ارزش های محیطی

ارزش های محیطی و تأثیر آن ها بر رضایتمندی سکونتی در شهرها اهمیت زیادی در برنامه ریزی مسکن شهری دارد. رضایتمندی ساکنان از محیط مسکونی علاوه بر سلامتی جسمانی و روانی ساکنان، بر شاخص های مهم برنامه ریزی، همچون کیفیت زندگی، نرخ جابه جایی و پیش بینی تقاضای مسکن مؤثر است. نرخ بالای جابه جایی های سکونتیِ اخیر، تأثیر فزاینده ای بر شکل گیری خوشه های مسکونی و افزایش پراکنده رویی شهری داشته است که خود چالشی جدی در مدیریت شهری امروز به شمار می آید. محدوده معالی آباد، یکی از نواحی نوساز شهر شیراز و مرکز ثقل توسعه شمال غرب این شهر است که در سال های اخیر، به دلیل تحولات کالبدی عمده، جمعیت زیادی را به خود جلب کرده است. از این رو، ضروری است ارزش های محیط سکونت در این محدوده و رضایتمندی خانوارها در آن بررسی شود. برای این هدف، با حجم نمونه 430 خانوار و با تکمیل پرسش نامه، اطلاعات لازم برای پژوهش گرد آوری شد. برآورد کمّی رضایتمندی سکونتی، با استفاده از طیف پنج گزینه ای لیکرت و دسته بندی ویژگی های محیطی بر میزان رضایتمندی افراد، با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی (CFA) تعیین شد. یافته های پژوهش نشان داد که بیشتر افراد، رضایتمندی بالایی از محیط سکونت خود در محدوده پژوهش دارند و کیفیت آب وهوا و وجود مناظر طبیعی و باغ ها مهم ترین نقش را در این ارتباط داشته اند. بااین حال، در برخی نقاط محدوده، رضایتمندی اندکی در میان ساکنان محدوده مشاهده می شود. بیشتر این افراد در مجتمع های مسکونی بلندمرتبه و در لبه خیابان اصلی ساکن بوده اند.

«محیط مسکونی» و «فرآیند انتخابِ آن»، از موضوعات اصلی در مطالعات برنامه ریزی شهری محسوب می شوند. عدم قطعیت و پیچیدگیِ رفتار انسان، چه شهروندان و چه تصمیم سازان، بر فرآیند انتخاب اثر می گذارد. در سال های اخیر، برای مطالعه ی قواعد مولد و عوامل اثرگذار بر این فرآیند، از روش های ارزش گذاری اقتصادی و به ویژه، روش انتخاب تجربی استفاده شده است. با گذشت بیش از سه دهه از ظهور و کاربرد گسترده ی روش انتخاب تجربی، در کشور ما به این روش کمتر پرداخته شده است. هدف این مقاله، معرفی کاربرد روش انتخاب تجربی در مطالعه ی انتخاب محیط مسکونی شهری است. طبق نتایج این پژوهش، استفاده از روش انتخاب تجربی فرصتی مناسب برای سنجش ارزش های محیطی است که کمتر در برنامه ها و پروژه های شهری مورد توجه بوده اند. شناسایی و رتبه بندی ارزش های محیطی، سنجش میزان تمایل به پرداخت افراد، ارزیابی سیاست ها و ارائه ی پیشنهادهایی برای بهبود وضع موجود، از دیگر مزیت های کاربرد روش انتخاب تجربی در این زمینه است.

امروزه مناطق شهری به مثابه نقاط عطف جوامع انسانی، مرکز تجمع افراد و اشیای مادی هستند. نگاه ما به فضاهای شهری می تواند بر اساس الگوهای متفاوت مردم در خلق مکان ها و محله های متنوع باشد. مسأله مهم در مورد فضاهای عمومی جاذب برای مردم، ایجاد حس مطلوب بودن یا راحتی در آنها است. واقعیت گریزناپذیر آن است که مردم در فعالیت های معماران، برنامه ریزان و غیره از روی کیفیت و به ویژه کمیت فیزیکی آن چه در اطراف خود می بینند یا تجربه می کنند، قضاوت خواهند کرد. روابط اجتماعی و معاشرت عمومی مردم در قرارگاه های رفتاری عمومی صورت می گیرد. آنان جذب قرارگاهی می شوند که توانایی و میل به سازگاری با الگوهای ثابت رفتای که در آنجا روی می دهند را داشته باشند. این پژوهش به بررسی و تحلیل کیفیت مح یط وح س مک ان مردم در بلوار کشاورز می پردازد. روش تحقیق از سنخ توصیفی– تحلیلی و جامعه آماری این تحقیق تعداد 50 نفر از مردم(ساکنین، رهگذر، توریست و...) که در بلوار کشاورز تهران حضور داشته اند می باشد. چارچوب نظری تحقیق بر پایه مطالعات اسنادی است و داده های بدست آمده از پرسشنامه با استفاده از نرم افزارexcel و جدول سوات تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که فضاهای شهری خوب با مفهوم کیفیت مطلوب آن سنجیده می شود. بنابراین در راستای بررسی کیفیت و سنجش فضاهای شهری، معیارها و شاخصه هایی طی دهه های قبل مطرح شده است. به هر میزان که شهرها بتوانند محیط های عمومی مطلوب تری برای ساکنان شهر ها ایجاد کنند تا تعامل های اجتماعی بهتری در آن صورت بگیرد، به همان میزان شهر از کیفیت بالاتری در شهرنشینی و سلامت روان ساکنین آن برخوردار خواهد شد.

این مطالعه با هدف بررسی برازندگی نقش واسطه ای تجربه محیطی، ارزش های محیطی و هویت محیطی در رابطه بین جنسیت و رفتار آگاهانه محیط زیستی دانش آموزان متوسطه دوم شهر یزد انجام گرفت. به این منظور از طرح کمی با رویکرد همبستگی استفاده شد و داده ها از یک نمونه 348 نفری از دانش آموزان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای با استفاده از پرسشنامه های تجربه محیطی آلن (2013)، ارزش محیطی ترونو و همکاران (2011)، هویت محیطی کلایتون (2003) و رفتار آگاهانه محیط زیستی کایسر و ویلسون (2004) جمع آوری شد. روایی و پایایی پرسشنامه ها با تحلیل عاملی اکتشافی و روش مؤلفه های اصلی و آلفای کرونباخ با نرم افزار spss24 تحلیل شد و ویژگی نسبتاً مطلوبی را در نمونه ایرانی نشان دادند. در تحلیل مدل نیز از مدل یابی معادلات ساختاری با روش بیشینه درست نمایی و با نرم افزار Amos24 استفاده شد. نتایج نشان داد اثر مستقیم هویت محیطی بر رفتار آگاهانه محیطی مثبت، اثر جنسیت و جهت گیری ارزشی خود تعالی بر هویت محیطی مثبت، اثر تجربه محیطی بر هویت محیطی منفی، اثر جنسیت بر جهت گیری ارزشی خودتعالی منفی و اثر تجربه محیطی بر جهت گیری ارزشی خودتعالی و خودسازی مثبت و معنی دار است. همچنین نتایج نشان داد هویت محیطی نقش واسطه ای مثبت و اثر غیرمستقیم زنجیره ای هویت محیطی و جهت گیری ارزشی خودتعالی در رابطه بین جنسیت و رفتار آگاهانه محیطی منفی و معنی دار بود. نتایج نشان داد هویت محیطی نقش مهمی در شکل گیری رفتار آگاهانه محیطی دارد و اثر جنسیت بر رفتار آگاهانه محیط زیستی از طریق هویت محیطی تسهیل می شود.

این مطالعه به بررسی نقش میانجی معنای کار و نقش تعدیلی شیوه های منابع انسانی سبز در رابطه بین ارزش های محیطی و خلاقیت سبز پرداخته است. روش تحقیق این مطالعه تحلیلی - توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق کارکنان آموزش و پرورش استان گلستان به تعداد 650 نفر بود و نمونه آماری بر مبنای جدول کرچسی و مورگان برابر 242 نفر در نظر گرفته شده و پرسشنامه ها به صورت تصادفی ساده توزیع شدند.. مدل مطالعه با رویکرد معادلات ساختاری طرح ریزی و با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس مدلسازی شد، نتایج تحقیق نشان داد که: 1) بین ارزش های محیطی و خلاقیت سبز رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد، 2) بین ارزش های محیطی و معنای کار رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد، 3) بین معنای کار و خلاقیت سبز رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و 4) شیوه های منابع انسانی سبز رابطه بین ارزش های محیطی و معنای کار را تعدیل می کند.