سواد داده ای

سواد داده ای و دانش کافی در راه درست جستجوی داده ها، بازیابی و انتخاب مدارک مناسب از اهمیت شایانی برخوردار است. این امر در پرستاران که در همه ی ابعاد علمی و تخصصی رشته ی خود، همراه پزشکان فعالیت می کنند، بیش تر نمود پیدا می کند. شناخت ابزارهای جستجو و باز یابی داده ها منجر به تکامل روش های تشخیص و درمانی شده و حتی آموزش های جدید را می طلبد. این پژوهش به روش مطالعه ی پیمایشی توصیفی از راه پرسشنامه بین سرپرستاران بیمارستان های خصوصی شهر تهران با هدف بررسی شیوه های کسب داده های سرپرستاران گردآوری شده تا با شناخت نقاط قوت و ضعف این مسئله برای توسعه ی برنامه های آموزشی پرستاران بکار رود. تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی تواما استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان داد که نداشتن مهارت های استفاده از رایانه و نرم افزارها، عدم تسلط کافی به متون انگلیسی و عدم آشنایی با ابزارهای جستجو از مهم ترین موانع مؤثر در دستیابی پرستاران زن به منابع داده ای هستند. با توجه به این که اصلی ترین منابع مورد نیاز پرستاران زن به زبان انگلیسی می باشد، لذا، عدم تسلط به متون انگلیسی مانعی مهم و تأثیر گذار بر دستیابی سرپرستاران به داده ها شناخته شد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی سطح سواد داده ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است.روش شناسی: این پژوهش با توجه به هدف پژوهش، کاربردی بوده و از نظر نوع، نحوه گردآوری داده ها و تجزیه وتحلیل اطلاعات، توصیفی-پیمایشی است.  جامعه مورد مطالعه این پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز بود که 6702 دانشجو ارزیابی شدند. طبق جدول کرجسی و مورگان (1970) تعداد 363 دانشجو به عنوان حجم نمونه برآورد شد. روش نمونه گیری به صورت طبقه ای تصادفی است. ابزار به کار رفته در این پژوهش پرسش نامه حاصل پژوهش قنبری (1398) است که  هدف گذاری این ابزار بر اساس ابعاد درک داده، جمع آوری و سازماندهی، مدیریت، ارزیابی و استفاده از داده ها  طراحی شده بود. همچنین، برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آماری کروسکال-والیس و یومان-ویتنی و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که سطح سواد داده ای دانشجویان مشارکت کننده در پژوهش برای پرسش های مربوط به سواد داده ای 0967/4 و در حد خوبی قرار دارد. به علاوه، مشخص شد که تفاوت معناداری در سطح سواد داده ای دانشجویان از نظر متغیرهایی چون جنسیت، حوزه علمی و رشته تحصیلی وجود ندارد. با وجود این، نتایج این پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری در سطح سواد داده ای دانشجویان مورد بررسی از نظر متغیرهایی چون بازه های مختلف سنی، مقطع تحصیلی ارشد و دکتری و همچنین بین انتخاب یا عدم انتخاب واحد پروپوزال و مراحل مختلف تدوین و نگارش پایان نامه وجود دارد. همچنین، علاوه بر عوامل زمینه ای مؤثر بر سطح سواد داده ای، رابطه معناداری میان برگزاری کلاس های دانشگاهی، کارگاه های آموزشی و کلاس های غیررسمی و سطح سواد داده ای دانشجویان مشاهده شد.نتیجه گیری: بر مبنای نتایج این پژوهش، می توان گفت که با توجه به تفاوت معنادار در سواد داده ای در بین دانشحویان مقاطع مختلف تحصیلی، و دانشجویانی که وارد مرحله پایان نامه/رساله شده اند و وجود رابطه معنادار میان دوره های آموزشی سپری شده توسط دانشجویان و میزان سواد داده ای آنها، باید بر تقویت دوره هایی که باعث درگیری عملی دانشجو در پایان نامه/رساله می شود در راستای افزایش سطح سواد داده ای آنها اهتمام لازم در دانشگاه های مختلف کشور وجود داشته باشد.