صلیبیون

در نیمة دوم سدة پنجم هجری، بروز بحران های سیاسی و اقتصادی در خلافت فاطمیان و منازعات آنان با سلجوقیان در شام به تأسیس حکومت های محلی در این منطقه منجر شد. از برجسته ترین این حکومت ها دولت بنی عمار در طرابلس بود. امرای بنی عمار با سیاستی کارآمد نسبت به فاطمیان و سلجوقیان موفق شدند استقلال خود را حفظ و حکومت خود را تثبیت کنند. مقاومت ده سالة بنی عمار در برابر صلیبیون با سیاست مدارا با آنان محقق شد. سرانجام عدم حمایت حکومت-های مسلمان از بنی عمار و شورش داخلی در طرابلس منجر به سقوط این شهر در برابر صلیبیون گردید. این پژوهش با روش کتابخانه ای و با استناد به منابع اصلی درصدد است به مناسبات سیاسی و برخوردهای این دولت با سلجوقیان، فاطمیان و صلیبیون بپردازد.

تاریخنگاری اسلامی که در عصر عباسی  بسیار رشد پیدا کرده بود  در دوره ممالیک رشد مضاعفی پیدا کرد به گونه ای که باید عصر این سلاطین را در مصر و شام اوج تاریخنگاری اسلامی دانست. نگارش صدها کتاب با مجلدات فراوان و حجیم در انواع تاریخنگاری و به ویژه در زمینه های تاریخ های عمومی ، محلّی ، دودمانی و   . . . بیانگر این موضوع است. هیچ دوره ای از تاریخ اسلام شاهد این همه آثار در زمینه دانش تاریخ نیست . سوال اساسی این پژوهش این است که : چرا در دوره سلاطین مملوکی ( 648-923 ه) تاریخنگاری این همه مورد توجه قرار گرفت ؟ یافته های این تحقیق حاکی است جنگهای طولانی صلیبی و همچنین مغولان با ممالیک در این زمینه بسیار تاثیر گذار بوده است. مورخان مسلمان با نگارش کتابهای خود پیروزی های بزرگ و درخشان سلاطین مملوکی را در برابر دشمنان شرقی و غربی اسلام برای آینده گان به تصویر کشیدند.تشویق و ترغیب سلاطین و امرای مملوکی و بعضی دیگر از عوامل که موضوع این مقاله است نیز در این زمینه بسیار موثر بوده است. روش مطالعه مورد استفاده در این تحقیق ، توصیفی – تحلیلی و با استناد به منابع دست اول و نیز نگاه به نوشته های مطالعات و تحقیقات و با مراجعه به کتابخانه و منابع دیجیتال است.