سنجش

در دهه اخیر، تفکر انتقادی به عنوان یک هدف آموزشی در بسیاری از نظام های آموزش عالی جایگاه ویژه ای یافته است. بنابراین، شناخت شیوه های سنجش این مهارت برای پرورش صحیح آن در میان یادگیرندگان، مستلزم بذل توجه است. مقاله حاضر، با هدف معرفی رویکردهای موجود در فرایند سنجش تفکر انتقادی به روش اسنادی نگاشته شده است. پس از جستجوی اسناد مرتبط در پایگاه های علمی خارجی ساینس دایرکت، وایلی، جی استور، اریک، پروکوئست، وب آوساینس، تیلور و فرانسیس و پایگاه های داخلی اس آی دی و نورمگز و سایت های مربوط به تفکر انتقادی شامل انجمن دانشگاه ها و کالج های آمریکا، خدمات آزمون آموزشی، تفکر انتقادی، آزمون کالج آمریکا و شورای کمک به آموزش، در بازه زمانی 1980 تا 2017، 32 سند بازیابی شد. از این تعداد، 20 سند طبق ملاکِ صاحب نظر بودن نویسندگان در زمینه تفکر انتقادی، به روز بودن و مرتبط بودن، انتخاب شدند. تحلیل اسناد، با استفاده از تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. یافته ها، به شناسایی ابزار های تفکر انتقادی در دو رویکرد سنتی و نوین منجر شد. درمجموع، بنا به چالش های موجود در آزمون های رویکرد سنتی، انتظار می رود برای ایجاد یک وضعیت مطلوب در سنجش این مهارت، ابزارهای بازپاسخ در رویکرد نوین با یک روش کیفی مورد توجه متخصصان این حوزه قرار گیرد.

هدف: روش سروکوال  یک روش شناخته شده و مورد تأیید برای سنجش کیفیت خدمات است که در حوزه آموزش نیز مورد استفاده قرار می گیرد. نظر به کارایی منطق فازی در مطالعات کیفی استفاده از سروکوال  فازی مرسوم شد. مطالعه حاضر با هدف کیفیت سنجی خدمات آموزش الکترونیکی با رویکرد سروکوال فازی اجرا شده است.روش پژوهش: این مطالعه به صورت کاربردی و بر اساس روش گردآوری داده ها یک تحقیق پیمایشی است  که در واحد الکترونیکی دانشگاه امیرکبیر صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان واحد الکترونیکی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در سال تحصیلی 98-1397 و به تعداد 524 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای به حجم 230 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه سروکوال در دو محور اهمیت – عملکرد تنظیم شد، به طوری که روایی پرسشنامه از روش اعتبار محتوا به وسیله صاحب نظران، استادان راهنما و مشاور تأیید شد و  پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از  ضریب آلفای کرونباخ 811/0 به دست آمد.یافته ها: یافته ها نشان داد که در تمامی موارد شکاف بین انتظارات و عملکرد وجود دارد. به طوری که مقادیر مشاهده شده نشان می دهد بیشترین فاصله میان وضعیت مطلوب و وضعیت موجود در بعد همدلی وجود دارد و همچنین در بعد عامل قدرت پاسخگویی وضعیت بهتری وجود داشت.نتیجه گیری: نگاهی به روند تحولات جاری نظام آموزش عالی، نشان دهنده آن است که آموزش عالی باید ضمن توجه به بحران افزایش کمی و تنگاهای مالی، به حفظ، بهبود و ارتقای کیفیت آموزش الکترونیکی نیز توجه داشته باشد.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر رویکرد سنجش برای یادگیری بر عملکرد تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان پسر پایه هشتم ناحیه یک شهر همدان انجام گرفت. از روش تحقیق نیمه آزمایشی با گروه های آزمایش و گواه در جامعه آماری دانش آموزان پایه هشتم در سال تحصیلی 94-93 استفاده شد. 150 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل دو آزمون معلم ساخته و سه آزمون تکوینی بود. در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t (تی) تک نمونه ای، t (تی) گروه های مستقل، t (تی) زوجی، تحلیل Anova (آنووا) و کودر-ریچادسون 21 استفاده شد. ضریب پایایی پیش آزمون 88/0 و پس آزمون 85/0 بود. تحلیل سؤال اول پژوهش نشان داد بین میانگین نمره های دانش آموزان دو گروه در پیش آزمون، تفاوت معنی داری وجود نداشت و میانگین نمره های هردو گروه بالاتر از سطح متوسط بود. بررسی سؤال دوم نشان داد که به کارگیری مراحل پنج گانه «رویکرد سنجش برای یادگیری» و بازخوردها بر عملکرد تحصیلی ریاضی دانش آموزان تأثیر مثبت داشت و میانگین نمره های دانش آموزان گروه آزمایش بالاتر بود. در توصیف سؤال سوم می توان گفت این رویکرد با شرایط مدرسه های استان سازگاری دارد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سنجش مبتنی بر فعالیت های یادگیری همیارانه بر رضایت و عملکرد تحصیلی دانشجویان است.روش پژوهش: روش پژوهش حاضر از نوع آمیخته با طرح تبیینی بود که در بخش کمی از روش پیمایشی و شبه آزمایشی و در بخش کیفی از روش مطالعه ی موردی استفاده شد. جامعه ی آماری 124 نفر از دانشجویان درس رادیو-تلویزیون آموزشی رشته ی علوم تربیتی در سال تحصیلی 1399-1400 دانشگاه بوعلی سینا بودند که 62 نفر به عنوان نمونه با روش در دسترس انتخاب و به طور تصادفی جایگذاری شدند. در قسمت کیفی هم مشارکت کنندگان شامل 10 دانشجو بود که به طور هدفمند و مبتنی بر ملاک انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته و در بخش کیفی از راهبرد مصاحبه استفاده شد. تحلیل داده های کمی با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و تحلیل داده های کیفی با روش تحلیل مضمون انجام شد.یافته ها: یافته های بخش کمی نشان داد، سنجش مبتنی بر فعالیت های یادگیری همیارانه بر رضایت و عملکرد تحصیلی دانشجویان تأثیر دارد که این تأثیر با مضامین حاصل از یافته های بخش کیفی همچون افزایش تعاملات عاطفی-شناختی، احساس شایستگی و یادگیری معنادار، ارزیابی عادلانه، بهبود نگرش، احساس لذت یادگیری، کاهش استرس و اضطراب، ارزشمندی همتا، ارزشیابی اصیل، و بهبود مهارت های تفکر سطح بالا، پایداری یادگیری، توان انتقال یادگیری، کسب مهارت های طراحی و توسعه ی آموزشی، یادگیری همتایان، بازده های یادگیری سطح بالا، شبکه های یادگیری و نهایتاً یادگیری سازنده گرایانه تبیین شد.نتیجه گیری: براساس یافته های حاصل از این پژوهش می توان نتیجه گرفت در صورتی که رویکرد طراح آموزش و مدرس، سنجش به مثابه ی یادگیری باشد و به خوبی در راهبرد آموزشی همیارانه به عنوان محور قرار گیرد، طوری که نقش عامل را بازی کند نه معلول و سایر عناصر و فرآیند یاددهی-یادگیری حول آن شکل گیرد، منجر به فعال تر شدن یادگیرنده و افزایش عملکرد و رضایت وی طی فرایند یادگیری می شود.

هدف: یادگیری توانش چندزبانگی و چندفرهنگی (PPC) یکی از موضوعات جدید در آموزش و آزمون انگلیسی به شمار می آید. این توانش زبانی در ارتباطات چندفرهنگی بسیار حائز اهمیت است و می توان با به کارگیری مناسب از زبان اول (L1) و ترجمه در کلاس درس آن را بهبود بخشید. با این وجود تحقیقات کمی در رابطه با به کارگیری این توانش در آزمون زبان انجام شده است.روش پژوهش: در این پژوهش ابتدا به بررسی راهبردهای ترجمه عناوین پوسترهای فارسی به انگلیسی می پردازد و برای این کار 100 عنوان پوستر فارسی ترجمه شده بین سال های 2000 تا 2022 مورد بررسی قرار می گیرد. در این تحقیق، مدل گابریک و همکاران (2017) که ترجمه آزاد، ترجمه مستقیم، رونویسی، ترجمه خلاقانه) ترنسکریشن) مورداستفاده قرار می گیرد.یافته ها: در مرحله اول پژوهش نتایج نشان می دهد که مترجم ها اغلب در ترجمه عنوان از ترجمه مستقیم استفاده می کنند و تفاوت های فرهنگی زبانی بین زبان فارسی و انگلیسی نادیده گرفته می شود و در مرحله دوم پژوهش آزمون مهارت محاوره بر اساس ترجمه عنوان فیلم ها طراحی و در اختیار 20 نفر از دانشجویان آموزش زبان انگلیسی ایرانی قرار گرفت. شرکت کنندگان برخی از ترجمه را به دلیل تفاوت زبانی و فرهنگی غیرطبیعی تشخیص دادند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه برای آزمون زبان انگلیسی و طراحان آزمون های زبان در سطح گسترده حائز اهمیت است.

هدف: نمره دهی یکی از وظایف حرفه ای استادان و نیز یکی از مقررات و رویه های مهم در نظام های دانشگاهی است. نمره دهی را همچنین می توان یکی از ابزارهای استادان برای ایجاد یادگیری و هدایت رفتارهای تحصیلی دانشجویان محسوب کرد. هدف اول پژوهش حاضر آزمودن این فرضیه بود که وضعیت پیشرفت تحصیلی دانشجویان مردود پس از اخذ مجدد درس نیز به سطح مطلوب نمی رسد. هدف دوم آزمودن این فرضیه بود که نمره 10 به عنوان گونه ای از نمره حداقلی، نسبت به نمره های نزدیک به آن اثر مثبتی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد.روش پژوهش: برای آزمودن فرضیه تحقیق داده های بیش از 190 هزار نمره از هشت نیمسال آموزش حضوری قبل از کرونا از سامانه آموزش دانشگاه کاشان استخراج شد. پس از اعمال شرایط مطالعه طولی و حذف داده های مفقود و پرت، نمونه ای به اندازه 4522 جفت نمره از دانشجویانی که درسی را مردود شده بودند به دست آمد. از آزمون های مقایسه میانگین برای ارزشیابی میزان یادگیری دانشجویان در نوبت دومِ اخذ درس و از مدل اثرات آمیخته برای بررسی اثر انواع نمره بر معدل دانشجویان استفاده شد.یافته ها: تحلیل ها نشان داد پیشرفت و یادگیری دانشجویان مردود در نوبتِ دوم اخذ درس مطلوب نیست و از سطح متوسط کلاس به طور معناداری پائین تر است. همچنین معلوم شد مجموعه ای از عوامل آموزشی نظیر ساعت امتحان، تعداد واحد دروس و نرخ ثبت نام کلاس ها بر نمرات دانشجویان مردود اثرات منفی معنادار دارند. یافته اصلی و جالب در پژوهش حاضر این بود که نمره حداقلی 10 در مقایسه با نمره های قبولی «ضعیف» و «بسیار ضعیف» اثر مثبت بیشتری بر روی پیشرفت دانشجویانِ فاقد مشروطی دارد.نتیجه گیری: در نظر گرفتن نمره حداقلی 10 برای دانشجویانِ فاقد مشروطی می تواند به عنوان یک راهکار موجهی که اثر مثبت بر پیشرفت تحصیلی دارد مورد توجه استادان دانشگاه قرار گیرد. تبیین محتمل این است که این نمره پیام ویژه ای برای این دانشجویان دارد به نحوی که انگیزه تلاش و کوشش بیشتر برای بهبود معدل و جبران عقب ماندگی را به آنها می دهد. بر اساس این یافته می توان گفت این باور سنتی فراگیران که 10 «نمره کوچک خوشبختی» است دارای مبنای نظری و توجیه روان شناختی است.

هدف: مقاله حاضر با هدف شناسایی چالش های نظام سنجش و پذیرش دانشجو با تمرکز بر آزمون سراسری در ایران تدوین شده است. این مقاله ابعاد مختلف کنکور و تأثیرات آن بر نظام خانواده، آموزش وپرورش و آموزش عالی را بررسی می کند. روش: این پژوهش بر اساس رویکرد کیفی با استفاده از روش تحلیل مضمون از طریق مصاحبه با 31 نفر از خبرگان علمی و اجرایی نظام سنجش و پذیرش، اقدام به گردآوری داده ها و اطلاعات اولیه نمود. پس از کدگذاری مصاحبه های انجام شده، 213 جمله کلیدی و 114 مضمون پایه استخراج گردید که در 16 مضمون سازمان دهنده دسته بندی شدند. جهت اعتبارسنجی و تنقیح مفاهیم و مضامین استخراج شده، پنج جلسه گروه کانونی با حضور متخصصان علمی و مدیران مرتبط برگزار شد. یافته ها: چالش های نظام سنجش و پذیرش را می توان در سطوح پنج گانه دسته بندی نمود که هرکدام از آن ها دربردارنده مجموعه ای از چالش های اساسی هستند: چالش های نظام آموزش وپرورش مرتبط با آزمون سراسری، چالش های مرتبط با خود آزمون، چالش های مرتبط با محیط اطراف کنکور، چالش های مرتبط با پذیرش و چالش های راهبردی و کلان. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش تجدیدنظر جدی در آزمون سراسری جهت پررنگ شدن اهداف تربیتی، هدایت تحصیلی و انتخاب رشته کارآمد و اعتباربخشی به سوابق تحصیلی در مدارس ضرورت دارد. همچنین برگزاری آزمون سراسری به صورت یک آزمون سالیانه و انحصاری و بازار اقتصادی اطراف آن شامل مؤسسات کنکوری، مدارس غیرانتفاعی و تبلیغات سنگین، چالش های روانی و اقتصادی زیادی برای داوطلبان و خانواده هایشان ایجاد نموده و نیازمند رسیدگی جدی است. همچنین فرآیند پذیرش به دلیل به روز نبودن قوانین ظرفیت پزشکی و بومی گزینی چالش برانگیز شده است و درنهایت سیاست گذاری کلان با حضور نهادهای اصلی و فرهنگ سازی صحیح در این عرصه ضرورت دارد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه و اعتباریابی ابزار سنجش رهبری فرهنگی در مدیران مدارس استان قم انجام شد.روش شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی - همبستگی بود. جامعه این پژوهش مدیران مدارس استان قم در سال تحصیلی 99-1398 بودند که تعداد آنها 944 نفر بود. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 274 نفر برآورد که با توجه به ریزش های احتمالی تعداد 300 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند، اما به دلیل 10 پرسشنامه مفقوده تحلیل ها برای 290 نفر انجام شد. برای رهبری فرهنگی پرسشنامه محقق ساخته 129 گویه ای با طیف لیکرت 5 درجه ای طراحی و شاخص های روانسنجی آن مورد بررسی قرار گرفت. روایی محتوایی پرسشنامه با نظر متخصصان و روایی سازه ابزار با روش تحلیل عاملی اکتشافی و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS نسخه 25 بررسی شد.یافته ها: نتایج نشان داد که روایی محتوایی ابزار با نظر متخصصان تایید و بررسی روایی سازه حاکی از آن بود که تعداد 11 گویه به دلیل بار عاملی کمتر از 3/0 از ابزار حذف و ابزار نهایی 118 گویه داشت. پرسشنامه سنجش رهبری فرهنگی در مدیران مدارس دارای 25 عامل بود که بار عاملی و روایی همگرای همه عامل ها بالاتر از 5/0 و پایایی همه آنها بالاتر از 70/0 بود.بحث و نتیجه گیری: پرسشنامه سنجش رهبری فرهنگی در مدیران مدارس با 25 عامل دارای شاخص های روانسنجی مناسبی بود. بنابراین، مسئولان

هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه میزان اضطراب آزمون فارسی آموزان خارجی (عراقی) در آزمون تعیین سطح دانش زبان فارسی (دستور و واژه) به دو صورت رایانه ای مستقیم و آزمون انطباقی رایانه ای همتاست. به این منظور، این سؤال مطرح شد که رابطه بین آزمون های تعیین سطح مؤلفه های دستور و واژه فارسی انطباقی رایانه ای و رایانه محور بر میزان اضطراب آزمودنی ها، در صورت وجود ارتباط، چیست؟ در این پژوهش از روش تلفیقی استفاده شد. شیوه گردآوری داده به صورت میدانی و با استفاده از پرسش نامه و آزمون بود. به این ترتیب، آزمون طراحی شده پس از تعیین ویژگی های آزمون از 48 نفر از فارسی آموزان دختر و پسر 25 40 ساله با ملیت عراقی مرکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان دانشگاه تربیت مدرس، در سطوح زبانی مختلف در قالب آزمون رایانه ای مستقیم و انطباقی اجرا شد. با توجه به مثبت بودن حد بالا و حد پایین فاصله اطمینان اختلاف میانگین، درمی یابیم که میانگین نمره مؤلفه اضطراب در آزمون رایانه ای بیش از حد متوسط 3 است. درنتیجه میزان اضطراب فارسی آموزان عراقی در آزمون انطباقی رایانه ای کم تر از آزمون رایانه ای مستقیم همتاست.