مشارکت رسمی

نوشتار حاضر بر آن است تا بر اساس پژوهشی پیمایشی، اثر ویژگی های فردی و اجتماعی را بر میزان مشارکت اجتماعی زنان، به عنوان یکی از عوامل اصلی موثر بر توسعه، مورد بررسی قرار دهد. جامعه آماری پژوهش را زنان 16 ساله و بالاتر ساکن در شهر کرمان تشکیل داده اند، که از میان آن ها نمونه به حجم 300 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است. ابزار پژوهش، پرسش نامه است و مشارکت اجتماعی در دو بعد رسمی و غیررسمی مورد بررسی قرار گرفته است. پس از آزمون فرضیه هایی که با استفاده از نظریه کنش اجتماعی پارسونز مطرح شد، برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش های آمار توصیفی و آزمون های معناداری استفاده شد. بررسی ها نشان می دهد که میزان مشارکت اجتماعی زنان در بعد غیررسمی، بیش تر از مشارکت آن ها در بعد رسمی است، هم چنین ویژگی هایی مثل عام گرایی، فعال گرایی، امید به آینده، خردگرایی، تحصیلات، ارزیابی فایده های مشارکت، و مشارکت اعضای خانواده، رابطه مستقیم و معنادار با میزان مشارکت اجتماعی زنان دارد.

سرمایه اجتماعی به پیوندها، ارتباطات میان اعضای یک شبکه به عنوان منبع باارزش اشاره دارد که با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضاء می شود. اما از آنجا که افراد جامعه در برقراری ارتباط و کمّیت و کیفیّت آن یکسان نبوده، تفاوت هایی ازجنبه های مختلف از جمله تفاوت های جنسیّتی بین آن ها وجود دارد. بدین سان هدف از پژوهش حاضر بررسی جنسیّت به عنوان عاملی در تبیین تفاوت های سرمایه اجتماعی است. پژوهش حاضر با روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شد. نمونه آماری شامل 160 نفر از دانشجویان رشته علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی بود، که 80 نفر از آن ها مرد و 80 نفر دیگر زن بودند. پس از استخراج نتایج پرسشنامه ها، داده ها به وسیله آزمون تی( t) و با استفاده از نرم افزار spss تحلیل شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که «اعتماد اجتماعی»، «هنجارهای همیاری و کمک متقابل» و «آگاهی و توجه به حوزه های عمومی» به عنوان سه بُعد از سرمایه اجتماعی، در بین مردان و زنان تفاوت معناداری ندارد و زنان و مردان تنها از لحاظ مشارکت های رسمی با هم تفاوت معناداری در سطح 05/0دارند. طبق یافته های پژوهش موقعیت ها و ساختار هایی مانند سطح تحصیلات و پایگاه اجتماعی- اقتصادی شکل دهنده میزان سرمایه اجتماعی هستند، که جنسیّت نیز تحت تأثیر این موقعیت ها و ساختارها قرار می گیرد.