راهبرد محصول

انتخاب نادرست مدل های کسب وکار الکترونیکی، بدون توجه به شرایط محیطی و سازمانی، مهم ترین مانع گسترش تجارت الکترونیک است. آگاهی از این موضوع که چه ارتباطی بین مدل های کسب وکار الکترونیک و راهبردهای گوناگون در خلق، کسب و ارایه ارزش رقابتی وجود دارد اهمیت زیادی برای محققان و مدیران دارد. پژوهش حاضر، به دنبال بررسی رابطه بین مدل کسب وکار و راهبرد محصول در کسب وکارهای الکترونیکی کوچک و متوسط ایران است. این تحقیق با بررسی ادبیات موضوع، اقدام به ارایه گونه شناسی جدیدی از مدل های کسب وکار الکترونیک بر مبنای نقاط مرجع راهبردی نموده است. جامعه آماری این تحقیق، کلیه کسب وکارهای الکترونیکی کوچک و متوسط حاضر در ایران است. ابزار جمع آوری داده برای آزمون فرضیه های اصلی و فرعی نیز پرسشنامه الکترونیکی است. پرسش نامه ها از طریق رایانامه برای مدیران سطوح عالی و میانی کسب وکارهای الکترونیکی ارسال و در نهایت 400 پرسش نامه از ایشان دریافت شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISRELتجزیه وتحلیل شد. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که دو نقطه مرجع محورِ توجه و میزان کنترل، عوامل مؤثری در انتخاب مدل های کسب وکار الکترونیک و راهبردهای محصول هستند. همچنین مشخص گردید که بین نوع مدل کسب وکار الکترونیک و انتخاب نوع راهبرد محصول رابطه معناداری وجود دارد.

هر راهبرد کارکردی علاوه بر پاسخگویی به شرایط محیطی باید با راهبرد های سطوح دیگر شرکت و نیز با شایستگی های رقابتی واحد تجاری مربوطه هماهنگ باشد تا سبب هم افزایی در سازمان گردد. بر این اساس، تصمیمات مرتبط با محصول به عنوان یکی از عناصر آمیزه بازاریابی در هماهنگی با راهبرد های بازاریابی از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهشگران پیشین ضمن بیان راهبرد های محصول مختلف به بیان دلایل انتخاب این راهبرد ها توسط سازمان ها پرداخته اند. اما پژوهش های بسیار اندکی در زمینه معرفی گونه شناسی راهبرد های محصول انجام شده است. همچنین، از یک سو  نقش کسب و کارهای کوچک و متوسط در رشد اقتصادی کشورها و از سوی دیگر گسترش تجارت الکترونیک در تمامی جنبه های اقتصادی، لزوم انتخاب صحیح راهبرد های محصول را بیش از گذشته مطرح می کند. از این رو، این پژوهش با بررسی ادبیات موضوع، اقدام به ارایه یک گونه شناسی راهبرد های محصول بر مبنای نقاط مرجع راهبردی در کسب و کارهای الکترونیکی کوچک و متوسط ایران نموده است. بدین منظور، تعداد 400 کسب و کار الکترونیکی کوچک و متوسط ایران توسط پرسش نامه الکترونیکی مورد بررسی قرار گرفته است و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و پاسخگویی به سئوالات از نرم افزارهای SPSS 16 وLISREL 8.5 استفاده شده است. نتایج نشان داد که محور توجه و میزان کنترل نقاط مرجع راهبردی موثری در انتخاب راهبرد های محصول در گونه شناسی مذکور هستند.