گردشگری زمستانی

وجود جاذبه های گردشگری، یکی از مهم ترین دلایل مسافرت مردم به مقصدی خاص است. جاذبه ها به عنوان عامل کشش، با توجه به ویژگی های خاص و جذابیت هایی که دارند، می توانند گردشگران را از نقاط و سرزمین های دور جذب کنند. در این میان روستا ها جاذبه های گردشگری فراوان دارند و همواره گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کنند؛ بنابراین، توسعة پایدار گردشگری روستایی و مدیریت خردمندانة آن نیازمند برنامه ریزی است. در این میان، ایران با وجود جاذبه های فراوان فرهنگی، تاریخی و طبیعی هنوز نتوانسته است جایگاه خود را به عنوان یک کشور پذیرندة گردشگر در بازار جهانی صنعت گردشگری بیابد، از این رو سهم ناچیزی از درآمدهای این صنعت، نصیب کشور شده است. این مسئله، در زمینة گردشگری داخلی و به ویژه گردشگری روستایی نیز صدق می کند. سؤال کلیدی تحقیق آن است که راهبرد های مناسب برای توسعة گردشگری زمستانی در مناطق روستایی حاشیة پیست اسکی شمشک چیست؟ به این منظور، مقالة حاضر با استفاده از روش پیمایشی و مطالعه های میدانی در سطح کارشناسان و خبرگان با مدل SWOT به ارائة راهبرد کانونی برای توسعة گردشگری زمستانی در مناطق روستایی پرداخته است. قلمرو زمانی تحقیق، زمستان 1389 و آذر تا بهمن 1390 است. روایی پرسشنامه با استفاده از پانل متخصصان گردشگری و اساتید دانشگاهی تأیید شد و برای سنجش پایایی، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب به دست آمده 72 درصد است. نتایج، نشان دهندة این است که راهبردهای توسعة گردشگری زمستانی در روستا های منطقة حاشیة پیست اسکی شمشک در وضع موجود، جهت گیری به سوی راهبرد رقابتی است که در قالب 8 راهبرد فرعی، قابل پیگیری و عملیاتی سازی است، اما برای دستیابی به جایگاه مطلوب، در توسعة گردشگری زمستانی، با محوریت مشارکت روستا های حاشیة پیست اسکی شمشک نیاز به اتخاذ راهبرد جهشی تهاجمی است.

فصلی بودن گردشگری، به خصوص در مقاصد سردسیر که به اصطلاح مقاصد گردشگری زمستانی نامیده می شوند، بسیار مشهود است. هدف از پژوهش حاضر اکتشاف یک سازه نظری و ارائه الگوی جامع در خصوص پدیده فصلی بودن مقاصد گردشگری ورزشی استان اردبیل است. پژوهش حاضر ک اربردی است و با توجه به جدید بودن حوزه پژوهش و نبود مطالعه ای جامع درباره فصلی بودن مقاصد گردشگری ورزشی، با رویکردی کیفی و مبتنی بر روش سیستماتیک گراندد تئوری انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق متخصصان مدیریت ورزشی، گردشگری و اقتصاد، مدیران اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری و ورزش و جوانان، مدیران استانداری، شهرداری، نمایندگان ادوار مجلس و مدیران آژانس های گردشگری در استان اردبیل بودند. برای انتخاب نمونه های تحقیق از ترکیب چند روش نمونه گیری نظری استفاده شد. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه های کیفی استفاده شد. پس از انجام 21 مصاحبه، کدها به حد اش باع ن ظری رس ید. تجزیه وتحلیل داده ها به صورت نظام مند و با استفاده از روش تحلیل تم در محیط نرم افزار Nvivo 12 Plus صورت گرفت. پس از تجزیه وتحلیل داده ها در نهای ت 75 ک د شناس ایی ش د که با توجه به اهمیت در 6 طبقه اصلی دسته بندی شدند. نتایج پژوهش راهکار های مناسبی را در اختیار سیاستگذاران و برنامه ریزان استان قرار می دهد و با اجرای آنها می توانند سرعت توسعه اقتصادی مقاصد گردشگری استان اردبیل را افزایش دهند. 

هدف ازمقاله حاضر امکان سنجی فرصت های سرمایه گذاری موجود با محوریت توسعه گردشگری با علایق ویژه و تنوع بخشی به خدمات گردشگری زمستانی شهر اردبیل  بود روش تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی و به لحاظ قابلیت اجرا کاربردی بود؛ جامعه آماری این تحقیق را تمامی گردشگران ورزشی و غیرورزشی که در دوره مورد نظر حداقل یک بار به این منطقه سفر کرده اند، و همچنین کارشناسان بخش گردشگری و ورزش در استان اردبیل تشکیل داده است. نمونه ی آماری تحقیق با استفاده از جدول مورگان 380 نفر به دست آمد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شده است و پرسشنامه به صورت تصادفی بین گردشگران توزیع شده است. روش گردآوری داده های مورد استفاده در پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای میدانی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخت . به منظور تعیین روایی پرسشنامه، از نظرات اساتید و کارشناسان حوزه گردشگری و ورزش بهره گرفته می شود و برای تعیین پایانی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که میزان پایایی پرسشنامه 89/0 به دست آمده است. داده های تحقیق با استفاده از  آزمون های آماری t و فریدمن و همچنین مدل معدلات ساختاری تحلیل شدند نتایج نشان داد که شاخص"نزدیکی به مرزهای آذربایجان، ارمنستان، ترکی ه و قفقاز" دارای بیشترین میانگین(00/4)  و شاخص های " جود تسهیلات اسکان عمومی ارزان قیمت، سطح فرهنگ و آگاهی مردم نواحی مجاور" دارای کمترین میانگین(27/3) می باشند با توجه به میانگین رتبه ها می توان گفت بیشترین تاثیر در شاخص " نزدیکی به مرزهای آذربایجان، ارمنستان، ترکی ه و قفقاز " با میانگین رتبه(58/11) می باشد. نتایج برازش مدل نشان می دهد با توجه به مقدار معناداری (P-Value) تأثیر شاخص های  فرصت های سرمایه گذاری  توسعه گردشگری زمستانی در سطح خطای 05/0 معنادار است.