کیفیات محیطی

ترس از جرم بخش جدایی ناپذیر زندگی امروزی و از هراس های گسترده دنیای کنونی به شمار می آید. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر ترس از جرم در تحقیقات داخلی و با روش فراتحلیل انجام شده است؛ بدین منظور مقالاتی که در زمینه ترس از جرم در ایران منتشر شده اند تحت مطالعه قرار گرفت و پس از حذف مطالعات مروری و کتابخانه ای، تعداد 20 مقاله پژوهشی به منزله جامعه آماری انتخاب شد. برای ترکیب اندازه اثر مطالعات با بهره گیری از نرم افزار سی ام تو[1] ابتدا با استفاده از فرمول فیشر اندازه های اثر استاندارد مطالعات به دست آمد و سپس با هم ترکیب شد. یافته ها حاکی از آن است که «تعاملات و پیوند اجتماعی» با اندازه اثر 234/0 / ادراک فرد از کیفیات محیطی با اندازه اثر 305/0 و «رضایت از پلیس» با اندازه اثر 566/0 مهمترین عوامل مؤثر بر ترس از جرم در تحقیقات مورد مطالعه بوده اند.

رویکرد طراحی شهری و منطقه ای زمینه گرا، مبتنی بر توجه و احترام به زمینه های ارزشمند است. این امر طی فرایندی منعطف و پویا با جامع نگری به ابعاد تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، طبیعی و ... به تقویت کیفیات محیطی در ابعاد مذکور و پایداری محیط می پردازد. یکی از زمینه های ارزشمند سرزمین ایران، سفر امام رضا (ع) به ایران به عنوان بزرگ ترین رویداد مذهبی تاریخ ایران است. مفاهیم و مضامین مربوط به امام رضا (ع) در مسیر و سکونتگاه ها می تواند در قالب طراحی شهری و منطقه ای زمینه گرا به کارگیری، تبیین و احیا شود و توجه به این مفاهیم در مسیر حرکت امام رضا (ع) اعم از پدیده های کالبدی، کاربری، فرهنگی، اجتماعی، طبیعی می تواند به تعمیق ریشه های ایرانی اسلامی به ویژه هویت مکانی رضوی کمک کند. با این توصیف هدف این مقاله، بازشناسی محور حرکت امام رضا (ع) در ایران به منظور توسعه برنامه ریزی و طراحی شهرها و مناطق در این مسیر، بر مدار زمینه ها و ارزش های رضوی می باشد. پژوهش حاضر با روش تحقیق تاریخی، تحلیلی و پژوهش میان رشته ای و با استفاده از شیوه های مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و پژوهش های موردی انجام می شود. این مقاله با روش تحقیق کتابخانه ای و تکنیک تحلیلی سوات در استخراج نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهایی پیش روی این محور انجام شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که ایجاد محور فرهنگی رضوی به صورت یکپارچه نیازمند تقویت و ایجاد زیرساخت های موردنیاز در ابعاد مختلف خواهد بود. این نیازها شامل تاسیسات و تجهیزات حمل ونقل عمومی، رفاهی، تفریحی و تفرج گاهی، بهداشتی و درمانی، ایمنی و امنیتی، نشانه ها و نمادهای راهنما و خاطره انگیز و ... است.

اهداف : هدف این نوشتار، تبیین جایگاه انسان در طراحی شهری و ابعاد و کیفیت های طراحی شهری انسان مدار و ارزیابی آن در محدوده میدان تجریش تهران است روش ها : این پژوهش با رویکرد کمی و کیفی و روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و پژوهش میدانی است که در بخش های نظری و میدانی، با کاربست شیوه های مطالعه اسنادی و کتابخانه ای، توزیع پرسشنامه و تحلیل آماری و کیفی آن و برداشت های میدانی انجام شده است. یافته ها : طراحی شهری دانش، هنر و حرفه ای است که ساماندهی کیفیات محیطی عرصه های شهری و همگانی بیرونی موضوع آن است. این رشته می تواند تمایلات و رویکردهای متفاوتی را در ابعاد فنی، سیاسی، مدیریتی، علمی، اجتماعی داشته باشد. جایگاه انسان در هرکدام از رویکردهای طراحی شهری می تواند بسته به مبانی آن رویکرد متنوع باشد. رویکرد مدرنیستی به انسان، شهر و طراحی شهری، جایگاه انسان را به پدیده ای فنی و جهان شمول بدون توجه به ابعاد اجتماعی، فرهنگی و زمینه های بومی تقلیل داد. نتیجه گیری : نتایج این پژوهش بیانگر آن است که طراحی شهری انسان مدار ، مطالعه و طراحی عرصه های عمومی و همگانی به منظور ارتقاء بخشیدن به کیفیت های محیطی به عنوان محملی برای کمک به شکوفایی انسان هاست و کیفیت های آن برای کاربست در برنامه ریزی و طراحی شهری عبارتند از: هویت و خوانایی، پایداری زیست محیطی، پایداری اجتماعی- فرهنگی و اقتصادی، ایمنی و امنیت، کارایی و تنوع، پیاده مداری و سهولت دسترسی، پیوستگی و یکپارچگی، تناسبات و مقیاس انسانی، آزادی، انعطاف پذیری ، سرزندگی، جذابیت و غنای حسی، عدالت. در نمونه مورد مطالعه، مرکز تجریش تهران، با زمینه های ارزشمند طبیعی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی، مسائل و مشکلات متعددی به ویژه در حوزه فضایی و ترافیکی داراست. تحلیل این محدوده، با تکنیک سوات و کیفیت های مذکور می تواند به خلق فضاهای شهری و محیط زیست انسان مدار منتهی شود.