تئاتر درمانی

یکی از مفاهیم ضروری مورد بحث دنیای پیچیده انسان که قدمتی به بلندای هستی دارد، مفهوم سلامت است. هدف این پژوهش، تعیین اثر بخشی روش تئاتر درمانی بر سلامت روان زنان مطلقه بود. این پژوهش از نوع پژوهش آزمایشی با گروه های گواه و آزمایش است. جامعه آماری تمامی زنان مطلقه شهرستان لامرد بودند که از راه فراخوان دعوت شده بودند، تا برای شرکت در کلاس های آموزشی به هسته مشاوره و شبکه های بهداشت شهرستان مراجعه کنند. برای نمونه گیری، با روش نمونه گیری تصادفی ساده، از بین متقاضیان، پس از گرفتن تعهد جهت شرکت کردن و باقی ماندن تا آخرین جلسه، 30 نفر انتخاب شده و به گونه ی تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابتدا دو گروه پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر را تکمیل کردند. سپس برای گروه آزمایش 8 جلسه تئاتر درمانی اجرا شده و در نهایت، پس آزمون برای گروه ها اجرا و نتایج با استفاده از نرم افزار spss با هم مقایسه شدند، نشان داد که تئاتر درمانی درمانی بر سلامت عمومی زنان مطلقه تاثیر گذاشته و باعث کاهش علایم جسمانی، اضطراب و اختلال خواب و اختلال در کارکرد اجتماعی و افسردگی شدید آنها شده است. تئاتر درمانی روش مناسبی جهت افزایش سلامت روان زنان مطلقه است. با علم به شیوع بالای طلاق و تبعات روانی آن پیشنهاد می شود از این روش برای کاهش پیامدهای روحی روانی طلاق و درمان دیگر مشکلات و مسائل به کار گرفته شود.

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر تئاتردرمانی بر رشد اخلاقی، روابط بین فردی و خلاقیت دانش آموزان مقطع ششم ابتدایی انجام شد. پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر 12 ساله مدارس شهر ساری در سال تحصیلی 96 بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 32 دانش آموز بود که به صورت نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه خلاقیت عابدی (1372)، مقیاس رشد اخلاقی معنوی پور (2012) و پرسشنامه مهارت های ارتباطی بین فردی منجمی زاده(1391) استفاده شد . داده ها از طریق تحلیل کواریانس و نرم افزار spss21 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد تئاتردرمانی بر رشد اخلاقی دانش آموزان دختر تأثیر معناداری ندارد ولی بر خلاقیت و مهارت های ارتباطی بین فردی تاثیر معناداری دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی تئاتر درمانی بر خودکنترلی، عملکرد اجتماعی انطباقی و وابستگی به بازی های رایانه ای دانش آموزان وابسته به بازی است که درقالب مطالعه ای نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون پیگیری با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری را کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیل در دوره اول متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ تشکیل دادند که از پرسشنامه وابستگی به بازی های رایانه ای فرهادی (1396) نمرات بیشتر از 50 کسب کردند. از بین 150 نفر از افراد جامعه، 30 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند و تصادفی در دو گروه 15نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. شرکت کنندگان هر دو گروه پرسشنامه خودکنترلی تانگنی و همکاران (2004)، مقیاس عملکرد اجتماعی انطباقی پرایس و همکاران (2002) و پرسشنامه وابستگی به بازی های رایانه ای فرهادی (1396) را تکمیل کردند. جلسات تئاتردرمانی در 8 جلسه 90دقیقه ای به شیوه گروهی و هفتگی برای گروه آزمایش برگزار شد؛ اما شرکت کنندگان گروه کنترل تا پایان مرحله پیگیری، مداخله ای دریافت نکردند. پس از اتمام دوره آموزشی و 3 ماه پس از اجرای پس آزمون، هر دو گروه دوباره سنجش شدند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار 24 SPSS  استفاده شد. نتایج نشان داد تئاتر درمانی میزان خودکنترلی و عملکرد اجتماعی انطباقی را در دانش آموزان افزایش و وابستگی به بازی های رایانه ای را در این گروه کاهش داده است و نتایج در دوره پیگیری سه ماهه نیز از ثبات لازم برخوردار بوده است (05/0>p). نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت کاربرد تئاتردرمانی درراستای بهبود خودکنترلی، عملکرد اجتماعی انطباقی و کاهش علائم وابستگی به بازی دانش آموزان تأکید دارد.

پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی تئاتر درمانی بر روی حساسیت اضطرابی، تنظیم هیجان و اضطراب تعامل اجتماعی بیماران مبتلا به اضطراب اجتماعی صورت گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه با دوره های پیگیری 2 ماهه و 6 ماهه بود. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانشجویان شهر تهران در سال 1398 و 1399 بود که از بین آن ها 40 نفر به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تخصیص یافتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب تعامل اجتماعی (SIAS) هیمبرگ و همکاران (1992)، مقیاس حساسیت اضطرابی-3 (ASI-3) تیلور و کاکس (1998) و پرسشنامه ی تنظیم هیجان (ERQ) گراس و جان (2003) بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS 24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تئاتر درمانی منجر به بهبود معنادار تنظیم هیجان، اضطراب تعامل اجتماعی و حساسیت اضطرابی می شود (05/0P<) از یافته های فوق می توان نتیجه گرفت از تئاتر درمانی می توان به عنوان رویکردی جذاب و عاری از عارضه برای بهبود مشکلات روانشناختی بیماران مبتلا به اضطراب اجتماعی استفاده کرد.