مطالب مرتبط با کلیدواژه

محیط


۴۱.

بررسی و آنالیز هم استنادی رابطه انسان و محیط در حوزه ژئومورفولوژی از 1970 تا 2018(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۱ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۰) 733 - 760

کلیدواژه‌ها: انسان ژئومورفولوژی محیط Citespace WOS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۵۲۶
رابطه انسان و محیط در سال های اخیر معطوف به تغییرات محیطی و تعریف توسعه پایدار بوده است. اکنون باید دید سهم ژئومورفولوژیست ها در بحث تغییرات محیطی و انسان چقدر بوده است. برای تحقق این هدف، با تشکیل جامعه آماری مرکب از 456 مقاله از پایگاه استنادی WOS، طی سال های 1970 تا 2018، به تجزیه و تحلیل کتاب شناختی با هدف علم سنجی دانش ژئومورفولوژی با کمک نرم افزار Citespace مبادرت شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که فلیپس، شوم، گوودی، و گریگوری هسته مرکزی محققان را شکل داده و کلیدواژه های «ژئومورفولوژی، تغییرات اقلیمی، و هولوسن» بیشترین تکرار، «ژئومورفولوژی و پوشش گیاهی» بیشترین پایایی، و «تغییر محیطی، تغییرات اقلیمی، و اثر انسان» دارای بیشترین مقدار شاخص شکوفایی هستند. همچنین، خوشه بندی روند فکری ژئومورفولوژیست ها از تحلیل شاخص مرکزیتنشان می دهد که آن ها هفت مرحله فکری را پشت سر گذارده اند. این مراحل عبارت است از گرایش کلی پژوهش ها به علوم محیطی؛ به کارگیری دیدگاه سیستمی در ارائه راه حل ها؛ تمرکز بر ژئواکولوژی؛ گرایش به ژئومورفولوژی رودخانه ای؛ چرخش مطالعات به زمین باستان شناسی؛ تخصصی ترشدن متدولوژی های تحقیق؛ مبنا قرارگرفتن تغییرات محیطی به ویژه در نُه سال منتهی به 2018 به عنوان موضوع مورد توافقِ بیشتر پژوهش های مرتبط با انسان و محیط.
۴۲.

تحلیل ویژگی های محیطی بر تنوع شخصیت انسان از دیدگاه فلاسفه اسلامی و نقش آن در برنامه ریزی محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 495 - 507

کلیدواژه‌ها: محیط انسان شخصیت تفکرات اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۳ تعداد دانلود : ۱۱۵۱
شخصیت موضوع میان رشته ای است. بر اساس مطالعات دانشمندان علوم محیطی، شخصیت انسان ها تا حد زیادی متاثر از رفتار فردی و اجتماعی انسان ها و البته در محیط های مختلف و در تناسب با اکوسیستم های طبیعی و اجتماعی است. به باور دانشمندان انسان ها در شرایط محیطی گوناگون دارای رفتارها و بعضا تنوع شخصیت هستند که در مباحث فلاسفه به ویژه فلاسفه اسلامی مورد تامل و تتبع قرار گرفته است. شخصیت به طور کلی به ویژگی انسانها اشاره دارد و به آن دسته از جنبه های انسانی و ویژگی موثر فردی که عمل و رفتار انسانها برگرفته از آن است. مقاله حاضر با هدف بررسی نقش عوامل مختلف در شکل گیری شخصیت انسان، به نقش محیط جغرافیایی(طبیعی و اجتماعی) در شکل گیری و تنوع شخصیت انسان از دیدگاه فلاسفه اسلامی پرداخته است. روش تحقیق، کیفی مبتنی بر منطق استفهام و رویکرد آن تاویل گرایی است. با توجه به هدف تحقیق، تحلیل متون مورد استفاده قرار گرفته است. جمع آوری اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای بوده و روش تحلیل محتوای کیفی در فرایند انجام تحقیق به کار برده شد. جامعه آماری تحقیق منابع اصیل و تفسیری دانشمندان مسلمان به ویژه ابن خلدون، ابن سینا و ملاصدرا تعیین شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد نخست بنا بر تفسیر های موجود، محیط شامل مجموعه ای از شرایطی طبیعی و موقعیت های جغرافیایی و سپس محیط اجتماعی شامل مجموعه ای از شرایط و عوامل اجتماعی پیرامون انسان، در شکل گیری و تنوع شخصیت انسان نقش موثری دارد. سپس تحقیق حاضر نشان داد اعتقادات، باورها و رفتار های شخصی افراد در سومین عامل موثر در شکل گیری و تنوع شخصیت انسان است؛ اگرچه زیر بنای این موارد در عوامل محیطی و اجتماعی نهفته است. در نهایت این تحقیق نشان داد که بر اساس اندیشه های متفکران اسلامی، نقش محیط طبیعی و اجتماعی در شکل گیری شخصیت انسان، نقش ابتدایی است و در شکل گیری شخصیت انسان، عوامل اکتسابی و به ویژه اعمال اختیاری نقش کلیدی و اساسی را داراست.
۴۳.

چارجوب عوامل محیطی مؤثر بر رفتار سازمانی دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رفتار سازمانی سال نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 143 - 176

کلیدواژه‌ها: رفتار سازمانی دانشگاه محیط عوامل محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۲ تعداد دانلود : ۷۱۹
پژوهش حاضر با هدف کشف و احصای عوامل محیطی مؤثر  بر رفتار سازمانی در دانشگاه های ایران انجام گرفته است. بنابراین، در این پژوهش از طرح پژوهش کیفی و روش مطالعه موردی کیفی استفاده شد. مشارکت کنندگان حاضر در پژوهش شامل 15 نفر از مختصصان مدیریت و رفتار سازمانی باتجربه دانشگاهی بودند که با رویکرد نمونه گیری هدف مند و روش "معیار" انتخاب شدند. روش گردآوری داده های پژوهش، مصاحبه های عمیق نیمه ساختارمند بوده و برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از فن تحلیل مضمون استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش حاضر درقالب، 36 مضمون پایه و همچنین 6 مضمون سازمان دهنده اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیست محیطی، فناوری و قلمرو حرفه ای استخراج شد. همچنین نتایج مطالعه کنونی، شناخت و درک اثربخش تر بعد محیطی رفتار سازمانی دانشگاه را هموار کرد و تحلیل دقیق آن را میسر ساخت تا بدین وسیله دانشگاه ها در تعاملات خود با محیط اثربخش تر عمل کنند. پژوهش حاضر با هدف کشف و احصاء عوامل محیطی موثر بر رفتار سازمانی در دانشگاه های ایران انجام گرفته است. بنابراین در این پژوهش از طرح پژوهش کیفی و روش مطالعه موردی کیفی استفاده گردید. مشارکت کنندگان حاضر در پژوهش شامل 15 نفر از مختصصان مدیریت و رفتار سازمانی با تجربه دانشگاهی بودند که با رویکرد نمونه گیری هدفمند و روش "معیار" انتخاب شدند. روش گرداوری و جمع آوری داده های پژوهش حاضر، مصاحبه های عمیق نیمه ساختارمند بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از تکنیک تحلیل مضمون استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش حاضر در قالب، 36 مضمون پایه و همچنین 6 مضمون سازمان دهنده اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیست-محیطی، تکنولوژی، و قلمرو حرفه ای استخراج گردید. همچنین نتایج مطالعه کنونی شناخت و درک اثربخش تر بعد محیطی رفتار سازمانی دانشگاه را هموار و تحلیل دقیق آن را میسر ساخت تا بدین وسیله دانشگاه ها در تعاملات خود با محیط اثربخش تر عمل کنند.به بیان دیگر نتایج برگرفته شده از این پژوهش می تواند دیدگاه های جدیدی را پیش روی دانشگاه ها قرار داده که از طریق آن ها تاثیرات قابل ملاحظه ای بر روی محیط خود بگذارند.
۴۴.

تحلیل و نقد نظریه سیستم های نیکلاس لومان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال نوزدهم دی ۱۳۹۸ شماره ۹ (پیاپی ۷۴) 231-253
تعداد بازدید : ۲۸۹۰ تعداد دانلود : ۱۱۷۰
نیکلاس لومان از برجسته ترین نظریه پردازان سیستمی است. نظریه سیستمی با ایده های تالکوت پارسونز در جامعه شناسی شکل گرفت. نقطه آغازین نظریه سیستمی لومان تحت تأثیر پارسونز بوده است، اما لومان با مطرح کردن رویکردی تلفیقی و ترکیب عناصر کارکردگرایی ساختاری پاسونز، با نظریه سیستم های عام و مفاهیمی از زیست شناسی شناخت و سیبرنتیک و پدیدارشناسی، خود را به مثابه برجسته ترین نظریه پرداز سیستم ها معرفی کرد. «سیستم» و «محیط» دو مفهوم اصلی در فهم نظریه لومان است. کلید درک نظریه سیستمی لومان در تمایز سیستم از محیطش نهفته است. در نظریه لومان یکی از محوری ترین وظایف سیستم کاهش پیچیدگی های محیط است. سیستم ها عناصر اصلی خودشان را تولید و مرزها و روابط میان ساختارهای درونیشان را تنظیم می کنند، هم چنین ازنظر لومان سیستم ها خود ارجاع و بسته اند. مقاله حاضر برای تحلیل نظریه سیستمی از اصلی ترین مفاهیم لومان بهره جسته و به شرح و نقد هریک از این مفاهیم در نظام فکری لومان پرداخته است.
۴۵.

مولفه های روانشناسی محیط در طراحی مرکز کودکان بی سرپرست

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: کودک بی سرپرستی محیط روانشناسی محیط فضا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۹ تعداد دانلود : ۱۴۸۹
بی سرپرستی از آغاز خلقت وجود داشته است و کودکان بی سرپرست در مرکز نگهداری و به دور از حضور والدین و اعضای خانواده زندگی می کنند و برخی از آنان دچار محرومیت و احساس شکست و گاه دچار صدمات و ضررهای روانی می شوند. طراحی خانه به عنوان مهم ترین مکانی که زندگی انسان در آن اتفاق می افتد از اهمیت فوق العاده برخوردار است. جهت طراحی چنین محیط هایی ابتدا لازم است تا طراحان شناخت صحیحی از نیازهای واقعی و به خصوص روانی افراد مورد نظر داشته و بر اساس علایق و رفتارهای پیش بینی شده شان در پی شکل دادن به نیازهای مختلف روانی آنها باشند تا بتوانند محیطی مناسب با ویژگی های رفتاریشان را که در صدد شکل دادن فضاهای مورد نیاز بر اساس نیازهای مختلف است تجربه نمایند. نقش محیط و عوامل تأثیرگذار بر آن در رابطه با رشد اجتماعی و نحوه ارتباط با محیط و همسالان در هر سنی اعم از کودک باخردسال بسیار مهم و ضروری می باشد. که همین، ضرورت به کار گیری اصول روانشناسی محیط در طراحی داخلی و خارجی خانه کودک با توجه به رنگ، فرم و فضا و تغییر پذیری و تداخل فضاهای باز و بسته و بازسازی عناصر محرک طبیعی مانند نور، آب و رنگ به عنوان عامل مؤثر در بهبود رفتارشان را اجتناب ناپذیر می کند روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی است و نوع آن کاربردی سنظری است و مبانی تئوریک آن براساس مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و مطالعات میدانی صورت گرفته است و نتیجه این امرمشاهده تاثیر بسزای آن بر ارتقاء و دلبستگی به بقای زندگیشان و محل سکونتشان ،کاهش افسردگی و افزایش امید به زندگی و تقویت انگیزه درونی این عزیزان برای دستیابی و تحقق رویاهای سبزشان می باشد."
۴۶.

الخیام والمعری بین التشاؤم والتفاؤل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی العلوم الانسانیه دوره ۱۳ سال ۱۴۲۷ شماره ۲ 31-48
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۳۲۹
لا یمکن مقارنه المعری بالخیام من حیث العلم والفلسفه لأسباب کثیره الا اننا نستطیع مقارنتها من حیث الأدب والشعر بالذات حیث نجد بینهما قواسم مشترکه کثیره کما نستطیع أن نلمس بدقه الفوارق بین تلک القواسم نحو مفهوم التشاؤم فی اشعارهما. هذا وبعد الأخذ بعین الاعتبار کلا المفهومین التفاؤل والتشاؤم لغویاً و اصطلاحیاً وعلاقتهما بنظره کل من الشاعرین الی الحیاه. اهتم البحث بنوعین من التشاؤم المطلق والنسبی فی حیاه الشاعرین و فی النهایه وَضّح البحث وجوه الاشتراک والاختلاف فی مفهومی التشاؤم و التفاؤل عند کل من المعری والخیام بعد اعتبار کل من النقاط التالیه: أ ) علل واسباب هذه الظاهره (التشاؤم) ب ) الظروف الفردیه والاجتماعیه المحیطه بالشاعرین ج ) التضاد والترادف فی مفهومی النظم والنثر عند الشاعرین د ) ردود فعل کلا الشاعرین ازاء ظاهره التشاؤم وختاماً نری فی بعض الاحیان أن اطلاق اصطلاح متشائم علی الشاعر یتجاوز دائره الانصاف والحری أن نسمی بعض الاشعار، اشعار الشکوی والنقمه علی الوجود بدل التشاؤم.
۴۷.

فضای مجازی و مانکن شدگی کاربران (تحلیل نشانه شناختی چالش مانکن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۵ 152 - 172

کلیدواژه‌ها: فرهنگ محیط تمدن نرم افزار سخت افزار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۵۶۶
در این تحقیق با استفاده از بینش روشمند نشانه شناسی به تجزیه و تحلیل پدیده رسانه-ای "چالش مانکن" اقدام شده است؛ این مطالعه با هدف کشف و فهم دلالت های ضمنی "چالش مانکن" و واکاوی چگونگی عملکرد و اثرگذاری آشکار و پنهان رسانه های تعاملی بر روی کاربران در قالب جریان سازی هایی رسانه ای بوده است. بدین منظور، 3 ویدیو خارجی از سایت یوتیوب و 3 ویدیو ایرانی از سایت آپارات انتخاب و مطابق عناصر تحلیلی نشانه شناسی رولان بارت تحلیل شدند، براساس علائم و نشانه های استخراج شده، نتایج حاکی است اسطورهای فعال نمایی، نمایش چشمگیر، مصرف نمایشی، نمایش نمایش چشمگیر، خلاق نمایی و نمایش تن آسایی مهمترین دلالت های ضمنی این چالش و عوامل احتمالی ترغیب کاربران به مشارکت در این چالش بوده است. به نظر می رسد، کاربران شبکه های اجتماعی و چالش مانکن نه تنها کاربرانی کاملا فعال، خلاق و با عاملیت تام نیستند، بلکه به عنوان "سوژه هایی سر به راه" و مانکن هایی آلت دست در بستری از فراغت و سرگرمی نه تنها چیزی را به چالش نمی کشند بلکه طی رفتاری مقلدانه و توده ای در راستای تداوم ارزش های سرمایه داری عمل می کنند.
۴۸.

مفهوم شناسی محیط در قرآن کریم و نقش تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 33-62

کلیدواژه‌ها: محیط تربیت قرآن آموزه های قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۶ تعداد دانلود : ۵۴۰
هر فرد در محیط های گوناگونی قرار می گیرد و تربیت و شخصیت او از این محیط ها اثر می پذیرد. ازاین رو، این پژوهش، به تبیین نقش محیط در تربیت انسان پرداخته است. برای بیان نقش محیط در قرآن، از روش تحلیل محتوای کیفی متن استفاده شده است؛ به این نحو که پس از مشخص کردن واحدهای تحلیل، انواع محیط تقسیم بندی شدند و مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفتند. طبق آیات به دست آمده، انواع مختلف محیط در دو مقوله اصلی دنیوی و غیر دنیوی تقسیم بندی شدند. محیط دنیوی شامل دو مقوله فرعی با عناوین محیط انسانی و محیط غیر انسانی است. محیط فردی و محیط جمعی شامل خانواده و جامعه، ذیل محیط انسانی و محیط مشهود شامل طبیعت و جغرافیا و محیط نا مشهود شامل ملائکه و شیطان، ذیل محیط غیر انسانی ارائه شدند. در این پژوهش، محیط غیردنیوی نیز در دو حیطه محیط برزخی و محیط اخروی تبیین شد. محیط فردی، خانواده، جامعه، مشهود و نامشهود می توانند زمینه ساز و آسیب زا باشند؛ اما محیط برزخی و اخروی در این پژوهش، تنها در حیطه محیط های زمینه ساز تربیت معرفی شدند. محیط فردی، محیطی است که فرد هر عملی را نسبت به خود، دیگران و خدا انجام دهد، اثر آن عمل در خودِ او مشخص خواهد شد. در محیط خانواده، پاکی و صالح بودن والدین و به خصوص مادر و سنخیت میان آن دو، از عوامل اثرگذار بر تربیت، در محیط جامعه نیز، قلمروهای مختلف اعم از اجتماعی، مذهبی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و روابط انسانی و اثر آنها بر تربیت، تبیین شد. محیط مشهود بیان کرد که هر حیطه از زمین، اثر متفاوتی بر انسان دارد. همچنین ملائکه با یاری رساندن به انسان ها و دفع ضرر و بلاها از آنها و شیطان با وسوسه کردن انسان و دعوت او به سوی بدی و زشتی در تربیت انسان نقش دارند. در نتیجه نهایی این بحث، هر محیطی که فرد را به خدا نزدیک تر کند، برای تربیت، مناسب تر است.
۴۹.

جستاری پیرامون چالش ها و عوامل موثر بر دیدبانی فناوری در صنعت اپراتورهای مخابراتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۹) 75 - 99

کلیدواژه‌ها: دیدبانی فناوری صنعت اپراتور مخابراتی محیط سازمان فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۳۳۰
پایش و آگاهی به موقع از تحولات فناورانه، امروزه نه پنجره ی فرصت قابل انتخاب که ضرورتی غیرقابل اجتناب برای سازمان ها است. هرچند مدل های عمومی و گام های کلی برای رصد و دیدبانی فناوری وجود دارد، ولی صنعت اطلاعات و ارتباطات با توجه به سرعت تغییرات و حساسیت آن نسبت به تحولات فناورانه و البته شرایط خاص ایران همچون تحریم، نیازمند ملاحظاتی خاص در تدوین مدل دیدبانی فناوری است. این تحقیق، به روش کیفی تحلیل مضمون به کمک مصاحبه با دست اندکاران و خبرگان این صنعت، با بررسی رویکردهای گذشته و جاری، به بررسی و شناخت دیدگاه حاکم و عوامل تاثیرگذار دیدبانی در صنعت اپراتورهای مخابراتی ایران پرداخته است. براساس ادبیات موجود و الگوهای نظری، سه متغیر «محیط، سازمان و فناوری» مهم ترین عوامل تعیین کننده مدل عمومی دیدبانی فناوری هستند، در عین حال مصاحبه ها نشان می دهد که در کنار سایر متغیرها، عنصر «اطلاعات» به عنوان یک متغیر مهم و تاثیرگذار، مدل واقعی دیدبانی را در این صنعت شکل می دهد.
۵۰.

بررسی نقش رشد شخصیت بر رضایت مندی داوطلبان رویدادهای ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۳ 205 - 218

کلیدواژه‌ها: رشد شخصیت داوطلبان ورزش محیط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
هدف پژوهش حاضر ارائه مدل نقش رشد شخصیت بر رضایت مندی داوطلبان رویدادهای ورزشی بود. جامعه آماری را کلیه نیروهای داوطلب شرکت کننده در تورنمنت دوچرخه سواری دور آذربایجان تشکیل داد. تعداد آنان شامل 50 نفر بود. به دلیل پایین بودن حجم جامعه آماری، بر اساس روش نمونه گیری تمام شمار، تمامی جامعه آماری به عنوان نمونه پژوهش مشخص گردیدند. در نهایت پس از پخش و جمع آوری پرسش نامه های پژوهش، تعداد 43 پرسش نامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد رشد شخصیت بر رضایت مندی داوطلبان رویدادهای ورزشی تأثیر معناداری دارد. همچنین مشخص گردید رشد شخصیت سبب می گردد تا داوطلبان رضایت مندی بیشتری از حضور در رویدادهای ورزشی داشته باشند. بنابراین پیشنهاد می گردد تا متولیان رویدادهای ورزشی ضمن توجه به مقوله رشد شخصیت، زمینه را جهت رشد شخصیت داوطلبان  از طریق محول نمودن فعالیت ها و وظایف مهم و در سطح توان افراد در رویداد های ورزشی را فراهم نمایند.
۵۱.

بررسی میزان پیشگیری از جرم با استفاده از طراحی محیط(C.P.T.E.D)

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: C.P.T.E.D جرم امنیت محیط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۰ تعداد دانلود : ۸۲۵
در ﺟﻬﺎن اﻣﺮوزی ﭘیﺸﮕیﺮی از ﺟﺮم، کﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف کﺎﻫﺶ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎ و اﻧﮕیﺰه ﻫﺎی ﻣﺠﺮﻣﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﻣیﭘﺬیﺮد، اﻫﻤیﺖ ﺑﺴیﺎری یﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ .در ایﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘیﺸﮕیﺮی از وﻗﻮع ﺟﺮم از ﻃﺮیﻖ ﻃﺮاﺣی ﻣﺤیﻄی، ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸی از راﻫکﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﺟﻬﺖ اﺟﺘﻨﺎب ﺟﺮم، ﺑﺮرﺳی ﻣیﺷﻮد. ﭘیﺸﮕیﺮی از ﺟﺮم از ﻃﺮیﻖ ﻃﺮاﺣی ﻣﺤیﻄی، ﺑﺮ راﻫکﺎرﻫﺎی ﺣﻞ ﻣﺸکﻞ ﺟﺮم و ﺗﺮس از وﻗﻮع ﺟﺮم ﺗﺄکیﺪ دارد. ﭼﺮا کﻪ ﭘیﺸﮕیﺮی از ﺟﺮم از ﻃﺮیﻖ ﻃﺮاﺣی ﻣﺤیﻄی (CPTED) ﺑﺮ ﺗﺠﺰیﻪ وﺗﺤﻠیﻞ ﻣﻨﻄﻘی و ﻧﻈﺎم ﻣﻨﺪ وﻗﻮع ﺟﺮم در یک ﻣﻮﻗﻌیﺖ و ﻣکﺎن ﺧﺎص ﺗﺄکیﺪ دارد و از ﻃﺮیﻖ اراﺋﻪ راﻫکﺎرﻫﺎیی کﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ وﻗﻮع ﺟﺮاﺋﻢ اﺳﺖ، ﺑﻪ ﭘیﺸﮕیﺮی از ﺟﺮم ﻣی ﭘﺮدازد.هدف از این مقاله بررسی پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیط(C.P.T.E.D) است، پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای جمع آوری شده است و نتایج بدست آمده حاکی از این است که عوامل ساختار اجتماعی و معماری در شهر تاثیر بسزایی در کاهش و افزایش جرم در جامعه را ایفا می نماید. هدف از این مقاله بررسی پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیط(C.P.T.E.D) است، پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای جمع آوری شده است و نتایج بدست آمده حاکی از این است که عوامل ساختار اجتماعی و معماری در شهر تاثیر بسزایی در کاهش و افزایش جرم در جامعه را ایفا می نماید.
۵۲.

مکان یابی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اعضای بدن محیط فرآیند جهت های جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۴۶
امکانات و روش های مکان یابی یکی از مهم ترین مباحث مطرح در حوزه زبان شناسی شناختی است. زبان با استفاده از منابع و امکاناتی عینی مانند اعضای بدن، اشیاء و موارد موجود در طبیعت و فرایندها به مفهوم سازی جهت های مکانی می پردازد. هر زبان با توجه به مسائل تاریخی و فرهنگی خود، از برخی یا همه امکانات فوق استفاده می کند. با توجه به این ملاحظات، هدف این مقاله شناسایی امکانات و منابع مکان یابی در زبان فارسی در قالب آرای هاینه (1997) است. نتایج این تحقیق نشان می دهد، زبان فارسی به ترتیب اولویت از اعضای بدن، اشیاء موجود در طبیعت و جهت های جغرافیایی که بسط یافته از سه منبع مذکور هستند، برای بیان مکان استفاده می کند. این زبان از مورد «فرایند» نیز که از جمله موارد ذکر شده در چهارچوب هاینه است، بهره برده است؛ فعل های پیشوندی همچون «برآمدن»، «درآمدن»، «فروآمدن» و جز آن که نمونه هایی از حوزه «فرایند» هستند، برای نشان دادن جهت حرکت فعل به کار می روند.
۵۳.

تبیین مولفه های منظر بوم گرا مبتنی بر الگوهای ادراک محیط ( نمونه موردی : بندر کنگ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 598 - 610

کلیدواژه‌ها: ادراک بوم گرا محیط منظر بندر کنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۵۲
در پی صنعتی شدن شهر ها و ظهور معماری مدرن ، الگوی ساخت بناها از معماری بومی فاصله گرفته که این خود دچار معضلاتی از جمله: دور شدن از طبیعت ، افزایش مصرف انرژی ، دور شدن از فرهنگ آن منطقه ، ایجاد منظری ناشناخته و در تضاد با محیط اطراف و از بین رفتن هویت بومی و معماری خود جوش آن شده است . لذا در این مقاله سعی به بررسی معیارهای مهم در معماری بوم گرا برای شناخت محیط و ادراک آن شده است که بتواند میزان حس تعلق به مکان را افزایش دهد . هدف از ارائه این پژوهش تعامل انسان و طبیعت با توجه به منطقه و بوم و همچنین شناخت و تقویت ادراک محیط و منظر با بهره گیری از معماری بوم گرا می باشد . روش تحقیق ، بر اساس رویکردی "توصیفی و تحلیلی" که از ابزارهای گردآوری اطلاعات ، مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و شهود بصری با " تحلیل استدلال منطقی "به بررسی آن پرداخته شده است . در این پژوهش، در نهایت به الگویی می رسیم که در آن فرهنگ و فن آوری (از عوامل انسانی) طبیعت و اقلیم (از عوامل محیطی) از موارد مهم در شناخت و ادراک محیط محسوب می شود که ارتباط منسجمی را در بر گرفته و کاملا در برگیرنده چگونگی رفتار انسان در آن محیط می باشد .
۵۴.

بازشناسی مفهوم قرارگاه های رفتاری مروری بر تعاریف و ویژگی های قرارگاه رفتاری با تأکید بر مرور تحلیلی متن شوگن

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال اول پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱ ۱۳-۲۰

کلیدواژه‌ها: الگوی جاری رفتار محیط هم ساختی محیط و رفتار قرارگاه رفتاری روانشناسی اکولوژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۴ تعداد دانلود : ۳۹۷
قرارگاه رفتاری که در بستر روانشناسی اکولوژیک و در پی پژوهش های بارکر و همکارانش معرفی شد، در حوزه روانشناسی اکولوژیک، در پی تشریح ارتباطات رفتار و محیط در قالب زمان و مکان مشخص است. اگرچه به وسیله بررسی قرارگاه های رفتاری بیشتر به تحلیل رفتار در بستر محیطی – محیط ساخته شده – پرداخته می شود، ولی با توجه به این که بارکر نشان داد که یک قرارگاه رفتاری در رسیدن یک فرد به رضایت مندی نتیجه دارد، می توان با نتیجه گیری از تحلیل قرارگاه های رفتاری موجود برای ارتقاء دادن اصول راهنما و دانش طراحی طراحان، به طراحی فضاهای جدید بهره برد. ابتدائی ترین اقدام در خصوص تسلط بر این مبحث ارائه تعریف و بازشناسی قرارگاه های رفتاری است که از خلال این مطالب نیز می توان به راحتی بر آزمون ساختاری قرارگاه های رفتاری، به عنوان اولین قدم تشخیص قرارگاه ها، تسلط یافت. از این رو در این پژوهش با مروری بر ادبیات این حوزه و به ویژه مروری تحلیلی بر کتاب "قرارگاه های رفتاری" شوگن اقدام به ارائه تعریف قرارگاه های رفتاری و اجزاء آن یعنی الگوی جاری رفتار، محیط، هم ساختی محیط و رفتار و غیره پرداخته تا در نتیجه بتوان قرارگاه های رفتاری محیط های ساخته شده را شناخته تا بدین وسیله در دو مقوله بررسی محیط های ساخته شده و دانش طراحی طراحان از این بازشناسی بهره برد.
۵۵.

نقد و بررسی کتاب تئوری مدیریت استراتژیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۱ خرداد ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۹۱) 127-147
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۷۳
مدیریت استراتژیک، برنامه ای هماهنگ، جامع و پیوسته است که استعدادهای ممتاز سازمان را با محیط ارتباط می دهد و منظور از آن تحقق هدف های سازمان در چارچوب اجرای صحیح مدیریت است. هدف این مقاله، نقدی بر ترجمه کتاب تئوری مدیریت استراتژیک اثر «گرت آر. جونز و چارلز دبلیو. ال. هیل» بود. برای نقد از روش کاوشگری فلسفی انتقادی استفاده شد و رویکرد کتاب تحلیل ترجمه کتاب اصلی بود. ابزار نقد کاربرگ نقد کتب درسی و دانشگاهی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی بود. نتایج برآمده از تحلیل محتوای کیفی نشان داد، نقدهای وارده بر کتاب در حوزه های شکلی، ساختاری و محتوایی قرار دارد که مهم ترین آنها شامل؛ ترجمه بعضی واژه ها از زبان اصلی (انگلیسی) است، در حالی که معادل فارسی برای این واژه ها وجود داشته که استفاده نشده است. این کتاب در فرآیند برنامه و استراتژی خود به تدوین و اجرا و پیاده سازی، اشاره کرده است. ولی به فرآیند مهم و اصلی نظارت و ارزیابی استراتژی اشاره مشخص نداشته است و تنها به صورت پراکنده در برخی فصل ها بحث کنترل استراتژی ها پرداخته است. این مقاله با تأکید بر ابعاد صوری و محتوایی اثر و با اتکا به استنادات پژوهشی، تلاش نموده تا بر غنای مباحث کتاب بیفزاید.
۵۶.

نقش چیدمان عرصه بندی فعالیت ها و گردش در فضا بر کاهش استرس و ارتقای کیفیت یادگیری

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 49 - 60

کلیدواژه‌ها: استرس فضای آموزشی محیط یادگیری چیدمان گردش در فضا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۲۸۰
هدف اصلی سیستم های آموزشی پروراندن انسان و آماده سازی ذهن او برای یادگیری مباحث آموزشی است. همواره در طول نظام آموزش یادگیری تجربه ای همراه با استرس بوده است، بدین صورت که اگر میزان استرس افراد زیاد و تهدید کننده باشد می تواند موجب بروز مشکلات جدی بر سلامت، عملکرد و موفقیت تحصیلی دانشجویان شود. در دانشگاه ها و فضاهای آموزشی عوامل گوناگونی بر اضطراب و استرس دانشجویان تأثیر دارند که یکی از مهمترین آن ها محیط اطراف بوده است. در پژوهش حاضر استرس به عنوان یک تعامل پیچیده و پویا بین انسان و محیط اطرافش در نظر گرفته شده و با بهره گیری از فاکتورها و عوامل کالبدی محیطی مژثر بر ایجاد تنش و اضطراب یا کاهش آن، کارایی کیفیت فضاهای آموزشی مورد بررسی قرار داده شده است. روش پژوهش حاضر در مرحله اول کیفی بوده، سپس با استفاده از ضریب پیرسون میزان همبستگی دو متغیر استرس و کیفیت یادگیری دانشجویان سنجیده شده است و ضریب همبستگی پیرسون عدد -0.703 محاسبه شده که نشان دهنده ی رابطه ی همبستگی منفی بین این دو متغیر بوده. همچنین با شناخت معیارهای محیطی مؤثر بر کاهش استرس و عوامل مزاحم یادگیری، سعی در طراحی بهینه ی محیط های آموزشی و یادگیری شده است.
۵۷.

تدقیق جایگاه و فرآیند هیجان های فردی در چارچوب تعاملی انسان و محیط(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۵ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 19 - 35

کلیدواژه‌ها: هیجان محیط تعاملات انسان و محیط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۳۱۷
بیان مسئله: محیط می تواند سبب ایجاد هیجان های مثبت و منفی در شهروندان گردد. بخش مهمی از اهمیت هیجان به دلیل تأثیری است که بر رفتار افراد دارد. زیرا هیجان یکی از اجزاء اصلی رفتار اجتماعی است و استخراج پاسخ های هیجانی یکی از بهترین راه های فهم تجربه و ادراک است. مروری توصیفی بر مطالعات انجام شده نشان می دهد تاکنون به جایگاه و سازوکار فرایندهای هیجانی در تعامل انسان و محیط کمتر توجه شده است. تدقیق جایگاه هیجان در چارچوب تعامل انسان و محیط در لایه ای عمیق تر، مستلزم کشف سازوکار هیجان و ارتباط آن با تعامل انسان- محیط است که دغدغه این پژوهش است. هدف: هدف پژوهش آن است که به کمک حوزه های مطالعاتی مکمل به جایگاه فرآیندهای عاطفی و هیجانی در چارچوب تعامل انسان و محیط دست یابد. روش: روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی است. در مرحله اول، با تحلیل مقایسه ای پژوهش های صورت گرفته، مدل اولیه تعامل انسان و محیط ارائه و سپس از طریق تحلیل محتوای مطالعات حوزه روانشناسی هیجان، سازوکار فرآیندهای هیجانی استنتاج شده است. محصول نهایی تحقیق، تدقیق جایگاه فرآیند هیجانی در مدل جامع تعامل انسان و محیط است. یافته ها: در چارچوب پیشنهادی ارائه شده مشخص شد علاوه بر دو فرآیند شناختی و تفسیری تأثیرگذار بر رفتار که تحت تأثیر شرایط ادراک کننده و شرایط محیط فیزیکی روی می دهد،  وقتی فرد در محیط با پتانسیل هیجانی قرارگیرد، فرآیندهای هیجانی روی می دهد که یا می تواند در سطح ادراک هیجانی باقی بماند و یا درصورت ایجاد انگیختگی توسط محرک هیجانی به تجربه هیجانی منجرگردد. در نهایت تجربه و یا ادراک هیجانی می تواند تحت تاثیر فرآیندهای مرحله بالاتر به ترتیب منجر به رفتار و احساس خاصی در محیط و یا ارزیابی عاطفی آن گردد. نتیجه گیری: کیفیت عاطفی و هیجانی ادراک شده از محیط نیز هم تحت تأثیر ویژگی های محیطی احساس شده و هم ویژگی های فردی است و می تواند یکی از مهم ترین مؤلفه های سه گانه رفتاری باشد که ضرورت توجه و تنظیم محرک های هیجانی محیط را برای طراحان و برنامه ریزان محیطی نشان می دهد.
۵۸.

تبیین سازه های اساسی مدیریت دانش بر اساس نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ 513 - 530

کلیدواژه‌ها: نهج البلاغه مدیریت دانش مدیریت منابع انسانی محیط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۸
زمینه و هدف: در عصر نوین، دانش منبع اصلی توسعه سازمان هاست؛ مدیران سازمان ها در دنیای پرچالش رقابتی به دنبال استفاده از مدیریت دانش برای افزایش موفقیت خود هستند. کتاب شریف نهج البلاغه، در سه بخش خطبه ها، نامه ها و حکمت ها، در بردارنده آموزه های فراوانی است که می تواند در بهبود مدیریت دانش برای سازمان های اسلامی مفید باشد. روش: روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است. همچنین از نظر روش، از شیوه آمیخته اکتشافی (کیفی - کمی) استفاده شده است. در این روش ابتدا با استفاده از روش کمی، روایات مربوط به موضوع جمع آوری شد. سپس سه سازه اصلی ساخته شد و با بررسی تحلیلی و کیفی این روایات برای این سه سازه اصلی هشت بُعد شناسایی شد. بر این اساس، با ترکیب کردن دو دسته تحقیق کمی و کیفی به درک بهتری از پدیده پرداخته شد. یافته ها: با بررسی به عمل آمده در این پژوهش مشخص شد که مفهوم مدیریت دانش، در کتاب شریف نهج البلاغه تاییدکننده سازه های اساسی مدیریت دانش است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش، نشان داد که آموزه های کتاب شریف نهج البلاغه درخصوص مدیریت دانش را می توان در سه سازه اساسی مدیریت، منابع انسانی و محیط تبیین کرد. هر کدام از اینها نیز دارای ابعاد و اجزاء متعددی هستند که با استناد به آموزه های نهج البلاغه قابل اثبات و به کارگیری هستند.
۵۹.

ادراک کننده، ادراک شونده، محصول ادراک (ارزیابی تعابیر صاحب نظران از مؤلفه های تعریف منظر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: منظر دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۶ 14 - 29

کلیدواژه‌ها: تعریف منظر ادراک محیط انسان عینی-ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۲۶۱
در دهه های اخیر با گسترش علوم شهری، یکی از مهم ترین چالش های پیش روی پژوهشگران تفسیر رابطه انسان و محیط است که منجر به شکل گیری مفاهیم جدیدی مانند منظر شد. اگرچه پیدایش این مفهوم حاصل جستارهای فراوان متخصصان و پژوهشگران در سال های متمادی است، اما مرور پیشینه آن بیانگر وجود تکثر معنایی در آرای پژوهشگران و صاحب نظران علوم شهری است. تجربه نشان داده است که تداوم حیات یک رویکرد علمی نیازمند تعمق در بنیادهای منطقی اش از طریق تعریف مفاهیم پایه ای آن است تا با ارائه معانی یکسان امکان مباحثه و استدلال را برای پژوهشگران این حوزه به وجود آورد. از طرفی وجود تفاسیر متعدد موجب شکل گیری راهبردهای متنوعی در اثرگذاری بر محیط است و رویکردهای متمایزی تولید می کند که این بررسی نشان می دهد در جزئیات با مفاهیم مختلف و گاه متناقض وصف شده است. تعاریف ارائه شده به منظر به عنوان رابطه ای ادراکی می نگرد که واجد مولفه ادراک کننده و ادراک شونده است که مفهوم منظر محصول تفسیر صاحب نظران از شیوه مرتبط ساختن و بیان نسبت آنان است. این مقاله در پی آن است که با تدقیق در تعاریف ارائه شده با روش تحلیل محتوا به تحلیل و طبقه بندی رویکردهای متعدد اندیشمندان معاصر در تبیین مفهوم منظر بپردازد و با ارزیابی اجزای تعاریف آورده شده به تعریفی جامع و کل نگر از منظر بپردازد. پژوهش پیش روی نشان می دهد در توصیف متخصصین از مؤلفه های ادراک کننده و ادراک شونده، نسبت آنها و محصول آن، دسته های مفهومی متعددی وجود دارد که به نظر می رسد به صحیح ترین شکل بیانی آن چنین باشد: منظر رابطه ای ادراکی است که میان «انسان به عنوان ادراک کننده» و «محیط به عنوان ادراک شونده» با پیوندی «پیوسته» ایجاد می شود و محصولی با ماهیت «عینی-ذهنی» به دست می دهند.
۶۰.

نقش عوامل کالبدی مجتمع های مسکونی بر افزایش احساس تعلق به مکان (نمونه موردی مجتمع های مسکونی شاه بلوط و پردیسان گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال چهارم پاییز ۱۳۹۸شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 135 - 146

کلیدواژه‌ها: احساس تعلق به مکان به مکان عوامل کالبدی محیط مجتمع های مسکونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۸۶
خانه مبدا و مقصد زندگی انسان است. انسان ها برای کار و فعالیت اجتماعی از آن خارج می شوند و پس از کار و کسب تجربه به خانه باز می گردند ولی امروزه خانه آدمی در بلوک های مسکونی در پشت چند پنجره یکنواخت و هم شکل با دیگران قرار دارد که نه فقط برای میهمان بلکه برای افراد خانواده نیز تشخیص آن از بیرون مشکل است. حس تعلق به مکان رابطه ای عاطفی و پرمعنا بین شخص و مکان است؛ پیوندی احساسی که مردم آن مکان را به عنوان قرارگاهی برای بازگشت بدان ارزشمند بدانند. در حقیقت احساس تعلق به مکان شاخصی است که از طریق آن می توان میزان متمایز بودن آن مکان را برای مردم، نسبت به دیگر مکان ها سنجید. در این پژوهش به بررسی تأثیر عوامل کالبدی مجتمع های مسکونی بر افزایش احساس تعلق فرد به مکان زندگیش می پردازیم و با استناد به روش توصیفی – تحلیلی، به هدف کاربردی، بر مبنای بررسی های میدانی و به روش پیمایشی مورد مطالعه قرار گرفته است. جامعه آماری ساکنان مجتمع های مسکونی شاه بلوط و پردیسان گرگان است و با استفاده از فرمول کوکران 262 نفر از افراد بالای 15 سال به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. جهت تحلیل نتایج از نرم افزار spss استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد "ابعاد و اندازه" و "روابط و چیدمان فضایی" بیشترین میزان تأثیر را بر روی احساس تعلق به مکان داشته اند.