همترازسازی

هدف پژوهش حاضر همترازسازی نمرات دروس ریاضی و فیزیک رشته علوم تجربی آزمون کنکور سراسری سال های 1388 و 1389 براساس نظریه های کلاسیک و جدید اندازه گیری است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. در این پژوهش سعی شده است با استفاده از طرح گروه های همسان و همچنین طرح گروههای ناهمسان با آزمون لنگر و شیوه های همترازسازی خطی، میانگین و همصدک در نظریه کلاسیک و مقایسه آن با نتایج همترازسازی در نظریه جدید اندازه گیری، همترازسازی نمرات دروس ریاضی و فیزیک رشته علوم تجربی مورد مقایسه قرار گیرد. نتایج به دست آمده نشان داد که هم در طرح گروه های همسان و هم در طرح گروه های ناهمسان، شیوه هم درصدی بدون هموارسازی کمترین خطای استاندارد را داشته و از این بین نیز طرح گروه های ناهمسان با شیوه هم درصدی بدون هموارسازی به نسبت طرح گروه های همسان خطای استاندارد کمتری داشت. در ادامه، در نظریه جدید اندازه گیری معادل هریک از نمرات دروس ریاضی و فیزیک سال 1388 در سال 1389 ارائه گردید.

هدف: ارزیابی های مقایسه ای بهره وری پژوهشی بین رشته های علمی مختلف دارای ابعاد پیچیده ای است؛ یکی از اصلی ترین راه حل ها، همترازسازی ارزیابی های بهره وری پژوهشگران است. در این پژوهش دو رشته هنرهای نمایشی و آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، برای ارائه مدل همترازسازی ارزیابی بهره وری پژوهشگران مورد بررسی قرار گرفته اند. روش: این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی و اکتشافی علم سنجی است که در آن از روش های کتابخانه ای، پیمایشی، تحلیل محتوا با رویکرد اکتشافی و همسانی استفاده شد. یافته ها:تفاوت معنی داری بین بروندادهای تخصصی دو رشته از لحاظ نوع وجود دارد.رشته هنرهای نمایشی دارای21 نوع برونداد است؛ همترازسازی این بروندادها با بروندادهای رایج موجود در رشته آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، به بسیاری از ابهامات مربوط به ارزیابی بهره وری پژوهشی این حوزه پایان داد. نتیجه گیری: با تعیین وزن بروندادها و با رویکرد همسانی همترازسازی بروندادهای تخصصی رشته های مختلف ممکن شد بنابراین می توان برای ارزیابی و مقایسه بهره وری پژوهشی هر یک از این حوزه ها بهره جست.

هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی تأثیر حجم نمونه و طول آزمون بر نمره های همتراز شده و خطای همترازسازی روش کرنل (KE) (با شیوه های مختلف هموارسازی رشته ای و PSE[2]) و همچنین مزایا و معایب این روش در مقایسه با تکنیک های همترازسازی کلاسیک بوده است. جامعه آماری و گروه نمونه پژوهش حاضر، داده های آزمون های ملی ایران (آزمون تولیمو و آزمون های جامع کنکورهای آزمایشی شرکت تعاونی سازمان سنجش آموزش کشور در سال 92-91) بوده است. آزمون تولیمو دارای 17 سؤال لنگر در هر فرم و 123 سؤال بود. در آزمون های جامع کنکورهای آزمایشی شرکت تعاونی سازمان سنجش آموزش کشور صرفاً از سؤال های مشترک درس های عمومی رشته های ریاضی- فیزیک، علوم تجربی و علوم انسانی استفاده شد. به منظور بررسی تأثیر حجم نمونه بر دقت نتایج همترازسازی، از مجموعه داده های مورد نظر به طور کاملاً تصادفی سه نمونه 200، 500 و 1000 نفری انتخاب و تحلیل شدند. برای بررسی تأثیر طول آزمون بر دقت نتایج همترازسازی از درس های عمومی آزمون های جامع کنکورهای آزمایشی سنجش نمونه ای 40 تایی از سؤال ها (از هر درس 10 سؤال) به طور کاملاً تصادفی انتخاب شد. بدین ترتیب در آزمون های جامع دو آزمون 100 و 40 سؤالی در حجم های نمونه مختلف مورد تحلیل قرار گرفته است. طرح همترازسازی مناسب در آزمون تولیمو طرح گروه های غیر همتا با آزمون لنگر (EAT[3]) و در آزمون های جامع طرح گروه های همسان بوده است. روش همترازسازی در آزمون های مورد نظر، روش میانگین، روش خطی، روش همصدک، روش قوس دایره ای (Circle arc) و روش کرنل (KE) بوده است. به طور کلی هرچه حجم نمونه آزمون شوندگانی که نمراتشان در تحلیل همترازسازی وارد می شود بیشتر باشد، خطای استاندارد همترازسازی کوچک تر خواهد بود. نتایج تحلیل ها به طور کلی نشان داد که همچنان که حجم نمونه افزایش یافته، برازش مربوط به هموارسازی کرنل نیز بهبود یافته است و بهبود هموارسازی کرنل با افزایش طول آزمون همراه بوده است. به طور کلی زمانی که حجم نمونه کوچک باشد، روش کرنل بزرگ ترین مزیت ها را بر سایر روش های همترازسازی کلاسیک دارد.  

هدف: یکی از ویژگی های آزمون لنگر که از مؤلفه های مهم همترازسازی است، همبستگی آن با آزمون کل است. در این مرور سیستماتیک، اثر این ویژگی بر فرایند همترازسازی و عوامل مؤثر بر آن بررسی گردید.روش پژوهش: یک مرور سیستماتیک بر اساس اطلاعات موجود در پایگاه های داده PubMed، Medline، ERIC، JSTOR و Wiley، وب سایت های SAGE، ETS، ACADEMIA و نیز بررسی منابع مندرج در برخی مقاله های مهم اجرا شد. جستجو در بازه زمانی 1950 تا 2022 تنها برای منابع انگلیسی صورت پذیرفت. اصطلاحات جستجو شامل همترازسازی، لنگر و همبستگی بود که با ترکیب آن ها، راهبردهای جستجو به دست آمد.یافته ها: با توجه به ملاک های ورود، 18 مطالعه از 167 منبع جستجو شده، برای بررسی به این مرور راه یافتند. کیفیت این پژوهش ها با استفاده از ابزار سنجش کیفیت مطالعه ها با طرح های مختلف (QATSDD) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که طول آزمون، پایایی آزمون، نوع لنگر از نظر ویژگی های آماری، ساختار محتوایی آزمون لنگر و تفاوت در توانایی گروه ها، عواملی هستند که بر همبستگی آزمون لنگر و آزمون کل مؤثر است. علاوه بر این، نتایج حاکی از آن بود که با افزایش این همبستگی، کیفیت و دقت برآورد پارامترها در فرایند همترازسازی بهبود می یابد و از خطای استاندارد همترازسازی کاسته می شود.نتیجه گیری: به دلیل اهمیت همبستگی میان آزمون لنگر و آزمون کل، لازم است مقدار این همبستگی و عوامل مؤثر بر آن در مراحل ساخت آزمون و قبل از اجرای تحلیل های مرتبط با همترازسازی به دقت بررسی و تحلیل شود تا از بروز خطای همترازسازی و سوگیری در نتایج کاسته شود.

شناسایی عواقب تخطی از مفروضه های مدل های اندازه گیری از دغدغه های اصلی در حوزه روانسنجی است، هدف پژوهش حاضر، مطالعه نقش نقض مفروضه تک بعدی بودن در خطای همترازسازی در نظریه کلاسیک و نظریه سؤال پاسخ بود. روش پژوهش آزمایشی و طرح آن طرح عاملی 3×3 بود. جامعه آماری شامل کلیه داوطلبان گروه ریاضی و فیزیک کنکور سراسری سال های 1396 و 1397 بود. گروه نمونه عبارت از 5000 نفر از داوطلبان بود که به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. آزمون مورد همترازسازی آزمون ریاضی (55 سؤالی) کنکور سراسری بود که با استفاده از آن سه نوع داده 20 سؤالی با ساختار متفاوت تک بعدی، دو بعدی و سه بعدی تشکیل شد. داده ها با استفاده از سه روش همصدک، نمره واقعی و نمره مشاهده شده همتراز شدند. برای ارزیابی اثرات بعدیت و روش های همترازسازی از آماره های خطای استاندارد همترازسازی، سوگیری و خطای جذر میانگین مربعات استفاده شد و برای تعیین آماره های خطا، نتایج همترازسازی در هر سه مجموعه داده و سه روش همترازسازی در نمونه های مختلف 20 بار تکرار شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که تخطی از بعدیت، خطای استاندارد همترازسازی، سوگیری نتایج همترازسازی و میزان خطای جذر میانگین مربعات را افزایش می دهد. سوگیری نتایج همترازسازی در روش های نظریه کلاسیک بیشتر از روش های نظریه سؤال پاسخ است و تأثیر تخطی از بعدیت در خطاهای همترازسازی در مدل های نظریه کلاسیک و نظریه سؤال پاسخ تفاوتی نداشت.