تثبیت های بینایی

هدف از انجام این پژوهش، مقایسه مهارت پیش بینی و رفتار های جستجوی بینایی در بازیکنان ماهر و مبتدی بسکتبال بود. در این پژوهش، 28 نفر آزمودنی پسر با دامنه سنی 20 تا 35 سال (57/24 M=)در دو گروه ماهر و مبتدی به تعداد مساوی حضور داشتند. بازیکنان ماهر و مبتدی فیلم هایی از موقعیت های مختلف حمله(1 در مقابل 1 و 3 در مقابل 3) را مشاهده کردند و پیش بینی خود را در مورد جهت حمله با پرش به سمت راست، چپ و عقب در حداقل زمان ممکن ارائه دادند. دقت و زمان پیش بینی و نیز رفتارهای جستجوی بینایی بازیکنان ماهر و مبتدی با استفاده از دستگاه های زمان واکنش و ثبت حرکات چشم ارزیابی شد. نتایج حاصل پیرامون مهارت پیش بینی نشان داد که بازیکنان ماهر در مجموع در هر دو موقعیت عملکرد بهتری نسبت به بازیکنان مبتدی دارند. اما داده های حاصل از جستجوی بینایی نشان داد که تفاوت معنا داری در تعداد تثبیت ها و مدت تثبیت ها در بین بازیکنان ماهر و مبتدی در دو موقعیت وجود ندارد، اما با این وجود در داده های حاصل از مدت زمان دیدن در مناطق مختلف در بین بازیکنان ماهر و مبتدی تفاوت معنا داری در بعضی مناطق نمایش مشاهده شد. به طور کلی می توان بیان کرد که بررسی عوامل درگیر در عملکرد خبرگی در رشته های مختلف ورزشی می تواند در روشن شدن فاکتورهای مهم در تمرین و آموزش، تسهیل کننده و تأثیر گذار باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفه های ردیابی بینایی و میزان خطای فضایی و زمانی در تکلیف هدف گیری دوطرفه با دست برتر و غیربرتر، انجام شد. شرکت کنندگان در پژوهش 17 دانشجوی راست دست در رده سنی ۱۹ تا ۲۲ بودند. آن ها تکلیف ضربه زنی دوطرفه را در هشت شرایط متفاوت یعنی دو دشواری زمانی و دو دشواری فضایی با دست برتر و غیربرتر با استفاده از دستگاه سنجش مبادله سرعت-دقت با ریتم مترونوم شنیداری انجام دادند. پهنای مؤثر هدف و خطای زمان بندی ضربات ارزیابی و مقایسه شد. رفتار جست وجوی بینایی نیز شامل تعداد، مدت زمان و نرخ تثبیت ها با استفاده از سیستم ردیابی بینایی دوچشمی ارزیابی شد. برای تحلیل آماری داده ها از آزمون تحلیل واریانس درون گروهی و فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد در پهنای مؤثر هدف ( We ) بین تکلیف آسان با دشوار و اندام برتر با غیربرتر، تفاوت وجود نداشت، اما بین تکلیف آسان و دشوار از نظر زمانی تفاوت وجود داشت. خطای زمان بندی در دست غیربرتر، حرکت دشوار و سریع خطاها بیشتر بود. همچنین تغییر در دشواری فضایی، دشواری زمانی و اندام بر تعداد و زمان تثبیت های بینایی تأثیر معنادار نداشت، ولی بر نرخ تثبیت های بینایی معنادار بود؛ به طوری که میانگین نرخ تثبیت ها در اجرا با دست غیربرتر از دست برتر بیشتر بود. به طورکلی، در تکالیف مداوم ضربه زنیِ سریع، خطاهای زمانی بیش از خطاهای فضایی تحت تأثیر دشواری تکلیف و برتریِ دستی قرار می گیرند و هنگام اجرای تکلیف با دست برتر مدت زمان کمتری صرف خیره شدن بر هدف می شود.