کاربری فرهنگی

رشد روزافزون شهرگرایی و شهرنشینی صرف نظر از علل آن، سبب تبدیل شدن نقاط جمعیتی به شهر، بزرگ شدن شهرهای متوسط و کلان شدن شهرهای بزرگ شده است. در این میان هر چه که شهر بزرگ تر باشد، مسائل و مشکلات پیش روی آن نیز بیش تر شده و برنامه ریزی برای آن پیچیده تر می گردد. یکی از مهم ترین کاربری های شهری به دلیل ماهیت خدماتی، آموزشی و اجتماعی آن، کاربری فرهنگی است. هدف از مطالعه حاضر مکانیابی کاربری فرهنگی در منطقه 8 کلان شهر کرج با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و تحلیل شبکه (N.A) می باشد که به روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی انجام گرفت. نتایج نشان می دهد، در این منطقه به میزان446610 متر مربع کمبود سطح فرهنگی وجود دارد و بسیاری از محلات از دسترسی و بهره مندی از کاربری فرهنگی محروم می باشند. ضمن اینکه برخی از معیارهای مکانیابی نیز رعایت نشده است. در پایان با استفاده از استانداردهای مکان یابی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) از میان زمین های منطقه 8، اراضی مستعد برای احداث کاربری مزبور انتخاب شدند. سپس با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه ای (N.A) نحوه پوشش شبکه، شعاع عملکردی و دسترسی محلات مختلف به کاربری فرهنگی در سطح منطقه ارائه گردید.

کاربری اراضی شهری، از مفاهیم اساسی و پایه در برنامه ریزی شهری است و شالوده اصلی آن به شمار می رود. می توان گفت بحث و بررسی در این خصوص، تقریباً در تمام نظریه های ماهوی و یا فرآیندی برنامه ریزی، همیشه جزء ثابت آن بوده است. این خود اهمیت برنامه ریزی کاربری اراضی شهری را در عرصه کالبدی آن، به وضوح بیان می کند. در این پژوهش به روش توصیفی و مروری روایتی و بررسی بهترین شواهد به پیمایش و جمع بندی ضوابط و معیارهای جغرافیاییِ مکان یابی کاربری های فرهنگی شهری می پردازد. پژوهش از نظر هدف کاربردی است که به صورت موردی کاربری های فرهنگسرا و کتابخانه ها را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. نتایج تحقیق نشان داد که در کاربری های مورد بررسی معیارهای اصلی مکانیا بی کاربری های مذکور که از سوی محققان مختلف مورد استفاده قرار گرفته است شامل ابعاد: مرکزیت، سازگاری، اندازه، محیط انسانی، شرایط فیزیکی، تراکم و توزیع جمعیت، دسترسی، امنیت، ایمنی و سلامت می باشند که هر یک نیز از زیرمعیارها یا شاخص های مختلفی را نیز در بر می گیرند.

هدف این پژوهش، تعیین سهم کاربری فرهنگی و تحلیل روند تحو لات تغییر این کاربری در بین نواحی مختلف شهر و همچنین ارزیابی نحوه دسترسی محلات به خدمات شهری می باشد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و روش پژوهش، از نوع توصیفی - تحلیلی بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از مدل های تغییر سهم، شاخص ویلیامسون و ضریب آنتروپی شانون استفاده گردیده است. نتایج محاسبات مدل تحلیلی تغییر سهم نشان داد اگرچه میزان کمبود کاربری فرهنگی در اکثر محلات شهر بانه وجود دارد ولی براساس پیشنهادات طرح جامع جدید، روند و سهم توسعه فضایی این فضاها در بین نواحی 3 و 4 رو به افزایش است. همچنین براساس محاسبات مدل ویلیامسون به این نتیجه رسیدیم که اکثر محلات از دسترسی نامتعادلی در زمینه کاربری فرهنگی برخوردار هستند. محاسبات مدل آنتروپی هم نشان داد که ضریب کاربری فرهنگی شهر بانه در سال 1385 برابر با 0.683 بوده است که این ضریب در سال 1395 برابر با 0.66 برآورد شده است که به سمت عدد 1 تمایل داشته بیانگر توسعه عادلانه و متوازن کاربری مذکور در افق طرح تفصیلی شهر خواهد بود.