مقالات مجلات

مقدمه:. دسترسی آزاد، مدل جدیدی از نشر علمی است که خوانندگان یا موسسات آنان برای دسترسی، بارگذاری و تکثیر و توزیع مقاله ها و یافته های تحقیقات خود هزینه ای پرداخت نمی کنند. هدف این پژوهش تعیین دیدگاه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به جنبش دسترسی آزاد به مقالات علمی می باشد. روش بررسی: روش پژوهش پیمایشی توصیفی و نوع مطالعه کاربردی بوده است. اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران جامعه پژوهش را تشکیل دادند (1200 نفر) که 163 نفر از آن ها با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن سنجیده شد(0.9α=). داده ها پس از گردآوری و تحلیل به وسیله روش های آماری توصیفی و نرم افزار SPSS (ویرایش 16) تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد بیش از 50 درصد اعضای هیات علمی معتقدند دسترسی آزاد به مقالات علمی باعث افزایش خوانندگان، افزایش استناد به مقالات علمی و بهبود کمی و کیفی آن ها می شوند. سایر یافته ها نشان داد اکثریت (بیش از 80 درصد) اعضای هیات علمی معتقدند انتشار مقالات به صورت دسترسی آزاد تاثیری منفی بر اعتبار علمی اثر و رتبه علمی آن ها ندارد. نتیجه گیری: اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به جنبش دسترسی آزاد به مقالات علمی دیدگاه مثبتیدارند. بنابراین می توان گفت دسترسی آزاد به مقالات علمی به عنوان یکی از راهبردهای الحاق جامعه نیازمند اطلاعاتی به مجراهای ارتباطات علمی، از سوی اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اقبال روبه رو خواهد بود.

هدف: هدف این تحقیق، تعیین گرایش موضوعی مقالات مندرج در دو نشریه فصلنامه "کتابداری و اطلاع رسانی" و "فصلنامه کتاب"، تعیین تعداد مقالات و جنسیت پدید آورندگان و مدرک تحصیلی آنان و تعداد مقالات ترجمه و تالیفی ایندو نشریه در سالهای 1385و1386 روش تحقیق: مجلات مورد بررسی در این پژوهش به روش پیمایشی بررسی شدند. ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی بود. روش پژوهش تحلیل محتواست که یکی از فنون تحلیل در پژوهش کیفی به حساب می آید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: 270 عنوان از مقالات تالیفی و 26 عنوان ترجمه بوده اند و 259 نفر مرد و 170 نفر زن بعنوان نویسنده یا مترجم در پدیدآوردن مقالات شرکت داشته اند. بیشترین سهم را نویسندگان دارای مدرک کارشناسی ارشد با تعداد 177  داشته اند. از لحاظ گرایش موضوعی مقالات، در فصلنامه کتاب، موضوع "کتابخانه ها و مراکز منابع" (13 درصد) بیشترین و "ساختمان و تجهیزات کتابخانه" (6/0 درصد) کمترین گرایش موضوعی مقالات را بخود اختصاص داده اند. در فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی، موضوع "ذخیره و بازیابی رایانه ای اطلاعات" (5/18 درصد) بیشترین و"ساختمان و تجهیزات کتابخانه (5/0 درصد) کمترین موضوعات مورد توجه بوده اند.نتیجه گیری: موض وع "ذخیره و بازیابی رایانه ای اطلاعات" (3/13 درصد) بیشترین گرایش موضوعی مقالات دو نشریه را داشته است و پس از آن "کتابخانه ها و مراکز منابع" (2/11 درصد) و "ارتباطات و فناوری اطلاعات"(8/10 درصد) قرار دارند. موض وع "ساختمان و تجهیزات کتابخانه" (6/0 درصد) نیز کمترین گرایش موضوعی مقالات را بخود اختصاص داده است. با استفاده از آزمون کای اسکوئر (X2) مشخص شد که هر دو نشریه از لحاظ پوشش موضوعی یکسان عمل کرده اند.