آگاهی بدنی

پژوهش های اخیر، به بررسی نقش نارساتنظیم گری هیجان در رشد و تداوم نشانه های اضطرابی پرداخته اند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای نارسایی راهبردهای تنظیم هیجان در رابطه بین شدت هیجان منفی و سیستم انگیزش ایمنی با نشانه های اضطراب فراگیر بود. تعداد 621 نفر (392 دختر، 229 پسر) از دانشجویان دانشگاه های تهران در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان پرسشنامه نشانه خلقی و اضطرابی- نسخه کوتاه (MASQ-SF)؛ مقیاس دشواری تنظیم هیجان (DERS)، مقیاس شدت عاطفی (AIM)، پرسشنامه حساسیت به تنبیه و حساسیت به پاداش (SPQRS)، مقیاس کنترل توجه (ACS)، پرسشنامه آگاهی بدنی (BAQ)، پرسشنامه تجربه ها (EQ) و پرسشنامه راهبردهای تنظیم هیجان (ERQ) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد که شدت هیجان منفی و سیستم انگیزش ایمنی رابطه مثبت معنادار دارند. هم چنین، از بین راهبردهای تنظیم هیجان تنها مولفه کنترل توجه از راهبرد توجه کردن و راهبرد اجازه دادن با برانگیختگی اضطرابی رابطه منفی داشتند. در این پژوهش، نقش واسط ه ای آگاهی بدنی از راهبرد توجه کردن و ارزیابی مجدد در رابطه بین شدت هیجان منفی و سیستم انگیزشی ایمنی با نشانه های اضطرابی تایید نشد، درحالی که سایر راهبردهای تنظیم هیجان، نقش واسطه ای معنادار داشتند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که راهبردهای توجه کردن، اجازه دادن و فاصله گرفتن در تشکیل نشانه های اضطرابی تاثیرگذار هستند. بنابراین، توجه به این راهبردهای تنظیم هیجان می تواند به شناخت بهتر نشانه های اضطرابی و درمان کارآمدتر منجر شود.

مقدمه و هدفتمرینات ادراکی - حرکتی شامل فعالیت های حرکتی می باشد که هدف عمده آن بهبود مهارت های شناختی یا تحصیلی است و بر برنامه رشدی کودکان دلالت دارد. هدف از مطالعه حاضر، تأثیر تمرینات ادراکی حرکتی بر آگاهی بدنی کودکان دارای اختلال سندروم داون بود. روش:روش اجرای این تحقیق از نوع نیمه تجربی می باشد. 24 کودک دارای اختلال سندروم داون با دامنه سنی 4 تا 7 سال از شهرستان شهرضا به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور مساوی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند. مطالعه شامل مراحل پیش آزمون، تمرین و پس آزمون بود. در مرحله پیش آزمون، از شرکت کنندگان هر دو گروه آزمون پردو به عمل آمد. گروه آزمایشی 24 جلسه برنامه تمرینی را هفته ای سه جلسه (در 8 هفته) و هر جلسه به مدت 45 تا 60 دقیقه انجام دادند. پس از پایان دوره تمرینات از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های ویلکاکسون و یومن ویتنی تحلیل شدند. یافته هانتایج نشان داد که یک دوره برنامه تمرینی ادراکی- حرکتی بر آگاهی بدنی و تمامی خرده مقیاس های آن تاثیر معناداری داشت. نتیجه گیریبنابراین می توان نتیجه گرفت که برنامه تمرینی ادراکی- حرکتی می تواند روش موثری در افزایش آگاهی بدنی کودکان دارای اختلال سندروم داون باشد.

هدف از مطالعه حاضر بررسی روایی و پایایی آگاهی بدنی آزمون ادراکی حرکتی پوردو است. در این پژوهش 400 دانش آموز کلاس اول به عنوان نمونه آماری از میان همه دانش آموزان کلاس اول مقطع ابتدایی شهرستان اهواز (10349 نفر) برای روان سنجی این آزمون انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، آزمون ادراکی حرکتی پوردو بود. برای تعیین اعتبار عاملی اکتشافی از روش تحلیل عاملی مؤلفه های اصلی، برای تعیین اعتبار عاملی تأییدی از الگوی معادلات ساختاری و برای تعیین پایایی زمانی از ضریب همبستگی درون طبقه ای به روش آزمون مجدد استفاده شد. یافته ها، پایایی آزمون های تشخیص بخش های بدن ( ICC-0.95 )، عبور از مانع ( ICC-0.92 )، تقلید حرکات ( ICC-0.96 )، برتری جانبی ( ICC-0.90 ) و جهت یابی ( ICC-0.89 ) را نشان داد. روایی آگاهی بدنی آزمون پوردو با استفاده از روایی سازه (تحلیل عاملی اکتشافی) و روایی تحلیل عاملی تأیید شد. نتایج نشان داد آزمون آگاهی بدنی پوردو با درصد واریانس 63/29 در عامل اول که مربوط به آزمون تشخیص راست و چپ بدن، برتری جانبی، جهت یابی و تقلید حرکات است و 04/29 در عامل دوم که مربوط به آزمون تشخیص بخش های بدن می شود، از روایی سازه مطلوبی برخوردار است؛ بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که آزمون آگاهی بدنی پوردو از اعتبار و پایایی لازم برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری مناسب برای تعیین آگاهی بدنی و تشخیص مشکلات آگاهی بدنی کودکان استفاده کرد.

اخیراً سازه ای به نام آگاهی بدنی در حوزه ی سلامت تعریف شده است و به معنای تمرکز بر روی حس های بدنی درونی و آگاهی از آن ها است. آگاهی بدنی سازه ای دووجهی است که می تواند ابعاد انطباقی و غیرانطباقی داشته باشد. با وجود اهمیت این سازه در حوزه ی سلامت روان، مشخصات روان سنجی پرسشنامه ای که آگاهی بدنی را بسنجد، در ایران بررسی نشده است. بدین ترتیب، هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه آگاهی بدنی (شیلدز، مالوری و سیمون، 1989)، در ایران بود. پس از ترجمه به فارسی و ترجمه ی متن اصلاح شده ی فارسی به زبان اصلی، داده ها جمع آوری شد. 238 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران، به پرسشنامه ی آگاهی بدنی پاسخ دادند. داده ها با روش همبستگی پیرسون، آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد تحلیل قرار گرفتند. ضریب آلفای کرونباخ در پرسشنامه ی آگاهی بدنی، 0/88 به دست آمد. برای بررسی روایی همگرا از زیرمقیاس پرسشنامه ی تجربه ها (زیرمقیاس فاصله گرفتن) و برای بررسی روایی واگرا از پرسشنامه ی نگرانی ایالت پنسیلوانیا استفاده شد و ضریب همبستگی (0/3= r ) و ضریب همبستگی غیرمعنادار (0/02= r ) به دست آمد. در تحلیل عاملی اکتشافی این پرسشنامه، 4 عامل به دست آمد و در تحلیل عامل تأییدی، این مدل 4 عاملی برازش مناسبی داشت (0/06= RMSEA ؛ 2/15= Chi-square/df ) این پژوهش شواهد امیدبخشی از خصوصیات روان سنجی پرسشنامه ی آگاهی بدنی در جمعیت غیربالینی دانشجویی نشان می دهد.

زمینه: مرور مطالعات پیشین نشان می دهد، از جمله متغیرهایی که بر سازوکارهای زیربنایی اختلالات پانیک و افسردگی تأثیر دارند، آگاهی بدنی، دشواری نظم جویی هیجان و خودمدیریتی بیماران است. با توجه به عدم پیشینه پژوهشی در مورد مقایسه مؤلفه های سه گانه فوق در بیماران مبتلا به اختلالات پانیک و افسردگی، مطالعه حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که آیا این مؤلفه های سه گانه در بیماران مبتلا به پانیک، افسردگی و افراد غیرمبتلا متفاوت است؟ هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه آگاهی بدنی، دشواری در نظم جویی هیجان و خودمدیریتی در بین افراد مبتلا به اختلالات پانیک، افسردگی و افراد غیرمبتلا بود. روش: طرح پژوهش حاضر توصیفی و از نوع علّی-مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی افراد مبتلا به اختلالات پانیک، افسردگی و افراد غیرمبتلا شهر بابل در پاییز سال 1401 بود. روش نمونه گیری به صورت در دسترس و حجم نمونه برای هر گروه، 30 نفر در نظر گرفته شد. ابزارهای گردآوری داده ها در این مطالعه، شامل سه پرسشنامه آگاهی بدنی شیدلز (1989)، پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان گرتز و رومر (2004) و پرسشنامه خودمدیریتی هاوثون و نک (2000) بود. داده های جمع آوری شده با روش تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی بنفرونی و با استفاده از نرم افزار SPSS22 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که بین افراد مبتلا به اختلالات پانیک، افسردگی و افراد غیرمبتلا در آگاهی بدنی هیچ تفاوت معناداری وجود ندارد. در سایر متغیرها شامل دشواری در تنظیم هیجان و خودمدیریتی بین دو گروه پانیک و افسرده تفاوت معناداری نبود، اما هر دو گروه در مقایسه با گروه افراد غیرمبتلا، تفاوت معناداری داشتند. همچنین مشخص شد سه گروه افراد مبتلا به پانیک، افسردگی و غیرمبتلا در راهبردهای سه گانه خودمدیریتی، شامل راهبردهای رفتاری، پاداش طبیعی و الگوی فکری سازنده و دشواری در تنظیم هیجان تفاوت معناداری با هم دارند (05/0 P<). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت افراد مبتلا به اختلالات پانیک و افسردگی در مقایسه با افراد غیرمبتلا در نظم جویی هیجان و خودمدیریتی دچار مشکل هستند. ازاین رو پیشنهاد می شود که روانپزشکان و روان درمانگران در مداخلات درمانی بیماران مبتلا به پانیک و افسردگی به متغیرهای سه گانه پژوهش حاضر توجه کرده تا بدین وسیله از پیشرفت و تشدید علائم بیماری پیشگیری کنند.