کنترل راهبردی

سازمانها برای ادامه بقا (پایداری) و ماندگاری در محیطهای متلاطم مجبورند تا خود را با این تغییرات منطبق سازند (پویایی) . لازمه انطباق با تغییرات محیطی ، کشف و شناسایی دقیق این تغییرات و اعمال اصلاحات لازم در راهبردهای اساسی سازمان است . برای حصول به این منظور لازم است سازمان ساز و کار مناسب برای پایش محیط را فراهم کند تا ضمن شناسایی تغییرات در متغیرهای حیاتی ، در خصوص تغییرات آینده نیز بینش لازم ایجاد شود .

هدف مقاله حاضر، عرضه نوعی آرمانی از کارکردهای کنترل راهبردی سازمانی است. تحلیل محتوای استنباطی و توصیفی کمی و کیفی و نمونه­سازی آرمانی به عنوان راهبرد تحقیق برگزیده شده است. در این مقاله، سه گام اساسی برداشته شد: اول، مطالعه و تحلیل محتوای نظریات و مدل­های مختلف برای تعیین کارکردهای کنترل؛ دوم، طراحی نوع آرمانی کنترل بازسازی شده بر اساس تحلیل محتوای نظریات مختلف؛ و سوم، تحلیل نوع آرمانی به دست آمده بر اساس رویکرد کارکردگرایی. در مجموع، 7 موضوع کنترل و 6 کارکرد برای کنترل سازمانی و 3 نوع کنترل سازمانی استقراء شد. انواع سه گانه کنترل عبارت است از کنترل عملیاتی (فروراهبردی)، کنترل راهبردی و کنترل فراراهبردی. کنترل عملیاتی و کنترل راهبردی هر کدام 3 زیرمجموعه دارد. در انتهای مقاله، محققان مسیر تحقیقات آینده را ارایه کرده اند.

هدف: هدف این پژوهش، ارائه مدل کنترل راهبردی برای اجرا و ارزیابی راهبردها و چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، اکتشافی و با راهبرد مطالعه موردی و جهتگیری بنیادی است و اطلاعات با روش مطالعه کتابخانهای و مصاحبه عمیق گردآوری شده است. یافتهها: کنترل راهبردی به دنبال کنترل اجرای راهبردها و چشماندازهای سازمان مطرح شده است. مشکل بنیادی برنامه راهبردی سازمانها شکاف میان ایدهها و آرمانها با عمل و اقدامات سازمانی است. مدلهای کنترل راهبردی برای ارائه راهحلهای پرکردن شکاف ایده تا اقدامات راهبردی مطرح شدهاند. در حال حاضر مدل ارزیابی متوازن عملکرد بهعنوان یکی از مدلهای کنترل راهبردی در سازمانها عمومیت پیدا کرده است. چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور بهعنوان سند بالادستی یک نهاد عمومی غیردولتی با مسأله شکاف ایده تا عمل مواجه است. مقاله حاضر با توصیف قابلیتهای این مدل به همراه روش مطالعه موردی به دنبال تسهیل و حل این مسأله بوده و نتایج به کارگیری این مدل را در سازمانهای عمومی غیردولتی مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد داد. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر میتواند دستمایه مناسبی در خصوص عملیاتیسازی چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور به دست دهد.

کوچک سازی از روش های اصلاح ساختار در بخش دولتی است. کوچک سازی مؤید این مطلب است که با کاهش هزینه های اجرایی، حرکت دولت به سمت اجرای وظیفه اصلی آن؛ یعنی نظارت، هدایت و امور حاکمیتی در راستای حکمرانی مطلوب اسلامیِ سازمان های دولتی، محقق خواهد شد. یکی از مهم ترین مباحث مربوط به فرایند کوچک سازی به منظور اجرای موفق آن، ""کنترل راهبردی در فرایند کوچک سازی"" است. کنترل راهبردی را می توان رویکرد غالب برای هر مؤسسه، سازمان یا نهادی دانست که به دنبال برنامه ریزی راهبردی از تدوین تا اجرا است. با تأمل درباره این موضوع، این نکته روشن می شود که کوچک سازی، مستلزم رویکردی فرایندی است، بنابراین، نگاهی تدریجی و اجرای مرحله ای ضرورت دارد و کنترل راهبردی می تواند این نقش را در فرایند کوچک سازی به خوبی ایفا کند. در پژوهش حاضر با قرار دادن کوچک سازی به عنوان متغیر مستقل و نیز کنترل راهبردی به عنوان متغیر وابسته، متغیرهای کنترل راهبردی در فرایند کوچک سازی مورد بررسی قرار گرفت. بنابراین، با تبیین الگوهای این دو متغیر، الگوی تجمیعی طراحی شد. نوع پژوهش حاضر، کاربردی است که با روش پژوهش توصیفی، از نوع پیمایشی مورد بررسی قرار گرفت و داده های حاصل، با نرم افزار SPSS و سایر روش های آماری، مورد ارزیابی قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش، 334 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، 75 نفر برآورد شد. روش جمع آوری داده ها نیز پرسشنامه بود. نتایج پژوهش نشان داد که مدیران استانداری مازندران و سازمان های تابعه در هر دو سطح فردی، سازمانی و نیز فردی و سازمانی فرایند کوچک سازی، بر کنترل راهبردی تأکید دارند. بنابراین، هر سه فرضیه پژوهش حاضر تأیید شد، زیرا سطح معنی داری (P) به دست آمده، در همه گویه ها، کوچک تر از 5% بود و میزان (T) به دست آمده در همه گویه ها، از میزان (T) جدول (96/1) بزرگ تر است. علاوه بر این، با توجه به تعمیم فرضیه ها با روش استقرای تام و از حیث اتقان مقوله، چنین تأکیدی بر کنترل راهبردی در فرایند کوچک سازی سازمان های دولتی جمهوری اسلامی ایران، مورد انتظار است

به کارگیری نظریه ها و مدل های کنترل راهبُردی از نیازهای اساسی سطح سازمانی و ملی است کهدر نبود آن با چالش هایی مواجه هستیم. از طرف دیگر رقابت سازمان ها، چالشی و ملازم با فرصت ها و تهدیدهای رقابتی فراوانی است. هدایت راهبردی اثربخش درحالی که محیط به طور پیوسته متلاطم، غیرقابل پیش بینی و رقابتی می شود، می تواند به ارتقای عملکرد شرکت ها کمک نماید. از طریق طراحی یک سیستم کنترلی مناسب می توان اطلاعات لازم، به هنگام و دقیق را در زمینه تصمیم گیری در شرایط پیچیده فراهم کرده و با انعطاف پذیری لازم گزینه های راهبُردی را برای امکان واکنش مناسب و سریع به تغییرات ناگهانی محیط را مهیا ساخت. طراحی یک سیستم کنترلی راهبُردی، شرایط سازمان را به منظور حرکت منسجم در بستر محیط فراهم می سازد و کوشش های پراکنده مدیران را انسجام می بخشد. مقاله حاضر به دنبال دستیابی به مدلی از کنترل راهبُردی با ابزارهای کاربردی و قابل استفاده در سطح شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار می باشد و با استفاده از پیمایش میدانی به جمع آوری اطلاعات و با روش های تحلیل آماری به تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات پرداخته است.

وجود دادگاه الکترونیکی با توجه به این که بخشی از پروژه دولت الکترونیک است و از منظر برخی صاحب نظران پیش زمینه وجود دولت الکترونیک موفق است، بسیار مهم و یکی از ارکان اصلی دولت الکترونیک است؛ لذا این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل بازدارنده ی استقرار خدمات  الکترونیک در دادگستری شهرستان بیرجند و ارائه راهکار جهت استقرار موفق آن صورت پذیرفته است. جامعه آماری این تحقیق کارمندان و مدیران دادگستری شهرستان بیرجند و ادارات زیرمجموعه می باشد که از بین آنان با استفاده از جدول مورگان و فرمول کوکران به روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 122 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش پژوهش از نوع توصیفی – پیمایشی بود؛ پرسشنامه های پژوهش به صورت محقق ساخته و در کل با 30 گویه در قالب طیف پنچ گزینه ای لیکرت بود که پایایی و روایی آن ها تائید شد. جهت تجزیه وتحلیل داده های پرسش نامه از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری t و فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل بازدارنده شش گانه به ترتیب اولویت محیطی، انسانی، سازمانی، مدیریتی، فنی و مالی بر استقرار خدمات الکترونیک در دادگستری شهرستان بیرجند تأثیرگذار هستند.

در چند دهه اخیر، حاکمیت شرکتی توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است. مطالعه پیش رو با استفاده از رویکرد کیفی و با اتکا بر فلسفه تفسیری نمادین به دنبال استخراج چیستی و چرایی مدل کنترل راهبردی حاکمیت شرکتی در کشور ایران است. در این راستا از استراتژی تئوری داده بنیاد کلاسیک از طریق کد گذاری باز، محوری و نظری به منظور تبیین استقرایی نظریه استفاده شده است. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختمند با 12 نفر از خبرگان حوزه حاکمیت شرکتی و از طریق نمونه گیری نظری تا رسیدن به نقطه اشباع نظری جمع آوری شده است. بعد از تحلیل و مصاحبه ها و در مرحله کد گذاری باز تعداد 132 کد استخراج شد و در مرحله کدگذاری محوری در هفتاد و هفت مفهوم، هجده مقوله فرعی و شش مقوله اصلی برساخت زده شده، طبقه بندی شدند. در مرحله کدگذاری نظری مقولات تبیین گشتند و خط سیر تحقیق تشریح شد. کنترل رسانه ای، کنترل پیچیده هیات مدیره، کنترل سیستم قانونی، اقدامات کنترلی ذینفعان، کنترل بازار سهام و ممیزی و نظام رتبه بندی مقوله های اصلی مدل کنترل راهبردی حاکمیت شرکتی را تشکیل می دهند.

باوجود مطرح شدن ایده مفهوم سازی سازوکارهای کنترلی به عنوان یک بسته از چندین دهه پیش، پژوهش های نظری و تجربی اندکی در این مورد انجام شده است. در ادبیات برای توسعه چارچوب های مفهومی با نگاه بسته ای، سه مسئله یا چالش شناسایی شده است. هدف اولیه این مطالعه شفاف سازی در مورد این چالش ها و شناسایی چالش های دیگری است که در ادبیات مورد توجه قرار نگرفته اند. در ادامه سه چارچوب مفهومی بسته ای از کنترل که در پژوهش های قبلی معرفی شده اند بر مبنای چالش های شناسایی شده و از طریق تحلیل انتقادی پیش فرض های بنیادین این چارچوب ها نقد شده و درنهایت یک چارچوب نوع شناسی کل نگرانه جدید از بسته کنترل ارائه می شود که مبتنی بر سه دسته ساز و کار کنترل و شش بعد اضافی شناسایی شده در ادبیات توسعه داده می شود. در آخر نیز پیشنهاد هایی برای پیشبرد پژوهش های تجربی در این خصوص به منظور توسعه نظریه های پیکربندی جدید در این مورد ارائه می شود. Abstract There has been little explicit theoretical and empirical research on the concept of control mechanisms as a package despite the existence of the idea in control literature for decades. There are three issues in the literature about developing control package framework. The initial purpose of this paper is to clarify a number of other issues that not considered in past researches. Then three control package frameworks which introduced in past researches have been criticized based on issues identified and By Critical analysis of fundamental Assumptions of these frameworks. We provide a new typology for control package structured around three control mechanisms and six extra dimensions which identified in literature in a more holistic manner. Finally we provide suggestions on how control research could proceed to produce better configurational theories in this regard. t

معمولاً مشکلات اجرای راهبرد، ناشی از ضعف نظام های کنترلی است. برای این منظور نظام کنترلی با عنوان کنترل راهبردی پیشنهاد شده است. طبق مکتب تئوری اقتضایی و تناسب راهبردی، کنترل راهبردی در صورتی که همسو با عناصر سازمان و در اینجا مدیریت پروژه شود، عملکرد بالاتری رقم خواهد زد. این مقاله سعی دارد با بهره گیری از الگوی نقاط مرجع راهبردی، الگوی همسویی مطلوب بین عناصر مدیریت پروژه نظیر راهبرد، ساختار و فرهنگ با کنترل راهبردی را ارائه کرده و تأثیر آن بر عملکرد را بررسی کند. جامعه آماری پژوهش شامل 32 پروژه احداث واحدهای فرآیندی پتروشیمی است. برای گردآوری داده از پرسشنامه استفاده شده است. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که همسویی کنترل راهبردی، راهبرد، ساختار، فرهنگ پروژه در حد زیادی بر افزایش عملکرد پروژه تأثیرگذار است.

 مطالعه گفتمان در حوزه های بومی و صنایع مشخص، یکی از جریان های پژوهشی تأکید شده از سوی جدیدترین پارادایم راهبرد پژوهی، یعنی (راهبرد به منزله عمل) هست. مطالعه انتقادی پیش رو با استفاده از پژوهش کیفی و با اتکا بر فلسفه ساخت گرایی اجتماعی به دنبال استخراج (چیستی) و (چرایی) مدل کنترل راهبردی در صنعت توزین کشور جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا با کمک نرم افزار تحلیل اکتشافی اطلستی آی از راهبرد تئوری داده بنیاد و رهیافت ظاهر شوند گلاسر به وسیله کدگذاری مبتنی بر رویکرد استقرایی بهره گرفته شده است. نتایج از درون 15 مصاحبه میدان نیمه ساختاریافته با مدیران، سرپرستان و کارکنان دانشی فعال در صنعت توزین کشور، به وسیله نمونه گیری نظری و تا رسیدن به مرحله اشباع استخراج گردیده و در انتها بر اساس تحلیل داده ها مدل کنترل راهبردی صنعت توزین تبیین شده است.

تغییرات عمیق و ناگهانی محیط که از آن با عنوان "گسست محیطی" یاد می شود، از ویژگی های محیط است که می تواند دوام و بقاء سازمان ها را با چالشی جدی روبرو سازد. با توجه به آثار عمیق گسست های محیطی بر عملکرد و بقاء سازمان ها، ایجاد سیستمی برای کنترل راهبردی محیط و پایش تغییرات آن، از اهمیتی خاص برخوردار است. چنین سیستمی به سازمان ها امکان می دهد تا با استفاده از ابزار و مکانیزم های مناسب به نحوی کارساز و فعال با دگرگونی های محیط رویارو شوند. تحقیق حاضر با هدف تبیین سیستم کنترل راهبردی مطلوب برای سازمان های ارائه خدمات مالی، در شرایط گسست محیطی به اجرا درآمده است. به این منظور ابتدا مفاهیم گسست محیط و کنترل راهبردی بررسی و سپس با استفاده از طرح تحقیق ترکیبی– اکتشافی (ترکیبی از روش های کمّی و کیفی) و با تکیه بر دیدگاه خبرگان، اجزاء سیستم کنترل راهبردی مطلوب در شرایط گسست محیطی و نحوه ارتباط این اجزاء شناسایی شد. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات، در مرحله کیفی از روش تحلیل محتوا و در مرحله کمّی از روش ISM بهره گیری شده است. بر پایه یافته های "تحلیل محتوای کیفی" در مجموع (15) مؤلفه به عنوان اجزاء سیستم کنترل راهبردی شناسایی و سپس بر پایه نتایج روش ISM، مؤلفه های مذکور از نظر شدت نفوذ بر یکدیگر در پنج سطح دسته بندی شدند.

موفقیت در فضای متلاطم و پیچیده کسب وکار امروزی مستلزم بینش و دانش عمیق در مورد نحوه کنترل راهبردی سازمان است. بعضاً کسب وکارهای نوپا با تکیه بر دانش فنی خود در هیاهوی این فضای به شدت رقابتی از مقوله کنترل غافل می شوند و یا نهایتاً کنترلی از جنس کنترل راهبرد را پیش می گیرند. مطالعه پیش رو با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساخت یافته سعی در کشف سازوکارهای کنترل راهبردی در پنج شرکت مطرح و بزرگ نوپا در فضای آنلاین می کند. در تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی اِی، مدلی جامع طراحی شده و سپس این مدل در میان یازده تن از خبرگان این حوزه با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری به آزمون گذاشته شده است. شواهد حاکی از آن است که کنترل پیش فرض ها و مفروضات راهبردی می تواند نقش کلیدی در کنترل راهبردی ایفا کند.

کنترل راهبردی درصدد تحقق اهداف سازمان است، اما مبحث کنترل راهبردی از جمله موضوعات مدیریتی است که کمتر از حوزه های دیگر مورد توجه محققین قرار گرفته، خصوصا در حوزه صنعت الکترونیک، با وجود نیاز فراوان این صنعت تااکنون تحقیقی در این زمینه انجام نشده است و هدف تحقیق جاری ارائه مدل کنترل راهبردی در هلدینگ های تولیدی صنعت الکترونیک می باشد، با توجه به اینکه زمینه فعالیت هلدینگ های تولیدی صنعت الکترونیک گستردگی فراوانی دارد و بازار، نوع تکنولوژی و شرایط محیطی در آن ها کاملا متفاوت است، این تحقیق، به صورت مطالعه چند موردی و انتخاب چهار مورد مطالعه در حوزه های الکترونیک هوایی، دریایی، راداری و ترکیبی، انجام پذیرفته است. همچنین، با توجه به فعالیت بلند مدت پژوهشگر در این صنعت، مأخذهای چندگانه داده ها شامل مصاحبه، مشاهده و بررسی اسناد و مدارک به عنوان روش های تکمیلی جمع آوری داده ها، استفاده شده است. مشارکت کنندگان تحقیق با بررسی ساختار سازمانی نمونه های مورد مطالعه انتخاب شده اند و مصاحبه ها تا اشباع نظری محقق، ادامه پیدا نموده است، تحلیل داده ها نیز با روش تحلیل مضمون انجام پذیرفته ، جهت اعتبار سنجی مدل نیز از بازآزمون کدگذاری، توافق کدگذاری و اعتبار رویه ای و تایید مشارکت کنندگان استفاده گردیده است و مدل نهایی کنترل راهبردی پژوهش، با درنظر گرفتن کنترل های پیشگیرانه، حین عمل و بازخوردی و عوامل مربوطه به هر یک از آنها ارائه گردیده است.

از جمله مهمترین مسائل در هر کشور و سازمانی مسئله کنترل است که در مدیریت راهبردی از آن به کنترل راهبردی یاد می شود. آنچه که امروزه در سیاست های راهبردی و کلان بسیار مورد نیاز است مدل کنترل راهبردی می باشد که به ابعاد مختلف مسئله کنترل توجه نموده و بتواند نقاط راهبردی را کنترل کند. در زمینه کنترل راهبردی مدلهای مختلفی تا به امروز طراحی شده است. در پژوهش حاضر مدل های کنترل راهبردی طراحی شده در دسترس که 22 مورد می باشد مورد بررسی قرار گرفت، تا بتوان به مدلی ترکیبی برای کنترل راهبردی در سطح کلان دست یافت. انتخاب و مطالعه مدلها توسط روش فراترکیب (فراتلفیق) صورت پذیرفت که دارای هفت گام اساسی می باشد. از مجموع 22 مدل بررسی شده 129 مولفه شناسایی شد و در نهایت از مجموع کار انجام شده یک مدل ترکیبی جامع که مدلی سیستمی است ارائه شد. این مدل دارای ورودی، فرآیند، خروجی، پیامد و بازخورد است و هر یک از بخش-های سیستم، خود دارای زیر مجموعه هایی است که در مدل نهایی بیان شده است.

صنعت روغن کِشی ازجمله صنایعی است که در محیط بسیار متلاطم، متنوع و پیچیده ای قرار دارد و با تغییر و تحولات زیادی روبرو است. هدف پژوهش حاضر ارائه مدل کنترل راهبردی در صنعت روغن کِشی ایران می باشد. این پژوهش بر اساس روش کیفی و کمّی در دو مرحله صورت گرفت. در بخش کیفی با رویکرد نظریه داده بنیاد و با استفاده از مصاحبه های کیفی نیمه ساختاریافته و عمیق با 14 نفر از خبرگان صنعت روغن کِشی و تحلیل آن در نرم افزار MAXQDA، شاخص ها و ابعاد مدل کنترل راهبردی صنعت شناسایی شدند. سپس در بخش کمّی با استفاده از رویکرد ساختاری-تفسیری (ISM) مدل مربوطه مورد آزمون قرار گرفت و با بهره گیری از تحلیل MICMAC روابط میان مضامین تحلیل گردید. یافته ها نشان داد صنعت روغن کِشی دارای اهرم های شانزده گانه مربوط به شاخص های کنترل راهبردی و همچنین اهرم های کنترلی ده گانه مربوط به ابعاد کنترل راهبردی است. در سطح «کنترل فرو راهبردی» ابعاد کنترل فردی، ساختاری و فرایندی؛ در سطح «کنترل راهبردی» ابعاد کنترل اجرای راهبرد و محتوای راهبرد؛ و در سطح «کنترل فرا راهبردی» ابعاد کنترل تعاملی، سیاسی، انطباقی، بینشی-ارزشی و کنترل آگاهی ویژه شناسایی شدند.

ناکافی بودن مفهوم سازی ها، ناهمگونی و پراکندگی دانش کنونی کنترل، شکاف میان نظریه و عمل و بافتارمحور بودن ماهیت کنترل راهبردی از جمله دلایل اصلی پرداختن به حوزه کنترل راهبردی و توسعه نظری آن در پژوهش حاضر بود. نابسندگی نظریه های مدیریت رسانه، تفاوت الگوهای سازمانی صنعت رسانه با الگوهای متداول مدیریت و اهتمام کمتر به مسائل سطح سازمان در پژوهش های رسانه، زمینه ساز تمرکز یافتن این پژوهش بر سازمان های رسانه ای شد. به این ترتیب، شناسایی و تبیین مدل راهبردی در سازمان های رسانه ای، به منظور کشف و فهم مؤلفه های اصلی کنترل، ابعاد، کارکردها و روابط میان این مؤلفه ها به عنوان اهداف اصلی پژوهش، مدنظر قرار گرفت. به دلیل ماهیت اکتشافی پژوهش، از روش نظریه داده بنیاد بهره گرفته شد. همچنین با توجه به تفاوت های معنادار میان بخش های مختلف صنعت رسانه و به دلیل اهمیت بخش تلویزیون و قدرت آن در نمایان کردن ویژگی های اختصاصی و متفاوت صنعت رسانه و سازمان های رسانه ای، این بخش برای انجام پژوهش برگزیده و در مجموع با 15 نفر از مدیران و مشاوران کنونی و سابق شبکه های تلویزیونی مصاحبه شد. در نهایت، چهار نوع کنترل، شامل سیاسی، منابع و قابلیت ها، اجرا و نظارت راهبردی، شناسایی و تبیین شدند و با در نظر گرفتن کنترل تعاملی، برای نخستین بار صورت بندی جامعی از واقعیت کنترل راهبردی در سازمان های رسانه ای ارائه شد.

نظریه های سنتی مدیریت، کنترل و نوآوری را نقطه مقابل یکدیگر می دانستند و استدلال می کردند که نظام های کنترلی مانعی بر سر راه خلاقیت و نوآوری در درون سازمان هستند و اصولاً نوآوری با درجه رسمیت سازمانی رابطه  عکس دارد. اما رویکردهای جدید مطرح شده در ادبیات کنترل و پژوهش های تجربی جدید نشان می دهند که کنترل بر خلاف نگاه سنتی تنها پدیده ای غیرمنعطف، ایستا و متمرکز بر استانداردسازی و کمینه سازی تنوع و تازگی نیست و نظام های کنترل رسمی می توانند نقش مثبت و معناداری در فرآیند مدیریت نوآوری ایفا نمایند. در این مقاله با استفاده از رویکرد پیکربندی و از طریق توسعه چهار پیکربندی، چارچوب جدیدی برای سازگار کردن کنترل و نوآوری در سازمان ها مفهومی سازمانی ارائه می شود. دو پیکربندی از میان پیکربندی های استخراج شده، زمینه و بستر لازم برای بروز نوآوری را فراهم می سازند. به عبارت دیگر، سازمان هایی که به دنبال نوآوری هستند و اقتضائات سازمانی آنها، نوآوری را الزامی می سازد، باید از سازوکار های کنترلی مطرح شده در این دو پیکربندی استفاده نمایند تا امکان بروز نوآوری فراهم گردد.

امروزه بانکداری نیز همچون سایر صنایع در جهان شاهد افزایش رقابت در صنعت خود بوده است و حرکت به سوی شیوه های نوین بانکداری در قالب تحول دیجیتال همسو با پیشرفت های فناورانه، جهت ایجاد مزیت رقابتی، ضرورتی غیرقابل انکار است. ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت نشان می دهد؛ ﻣﺪل ﺑﺎﻧﮑﺪاری از بانکداری سنتی ﺑﻪ ﺳﻤﺖ بانکداری دیجیتال در حال تغییر است. بانکداری دیجیتال به معنای «دیجیتالی کردن کلیه برنامه ها و فعالیت های انجام شده توسط بانک ها و موسسات مالی» است که پیش از این تنها در شعب فیزیکی، در اختیار مشتریان قرار می گرفت. این فعالیت ها و برنامه ها شامل: سپرده گذاری، برداشت و انتقال پول، مدیریت حساب، مدیریت وام، پرداخت صورتحساب، خدمات حسابداری می شوند.. در شرایط بحران شیوع بیماری کرونا در دنیا، بسیاری از کسب وکارها از جمله بانک ها نسبت به اهمیت انجام دورکاری و ارائه خدمات غیرحضوری به مشتریان و گسترش ارتباطات از راه دور جهت کاهش ارتباطات حضوری و جلوگیری از انتقال انواع بیماری ها و ضرورت ترغیب مشتریان، کارکنان و زنجیره های تامین به روی آوردن به کانال های دیجیتال و شیوه های جدید کاری و خدمات رسانی واقف بروز چرخه های اقتصادی و نیاز به افزایش بهره وری و سودآوری، بانک ها را به سمت مدیریت بهتر دارایی های خود سوق داده و با ورود فناوری های جدید علاوه بر تحول مدل های بانکداری، کسب وکارهای جدید نیز در حوزه فناوری مالی یا فین تک ها را شکل می دهد که بخشی از سهم بازار خدمات مالی و بانکی را هدف قرار خواهند داد. به منظور استقرار بانکداری دیجیتال در نظام بانکی ایران، وجود یک سیستم کنترل راهبردی ضروریست زیرا که مشکلات اجرای راهبرد، عموما ناشی از ضعف نظام های کنترلی است. کنترل راهبردی به منظور کنترل تدوین و کنترل اجرای راهبرد انجام می شود که در بطن خود مدیریت تغییر را به همراه دارد که موجب شناخت مفیدی از موضوعات درون سازمان و آگاهی های لازم نسبت به تغییرات محیط بیرونی می شود و به مدیران در تصمیم گیری های بهتر یاری می رساند. هدف اصلی این پژوهش ارائه سیستم کنترل راهبردی برای استقرار بانکداری دیجیتال در نظام بانکی ایران است. پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی با راهبرد تحقیق میدانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه خبرگان و صاحبنظران در حوزه بانکداری هستند که به عنوان نمونه تعداد 202 نفر از بین 300 نفر خبره به پرسشنامه محقق ساز بیست سوالی پژوهش به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات پس از اطمینان از روایی و پایایی آن، پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش معادلات ساختاری تاییدی با رویکرد حداقل مربعات جزئی و با کمک نرم افزار 3.2 Smart PLS و نرم افزار SPSS 26 انجام شد. یافته های پژوهش ضمن تایید ضرورت وجود یک سیستم کنترل راهبردی و ارائه آن به منظور ارزیابی و پایش در نظام بانکی جهت تحقق هدف استقرار بانکداری دیجیتال در نظام بانکی ایران بیانگر آن است که به تناسب نوع تدوین و اجرای راهبردی می باید کنترل راهبردی مناسب انتخاب شود. بانکداری دیجیتال با توجه به فرصت های محیطی تاثیرگذار بر حوزه بانکداری (نظیر فرصت های موجود در تحولات فناوری، روندهای اجتماعی، سیاسی، قانون گذاری، اقتصادی و بین المللی) می تواند ضعف موجود در بانکداری کشور (مانند ضعف در فرآیندها، فناوری، دانش، منابع انسانی و محصولات مالی) را بهبود ببخشد بنابراین نوع راهبرد بانکداری دیجیتال محافظه کارانه است نوع اهداف سند «بانکداری آینده و تحول دیجیتالی» هم محافظه کارانه است یعنی بنظر می رسد اهداف سند نیز در جهت رفع نقاط ضعف نظام بانکی با بهره گیری از فرصت های موجود در آن تدوین شده اند. در نتیجه در این پژوهش پس از ارائه سیستم کنترل راهبردی برای استقرار بانکداری دیجیتال در نظام بانکی ایران، وجود ارتباط بین گونه کنترل راهبردی (اجرا و تدوین) با گونه (سبک) تدوین راهبردی و تغییرات محیطی به عنوان فرضیه اصلی پژوهش و همچنین شش فرضیه فرعی از طریق انجام آزمون های آماری تایید شدند و نیکویی برازش الگوی ارائه شده نیز تایید شد.

دانشگاه ها با ایفای نقش پیشران تحولات، نیازمند اعمال کنترل و نظارت بر اقدامات خود هستند تا صحت حرکت آنها در راستای اهداف راهبردی تضمین شود. در همین راستا، مفهوم کنترل راهبردی نقش مؤثری در هدایت دانشگاه ها در مسیر اهداف راهبردی شان دارد. هدف از این تحقیق شناسایی مؤلفه های کنترل راهبردی در دانشگاه ها، مورد مطالعه یکی از دانشگاه های استان تهران است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – پیمایشی است. خبرگان مورد نظر ده نفر از صاحب نظران و خبرگان مرتبط با موضوع است که با روش نمونه گیری هدفمند قضاوتی انتخاب شده اند. دراین راستا بعد از مصاحبه با خبرگان و اجماع در مورد عوامل، از روش مدل سازی ساختاری تفسیری جهت ساختاردهی و اولویت بندی عوامل استفاده شده است. جهت تحلیل قدرت نفوذ و وابستگی هر یک از عوامل از نمودار MICMAC استفاده شده است. مؤلفه سیاست گذاری و مدیریت دارای بالاترین قدرت نفوذ و کمترین میزان وابستگی است. در سطح بعد ارزش ها و فرهنگ سازمانی و شبکه سازی و تعاملات قرار دارند. عوامل سرمایه انسانی، تسهیلات و امکانات و بودجه و مالی در سطح دوم مدل هستند و در نهایت در سطح اول که وابسته ترین عوامل را دارد نظام پژوهش و تولید علم، تبادل و نشر دانش و نظام تربیت و آموزش قرار دارند.

هدف این مقاله دستیابی به الگویی از کنترل راهبردی با ابزارهای کاربردی و قابل استفاده در سطح بازرسی کل ناجا است. این پژوهش به لحاظ هدف، اکتشافی و با راهبرد مطالعه موردی و جهتگیری بنیادی، و گردآوری اطلاعات در آن با استفاده از پیمایش میدانی است که با روشهای تحلیل آماری به تجزیه و تحلیل دادهها و اطلاعات پرداخته است. طراحی سامانه کنترلی راهبردی، وضعیت سازمان را به منظور حرکت منسجم در بستر محیط فراهم می سازد و کوششهای پراکنده مدیران را انسجام می بخشد و از تصمیمات پراکنده جلوگیری میکند. بازرسی کل ناجا با تدوین سند راهبردی خود نیازمند ابزارها و روشهای کنترل راهبردی خود است. این مقاله با طراحی الگوی کنترل راهبردی به دنبال آسانسازی و حل مسئله کنترل راهبردی است. نتایج نشان داد که اولویت سرمایه گذاری بر شیوه های کنترل راهبردی به ترتیب عبارت است از: کنترل حوزه های راهبردی، کنترل عامل قابلیت راهبردی، کنترل مبتنی بر سناریو، کنترل مفروضات اساسی برنامه ریزی، کنترل آگاهیهای ویژه، کنترل فرهنگی، کنترل مسائل راهبردی محیطی، کنترل اداری، کنترل تشخیصی و کنترل تعاملی میباشد.