ادراک از ریسک

پافشاری غیرمنطقی بر تعهدات و تصمیمات، پدیده شناخته شده ای است که در آن افراد و سازمان ها به سرمایه گذاری در آنچه که اقدامی شکست خورده است، ادامه می دهند. عوامل مختلفی درصدد تبیین این پدیده هستند که از آن میان، عوامل روان شناختی بیشترین نقش را در توجیه این پدیده دارند. هدف در تحقیق حاضر، تعیین تأثیرگذاری عوامل روان شناختیِ خود کارآمدی، خود توجیهی و امید بر پافشاری بر تعهدات مدیران شرکت های بازرگانی مستقر در شهر مشهد با توجه به نقش واسط ادراک از ریسک می باشد. روش تحقیق، ماهیتی پیمایشی- کاربردی دارد. داده های این تحقیق با نظرسنجی از مدیران شرکت های بازرگانی شهر مشهد، از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد بررسی قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ بزرگ تر از 70/. برای سازه های مختلف پرسشنامه، پایایی آن را مورد تأیید قرار داد. تحلیل آماری داده ها با استفاده از روش آماری مدل های معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد که عوامل خود کارآمدی، خود توجیهی و امید، توجیه کننده پدیده پافشاری بر تعهدات در میان مدیران بازرگانی شهر مشهد است.

این پژوهش گردشگری بدون تماس را به عنوان یک رفتار محافظت کننده سلامتی ناشی از ادراک گردشگران از ریسک ابتلا به کووید- 19 برجسته می کند. بر اساس چارچوب های مدل باور سلامتی و نظریه رفتار برنامه ریزی شده، این پژوهش به بررسی تأثیر ادراک از ریسک ابتلا به کووید -19 بر نیت رفتاری نسبت به گردشگری بدون تماس می پردازد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، نمونه ای از 246 گردشگری که در طی شیوع موج دوم کووید-19 در شهریور و مهرماه 1399 اقدام به بازدید از جاذبه های گردشگری شهر آمل کردند به روش در دسترس انتخاب شد و با استفاده از پرسشنامه آنلاین که در شبکه های اجتماعی مرتبط با گردشگری توزیع شد نسبت به جمع آوری اطلاعات اقدام شد. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی، شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشی و به لحاظ بررسی روابط بین متغیرها، همبستگی با تأکید بر مدل سازی معادلات ساختاری است. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و Smart PLS 3.0 حاکی از آن است که ادراک از ریسک ابتلا به کووید- 19 بر نگرش نسبت به گردشگری بدون تماس، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده گردشگران تأثیر مثبت دارد. همچنین، نگرش نسبت به گردشگری بدون تماس، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده گردشگران بر نیت رفتاری گردشگران نسبت به گردشگری بدون تماس نیز تأثیر مثبتی دارد. بینش به دست آمده از این پژوهش مکانیسمی را برای رفتارهای محافظت کننده سلامتی ناشی از ادراک افراد از ریسک در مواقع بحران های بهداشت جهانی و پیامدهای آن برای مقاصد گردشگری فراهم می کند تا استراتژی های مناسبی را برای مقابله با اثرات همه گیری در پیش گیرند.

موضوع ادراک از ریسک، یک ساختار روا ن شناختی مؤثر در بازاریابی بوده، مفهوم آن در بازاریابی مرتبط با نتایج منفی احتمالی ناشی از خرید نادرست است. در این پژوهش برای بررسی موضوع ادراک از ریسک صاحبان خودرو از روش پرداخت الکترونیک بهای سوخت سعی شده است با استفاده از روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون و انجام مصاحبه با بیست تن از خبرگان و متخصصان مرتبط با پروژه پرداخت الکترونیک بهای سوخت در چارچوب بررسی میدانی و طرح سئوال های باز، به بررسی ابعاد مختلف ادراک از ریسک و میزان اهمیت هریک در پذیرش و استفاده از خدمت یادشده پرداخته شود. بدین منظور از مدل ترکیبی ادراک ریسک پیتر و تارپی (ریسک های فیزیکی، عملکرد، روان جامعه شناختی، مالی و اتلاف وقت) به منزله ی مدل اولیه استفاده شد. بر این اساس، خبرگان ضمن تأئید چارچوب کلی مدل، حذف بعد روان شناختی و افزودن ابعاد ریسک امنیت و حفظ اسرار به آن، ریسک های مالی و عملکرد را دارای بیشترین اهمیت ارزیابی کرده، ابعاد اتلاف وقت، حفظ اسرار، امنیت و فیزیکی را در رتبه های بعدی قرار دادند.

با توجه به نقش آفرینی قلمرو شناخت کارآفرینانه در برانگیختن کارآفرینان بالقوه به بروز رفتار و اقدام های کارآفرینانه در شرایط عدم قطعیت محیطی که یکی از دلایل اصلی آن ادراک از ریسک کمتر کارآفرینان می باشد، اغلب مطالعات این حوزه بر کارآفرینان مرد صورت پذیرفته و درک محققان از به کارگیری سوگیری های شناختی توسط بانوان کارآفرین محدود باقی مانده است. به علاوه نقش سوگیری های شناختی بر بهره برداری از فرصت ها به عنوان یکی از فازهای کلیدی فرآیند کارآفرینانه مورد غفلت واقع شده است. بنابراین هدف این پژوهش تبیین نقش سوگیری های شناختی بانوان کارآفرین بر بهره برداری از فرصت های کسب وکار با میانجی گری ادراک از ریسک می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- همبستگی است. داده های این پژوهش از نمونه ای 184 نفری از بانوان کارآفرین استان لرستان، که به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند، گردآوری و با روش مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار پی ال اس آزمون شد. روابط میانجی مدل نیز توسط آزمون سوبل بررسی شد. یافته های پژوهش نشان داد سوگیری های شناختی بانوان کارآفرین شامل اطمینان بیش از حد، توهم کنترل، نمایندگی، مغالطه برنامه ریزی و خوش بینی بر بهره برداری آنها از فرصت های کسب و کار تأثیر مستقیم و مثبت دارد و همچنین سوگیری های شناختی مذکور از طریق متغیر میانجی ادراک از ریسک به طور غیرمستقیم بر بهره برداری بانوان کارآفرین از فرصت های کسب و کار تأثیر مثبت می گذارد.