغ از امکانات فنی سایت و یا سیاست های در نظر گرفته شده برای آن مؤثر واقع گردد، از سوی دیگر، در مقایسه با نرم افزار استاندارد موجود، نسبت هزینه های نگهداشت و به روز رسانی این گونه سایت ها به هزینه ی تولید آنها افزایش یافته است. نتیجه گیری: فن آوری اطلاعات و ارتباطات، شناخت وآگاهی مدیران نسبت به انتخاب یک پورتال برای سیستم های مراکز بهداشتی درمانی و مراکز تحقیقاتی در حوزه ی سلامت و همچنین معیارها و عوامل ارزش یابی آن را ضروری ساخته است. این امر در بهبود هر چه بیشترکیفیت سایت های پورتال برای ارائه ی خدمات، مؤثر خواهد بود و در نتیجه طراحان امر به نحوی مطلوب نسبت به طراحی این گونه سایت ها اقدام خواهند کرد. "

مقدمه با توجَه به شیوع بالای چاقی در کودکان، پیشگیری، و کنترل آن ؛ نقش شناخت مادران بر رفتارهای پیشگیری وکنترل کننده ى کودکان ، اهمیت بسزایی دارد. چون یکی از بهترین مدل های مطالعه رفتار در آموزش بهداشت جهت پیشگیری و کنترل بیماری ها بویژه چاقی ،مدل اعتقاد سلامتی(Health Belief Model) می باشد، هدف این پژوهش به کارگیری مدل اعتقاد سلامتی در اتخاذ رفتارهای پیشگیری و کنترل کننده از بیماری چاقی در مادران کودکان چاق منطقه 17 شهر تهران در سال 1386 بود. روش بررسی :این مطالعه یک پژوهش نیمه تجربی ست. از طریق نمونه گیری چند مرحله ای ازدبستانهای پسرانه ى منطقه ی17 شهر تهران100دانش آموزاز 5 دبستان ، که نمایه ى توده ى بدن آنان بالاتر از مقدار استاندارد براى سن و جنس بود،انتخاب شدند.دانش آموزان به طور تصادفی به دو گروه تجربى و شاهد تقسیم شدند.روش گرد آوری اطلاعات پرسشنامه ای مشتمل بر 40 سوال در 7 قسمت دموگرافیک،ابعاد مدل اعتقاد سلامتی (حساسیت،شدت،منافع و موانع درک شده ،خودکارآمدی و نیز راهنمای عمل)بود.این پرسشنامه توسط مادران دانش آموزان تکمیل شد.بعد از تکمیل پرسشنامه ،مداخله ى آموزشی برای گروه تجربى بر اساس مدل اعتقاد سلامتی در 2 جلسه 30 دقیقه ای انجام؛ و 2 هفته بعد نیز اطلاعات،مجددا گردآوری شد.برای مقایسه ی میانگین نمرات ابعاد مدل اعتقاد سلامتی قبل و بعد از مداخله در هر یک از گروه ها از آزمون آنالیز کوواریانس و برای مقایسه ى میانگین نمرات ابعاد مدل اعتقاد سلامتی با عوامل دموگرافیک از آزمون مجذورکای استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی مادران گروه هاى تجربى و شاهد به ترتیب 2/33 و 2/32 سال و میانگین سن کودکان آنان در گروه تجربى 94/9 سال و در گروه شاهد 12/9 سال بود. مشخصات دموگرافیک بین دو گروه تجربى و شاهد تفاوت معنی دار نداشت.میانگین نمره ى حساسیت،شدت،منافع و موانع درک شده و خودکارآمدی قبل از مداخله ى آموزشی ضعیف بود.بعد از مداخله ى آموزشی ، میانگین نمرات حساسیت،شدت،منافع و موانع درک شده و خودکارآمدی در گروه تجربى در مقایسه با گروه شاهد افزایش معنی دار یافت. یافته های این پژوهش نشان داد که 11 درصدمادران کودکان چاق در هر دو گروه قبل از آموزش معتقد بودند که کودکان آنها چاق نیستند .ولى 83.3درصد از مادران(گروه مورد) که قبل از آموزش اعتقادی به چاقی کودکانشان نداشتند پس از آموزش می دانستند که کودکان آنها چاق هستند . نتیجه گیری:یافته های این بررسی تاثیر و کارایی مدل اعتقاد سلامتی در اتخاذ رفتارهای پیشگیری و کنترل کننده در مادران کودکان چاق را تایید می کند.

مقدمه: ارزشیابی برنامه های مداخلاتی مبتنی بر جامعه، گامی اساسی و زیربنایی در راستای اصلاح و هدایت برنامه ها به سمت اهداف نظام سلامت است. مطالعه حاضر، راهنمایی مدیریت برنامه و تصمیم گیری جهت اصلاح مسیر از طریق ارزشیابی کیفی فرایند (Process evaluation) یک برنامه مداخلاتی/آموزشی مبتنی بر جامعه تحت عنوان برنامه قلب سالم اصفهان IHHP یا Isfahan Healthy Heart Program را گزارش کرده است. این برنامه با هدف پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر شکل گرفته است. ارزشیابی این برنامه هدف کسب بینش نسبت به اجرای مداخلات را دنبال می کند.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی است. جامعه مورد مطالعه شامل سیاست گذاران، مدیران، مجریان و همکاران اصلی پروژه و نیز ذی نفعان برنامه قلب سالم اصفهان بودند. مکان انجام مطالعه، مشابه با محل های اجرای پروژه های مداخلاتی برنامه در شهرستان اصفهان، زمان آغاز مطالعه سال 1384 و زمان پایان تحلیل سال 1387 بود. اطلاعات از طریق انجام مصاحبه با نمونه ای هدفمند از 60 نفر به دست آمده، با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: حاصل تحلیل داده های کیفی در قالب چندین دسته طبقه بندی شدند که چهار مورد از مهم ترین آن ها شامل تجارب از منابع، نگرش به مداخلات، عوامل انگیزشی و مشارکت پایدار گزارش گردید.نتیجه گیری: این مطالعه برخی از عوامل زیربنایی موثر بر اجرای مداخلات آموزشی مرتبط با مدیریت سلامت را آشکار ساخت که مهم ترین بخش آن را می توان به عوامل انسانی در سطح عاملین اجرایی تعبیر کرد. نتایج مطالعه با تاکید بر نقش حیاتی منابع در پیشبرد مداخلات آموزشی نشان داد که کیفیت های انسانی مانند نوع نگرش و میل به حرکت به سمت تغییر، تاثیر عمده ای بر پذیرش منابع مصرف شده و مداخلات آموزشی، به ویژه از جانب مدیران و عاملین اجرایی داشت. پیشنهاد می گردد که پذیرش این برنامه آموزشی مبتنی بر جامعه و برنامه های مشابه، از جانب مخاطبان و به ویژه عاملین اجرایی به عنوان عاملی تعیین کننده در نحوه مدیریت و در نتیجه موفقیت برنامه مورد توجه قرار گیرد.

این پژوهش، با استفاده از یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و با هدف بررسی و مقایسه تأثیر سه سناریوی آموزش ترکیبی در ارتقاء میزان یادگیری و یادداری مباحث بهداشت فردی و عمومی دانش آموزان دوره ابتدایی شهرستان ایلام در سال 1391 صورت گرفته است. به این منظور، از یک مدرسه ابتدایی پسرانه، سه کلاس انتخاب و با رعایت اصل انتساب تصادفی، هر کلاس در یکی از گروه های سه گانه شامل آموزش با استفاده از چند رسانه ای دیجیتال و نقشه های مفهومی ساده، نقشه های مفهومی استدلالی و روش رایج (سخنرانی، بحث و پرسش و پاسخ) جای داده شدند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون تجزیه و تحلیل یک طرفه واریانس و آزمون تعقیبی حداقل اختلاف تفاوت معنادار (LSD­)­ استفاده گردید. نتایج این مطالعه نشان می­داد که بین میزان یادگیری مباحث بهداشت فردی و بهداشت عمومی دانش­آموزان سه گروه تفاوت معناداری وجود دارد و میزان ضریب اتا نشان ­داد که نوع روش آموزشی، 6 درصد واریانس ­میزان یادگیر­ی و 9 درصد واریانس میزان یادداری را تبیین می نماید. هم چنین، نتایج آزمون LSD نشان می داد که ترکیب آموزش با استفاده از چند رسانه ای دیجیتال و روش نقشه های مفهومی ساده از دو روش دیگر در افزایش سطح دانش سلامت دانش آموزان مؤثر تر بوده است.

اهداف: تدریس جامعه محور می تواند موجب افزایش مهارت های دانشجویان علوم پزشکی در پیشگیری و کنترل بیماری ها شود، در حالی که تدریس سنتی دروس با کاهش مهارت های شغلی همراه است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر آموزش جامعه محور بر رضایت از تدریس و شناخت بهداشت محیط در دانشجویان بود. روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی، دانشجویان ترم پنجم رشته پرستاری دانشگاه علوم پزشکی بیرجند به روش سرشماری در سال 1391 انتخاب شدند. این افراد برای تدریس درس بهداشت محیط به صورت جامعه محور و بحث گروهی به دو گروه 36نفری آزمون و شاهد تقسیم شدند. مداخله شامل تدریس مشکلات بهداشتی، پژوهش و آموزش پیشگیری بیماری های هپاتیت/ایدز و بروسلوز در مشاغل پرخطر بود. با دو پرسش نامه نمرات رضایت از تدریس، شناخت بهداشت محیط و علل محیطی بروسلوز/هپاتیت/ایدز مورد سنجش قرار گرفت. داده ها با نرم افزار SPSS 16 و آزمون های مجذور کای، T مستقل و T زوجی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: پس از مداخله، میانگین نمره کل رضایت از تدریس (0/002>p)، شناخت بهداشت محیط (0/045>p) و علل محیطی بروسلوز/هپاتیت/ایدز (0/032>p) در گروه آزمون بیشتر از گروه شاهد بود. نتیجه گیری: تدریس جامعه محور بهداشت محیط و طراحی و اجرای پیشگیری از بیماری ها در ارتقای رضایت و شناخت دانشجویان موثر است.

یکی از مهم ترین عوامل بهبود کیفیت زندگی در جامعه، بهبود سطح سلامت افراد است ورسانه ها با توجه به کارکرد آموزشی که برای آنها مطرح شده است می توانند به شیوه های مختلف از جمله تکنیکهای متقاعد سازی مخاطب به این مهم کمک کنند.با توجه به فعالیت شبکه رادیویی سلامت این پژوهش بر آن است که دریابد برنامه های اموزشی آن در این امر چگونه عمل کرده اند .از این رو پژوهش حاضر با تحلیل محتوا کیفی7 برنامه آموزشی رادیو سلامت در پاییز 1401 سعی کرده است تاچگونگی طراحی پیام بر مبنای مدل " تغییر رفتار مخاطبان " را بررسی کند. در این مدل ابتدا با بهره گیری از سه عامل "انگیزه"، "توانایی" و "محرک "تغییر رفتار مخاطبان را در دو بعد" نوع رفتار" و "استمرار رفتار "بسط داده و در قالب ماتریس 15 بخشی «تغییر رفتار»بررسی نموده است. در این پژوهش از بخش های این ماتریس به عنوان مقوله های تحلیل محتواکیفی استفاده شده و پیام های آموزشی ارائه شده در برنامه ها پس استخراج و کدگزاری باز، در مقوله ها دسته بندی شده است. نهایتا با تکمیل کدگزاری، چگونگی طراحی پیام های آموزش و ارتقا سلامت در این برنامه ها حاصل شد و در نتیجه نشان داد که به نظر می رسد برنامه شنیده شده با فرض انجام رفتار توسط شنوندگان سعی دارند وضعیت سلامتی آن ها را توجه به رفتارهای کنونی آن ها بهبود دهند و کمتر توصیه به انجام یک رفتار جدید داشته باشند. یعنی برنامه ها تلاشی برای آگاه سازی مردم از رفتارهای جدید نمی کند و یا توصیه ای برای کاهش یا ترک رفتارهای غلط نداردکلمات کلیدی: رادیو سلامت، آموزش بهداشت، تغییر رفتار، مخاطب شناسی، تحلیل محتوا کیفی

تغذیه ناسالم در بروز بیماری هایی مانند بیماری قلبی و عروقی، سکته، انواع سرطان ها، دیابت، ناراحتی های گوارشی، انواع بیماری های استخوانی و مفاصل تأثیر به سزایی دارد. از آنجایی که ریشه اغلب رفتارهای غلط بهداشتی به تجارب دوران کودکی بر می گردد لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش بهداشت بر تغییر آگاهی و رفتارهای تغذیه ای دانش آموزان ابتدایی انجام گرفت. پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی (Quasi experimental) است که میزان آگاهی و عملکرد تغذیه ای دانش آموزان با استفاده از پرسشنامه سه قسمتی (مشخصات دموگرافیک، آگاهی و عملکرد) و چک لیست مشاهده مستقیم مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. تعداد 89 نفر از دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی در سال 1384 در شهرستان قزوین به روش نمونه گیری خوشه ای برای شرکت در پژوهش در گروه مورد و 87 نفر نیز جهت گروه شاهد انتخاب شدند. پس از اجرای برنامه آموزش بهداشت برای گروه مورد که به دو روش مستقیم (حضوری و چهره به چهره همراه با پرسش و پاسخ) و غیر مستقیم (با استفاده از جزوه و سایر مواد آموزشی) و با توجه به نیازسنجی اولیه طراحی شده بود، میزان تأثیر آموزش بر آگاهی و عملکرد دانش آموزان مورد سنجش قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد آگاهی دانش آموزان از 21/6±61/23 به 96/4±62/30 و عملکرد  تغذیه ای آنها از 08/7±19/13 به 63/6±98/19 افزایش یافت (001/0p<). همچنین نتایج بررسی نشانگر تأثیر مثبت برنامه آموزش بهداشت بر تغییر عادت صبحانه خوردن بود (05/0p<). با توجه به نتایج این بررسی و نظر به اهمیت و نقش مهم دانش آموزان به عنوان بستر آتی کشور و کم هزینه بودن فعالیت های آموزش بهداشت نسبت به سایر فعالیت ها در این زمینه لزوم تعمیم این گونه برنامه های آموزش و بسط آن ضروری به نظر می رسد.