خدمات حسابرسی

در عصر حاضر، توجه روزافزون شرکت ها به انجام خدمات غیرحسابرسی ، مزایای اقتصادی قابل توجهی دارد. این امر باعث شده است مؤسسه های حسابرسی، علاوه بر عرضه خدمات حسابرسی، به انجام خدمات غیرحسابرسی نیز متمایل شوند. از آنجا که ارائه خدمات غیرحسابرسی، حسابرس را از نظر مالی به صاحب کار وابسته می کند، آیا انجام آن همراه با خدمات حسابرسی ممکن است تهدیدی برای استقلال حسابرس محسوب شود؟ در این تحقیق ، تأثیر انجام همزمان خدمات حسابداری ، مشاوره ای و مدیریتی، همراه با خدمات حسابرسی، بر استقلال حسابرس بررسی خواهد شد. جامعه آماری این تحقیق ، شامل دانشگاهیان (استادان ، دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته حسابداری) و تحلیل گران بورس اوراق بهادار تهران است. تعدادی از این افراد، به عنوان نمونه انتخاب شدند و در نهایت، 126 پرسش نامه پذیرفته شد. بر اساس نتیجه های به دست آمده از این تحقیق ، از دیدگاه دانشگاهیان و تحلیل گران ، عرضه همزمان خدمات حسابداری و مدیریتی، همراه با خدمات حسابرسی، بر استقلال حسابرس تأثیر می گذارد و می تواند آن را مخدوش کند؛ اما عرضه همزمان خدمات مشاوره ای، همراه با خدمات حسابرسی، تهدیدی برای استقلال نخواهد بود.

عدم موضع گیری مناسب حسابرسان مستقل در گزارش های حسابرسی، منجر به انتقادات اساسی از حرفه ی حسابرسی در دنیا و افشای نواقص حرفه (در جهت حفظ منافع سهامداران و ذینفعان) شده است. در این زمینه، حسابرسان نه تنها باید به واقع مستقل باشند بلکه باید در رسیدگی و اعتباردهی راجع به صورت های مالی نیز مستقل به نظر آیند. با توجه به اهمیت استقلال، در این تحقیق به بررسی تأثیر انجام همزمان خدمات حسابرسی و خدمات غیر حسابرسی بر استقلال حسابرس پرداخته شد. همچنین تأثیر میزان خدمات غیرحسابرسی و نظارت یک نهاد مطمئن بر انجام همزمان خدمات حسابرسی و غیرحسابرسی و نیز تفکیک وظایف مؤسسات حسابرسی، بر استقلال بررسی شده است. جهت گردآوری داده های مورد نیاز از ابزار پرسشنامه استفاده شده که آن را در اختیار دانشگاهیان و تحلیلگران بورس قرار داده تا پاسخ شان را در رابطه با این امر ارائه دهند. به منظور جمع آوری اطلاعات پرسش نامه که در آن از طیف لیکرت استفاده شده، و بررسی فرضیات، آزمون نسبت به کار برده شده و از نرم افزار Minitab استفاده گردیده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های لازم مشخص نمود چنانچه انجام خدمات حسابرسی و غیرحسابرسی توسط دو گروه مجزا در موسسات حسابرسی صورت گیرد و یا تحت نظارت یک نهاد مطمئن باشد، استقلال حسابرس خدشه دار نخواهد شد و اینکه میزان خدمات غیرحسابرسی و همچنین انجام همزمان خدمات حسابرسی و غیرحسابرسی بر استقلال حسابرس تأثیر دارند

پدیده تغییر حسابرسان در سال های اخیر به زمینه مهمی در تحقیقات دانشگاهی و محافل حرفه ای تبدیل شده است. در این مقاله برخی موارد به عنوان دلایل تغییر حسابرسان در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مطرح و موردبررسی قرار می گردد. این تحقیق، تغییر حسابرس را در حوزه شرکت های بورسی و از جنبه های گوناگون بررسی می نماید. بدین منظور شرکت های نمونه بصورت تصادفی ساده از بین شرکت های بورسی که تغییر حسابرس داشته اند، انتخاب شده اند. نتیجه حاصل از آزمون فرضیه ها دال بر وجود رابطه مثبت بین متغییرهای مستقل با متغیر وابسته (تغییر حسابرس مستقل) است.

هدف: پژوهش حاضر در صدد ارائه مدلی برای توسعه بازار خدمات حسابرسی در ایران است. توسعه این بازار می تواند پیامدهایی اساسی برای بهبود وضعیت موجود حرفه به همراه داشته باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع کیفی می باشد و فرآیند تحلیل آن بر اساس نظریه داده- بنیاد است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 12 نفر از خبرگان حرفه حسابرسی در سال 1400 می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که 12 زیرکد و هفت کد محوری در زمینه عوامل علّی؛ 10 زیرکد و شش کد محوری در زمینه عوامل زمینه ای؛ هشت زیرکد و پنج کد محوری در زمینه عوامل بازدارنده؛ 17 زیرکد و شش کد محوری در زمینه راهکارها و 13 زیرکد و هفت کد محوری در زمینه پیامدها؛ در توسعه بازار خدمات حسابرسان اثر گذار است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، با تمرکز بر سطح اقتصادی و قوانین و مقررات، می توان به توسعه بازار خدمات حسابرسان کمک کرد. همچنین بر اساس الگوی تبیین شده، با سیاستگذاری دولت، می توان این امر را سرعت بخشید. دانش افزائی: با توجه به عدم وجود پژوهشی جامع در این حوزه در ایران، نتایج پژوهش می-تواند موجب توسعه بازار خدمات حرفه ای حسابداران رسمی شود.

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی بازاریابی اجتماعی در حسابرسی با روش نظریه پردازی داده بنیاد می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان حرفه حسابرسی می باشند. که تعداد 14 نفر روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده ها، تحلیل محتوا با استفاده از سه مرحله کدگذاری و بهره گیری از نرم افزارMaxqda می باشد. در این پژوهش پدیده محوری بازایابی اجتماعی در حسابرسی است. در این راستا، مقوله های کلان، مقوله های اصلی و فرعی، تحت شرایط علی، مداخله گر، زمینه ای، راهبردها و پیامدها از داده های پژوهش (مصاحبه ها( استخراج گردید. نتایج بیانگر این است که بازاریابی اجتماعی در حسابرسی می تواند همراه با در نظر گرفتن منافع جامعه به منافع کسب وکار و نیز منافع مشتریان و شرکت ها منجر شود. موسسات حسابرسی با استفاده از بازاریابی اجتماعی در کنار توجه به اصل مشتری مداری، رعایت آیین نامه و استانداردهای تعیین شده، اخلاق حرفه ای و رقابت، خدماتی متناسب با خواسته ها و نیازهای مشتریان خود ارائه دهند و علاوه برآن بر وفاداری و رضایت مشتریان، بهبود عملکرد، کسب مزیت رقابتی و بهبود خدمات حسابرسی بیافزایند و جایگاهی متمایز در ذهن مشتریان خود و سایر رقبا در بازار به دست آورند.

پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سرمایه های اجتماعی و انسانی حسابرس بر خدمات حسابرسی می پردازد. این پژوهش از نظر ماهیت و روش توصیفی و از نظر هدف، یک پژوهش کاربردی بوده و از آنجایی که در پژوهش حاضر وضعیت موجود متغیرها با استفاده از جمع آوری اطلاعات، از طریق اطلاعات گذشته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، در ردیف مطالعات توصیفی و از نوع پس رویدادی گنجانده می شود. در مسیر انجام این پژوهش، دو فرضیه تدوین و 144 شرکت از طریق نمونه گیری به روش حذف سیستماتیک برای دوره زمانی 7 ساله بین 1394 تا 1400 انتخاب شده و داده های مربوط به متغیرهای پژوهش بعد از گردآوری در نرم افزار اکسل با استفاده از نرم افزار آماری ایویوز نسخه 10 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان داد سرمایه های اجتماعی و انسانی حسابرس بر خدمات حسابرسی تاثیر مستقیم معناداری دارد

هدف: با توجه به عدم توسعه بازار خدمات حسابرسی در ایران نسبت به بازارهای بین المللی، این پژوهش درصدد شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر این عقب ماندگی است.روش: پژوهش حاضر از نوع آمیخته است. داده های اولیه از طریق مصاحبه با خبرگان طی سال 1400 استخراج و به روش نظریه داده- بنیاد مورد تحلیل قرار گرفتند؛ نتایج در قالب پرسشنامه بین 70 نفر از شرکاء و مدیران فنی مؤسسات حسابرسی توزیع شدند. پاسخنامه ها به وسیله نرم افزارهای SPSS26 و AMOS26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج به وسیله تکنیک Topsis رتبه بندی شدند.یافته ها: یافته ها نشان می دهند به ترتیب وضع استانداردهای ارزیابی، الزام به توسعه مهارت های مختلف حسابرسی، توسعه تجارت بین المللی، ایجاد و توسعه تقاضای خدمات حسابرسی، نقش قوانین نظارتی بر شفافیت گزارشات حسابرسی، رقابتی بودن اقتصاد و امکان پیش بینی ریسک های اقتصادی می توانند بر توسعه بازار خدمات حسابرسی اثر بگذارند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، با تمرکز بر شاخص هفتگانه و تقویت آنها، می توان توسعه بازار خدمات حسابرسی در ایران را رقم زد. با توجه به دغدغه اعضای جامعه حسابداران رسمی کشور مبنی بر عقب ماندگی بازار خدمات اطمینان بخش نسبت به هم پیشگان خود در دنیا و عدم انجام پژوهشی مناسب در این زمینه، نتایج پژوهش حاضر می تواند به برونرفت از وضعیت فعلی کمک کند.

هدف: خدمات حسابرسی باکیفیت، به سرمایه گذاران و سایر ذینفعان فرصت می دهد که با اطمینان بیشتری وضعیت مالی و نتایج عملکرد شرکت ها را مورد بررسی قرار دهند و این امر  اعتبار صورت های مالی شرکت ها را نزد استفاده کنندگان بهبود می بخشد. علی رغم بررسی متغیرهای متعدد موثر بر کیفیت خدمات حسابرسی در پژوهش های گذشته، یکی از عوامل رونشناختی  تاثیر گذار بر این موضوع، تنوع جنسیتی حسابرسان می باشد. لذا در این پژوهش تاثیر این عامل بر کیفیت خدمات حسابرسی برای اولین بار در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش از دو شاخص،تعهدات اختیاری و تجدید ارائه صورت های مالی برای اندازه گیری کیفیت خدمات حسابرسی استفاده، و در این راستا داده های  180شرکت  برای دوره 1391 تا1397آزمون و به منظور برازش مدل رگرسیون فرضیه اول از روش حداقل مربعات تعمیم یافته و برای برازش مدل رگرسیون فرضیه دوم از روش رگرسیون لوجیت استفاده  شده است.یافته ها نشان می دهد که بین جنسیت حسابرس و تعهدات اختیاری رابطه مثبت و معنادار و همچنین بین جنسیت حسابرس و تجدید ارائه صورت های مالی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج حاکی از آن است حسابرسی صورت های مالی توسط حسابرسان زن باعث افزایش تعهدات اختیاری و تجدید ارائه صورت های مالی می شود که این امر باعث کاهش کیفیت خدمات حسابرسی می شود.به عبارت دیگر، زمانی که حسابرسی توسط حسابرسان زن انجام می شود احتمال دستکاری حسابداری زیاد است که این امر نتیجه کیفیت پائین خدمات حسابرسی می باشد و یکی از دلایل مهم تجدید ارائه صورت های مالی علاوه بر مقایسه پذیری، تعدیلات سنواتی می باشد که این مورد در اکثر شرکت های مورد رسیدگی قابل مشاهده است و احتمال دارد نتیجه کیفیت پائین خدمات حسابرسی باشد.