رهیافت سیستمی

خدمات حمل و نقل به عنوان یک جزء مهم از اقتصاد شهری از اقلام مهم تشکیل دهنده سبد مصرفی خانوارهاست. بنابراین، از این ناحیه مطلوبیت و رضایت مندی خانوارها را از مصرف کالاها و خدمات تحت تأثیر قرار می دهد. هدف این پژوهش، مدل سازی تقاضای حمل و نقل در بین خانوارهای شهری استان تهران با استفاده از رهیافت سیستمی تقاضاست. برای این منظور از داده های مخارج خانوار شهری استان تهران در دوره 1358-1389 استفاده کرده ایم. یافته ها نشان می دهد که تقاضای خدمات حمل و نقل نسبت به تغییرات قیمتی حساسیت پایینی داشته و تغییرات قیمتی تأثیر ناچیزی در مدیریت تقاضای این بخش دارد. کشش درآمدی تقاضای خانوارهای شهری استان تهران از خدمات حمل و نقل برابر 59/1 است. این کشش نشان می دهد که با افزایش مخارج خانوارهای شهری استان تهران به میزان یک درصد، مخارج گروه خدمات حمل و نقل به میزان 59/1 درصد افزایش می یابد که این مسأله بیانگر این است که با افزایش درآمد یا مخارج خانوارهای شهری سهم بودجه ای خدمات حمل و نقل افزایش می یابد

کارآمدی از مسائل حیاتی نظام جمهوری اسلامی است. نظریه پردازی های این حوزه در ابتدای راه بوده و این واقعیت، مشکلات مهمی را در سطوح مختلف تئوریک و فرایندهای تصمیم گیری، اجرایی، گزینشگری و ارزیابی به وجود آورده است. این پژوهش با طراحی رهیافت سیستمی جامع نگر، چگونگی کاربرد، اهمیت و امتیازات این رهیافت را در ارتباط با کارآمدی این نظام مورد تحلیل قرار می دهد. به گمان نگارندگان، کارآمدی جمهوری اسلامی، نیازمند مدلی علمی مبتنی بر شاخص های بومی است تا با رویکردی واقع گرایانه و جامع به همه عناصر ایده ای، ساختاری، کارگزاری، رفتاری و فرایندهای داخلی و نظام های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و بین المللی پیرامون نظام سیاسی، پاسخ گوی همه ابعاد کارآمدی باشد. کاربست رهیافت سیستمی جامع نگر، با توجه به همه این متغیرها، نقشی ممتاز در مفهوم شناسی، فرایندها و ارزیابی کارآمدی این نظام و تحقق «حیات طیبه» به عنوان مقصد اصلی انقلاب اسلامی، ایفا می کند.

امنیت پایدار مفهوم جدیدی است که به تازگی به مباحث مطالعات امنیت وارد شده است. استمرار امنیت در زمینه ای پایدار و پویا نیازمند توجه همه جانبه به مخاطرات زندگی بشری است که با جمع بین گفتمان های سلبی و ایجابی امنیت، تا حدود زیادی ممکن خواهد بود. با توجه به این مسئله، پرسش اصلی این پژوهش این است که «چه ارتباطی بین قدرت هوشمند و امنیت پایدار وجود دارد؟». بر این اساس، فرض بر آن است که رابطه مستقیمی بین هوشمند سازی قدرت و پایداری امنیت وجود دارد. برای دستیابی به امنیتی پایدار باید هم به وجه سخت افزاری و هم نرم افزاری قدرت در قالب قدرت هوشمند توجه شود. تأکید این پژوهش بر آن است که نگرش سیستمی و شبکه ای به مقوله قدرت، هم در سطح نظری و هم در سطح عملی، لازمه طرح ریزی و تحقق امنیت پایدار است. بر این مبنا، در این مقاله برآنیم تا با به کارگیری منطق فازی و نگرش سیستمی در قالب رهیافت فازی- سیستمی، سازوکاری را برای کاربست مؤلفه های قدرت و اقتدار ملی به منظور تحقق امنیت پایدار در جمهوری اسلامی ایران عرضه کرده، سیستمی کاربردی را در این زمینه پیشنهاد کنیم. نتایج این پژوهش مؤید این نکته است که به کارگیری منطق فازی در قالب سیستمی فازی- عصبی امکان هوشمند سازی قدرت را تا حدود زیادی فراهم می آورد که این امر خود زمینه ساز پایداری امنیت خواهد بود. این مقاله با رویکردی توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و داده های مورد نیاز به شیوه اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری شده است.