پژوهش فلسفی

هدف اصلی این پژوهش، تدوین ابزارهای پژوهشی برای تأیید فرضیه های تحلیلی– استدلالی می باشد. برای دستیابی به این هدف، از روش پژوهش تحلیلی بهره گرفته شد. به منظور ارزیابی فرضیه های این پژوهش از ابزارهای مطرح شده در همین پژوهش یعنی وزن دهی به دلایل و تکرار استدلال استفاده شد. نتایج ابزار وزن دهی به دلایل نشان داد که وزن دلایل فرضیه اول 8، و برای فرضیه دوم، 4 می باشد. با استفاده از ابزار تکرار استدلال نیز، متخصصین در فرضیه اول برای دلایل موافق 25/4 امتیاز بیش از دلایل مخالف آن دادند و در فرضیه دوم به دلایل موافق فرضیه 25/6 امتیاز بیش از دلایل مخالف آن داده شد و فرضیه های تحقیق را برگزیدند. بر این اساس، وزن دلایل مؤید یک فرضیه و نیز انتخاب داوران مستقل، نشانه برتری یک فرضیه بر فرضیه های مشابه در پژوهش های تحلیلی معرفی شده است. بنابراین، پیشنهاد می شود برای ارزیابی فرضیه ها در پژوهش های تحلیلی مانند فلسفه و ریاضی از این ابزارها استفاده شود.

مفهوم دانش قدرتمند، مفهوم بنیادین در نگاه مایکل یانگ در مقام جامعه شناس برنامه درسی است. او در خلال چهار دهه با صورت بندی این مفهوم، کوشیده است چارچوبی نظری برای برنامه درسی دانش بنیان فراهم آورد. با این همه نسبت این مفهوم با مؤلفه های نظریه برنامه درسی، نظام مدرسه ای و امر تربیتی در میان تألیفات و کارهای پژوهشی فردی و مشترک یانگ، پراکنده اند. صورت بندی نظریه برنامه درسی بر اساس این مفهوم نخست نیازمند صورت بندی یکپارچه و جامعی از آن و استنتاج دلالت هایی است که بتواند مؤلفه های بنیادین و مؤلفه های ساختاری یک چارچوب نظری را تبیین نماید. این نوشتار می کوشد تا با ارجاع به کارهای یانگ، به تبیین و تفسیر مفهوم دانش قدرتمند بپردازد، برای این منظور قریب به اکثر نوشته های یانگ به همراه آثاری از منتقدان و موافقان آرای او، در یک پژوهش فلسفی مطالعه شده اند. در این مطالعه از روش کیفیِ تحلیلی مفهومی استفاده شده است. معرفت شناسی پشتیبان مفهوم دانش قدرتمند بررسی شده و ارتباط این مفهوم با جامعه شناسی، نظام مدرسه ای و امر تربیتی بیان شده است. در پایان با رویکردی نظری، دلالت های تربیتی این مفهوم برای ساخت یک نظریه برنامه درسی استنتاج گردیده است تا مبنایی برای نظر ورزی و پژوهش بیشتر باشد.

زمینه : آموزش حل مسئله ریاضی در تحقیقات پیشین مورد توجه بوده است. اما پیرامون تأثیرگذاری عناصر شناختی پژوهش فلسفی بر بهبود آموز ش حل مسئله ریاضی شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف : تبیین چگونگی تأثیرگذاری عناصر شناختی پژوهش فلسفی بر بهبود آموزش حل مسئله ریاضی بود. روش : پژوهش از نوع کیفی بود. کلیه متون حاوی محتوای پژوهش‌های فلسفی و همچنین آموزش حل مسئله ریاضی در دو دهه اخیر در داخل و خارج از کشور به‌عنوان گفتمان‌ها و علاوه بر آنها متن کتاب‌های پولیا و شونفیلد به‌عنوان آثار اصلی و کلیدی آموزش حل مسئله ریاضی مدنظر بوده‌اند. نمونه‌گیری به روش حداکثر تنوع جهت برخوردار شدن از همه کدهای قابل‌استفاده، انجام‌گرفته است. همه عناصر یافت شده کدگذاری گردیده‌اند و کدهای حاوی عناصر شناختی استخراج و تحلیل گردیده‌اند. داده ­ها با روش تحلیل گفتمان انجام شد. یافته‌ها : روش‌های پژوهش فلسفی حاوی شروح استفاده از عوامل شناختی هستند. انواع مهارت‌های تفکر، استدلال‌های مفهومی، استنتاج، استفاده از مفاهیم انتزاعی، درک و فهم عمیق و روشن مسئله و شروط آن و شرایط پاسخ، بازآرایی و تغییر نحوه قرارگیری شروط و عناصر مسئله ازجمله مشترکات روش‌های پژوهش فلسفی و حل مسئله ریاضی هستند. نتیجه‌گیری : ازآنجاکه مهارت‌های شناختی قابل آموختن و تمرین کردن هستند با آموزش و تمرین آن‌ها می‌توان روند آموزش حل مسئله ریاضی را بهبود بخشید. پژوهش فلسفی به دلیل استفاده گسترده از انواع استدلال و تحلیل مفاهیم انتزاعی، ظرفیت مناسبی برای استفاده در کلاس درس ریاضی دارد.