کاربری ورزشی

فضاهای ورزشی از جمله مهمترین کاربری هایی در سطح شهر هستند که نقش قابل توجهی در بالا بردن سلامت جسمی و روانی شهروندان را دارا می باشند لذا با توجه به نقش ویژه ی کاربری های ورزشی در ایجاد تحرک و کاستن از فشارهای روانی شهرنشینی می بایست چهارچوب مناسبی به منظور انتخاب سایت های مناسب ورزشی و توزیع متناسب آنها در کل شهر فراهم شود. امروزه پیچیدگی مسایل شهری باعث شده است متغیرهای متعددی در مکان گزینی کاربری ها تاثیرگذار باشند که امکان تحلیل آنها با روش های سنتی نظیر رویهم گذاری دستی نقشه ها به دلیل ..

رابطه ی متقابل بین کاربری اراضی و سیستم حمل و نقل شهری جدایی ناپذیر و دو جزء تشکیل دهنده ی یک واقعیت محسوب می شوند. در این مقاله رابطه ی کاربری های ورزشی با حمل و نقل و تراکم جمعیّت شهری با استفاده از مدل دسترسی هنسن بر اساس سلسله مراتب ساختار فضایی شهر سنجیده شده است. سپس پراکنش فضایی انواع مراکز ورزشی نسبت به سلسله مراتب شبکه ی ارتباطی با استفاده از مدل تحلیل شبکه در محیط نرم افزارGIS به منظور سنجش میزان تولید و جذب سفرهای ورزشی تحلیل شده است. نتایج حاصل از تحلیل نشان می دهد وسعت کاربری های ورزشی در شهر مشهد 2409911 متر مربع (137 قطعه) می باشد که 2/1 درصد از مساحت کل شهر است. سرانه ی این کاربری در مشهد 95/0 متر مربع می باشد که با سرانه ی پیشنهادی طرح جامع (91/2 متر مربع) فاصله ی زیادی دارد. ضریب موران نیز بر عدم رعایت عدالت در توزیع فضایی مراکز ورزشی دلالت دارد. همچنین بر اساس شاخص هنسن، دسترس04/37% از جمعیّت شهر مشهد به مراکز ورزشی پایین تر از متوسط می باشد. مراکز ورزشی نسبت به شبکه ی ارتباطی فقط 8/52 درصد از سطح شهر را تحت پوشش خود قرار می دهد و حدود 3/31% از این مراکز نیز نسبت به شبکه ی ارتباطی بطور نامناسب مکان یابی شده اند، بطوری که پرترافیک ترین مناطق مشهد (مناطق ترافیکی 1 و 2) جذب کننده ی بیشترین سفرهای ورزشی (31/32%) می باشند. بنابر این پیشنهاداتی مانند هماهنگی برنامه ریزی کاربری اراضی و حمل نقل و تناسب سلسله مراتب کاربری ورزشی با سلسله مراتب شبکه ارتباطی همجوار ارایه می شود.

کاربری ورزشی در زمره ی کاربری هایی است که از اهمیت بالایی برخوردار بوده و لزوم توجه به آن در فضای شهرها بسیار حائز اهمیت است. استقرار مناسب فضاهای ورزشی و ایجاد آنها متضمن سلامت افراد جامعه و همچنین در دسترس بودن این فضاها برای همه شهروندان به عنوان یک ضرورت اساسی به شمار می رود. تحقیق حاضر به تحلیل وضعیت اماکن و کاربریهای ورزشی در شهر ایذه می پردازد. روش تحقیق از نظر نوع کاربردی و از نظر شیوه انجام توصیفی- تحلیلی بوده و برای گردآوری اطلاعات، از روش کتابخانه ای، پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش،کارشناسان خبره در حوزه شهری و ورزش این شهر می باشد، حجم نمونه از طریق روش تخمین شخصی و27نفر در نظر گرفته شده است، جهت تحلیل داده ها از مدل ویلیامسون و آزمونone Sample-Test استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد:میانگین شاخص ویلیامسون برای شهر ایذه عدد 21/0 می باشد که کمبود و توزیع نامناسب کاربری و فضای ورزشی را در این شهر نشان می دهد. همچنین بر اساس آزمون t ؛ وضعیت تعداد اماکن ورزشی (سالن) با 819/2- ، وضعیت برگزاری مسابقات ورزشی در سطح محلات با 787/2- ، توزیع مناسب کاربری های ورزشی در سطح شهر با 767/2- ، وضعیت ادوات ورزشی در سطح پارک ها و بوستان های شهر با 760/2- به ترتیب دارای شدیدترین عدم رضایت بوده درحالی که مولفه های؛ وضعیت استقبال خیرین در جهت ساخت اماکن ورزشی در سطح شهر با 01/1- ، وضعیت همکاری مالی دوایر دولتی و نیمه دولتی با بخش ورزشی شهر با 023/1- ، وضعیت فعالیت های ورزشی از بعد سلامت در سطح داویر دولتی و نیمه دولتی شهر با 03/1- ، در این زمینه شدت کمتری در عدم رضایت داشتند.

بخش عمده ای از مجموعه های ورزشی رو باز شهر تهران در منطقه شمیرانات واقع شده اند که در فصول مختلف پذیرای تعداد زیادی از ورزشکاران هستند. این در حالی است که آلایندگی هوای شهر تهران در این منطقه نسبت به سایر نقاط شهر به ویژه از نظر آلاینده های ازن و دی اکسید نیتروژن از وضعیت بدتری برخوردار است. هدف از انجام این مقاله، ارزیابی مکانی و سنجش پایداری زیست محیطی مجموعه های ورزشی شمیرانات با توجه به پهنه بندی آلودگی هوای شهر تهران است. سؤال اصلی مقاله این است که تا چه اندازه در مکان یابی و سنجش پایداری زیست محیطی مجموعه های ورزشی شمیرانات به پهنه بندی آلودگی هوای شهر تهران توجه شده است؟ نتایج این مقاله نشان می دهد که کیفیت هوای منطقه شمیرانات نسبت به سایر نقاط شهر تهران از نظر آلودگی از وضعیت بدتری برخوردار است و این در حالی است که در منطقه مورد مطالعه، بخش زیادی از مجموعه های ورزشی روباز قرار دارند. برای انجام این پژوهش داده های ایستگاه های سنجش آلودگی در پیرامون منطقه، به روش کریجینگ، برای بازه زمانی ۵ ساله درون یابی شدند. از شاخص کیفیت هوا (AQI) به عنوان استاندارد، جهت تطبیق داده ها استفاده گردید. روی هم گذاری لایه ها با استفاده از نرم افزار ArcGIS, 9.2 انجام شد.  

پژوهش حاضر به تحلیل فضایی اماکن ورزشی و ارزیابی نحوه دسترسی به مراکز ورزشی با توجه به الگوی توزیع فضایی آنها در سطح شبکه های ارتباطی در استان خراسان رضوی پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی – تحلیلی می باشد. پس از تعیین سرانه کاربری های ورزشی در سطح استان، با استفاده از مدل ویلیامسون سرانه توزیعی این مراکز در سطح مناطق با توجه به تراکم جمعیت سنجیده شد. در بخش دوم، با استفاده از مدل موران الگوی توزیع فضایی کاربری های ورزشی (روباز، سرپوشیده و کل کاربری های ورزشی) با توجه به مساحت این کاربری ها سنجیده شد. نتایج بیانگر آن بوده است که سرانه فضاهای ورزشی در استان برابر با 34/0 مترمربع می باشد که از حداقل سرانه تعیین شده برای ایران نیز کمتر است. از طرف دیگر، سرانه کل فضاهای ورزشی به ازای هر خانوار در حدود 05/1 مترمربع است. همچنین؛ سرانه فضاهای ورزشی روباز بیشتر از سرانه فضاهای سرپوشیده (92/0در مقابل 13/0 مترمربع به ازای هر نفر) می باشد. در این میان، زون 1 که شمال شرق استان است، دارای پراکنش بیشتری از فضاها و اماکن ورزشی است که البته به لحاظ جمعیتی نیز از توزیع بیشتری برخوردار است. این در حالیست که با افزایش تراکم جمعیتی، سرانه کل فضاهای ورزشی (روباز و سرپوشیده) با شیب خط R2= 0.5985 افزایش می یابد. همچنین با توجه به نتایج حاصل از مدل میانگین نزدیک ترین همسایه مشخص شد که الگوی فضایی توزیع مراکز ورزشی در سطح استان خراسان رضوی در سطح 99 درصد به صورت تصادفی می باشد. بنابراین؛ حل این مشکلات نیاز به برنامه ریزی و مدیریت در زمینه مکان یابی و سامان دهی فضاهای ورزشی دارد.

یکی از مهمترین مشکلات فضاهای ورزشی در شهرهای ایران عدم توجه به مکانیابی درست اینگونه فضاهاست. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی توزیع مکانی کاربری ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب می باشد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی است. شیوه گردآوری اطلاعات در آن کتابخانه ای و میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه و نقشه های GIS می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارشناسان مدیریت شهری و تربیت بدنی مناطق 4 گانه شهر ایلام تشکیل می دهد. که تعداد 20 نفر از آنها به شیوه در دسترس انتخاب و از آنها نظرخواهی شد. تجزیه و تحلیل داده-ها با استفاده از نرم افزارهای GIS و AHP انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی داده ها نشان داد که فضاهای ورزشی در شهر ایلام از توزیع مناسبی برخوردار نیستند و در احداث فضاهای ورزشی به معیارها و استانداردهای مهم مکانیابی فضای ورزشی توجه زیادی نشده است. همچنین از نظر کارشناسان معیار تراکم جمعیت از مهمترین معیارهای تعیین فضاهای ورزشی است. در این پژوهش 11 هکتار از اراضی شهری شهر ایلام به عنوان بهترین مکان هایی که قابلیت احداث فضای ورزشی جدید، براساس معیارها و استانداردهای تعیین شده، دارند معرفی و پیشنهاد شده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی توزیع کاربری ورزشی در سطح شهر ساری با رویکرد شهر خلاق در راستای بهبود بهره مندی شهروندان از فضاهای ورزشی در شهر ساری می باشد. با توجه به هدف پژوهش حاضر و مؤلفه های مورد بررسی، نوع پژوهش کاربردی و روش انجام آن با توجه به ماهیت کار روش توصیفی-تحلیلی است و با توجه به همین روش به پراکنش کاربری ورزشی در شهر ساری از منظر راهبرد شهر خلاق پرداخته شده است. از روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی و انجام مصاحبه و مشاهدات میدانی و ابزار پرسشنامه ی محقق ساخته نیز بهره گرفته شد. پرسشنامه مذکور در 31 گویه 6 بعد، بطور تصادفی میان 400 نفر از استفاده کنندگان اماکن و تجهیزات ورزشی محلات شهر ساری توزیع شد. داده های گرآوری شده با نرم افزار های آماری اس پی اس اس و اسمارت پی ال اس (3) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد: رابطه بین پراکنش کاربری ورزشی ساری با ابعاد (اجتماعی، ورزشی، فرهنگی، کالبدی، ارتباطی و کارآفرینی) و نیز رابطه هر بعد با معیارهای خودش مثبت و معنی دار است و معیار شاخص نیکویی برازش مدل (611/0=GOF) است. درنتیجه، برازش مدل کلی پژوهش مناسب است و ساختار مدل تناسب خوبی با داده ها دارد. بنابراین برای رسیدن به بهره مندی بالا از فضاهای شهر ساری با رویکرد شهر خلاق توصیه می شود که مدیران شهری برای تهیه طرح ها در زمینه ورزشی از نظرات و پیشنهادات شهروندان استفاده کنند و هنر و توجه به فرهنگ های ورزشی کهن و احیای آن برای ایجاد خلاقیت در شهر ساری را به کار گیرند.

در این راستا پژوهش حاضر به تحلیل کیفی مکان گزینی کاربری های ورزشی شهر زاهدان با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه می پردازد. روش این تحقیق توصیفی- اسنادی و تحلیل محتوا بوده و اطلاعات مدنظر به صورت میدانی و کتابخانه ای جمع-آوری شده است. داده ها و اطلاعات پژوهش با استفاده از ماتریس های ارزیابی پنچ گانه (مجاورت، دسترسی، ایمنی، توپوگرافی و آسایس) و همچنین مدل وزن دهی Swara و رتبه بندی Mabac استفاده شده است. نتایج ماتریس های ارزیابی پنچ گانه (دسترسی، مجاورت، ایمنی، توپوگرافی و آسایش ) حاکی از آن می باشد که سالن های ورزشی از نظر ایمنی و مجاورت در حالت مناسبی قرار ندارند. که می توان به عدم وجود پیاده روهای امن برای افراد سالخورده و معلول، عدم وجود مراکز پلیس، عدم پیاده روهای امن و بی خطر، عدم ایمنی جاده ها و مناطق و عدم دسترسی به پارک ها و فضای سبز و همچنین مراکز مذهبی اشاره کرد. نتایج حاصل از مدل تصمیم گیری ماباک نشان می دهد که مجموعه ورزشی امام علی با مقدار 600/33- در رتبه اول، مجموعه ورزشی کوثر با 608/33- در رتبه دوم، سالن ورزشی معین با 641/33- در رتبه سوم، سالن ورزشی شهید کارگران با 642/33- در رتبه چهارم و مجموعه ورزشی شهید بهشتی با 17655/33- در رتبم پنجم قرار گرفته اند از طرفی دیگر سالن شیرآباد با 365/34- در رتبه بیستم و سالن کریم اباد با 428/34- در رتبه آخر قرار گرفته است. بنابراین با توجه به شاخص های ایمنی، مجاورت، دسترسی، آسایش بایستی به سالن های کریم اباد و شیراباد که در محدوده حاشیه نشین شهر هستند توجه ویژه ای شود.