رهبری اشتراکی

نقش رهبری در سازمان از گذشته مورد تاکید صاحب نظران بوده است. نظریات رهبری در گذشته کمتر بر مشارکت کارکنان در امور سازمان تاکید داشتند. یکی از نظریات جدید رهبری که تاکید بر مشارکت فعال همه کارکنان در فعالیت های مختلف دارد رهبری اشتراکی می باشد. در رهبری اشتراکی همه کارکنان نقش فعال داشته و در جهت پیشبرد اهداف سازمان تلاش می کنند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر رهبری اشتراکی بر اثربخشی کارگروهی با نقش متغیر میانجی تسهیم دانش در سازمان تامین اجتماعی شهر اصفهان می باشد. جامعه آماری شامل 270 نفر از کارکنان سازمان تامین اجتماعی شهر اصفهان تشکیل می باشد. حجم نمونه آماری به روش تصادفی ساده و بر اساس جدول گرجسی و مورگان، 159 نفر تعیین شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. روایی پرسشنامه ها از طریق روایی محتوایی و روایی سازه به کمک روش معادلات ساختاری تایید شد. ضرایب پایایی پرسشنامه رهبری اشتراکی 81/0، پرسشنامه تسهیم دانش 79/0 و پرسشنامه اثربخشی کارگروهی 76/0 برآوردشد. تجزیه وتحلیل اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای SPSS21 وAmos21 انجام شد. نتایج آزمون فرضیات نشان دهنده تاثیر مستقیم رهبری اشتراکی بر اثربخشی کارگروهی، تاثیر مستقیم رهبری اشتراکی بر تسهیم دانش و تاثیر مستقیم تسهیم دانش بر اثربخشی کارگروهی بود. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که، تسهیم دانش در تاثیر رهبری اشتراکی بر اثربخشی کارگروهی نقش میانجی را ایفا می کند.

با توجه به تنوع و تعدد تغییرات در محیط امروزی سازمان ها، رهبری و به طور اخص توسعه رهبری در سال های اخیر از اهمیت ویژه ای برخوردار گشته است. برای آنکه سازمان ها بتوانند در عصر حاضر به طور مستمر بر رشد و ارتقای خود بیافزایند، دیگر نمی توانند بر تصورات ساده رهبری بالا به پایین و یا فرآیند فرمان و کنترل تکیه زنند. در این میان توجه به اهمیت مداخله پیروان در فرآیندهای رهبری و ایفای نقش رهبر به اقتضای زمان از سوی آن ها مورد توجه خاص محققان حوزه رهبری قرارگرفته است. لذا مطالعه حاضر نیز با این هدف؛ اثر همزمان رهبری به اشتراک گذاشته شده بر تعهد و بهره وری تیم های کاری در حوزه آموزش عالی را مورد بررسی قرار داده است. در این راستا اعضای هیئت علمی 70 گروه آموزشی دانشگاه گیلان به عنوان نمونه انتخاب شده و با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، داده های تجمیع شده از 271 نفر از آنها (در قالب 70 نمونه نهایی) مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS 2 برازش مدل های اندازه-گیری و ساختاری به همراه پژوهش مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج مطالعه نشان داد که رهبری به اشتراک گذاشته شده هم بر تعهد و هم بر بهره وری تیم های کاری موردمطالعه اثر مثبت داشته است. نتایج همچنین حاکی از اثر مثبت تعهد تیمی بر بهره وری تیم های کاری بود.

هدف پژوهش حاضر بررسی سرمایه روانشناختی جمعی: ارتباط دهی رهبری اشتراکی، تعهد سازمانی و خلاقیت می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی می باشد و از نظر هدف نیزکاربردی می باشد. جامعه آماری کارکنان استانداری کرمانشاه (365 نفر) می باشد که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 192 پرسشنامه توزیع شد. ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه می باشد که برای سنجش رهبری اشتراکی از پرسشنامه کارسون (2007) و جهت سنجش سرمایه روانشناختی جمعی از پرسشنامه لوتانز (2007)، جهت سنجش تعهد سازمانی از پرسشنامه اصلاح شده مایر و دیگران (1993) و جهت سنجش خلاقیت از پرسشنامه ژئو و جرج (2001) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss و pls بهره گرفته شدکه طبق نتایج حاصل از پژوهش رهبری اشتراکی به صورت عمده و مثبت با سرمایه روانشناختی جمعی همبستگی دارد. رهبری اشتراکی دارای همبستگی مثبت و معناداری با تعهد سازمانی است. سرمایه روانشناختی جمعی، ارتباط مثبتی با تعهد سازمانی دارد. سرمایه روانشناختی جمعی، ارتباط مثبتی با خلاقیت د ارد. سرمایه روانشناختی جمعی، نقش میانجی را در رابطه با رهبری اشتراکی و تعهد سازمانی دارد. سرمایه روانشناختی جمعی، نقش میانجی را در رابطه با رهبری اشتراکی و خلاقیت دارد ولی رهبری اشتراکی، همبستگی مثبتی با خلاقیت ندارد.

توجه دولت ها به اقتصاد دانش بنیان و ظهور گسترده شرکت های دانش بنیان و همچنین خلق ارزش بر پایه دانش و اهمیت یافتن نیروی کار دانشی در سازمان ها، شیوه های نوین رهبری و مدیریت متناسب با موقعیت خاص این شرکت ها را می طلبد. در نظریه رهبری متناسب با نیروی کار دانشی که خواهان مراتبی از استقلال بوده، در محیط هایی با پیچیدگی بالا و در هم تنیدگی نقش ها مشغول به کار می باشند، رهبری اشتراکی به عنوان عامل افزایش عملکرد فردی، اثربخشی تیم ها و افزایش بهره وری در سازمان ها پیشنهاد شده است. این پژوهش با هدف واکاوی پیامدهای رهبری اشتراکی در شرکت های دانش بنیان و همچنین تعیین متغیرهای مؤثر بر فرآیند اجرای این سبک رهبری در شرکت های دانش بنیان صورت پذیرفت. این تحقیق، به لحاظ هدف از نوع تحقیقات توسعه ای و کاربردی و به لحاظ روش از نوع تحقیقات توصیفی است که به روش آمیخته اکتشافی انجام شد. مدیران و کارکنان شرکت های دانش بنیان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات جامعه آماری تحقیق را تشکیل دادند. در بخش کیفی، نمونه گیری به روش هدفمند انجام و حجم نمونه براساس رسیدن به اشباع نظری تعیین شد. در بخش کمّی نیز نمونه گیری به روش در دسترس انجام شد. در خلال هیجده مصاحبه انجام شده، نتایج رهبری سازمانی در سطح فردی با افزایش انگیزش، تعهد سازمانی، رضایت شغلی و توسعه مهارت ها، در سطح تیمی انسجام گروهی، توانمندسازی تیمی و هویت گروهی و در بعد سازمانی بهره وری، یادگیری سازمانی و نوآوری احصا شد. همچنین در این مورد، اشتراک دانش به عنوان متغیر میانجی شناسایی شد. این عوامل با داده های به دست آمده از 127 پرسشنامه الکترونیک که با تکنیک حداقل مربعات جزئی تحلیل شدند، نیز تأیید شد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ظرفیت سازمانی بر نوآوری با نقش میانجی رهبری اشتراکی در سازمان های ورزشی غیرانتفاعی بود. پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی بود که به شکل میدانی انجام شد. تعداد 320 پرسش نامه بین اعضای هیأت های ورزشی استان های شمال غرب کشور به صورت هدفمند توزیع شد که در پایان 236 پرسش نامه صحیح جمع آوری شد. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه های ظرفیت سازمانی، نوآوری سازمانی و رهبری اشتراکی بود. برای تحلیل داده های پژوهش از نرم افزار ام پلاس با تخمین حداکثر احتمال به وسیله خطای استاندارد های قوی استفاده شد. نتایج نشان داد همه ابعاد ظرفیت سازمانی به جز ظرفیت مالی با نوآوری اداری رابطه معنی داری داشتند. در مقابل ظرفیت انسانی و ظرفیت برنامه ریزی رابطه معنی داری با نوآوری فنی نداشتند. همچنین بین همه ابعاد ظرفیت سازمانی با رهبری اشتراکی رابطه معنادار یافت شد. اما رابطه معنی داری بین ظرفیت مالی و رهبری اشتراکی وجود نداشت. رهبری اشتراکی نیز با هر دو نوع نوآوری اداری و نوآوری فنی به طور معنی دار مرتبط بود. ارزیابی اثرات غیرمستقیم فرضی نشان داد رهبری اشتراکی بر رابطه بین ظرفیت سازمانی و نوآوری های اداری و فنی اثر میانجی دارد. اما اثر میانجی رهبری اشتراکی بر رابطه بین ظرفیت مالی و نوآوری اداری و فنی تأیید نشد. این تحقیق برجسته ساخت که توزیع مسئولیت های رهبری و مشارکت اعضا در تصمیم گیری های سازمان احتمال بهره برداری از ظرفیت های سازمانی را در جهت بهبود انواع نوآوری افزایش می یابد.