هزینه یابی

این تحقیق درصدد معرفی و بیان رویکرد نوین مدیریت هزینه، یعنی مدیریت راهبردی هزینه و سپس بررسی نقش مدیریت راهبردی هزینه و فنون آن بر رضایت مشتری (در شرکت ایران خودرو) است. سوال اصلی پژوهش این است که آیا اجرای فنون مختلف مدیریت هزینه در شرکت ایران خودرو بر اساس تعاریف معتبر از مدیریت راهبردی هزینه، به بهبود رضایت مشتری و درنتیجه، بهبود موقعیت راهبردی این شرکت منجر شده است. بدین منظور، پس از طرح ادبیات بحث و واکاوی ریشه های نظری مدیریت راهبردی هزینه، همچنین شرح مهم ترین فنون زیرمجموعه آن، این پژوهش با معرفی فعالیت های شرکت ایران خودرو در حوزه مدیریت هزینه (به ویژه طرح ارزان سازی خودروی سمند) ابعاد دوگانه رضایت مشتری (هزینه و ارزش مشتری) را قبل و بعد از اجرای طرح مذکور (سال 1385) از طریق تدوین پرسش نامه و اجرای پژوهش پیمایشی بررسی می نماید. تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده، حاکی از آن است که برخلاف انتظار، قیمت خودرو (هزینه های خودرو) پس از اجرای طرح، از دیدگاه مشتری تغییر معناداری نشان نمی دهد و علاوه بر آن، در عامل ارزش مشتری نیز کاهش معناداری مشاهده می شود.

مقدمه: عملکرد مناسب و مطلوب بهد اشت و درمان تأثیر مهمی در ایجاد جامعه ا ی سالم خو ا هد د اشت . از طرف دیگر افز ایش سریع و روز افزون هزینه ها ی بهد اشت و درمان با عث گردیده است تا متخصصین اقتصاد بهد اشت و حتی پزشکان در تمام کشور ها در پی یافتن شیوه ها ی جدید ی به منظور کنترل هزینه ها بر آیند تا بدینوسیله امکان توزیع عادلانه منابع و عرضه خدمات فر ا هم گردد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اقتصادی خدمات بخش (CCU) Cardiac Care Unit یکی از بیمارستان های درجه یک دولتی ایران طراحی و اجرا گردیده است. روش بررسی: این پژوهش از نظر ماهیت کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی تحلیلی و روش گرد آوری داده ها کتابخانه ای و میدانی می باشد. برای تعیین بهای تمام شده از روش هزینه یابی مرحله ای مبتنی بر اعداد واقعی (با تکنیک ماتریسی) بهره گرفته شده و کلیه اسناد و مدارک مالی سال 1388 بیمارستان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: محاسبات انجام شده نشان داد که بهای تمام شده خدمات بخش CCU بیمارستان مبلغ 3,827,756,000 ریال است،که 7/55 درصد هزینه ها مربوط به هزینه های دستمزد کارکنان و 3/44 درصد هزینه ها مربوط به هزینه های سربار می باشد. و این بخش 9/2 درصد از کل هزینه های بخش های بیمارستان را تشکیل می دهد. نتیجه گیری: بخش عمده بهای تمام شده بخش CCU هزینه های دستمزد کارکنان می باشد که به دلیل انعقاد قراردادهای کارمندی و هم چنین وجود کارکنان رسمی، این هزینه در سطح بیمارستان تقریبا ثابت تلقی می گردد و به راحتی قابل حذف نیست لذا باید استفاده از کارکنان را بهینه نمود و نسبت به امکان استقرار تخت های جدید بخش CCU یا توسعه این بخش امکان سنجی لازم انجام و در صورت امکان این امر میسر گردد.

در محیط رقابتی امروز و ظهور رسانه های دیجیتال کتابخانه ها نیز باید ایده های جدید ارائه نمایند و انعطاف پذیری خود را حفظ کنند. در دهه های گذشته کتابخانه ها با روند ثابتی روبرو بودند، اما با ظهور خدمات دیجیتال، هزینه های بالای نگهداری اطلاعات و محدودیت بودجه کتابخانه ها، بهبود و افزایش بهره وری و تسریع تحویل کتاب با کیفیت بالا و هزینه کمتر، لزوم برنامه ریزی برای هزینه یابی در این حوزه را بیشتر نموده است. در این زمینه بهینه سازی سیستم مدیریت کتابخانه های عمومی و دانشگاهی به یک ضرورت تبدیل شده است. با این حال پژوهش های کمی در این زمینه برای کتابخانه ها انجام شده است. روش پژوهش هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا برای محاسبه بهای تمام شده خدمات کتابخانه، با استفاده از روش موردکاوی کتابخانه دانشکده های مختلف دانشگاه کاشان است. به منظور گردآوری داده ها به بررسی اسناد و مدارک حسابداری پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان دهنده بهبود عملکرد با استفاده از هزینه یابی زمان گرا در کتابخانه است. براساس نتایج حاصل شده کتابخانه های سراسر کشور می توانند از روش هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا استفاده نمایند و از این روش برای دستیابی به هزینه های واقعی و صحیح استفاده شود. همچنین از زیان های حاصل از هزینه یابی اشتباه جلوگیری و موجبات کاهش هزینه ها و کارایی بیشتر فراهم شود.

در سال های اخیر مطالعه در مورد الگوهای هزینه یابی، موجب آشکارشدن کمبودهای موجود در این الگو ها و تلاش جهت بهبود آن ها شده است. با این وجود، به علت اهمیت موضوع، بهای تمام شده و مزیتی که شناسایی آن در برنامه ریزی و درجه بندی سازمان ها دارد، در این پژوهش سعی شده است که نقش کارکرد هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا در مقایسه با مدل های سنتی هزینه یابی در شرکت خدماتی برکت تل ارزیابی شود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و تحلیل داده ها توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش مرکز تماس شرکت برکت تل به عنوان نمونه موردمطالعه درنظر گرفته شده است. برای گردآوری داده ها از اسناد و دفاتر مالی شرکت بهره گرفته شد و در نهایت با محاسبه هزینه توسط مدل TDABC و روال جاری سنتی آن، از آزمون آماری تی استیودنت جهت مقایسه دو نمونه استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا جهت محاسبه بهای تمام شده خدمات در شرکت برکت تل نسبت به مدل سنتی کارا تر است؛ همچنین این روش می تواند توسط مدیران برای شناسایی ظرفیت ها و هزینه های بلااستفاده در راستای اهداف گوناگون به کار گرفته شود.  

برای مصرف گاز طبیعی نیاز به انتقال گاز از چاه استخراج به دست مصرف کننده است، که خود نیازمند یک سیستم گسترده در تولید، انتقال، و توزیع است. هزینه انتقال نسبت به مسافت انتقال، صعب العبوری منطقه، و تعداد ایستگاه تقلیل یا افزایش فشار متفاوت است. پس اگر بتوان از انرژی دیگری به جای گاز با هزینه های سرمایه ای پایین تر که در خودِ محل تولید و مصرف شود استفاده نمود، موجب کاهش هزینه و زمان بهره برداری می شود. برای این منظور در این پژوهش با استفاده از نرم افزارهای شبیه سازی نیروگاه تجدیدپذیر، مقایسه ای بین نیروگاه ترکیبی خورشیدی-بادی به لحاظ درآمدی و هزینه ای با خط انتقال گاز در منطقه اندیکا استان خوزستان انجام شده است. نتایج نشان می دهد به لحاظ هزینه سرمایه ای، نیروگاه ترکیبی هزینه بسیار پایین تری نسبت به خط انتقال گاز دارد. هزینه عملیاتی خط انتقال گاز بسیار بیش تر از درآمد حاصل فروش گاز است و این در حالی است که درآمد سالیانه حاصل از فروش برق، هزینه عملیاتی نیروگاه ترکیبی را پوشش می دهد. یکی از مصارف اصلی گاز در کشور ایران در بحث استفاده از آن برای تامین سوخت نیروگاه های تولید برق است، و این در حالی است که ایران در سال های اخیر با توجه به پیک مصرفی در زمستان با خاموشی هایی مواجه شده که ناشی از افت فشار گاز و در نتیجه کاهش تولید برق بوده است. بنابراین، به جای هزینه برای انتقال گاز به مناطق دورافتاده، که باعث افزایش تقاضای گاز می شود و همچنین با وجود تقاضای برق در این مناطق، می توان از روش تولید پراکنده استفاده نمود. به عبارت دیگر، برق هر منطقه در همان جا و با روش تجدیدپذیر تولید و مصرف شود. به طور کلی، هزینه سرمایه بالای انتقال گاز، با توجه به درآمد سالیانه حاصل از فروش آن، اقتصادی بودن آن را رد می کند و این در حالی است که نیروگاه ترکیبی با توجه به هزینه سرمایه ای پایین تر نسبت به انتقال گاز، و درآمد بیش تر نسبت به فروش گاز، به لحاظ اقتصادی از انتقال گاز توجیح پذیر تر است.

تغییرات در محیط تولید ناشی از رقابت جهانی، محیط پیشرفته ساخت، مشتری مداری، مدیریت کیفیت جامع، زمان به عنوان یک عامل رقابتی و کارآیی اثر عمده ای بر محیط حسابداری مدیریت دارند. بعضی از روش های سنتی حسابداری مدیریت به علّت انقلاب صورت گرفته در بعضی از شرکت های تولیدی تغییر می کنند. حسابداری مدیریت به مدیران در تلاش برای بهبود عملکرد اقتصادی شرکت کمک می کند. مدیران از اطلاعات حسابداری برای شناسایی و حل مشکلات و ارزیابی عملکرد استفاده می کنند. سیستم مدیریت هزینه جزئی از سیستم اطلاعاتی حسابداری است و باید برای انجام هزینه یابی، برنامه ریزی، کنترل و تصمیم گیری طراحی شود. یکی از مهمترین اهداف سیستم مدیریت هزینه تخصیص دقیق هزینه ها به موضوع هزینه است. فرآیند تخصیص طی سه مرحله حاصل می شود: رهگیری مستقیم، رهگیری محرک و تسهیم، رهگیری یعنی اینکه هزینه ها را بتوان با استفاده از یک رابطه علّی (علّت و معلولی) به طور دقیق تخصیص داد. تسهیم، کمترین دقت را دارد و اطلاعات هزینه را تحریف می کند لذا حتی الامکان باید از استفاده آن اجتناب نمود. دو سیستم مدیریت هزینه وجود دارد. یکی سیستم مدیریت هزینه بر مبنای وظیفه که فقط از محرک های فعالیت بر مبنای واحد استفاده می کند و تسهیم گرا است. دیگری سیستم مدیریت هزینه بر مبنای فعالیت است که بر رهگیری تأکید می کند. این سیستم هم از محرک های فعالیت بر مبنای واحد و هم بر مبنای غیرواحد استفاده می کند. بنابراین، مدیریت هزینه بر مبنای فعالیت، دقت تخصیص های هزینه، کیفیت کلی و مربوط بودن اطلاعات هزینه را افزایش می دهد.

تحقیق حاضر به بررسی اقتصادی هزینه های راه آهن سریع السیر در سرعت های مختلف بهره برداری پرداخته، بر اساس تغییر هزینه ها پیشنهادی در جهت سرعت بهینه بهره برداری ارائه می دهد. تعیین سرعت بهینه بهره برداری از دیدگاه اقتصادی همواره موضوعی چالش برانگیز برای پیاده سازی راه آهن سریع السیر در ایران بوده است. مقاله حاضر تلاش می کند تا تاثیر عامل سرعت بر سود دهی و افزایش بازدهی صنعت ریلی را، با استفاده از تحلیل های اقتصادی و ارزیابی عوامل تاثیرگذار بر این مسئله شناسایی نماید. با توجه به در دسترس بودن اطلاعات سرعت و بهره برداری در شبکه حمل و نقل ریلی سریع السیر اروپا، مجموعه داده های پراکنده این شبکه به عنوان مطالعه موردی گردآوری شده و مبنای محاسبات اقتصادی قرار گرفته است. سپس، نحوه محاسبه متوسط سرعت با توجه به نوع قطار، مسافت، زمان های تلف شده و زمان سیر قطار، ارائه گردیده است. در ادامه هزینه های بهره برداری متناظر با سرعت های مختلف با لحاظ کردن اثرات زمان بندی پروژه ها و ارزش زمانی پول محاسبه شده است. در نهایت با جمع بندی اطلاعات حاصل از آنالیزهای انجام شده، سرعت تقریبی 250 کیلومتر برساعت به عنوان سرعت بهینه شبکه حمل و نقل ریلی سریع السیر بر مبنای مطالعه موردی تعیین گردیده است.

حوزه سلامت با توجه به رویکرد سیستم حسابداری سنتی با مشکلات مالی مواجه است. در چند سال اخیر تجربه نشان داده است سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت می تواند جایگزین مناسبی برای مرتفع کردن مشکلات مالی باشد. نکته حائز اهمیت نحوه پیاده سازی سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت می باشد. دانش پیاده سازی هزینه یابی بر مبنای فعالیت با دانش تئوری آن فاصله زیادی دارد، لذا وجود یک فرد خبره و آشنا به مراحل پیاده سازی درکنار مسائل تئوری توصیه می شود. این پژوهش از نوع خردگرایانه و پژوهش کمی –کیفی می باشد که از با ابزار پرسشنامه و مصاحبه اطلاعات گردآوری شده و جامعه آماری این پژوهش خبرگان و اطلاعات مالی سه بیمارستان مطرح و فعال تهران می باشد. استخراج داده های آماری از طریق  نرم افزار بیمارستانی HIS انجام گردیده است. نتایج نشان داد سیستم های هزینه یابی بر مبنای فعالیت اگر چه باشفاف سازی بسیاری از مشکلات حوزه مالی بیمارستان را مرتفع می کند اما همچنان در مواردی به علت پویایی سیستم با ابهام همراه است. منطق فازی به علت پویایی محاسباتی ابهام زدایی </sup>را در محاسبات فراهم می کند. استفاده از این منطق می تواند تصمی م گیری هوشمند را توسط سیستم های نرم افزاری امکان پذیر کند. طبق تجربه بدست آمده، بیمارستان هایی با پزشکان و جراحان مجرب، واحدهای اتاق عمل و آنژیوگرافی فعال تری دارند. این امر با بالاتر بودن اطمینان خاطر بیماران از پزشکان و خدمات رسانی به موقع بیمارستان در امر تشخیص و درمان رابطه مستقیم دارد. لذا یک سیستم ABC کارا باید علاوه بر محرک های فعالیتی به محرک های دیگری نظیر منابع انسانی نیز توجه ویژه ای داشته باشد

هدف از پژوهش حاضر بررسی بودجه مشارکتی در پاسخگویی مدیران است. بودجه ریزی به دنبال ایجاد پیوند میان شاخصهای عملکرد و تخصیص منابع است. بنابراین حول دو نکته: ارتباط بودجه با نتیجه و ارتباط شاخص عملکرد و ارزیابی است. درمرحله اول: عوامل موثر بر بودجه ریزی شناسایی میشود ودر مرحله دوم: بهترین عوامل موثر در تعیین بودجه ریزی مشخص می گردد. مدیریت مالی عمومی یکی از مهمترین وظایف دولت ها یا مدیران است که بر عملکرد بخش های مختلف تاثیر گذار است. بودجه ریزی از مهمترین ابزارهای حسابداری است که دولت ها و سازمانها برای برنامه ریزی و کنترل درآمد و هزینه های خود مورد استفاده قرار میدهند. بودجه ریزی نگاه مدیران را متوجه آینده می سازد و مدیران برای نگاه به آینده می توانند مشکلات خود را پیش بینی و برنامه ریزی کنندو می توانند قبل از روبرو شدن با هزینه های ناگهانی و مشکل ساز از قبل برنامه ریزی کنند و هزینه ها را اولویت بندی کنند تا قادر باشند با چالش های پیش رو مقابله کنند. یکی از کارهای مهم مدیران این است که به جای استفاده از بودجه ریزی سنتی از بودجه ریزی مشارکتی استفاده نمایند تا با آگاهی کامل از هزینه ها بودجه ریزی نمایند.

موضوع و هدف مقاله: هزینه یابی چرخه عمر محصول از جمله تکنیک های پرکاربرد در بهایابی نوین در دنیاست که در کشور ما نیز بتازگی اهمیت ویژه یافته است. اجرای هزینه یابی چرخه عمر محصول در شرکتهای خصوصی با چالش های زیادی روبروست که این چالش ها در شرکتهای دولتی با توجه به ماهیتشان، به مراتب بیشتر می باشند. لذا در این تحقیق به بررسی موانع بر سرراه بکارگیری هزینه یابی چرخه عمر محصول در شرکت گاز هرمزگان پرداخته شده است. روش پژوهش: روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر مدیرانی از شرکت گاز هستند که حداقل مدرک کارشناسی رشته های مرتبط مانند حسابداری، اقتصاد یا مدیریت باشند حداقل پنج سال سابقه مدیریت داشته و در یکی از قسمتهای مالی مشغول باشند. جهت جمع آوری داده های تحقیق از ابزار پرسشنامه که روایی و پایایی آن به تایید رسیده، استفاده شد. یافته های پژوهش: نتایج نشان داد بر اساس نظر سنجی به عمل آمده، عدم آگاهی مدیران از هزینه یابی چرخه عمر محصول، عدم وجود استانداردی مبنی بر تأکید بر به کارگیری سیستم هزینه یابی چرخه عمر محصول، عدم آگاهی حسابداران، عدم ارائه آموزش کافی در دانشکده های مدیریت و حسابداری و مشکلات استقرار سیستم هزینه یابی چرخه عمر محصول، موانع اصلی به کارگیری سیستم هزینه یابی چرخه عمر محصول در شرکت گاز هرمزگان می باشند.نتیجه گیری، اصالت و افزوده آن به دانش: نتایج تحقیق نشان داد از بین موانع مختلف بکار گیری بهایابی چرخه عمر محصول عدم ارایه آموزش کافی رتبه نخست را دارد.