مطالب مرتبط با کلیدواژه

مقبره


۱.

بررسی تطبیقی عبادت در مقابر از منظر ابن تیمیه و مذاهب اربعة فقهی اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت کلامی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: عبادت اهل سنت ابن تیمیه مذاهب اربعه مقبره

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام فرق و مذاهب
تعداد بازدید : ۱۰۱۵ تعداد دانلود : ۵۳۵
عبادت در کنار قبور یکی از مسائل مهم توحید عبادی است که ابن تیمیه چنین کاری را حرام می داند. مقالة حاضر با روش تطبیقی به بررسی اصالت فتوای ابن تیمیه پرداخته است. در این زمینه به تبیین معنای عبادت و دیدگاه ابن تیمیه و ادلة او در مقایسه با مذاهب اربعه پرداختیم. در این بررسی مشخص شد که اصولاً عبادت در جایی محقق می شود که مسئله الوهیت مطرح باشد و کسانی که در کنار قبور عبادت می کنند، چنین شأنی برای صاحب قبر قایل نیستند. این مقاله نشان می دهد که اولاً مبنای این دیدگاه ابن تیمیه برداشت نادرست از آیات، و استناد به احادیث ضعیف است؛ ثانیاً فتاوای او در مقابل جمهور مسلمانان قرار دارد؛ چراکه عموم فقهای اهل سنت قایل به جواز و صحت نماز و عبادت در مقابرند، مگر اینکه مانع خارجی مانند نجاست در کار باشد.
۲.

دیدگاه کلاسیک و ارگانیک در مقبره سازی اسلامی هند

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال دوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۶ 22 - 29

کلیدواژه‌ها: هند ایران باغ مزار مقبره کلاسیک ارگانیک اسلام تصوف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۳۶۶
ورود اسام به هند از پل ایران، عناصر معماری جدیدی را نیز به معماری هند افزوده است؛ از جمله باغ ایرانی. به تبع تفاوت در نحوه ورود اسام به هند، خواه از طریق فتوحات امرای مسلمان خواه بزرگان تصوف، معماری مقابر اسامی آن دارای دو نوع متفاوت است. مقابر طبقه حاکم مسلمان در گونه باغ  مزار ساخته شده که متأثر از سنت با غسازی ایرانی، نماد گونه کلاسیک مقبر هسازی اسامی هند است. این مقابر به صورت عناصری شاخص )یادمانی( و جدا از بافت شهری ساخته شد هاند. از دیگر سو مقابر مشایخ و بزرگان تصوف به صورت بلافصل از کاربر یهای شهری مانند بازار، همساز و همنوا با بافت شهری ساخته شد هاند و گونه ارگانیک مقبر هسازی اسامی هند را شکل م یدهند. آنچه در این نوع از مقابر بیشتر به چشم م یآید، نه جنب ههای فرمال معماری، بلکه آیی نها و رسوم زایران مشتاق است. شاخ صترین وجه معماری این نوع از مقابر، باؤل یها هستند که عموماً در مجاورت مقابر قرار دارند.
۳.

زیارت در دائره المعارف اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: مترجم:
منبع: میقات حج دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۰) 122 - 140

کلیدواژه‌ها: زیارت مقبره مناسک قدیس شفاعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۰۴
بزرگترین مجموعه پژوهشی مستشرقین در رابطه با دین اسلام، دائره المعارف اسلام (EI) نشر لیدن هلند است که با تلاش خاورشناسانی چون گلدزیهر، دخویه و هوتسما از سال 1908 میلادی آغاز و تاکنون به ویراست سوم رسیده است. از آنجا که موضوع زیارت به جهت پرسش ها و چالش های فراروی آن در عصر حاضر، مورد توجه اندیشمندان مسلمان بسیاری قرار گرفته، به نظر می رسد ترجمه و ارزیابی مطالبی که از نگاه تاریخی و با روش خاص مستشرقین غیر مسلمان نگاشته شده،  می تواند در تبیین برخی ابعاد موضوع مفید باشد. مدخل زیارت در دائره المعارف اسلام،  مدخلی مفصل است که توسط چندین تن از مستشرقان تحریر گشته و مناسک و کتاب های زیارتی را در ده نقطه مهم از جهان اسلام  مورد بررسی قرار داده است. در این مقاله، تنها بخش نخست آن ترجمه شده و بخش های بعد نیز   در صورت توفیق در شماره های آینده ملحق می گردند.
۴.

زیارت در دائره المعارف اسلام (2)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: مترجم:
منبع: میقات حج دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۲) 137 - 150

کلیدواژه‌ها: زیارت مقبره مناسک قدیس شفاعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۸۱
بزرگ ترین مجموعه پژوهشی مستشرقان درباره دین اسلام، دائره المعارف اسلام (EI)، چاپ لیدن هلند است که با تلاش خاورشناسانی چون گلدزیهر (Goldziher, Ignaz.)، دخویه (De Goeje, M. J) و هوتسما) Houtsma, Martin Theodore)  از سال 1908م شده و تاکنون به ویراست سوم (EI3) رسیده است. موضوع زیارت به دلیل پرسش ها و چالش های فراروی آن در عصر حاضر، توجه اندیشمندان مسلمان بسیاری را جلب کرده است. ترجمه و ارزیابی مطالبی که با رویکرد تاریخی و روش خاص مستشرقان غیر مسلمان نگاشته شده، می تواند در تبیین برخی ابعاد این موضوع مفید باشد. مدخل زیارت در دائره المعارف اسلام، مدخلی مفصل است که به دست تعدادی از مستشرقان تحریر شده و مناسک و کتاب های زیارتی را در ده نقطه مهم از جهان اسلام بررسی کرده است. بخش نخست این مدخل در شماره قبلی مجله میقات ارائه شد؛ بخش دوم آن در این مقاله تقدیم می شود و بخش های بعدی نیز در شماره های آتی ملحق می گردند.
۵.

زیارت در دائره المعارف اسلام(3)(مقاله ترویجی حوزه)

مترجم:
منبع: میقات حج دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۳) 135 - 162

کلیدواژه‌ها: زیارت مقبره مناسک قدیس شفاعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۱۷۸
بزرگ ترین مجموعه پژوهشیِ مستشرقین در رابطه با دین اسلام، دایره المعارف اسلام (EI) نشر لیدن هلند است که با تلاش خاورشناسانی چون ایگناز گلدزیهر (Ignaz Goldziher) ، دخویه(De Goeje,M. J) و هوتسما (Houtsma, Martin Theodore)  از سال 1908 میلادی آغاز شده و تاکنون به ویراست سوم (EI3) رسیده است.  از آنجا که موضوع زیارت به جهت پرسش ها و چالش های فراروی آن در عصر حاضر، مورد توجه بسیاری از اندیشمندان مسلمان قرار گرفته، به نظر می رسد ترجمه  و ارزیابی مطالبی که از نگاه تاریخی و با روش خاص مستشرقین غیر مسلمان نگاشته شده، می تواند در تبیین برخی ابعاد موضوع مفید باشد.  مدخل زیارت در دایره المعارف اسلام، مدخلی مفصل است که به دست چندین تن از مستشرقان تحریر شده و مناسک و کتاب های زیارتی را در ده نقطه مهم از جهان اسلام بررسی کرده است. بعد از اینکه بخش نخست و دوم این مدخل در شماره های قبلی مجله میقات ارائه گردید، در این مقاله بخش آخر آن تقدیم می گردد.
۶.

بررسی تأثیر ورود مدرنیته بر مقبره های ایران (نمونه موردی مقابر نادرشاه، کمال الملک، ابن سینا، خیام، حافظ، فردوسی، پهلوی اول و سعدی)

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال ششم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۰ 2268-2281

کلیدواژه‌ها: آرامگاه مقبره مرگ پست مدرن ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۴۴
پس از انقلاب صنعتی در اروپا شیوه جدیدی در هنر و معماری غرب موسوم به شیوه مدرن فراگیر شد. این شیوه در ایران در دوره پهلوی اول غالبا در معماری ساختمان های اداری، حکومتی و مسکونی نمود پیدا کرد. ایدئولوژی حاکم در دوره پهلوی دوم مبنی بر بازگشت به خویشتن باستانی و احیای فرهنگ کهن ایرانی بود. با غالب شدن نهضت مدرن در معماری ایران نمونه های جدیدی از معماری پدیدار شد. از جمله شاهد طراحی مقبره برای بزرگان و هنرمندان که برای تقریبا سیزده قرن در ایران متوقف شده بود می باشیم. نگارندگان به بررسی ایده طراحی این آرامگاه ها و رابطه سبک مدرن وارد شده به ایران با مشخصات و ویژگی های فردی و زمانی متوفی می پردازد که شامل آرامگاه های فردوسی، نادرشاه، کمال الملک، ابن سینا و خیام می باشد.
۷.

ساختار و کارکرد شهر شنب غازان براساس متون تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اثر دوره ۴۱ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۸۸) 27-1

کلیدواژه‌ها: شنب غازان متون تاریخی سازمان فضایی مقبره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۱۸۵
عصر ایلخانی، سرآغازی برای تولد مجموعه های معماری و فضاهای مستقل شهری به نام ابواب البر، با الهام از اماکن مقدس و متبرک و نیز مراکز علمی- آموزشی محسوب می شود که ترکیبی از مجموعه های علمی مذهبی مذکور است. شنب غازان سرآغاز پدیده ابواب البر در شهرسازی دوره ایلخانی است که در حال حاضر از آن چیزی بر جای نمانده است؛ بنابراین مسئله اصلی نوشتار حاضر این است که سازمان فضایی شهر شنب غازان بر مبنای مستندات تاریخی چگونه بوده و چه ویژگی هایی داشته است؟ مقاله حاضر با استفاده از روش تفسیری-تاریخی و با مراجعه به متون تاریخی و دست اول مورخان و سیاحان، تصویر شنب غازان و ساختار آن را بازخوانی کرده است. در ساختار بازخوانی شده با مجموعه ای منظم و منسجم روربه رو هستیم که همه کاربری های شهری در آن مدنظر قرار گرفته است. با وجود کاربری ها و ساختمان های مختلف، مقبره غازان خان به عنوان هسته اصلی مجموعه، بارز و شاخص است. این شهر با نقشه ای ازپیش تعیین شده و دارای برج و بارو و دروازه و با محوریت مقبره ساخته شده است. مقبره سلطان نیز با گنبد ناری آن در مرکز مجموعه بوده و بناهای ابواب البر در اضلاع اطراف مقبره قرار گرفته است. شنب غازان همچنین به شبکه تجارت جهانی بازار تبریز متصل بود و بازار شامل یک کاروانسرا، یک ردیف سرداب و چندین حیاط و کوشک در میان باغ های زیبا و انواع خدمات عمومی پراکنده خودنمایی می کرد.
۸.

واکاوی دوره های ساخت آرامگاه شینه شا خرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اثر دوره ۴۱ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۸۹) 257-240

کلیدواژه‌ها: آرامگاه شینه شاه مقبره معماری خرم آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۹۷
تعداد زیادی بنای آرامگاهی در استان لرستان وجود دارد که به واسطه ویژگی های ملی و منطقه ای، بخشی از گنجینه هنر معماری اسلامی ایران به شمار می روند، مقبره «شین شا» در زمره یکی از این آرامگاه ها به شمار می رود که کالبد آن، بنایی ساده و یکپارچه می نماید اما درعین حال، وکاوی بنا و ساختار آن گویای تغییر و تحولات ساختاری و دربردارنده دوره های چندگانه ساخت می باشد که تاکنون، مورد کنکاش قرار نگرفته و همین امر ضرورت بررسی و مطالعه آن را مطرح می سازد . در نوشتار حاضر سعی شده است به سؤالاتی نظیر: بنای اولیه متعلق به چه دوره ای بوده و در چه زمان هایی مورد مرمت و یا بازسازی قرارگرفته است؟ چه تغییر و تحولاتی در ساختار معماری بنا به وقوع پیوسته است؟ پاسخ داده شود. هدف از نگارش این مقاله، مطالعه و شناخت دوره های ساخت و تغییر و تحولات معماری و مزار شناسی صاحب آرامگاه است. نگارش این مقاله بر پایه پژوهشی میدانی انجام گرفته و تلاش شده است تا با روش توصیفی، تحلیلی به بازشناسی عناصر کالبدی و تحولات معماری و دوره های زمانی آن پرداخته شود. برآیند مطالعات نشان دهنده آن است که مقبره در دوره ایلخانان احداث شده و در دوره ی صفویه، گنبد آن بازسازی و ایوان ورودی به آن الحاق شده است و بنا بر اشارات تاریخی و شواهد زبانشناسی احتمالاً مدفن سرسلسله اتابکان لر کوچک به نام شجاع الدین خورشید بوده است.
۹.

فهم هرمنوتیکی تجربه گردشگری فضاهای قدسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 65 - 78

کلیدواژه‌ها: گردشگری مقبره شهداء هرمنوتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۹۸
تلاش این جستار تاملی هرمنوتیک بر سویه های معناساز بر تجربه زیسته کسانی است که آرامگاه شهداء گمنام را به عنوان محل گردشگری و زیارت انتخاب کرده اند. هدف در این جستار تحلیل نظام معنایی رفتار گردشگرانی است که از طریق زیارت فضاهای قدسی به رفتارهای گردشگرانه خود خصلت فرهنگی می بخشند. پژوهش حاضر در چارچوب روش کیفی بوده و با استفاده از تکنیک مصاحبه و مستندات تجربه زیسته در حوزه میدان صورت گرفته و از تحلیل عرفی برای تحلیل یافتهها استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که استقرار آرامگاه شهداء در ارتقاعات تپه نور در پارک جمشیدیه تهران دارای نظام معنایی و نشانگان فرهنگی است و دلالت بر پیوند گسست ناپذیر بین انسان، کوه، طبیعت و معنویت قدسی حاصل از گردشگری دارد. در چارچوب فهمی استعاری کوه پیمایی یک حرکت طبیعی روبه بالا بوده و در طی مسیر کوه پیمایی ، حس تعالی در انسان ایجاد شده و نشاط درونی ایجاد می گردد. انگیزه زیارت از نظر پاسخگویان شامل 9 مضمون اصلی : «دستیابی به آرامش درونی»، «کشش طبیعی و انگیزه دور شدن از شهر»، « تجدید پیمان با شهداء»، «توسل جستن»، «تعهد و احساس دین»، «الگوبرداری از شخصیت شهداء»، «درد دل کردن و قدردانی»، «حس قربت و همزادپنداری» و «احساس خودیابی» بودند.
۱۰.

بررسی بناهای آرامگاهی استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اثر دوره ۴۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۹) ۶۷۷-۶۶۲
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۹۱
آرامگاه را میتوان بعد از مساجد از متداول ترین بناهای معماری اسلامی ایران به شمار آورد. با عنایت به کثرت تعداد آرامگاه ها تاکنون پژوهش های متعددی در این خصوص انجام یافته است. در این پژوهش ها به پیشینه آرامگاه سازی در ایران و گونه های بناهای آرامگاهی پرداخته اند و به طور اعم و متفق القول بناهای آرامگاهی ایران را به دو گونه برج مقبره و و مقابر با پلان مربع گنبدپوش تقسیم نموده اند. پژوهش حاضر به بررسی بناهای آرامگاهی آذربایجان غربی پرداخته و پس از نگاهی اجمالی به سوابق پژوهش های فوق الذکر در گام اول اقدام به شناسایی بناهای آرامگاهی محدوده مورد مطالعه نموده و سپس ۱۵ مورد از آنها که به لحاظ کالبد، وضع موجود، ماهیت آرامگاه بودن و پیشینه تاریخی واجد شرایط بودند برای بررسی انتخاب شده اند. در روند بررسی پس از شناخت و معرفی هر نمونه موردی و تکمیل مستندات، کلیه نمونه ها به لحاظ پیشینه، الگوی معماری و سایر ویژگی ها مقایسه شده و نهایتا همانند بناهای آرامگاهی دوران اسلامی ایران در دو دسته برج مقبره و الگوی چهارگوش گنبد پوش جای گرفته اند. در نمونه های بررسی شده الگوی برج مقبره در بازه تاریخی سلجوقی تا تیموری و الگوی چهارگوش گنبدپوش در دوره صفوی تا قاجار شکل گرفته است.
۱۱.

بررسی مقبره ی سه گنبد ارومیه

نویسنده:
منبع: پژوهش های معاصر در علوم و تحقیقات سال چهارم آبان ۱۴۰۱ شماره ۴۰ 66 - 77
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۲۴
بناهای آرامگاهی ایران در دوره های پس از اسلام در قالب ساخت مقابر باشکوه برسر گور اولیای مذهبی و گاه شاهان و افراد مشهور،رواج پیدا کرد. در دوره سلجوقیان (5و6 ه .ق) احداث این مقابر به عنوان یک بنای مذهبی به اوج خود رسید و ساخت مقابر با پلانهای متنوع در تمام پهنه تحت حکومت سلجوقیان فراگیر شد. در قرآن آیات مشخصی برای تدفین ذکر شده و دفن کردن مرده در خاک به عنوان یکی از اصول مهم شریعت مورد تأ کید قرار گرفته است از سوی دیگر برجسته کردن قبورساختن بنا بر روی آن نه تنها توصیه نشده بلکه به نظر می رسددر بسیاری از مذاهب اسلامی نهی شده است. این تحقیق باروش تحلیلی- توصیفی با توجه به اسناد کتابخانه ای به معرفی بنای سه گنبد ارومیه می پردازد.
۱۲.

مقبره فردوسی از توس تا سیحون، از دیروز تا امروز

نویسنده:
منبع: پژوهش در تاریخ سال ۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۲۱) 63 - 94

کلیدواژه‌ها: فردوسی مقبره آرامگاه معماری هوشنگ سیحون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۹
حکیم ابوالقاسم فردوسی شاعر پر آوازه ایرانی، حافظ و نگهبان زبان پارسی و فرهنگ ایرانی است. پس از درگذشت این شاعر بزرگ ایران زمین، در مقاطع گوناگون تاریخی، ابنیه و عمارت های خاصی در کنار مزار وی از سوی افراد مختلف احداث گردید. اهمیت شناخت این ابنیه و نیز استمرار توجّه به مقبره این شاعر بزرگ تا دوران معاصر سبب شد تا پژوهش حاضر پیرامون شناخت و بررسی این بناها شکل بگیرد. بدین ترتیب تلاش شد تا با بررسی منابع تاریخی و نیز اسناد و مدارک دوران معاصر، سیر تغییر و تحول آرامگاه فردوسی شناسایی شود. از مقاطع مهمی که به  مقبره فردوسی توجه شد دوران پهلوی اول است که از مرحله تصمیم برای ساخت مقبره تا طراحی و ایجاد بنا اختلاف نظرات فراوانی وجود داشته است که در این مقاله موضوعات مهم پیرامون این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است.