مطالب مرتبط با کلیدواژه

تاپسیس


۴۱.

مکانیابی مخازن ذخیره آب با استفاده از GIS و روش تصمیم گیری چند معیاره TOPSIS (مطالعه موردی: جنوب استان سیستان و بلوچستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی سد ArcGIS تاپسیس

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۱۲۱۱ تعداد دانلود : ۵۵۲
با توجه مطالعات اخیر، در سال 2025، کمبود آب در کشورهای فقیر که منابع محدودی دارند و جمعیت آنها به سرعت درحال افزایش است، نمود بیشتری پیدا خواهد کرد. بنابراین یک طرح درازمدت برای حفظ منابع آب لازم است. احداث سدهای مخزنی بزرگ بر روی رودخانه های دائمی کشور یکی از مهمترین طرح ها است و مرحله اصلی برای اجرای این طرح انتخاب مکان مناسب در حوزه آبریز می باشد. هدف از این مطالعه، کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و توسعه روش تصمیم گیری چندمعیاره تاپسیس[1] برای انتخاب و رتبه بندی محل احداث سد در منطقه جنوبی استان سیستان و بلوچستان می باشد. با نظر کارشناسان و داده های موجود معیارهای تعیین مکان بهینه شامل معیارهای زمین شناسی، کاربری اراضی، رسوب، کیفیت آب، فرسایش، آب های زیرزمینی و هیدرولوژی انتخاب گردیده اند. برای مشخص کردن میزان اهمیت معیارهای ورودی از روش وزن دهی نسبتی استفاده شده است. در ابتدا با پیاده کردن الگوریتم تاپسیس در محیط نرم افزار ArcGIS لایه ای تحت عنوان ""نزدیکی نسبی به راه حل ایده آل"" که دارای مقادیر بین صفر و یک می باشد، ایجاد شده است. سپس با مدل سازی مسیر جریان آب و بررسی شرایط توپوگرافی منطقه و انجام محاسبات مربوط به ارتفاع و طول تاج سد و اعمال محدودیت حجم مخزن، 15 گزینه که پتانسیل احداث سد در آنها وجود دارد، انتخاب و در آخر با یافتن مقادیر هر گزینه در لایه ایجاد شده، گزینه ها رتبه بندی شده اند. با توجه به نتایج بدست آمده گزینه A که نمایانگر سد کهیر است، با امتیاز 85/0 بهترین گزینه انتخابی و گزینه P– سمت شرق محدوده- با امتیاز 47/0 بدترین گزینه می باشد و همچنین در بین سدهای احداث شده در منطقه سد پیشین با امتیاز 62/0 بدترین سد انتخاب گردید و گزینه K با امتیاز 67/0 بر روی شاخه سمت راست رودخانه سرباز به عنوان گزینه پیشنهادی انتخاب گردید. [1]- Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS)
۴۲.

شناسایی عوامل بازدارنده مشارکت سالمندان شهر اهواز در فعالیت های بدنی با استفاده از مدل TOPSIS و تدوین راهبردهای آموزشی و مداخلاتی مناسب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: لیزرل سالمند فعالیت بدنی تاپسیس بازدارنده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی تحلیل مقالات و پایان نامه ها
تعداد بازدید : ۹۳۳ تعداد دانلود : ۷۶۸
هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و رتبه بندی عوامل بازدارنده مشارکت سالمندان در فعالیت بدنی بود.این تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری داده ها، پیمایشی-میدانی است. ابزار جمع آمری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است که با بررسی چهارچوب نظری تحقیق 39 معرفه شناسایی و در شش دسته ی کلی طبقه بندی شدند. .جامعه آماری شامل کلیه سالمندان شهر اهواز در سال1393بودند. حجم نمونه به روش تصادفی و با استفاده از فرمول کو کران 383نفر تعیین شد. (383n=).مدل ضرایب معنادار t برای بررسی معناداری رابطه بین معرفه ها و مؤلفه های مربوطه با استفاده از نرم افزار لیزرل ارائه شده است.با توجه به اینکه تمامی اعداد معناداری در مدل بالاتر از 96/1 و نتایج تمامی معرفه ها در نظر گرفته شده برای مؤلفه های مربوطه دارای همبستگی بالای4/0بود ، در نهایت روایی مؤلفه های اندازه گیری پرسشنامه در سطح 05/0 و پایایی 91%تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تاپسیس استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که ،از دیدگاه سالمندان در بین مؤلفه های بازدارنده ،مؤلفه فرهنگی و اجتماعی با وزن(0.0146) بالاترین رتبه و مؤلفه فردی و شخصیتی با وزن(0.0209) پایین ترین رتبه از مؤلفه های بازدارنده مشارکت در فعالیت بدنی را به خود اختصاص داده است.با توجه به جمعیت رو به رشد سالمندان و با توجه به نتایج این تحقیق به نظر می رسد که توجه بیشتر و درک عمیق آموزش دهندگان و سایر متخصصین سلامت در طراحی برنامه های مداخلاتی مناسب می توان مشکلات ورزش و فعالیت بدنی سالمندان را کاهش داد.
۴۳.

پتانسیل سنجی احداث نیروگاه های خورشیدی در ایران با روش های تاپسیس، فازی تاپسیس و فازی سوگنو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاپسیس پتانسیل سنجی فازی تاپسیس نیروگاه های خورشیدی فازی سوگنو

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای صنعتی
تعداد بازدید : ۱۰۵۰ تعداد دانلود : ۶۲۰
ایران در کمربند خورشیدی زمین و نواحی پرتابش آن واقع شده است؛ از این رو در بسیاری از نقاط کشور می توان انرژی مورد نیاز را از طریق خورشید تأمین نمود. عوامل متعددی از جمله میزان تابش کلی خورشیدی، زیرساخت های منطقه ای، شبکه های انتقال نیرو در انتخاب مکان بهینه تأثیرگذارند. این تحقیق با استفاده از سیستم های تصمیم گیری چندمعیاره، مبانی فازی سازی و بهره گیری از ابزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به تلفیق عوامل مؤثر در احداث نیروگاه های خورشیدی فتوولتائیک در مقیاس کشوری می پردازد تا پتانسیل مناطق مختلف کشور ایران در ایجاد این نیروگاه ها تعیین شود. جهت تعیین مناطق مساعد روش های تاپسیس (TOPSIS)، فازی تاپسیس (Fuzzy TOPSIS) و فازی سوگنو (Fuzzy Sugeno) اجرا و قابلیت آن ها مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. پس از اخذ نظرات کارشناسی، پتانسیل سنجی در دو مرحله اصلی اجرا شد: کسر مناطق غیرممکن (قیود) و محاسبه پتانسیل مناطق با استفاده از آنالیزهای مکانی در قالب سه روش مذکور. نتایج نشان داد که روش فازی تاپسیس از منظر پیوستگی نقشه و دخالت دادن داده ها حالت میانه بین دو روش تاپسیس و فازی سوگنو دارد و در قیاس با دو روش دیگر حساسیت معقولی به دقت وزن های ورودی نشان می دهد. روش تاپسیس 71/14% و فازی تاپسیس 33/18% و روش سوگنو 52/20% از کل کشور را برای احداث نیروگاه خورشیدی مناسب دانسته اند. در راستای اولویت دهی به مناطق مختلف کشور، هر سه روش با ضریب همبستگی متوسط 85/0 نتایجی مشابه داشتند. اولویت های اصلی کشور برای نیروگاه های خورشیدی با اختلافی ناچیز بخش های نرمانشیر، نوبندگان، فرجهی، بمپور، شیب کوه و گاوبندی معرفی شدند
۴۴.

پهنه بندی و مکانیابی نیروگاه های خورشیدی در استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقلیم پهنه بندی مکانیابی تاپسیس نیروگاه خورشیدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۷ تعداد دانلود : ۱۰۳۷
یکی از مشکلات قابل توجه در بحث انرژی، روند کاهشی منابع تجدیدناپذیر با اثرات مخرب زیست محیطی بالاست. پژوهش های متعدد با هدف یافتن منابع انرژی تجدیدپذیر جایگزین ، همگان را متوجه خورشید و استفاده از انرژی آن ( با هزینه کمتر نسبت به سایر صورتهای انرژی ) نموده است. با هدف پهنه بندی و مکان یابی نقاط مستعد استقرار پنلهای خورشیدی در مقیاس منطقه ای ، نقشه پهنه بندی دریافت انرژی خورشید تهیه شده توسط سازمان انرژی های نو در ایران بررسی و استان اصفهان با پتانسیل ساعات آفتابی زیاد در طول سال برای پژوهش انتخاب شد. این پژوهش از نظر ماهیت و هدف کاربردی و از نظر روش انجام ، ترکیبی از روشهای کتابخانه ای ،توصیفی و تحلیلی است . اطلاعات مورد نیاز از طریق منابع کتابخانه ای گردآوری و سپس با استفاده از نقشه های طبیعی و با بهره گیری از نرم افزار GIS لایه های مختلف تهیه و با برهم گذاری نقشه های مکانهای مناسب از طریق همپوشانی وزنی ، پهنه های مناسب اقلیمی مکانیابی شدند. سپس از بین گزینه های مختلف با استفاده از روش تاپسیس بهینه ترین مکان انتخاب شده است. نتایج نشان داد که حدود 17 درصد از مساحت استان در وضعیت بسیار مطلوب از لحاظ استقرار پنلهای خورشیدی قرار دارد. بهترین مکانها برای بهره برداری از انرژی خورشیدی به ترتیب شهرستانهای نایین ، میمه ، گلپایگان و شهرضا تشخیص داده شدند. در نهایت پژوهش پیشنهاد می کند به منظور استفاده بیشتر از انرژی تولید شده، کاربری های پر مصرف ، در نزدیکی مراکز جمع آوری و ذخیره انرژی مکانیابی شوند.
۴۵.

مکان یابی مراکز اسکان و امداد از منظر مدیریت بحران با ترکیب تکنیک TOPSIS و روش AHP-GIS در شهر سبزوار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اولویت بندی مدیریت بحران تحلیل سلسله مراتبی مکان یابی سبزوار تاپسیس مراکز اسکان و امداد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۸۵۸ تعداد دانلود : ۴۶۸
یکی از موضوعات مهم از دیدگاه پدافند غیرعامل و مدیریت بحران، شناسایی مکان های مناسب جهت استقرار مراکز اسکان و امداد مصدومین به منظور ساماندهی سریع آسیب دیدگان است. ازاین رو پژوهش حاضر به دنبال شناسایی شاخص های کارآمد جهت مکان یابی مراکز اسکان و امداد و همچنین اولویت بندی این شاخص ها با توجه به شرایط شهر سبزوار است. در این تحقیق ابتدا شاخص های عمده مکان یابی مراکز اسکان و امداد با استفاده از روش تاپسیس اولویت بندی گردیده و سپس بر مبنای شاخص های اولویت بندی شده، مکان یابی مراکز اسکان و امداد برای شهر سبزوار با کمک روش تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که معیارهای نزدیکی به کاربری های مسکونی، نزدیکی به مراکز درمانی، نزدیکی به ایستگاه آتش نشانی، دسترسی مناسب به راه ها و دوری از تأسیسات شهری خطرناک در مکان یابی مراکز اسکان و امداد دارای بیشترین اهمیت می باشد. همچنین با توجه به شرایط و ویژگی های شهر سبزوار معیارهای نزدیکی به کاربری های مسکونی و دسترسی مناسب به راه های دسترسی دارای بیشترین اولویت در مکان یابی این مراکز می باشد. در نهایت بر مبنای معیارهای اولویت بندی شده مشخص گردید بهترین مکان برای مراکز اسکان و امداد در شمال، شمال غرب، جنوب و غرب شهر سبزوار به ترتیب واقع درحوالی خیابان های طالقانی، میدان دکتر علی شریعتی، خیابان امام رضا و خیابان امام خمینی می باشند.
۴۶.

ارائه رویکردی نوین جهت رتبه بندی بانک ها با معیارهای نوین جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد بانکداری تحلیل سلسله مراتبی تاپسیس سیاستهای کلی نظام اداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۶ تعداد دانلود : ۴۷۳
امروزه نظام بانکداری کشور با توجه به موضوع پیوستن به سازمان تجارت جهانی، با چالش های جدیدی همچون ورود بانک های خارجی، شروع به کار بانک های خصوصی و افزایش فعالیت های مؤسسه های مالی و اعتباری روبه رو است . در این مقاله سعی شده است به منظور پیاده سازی این سیاست ها، شاخص هایی برای بانک ها در نظر گرفته شود تا بتوان بانک ها را براساس این شاخص ها رتبه بندی نمود. این رتبه بندی یک محیط رقابتی برای بانک ها به منظور پیاده سازی شایسته این سیاست ها به وجود می آورد. در تدوین این شاخص ها از معیارهای به روز در تحقیقات مختلف در خارج کشور استفاده شده است و شاخص های روش کارت امتیازی متوازن و شاخص های مسولیت اجتماعی شرکتی مورد توجه واقع شده اند. پس از شناسایی 6 معیار اصلی و 25 زیرمعیار، اهمیت آنها با استفاده از نظرات 8 نفر از خبرگان و به کمک روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی مشخص شده است. سپس با استفاده از اطلاعات مالی، نظرات خبرگان و مشتریان امتیاز بانک های مورد مطالعه در هر یک از زیرمعیارها شناسایی شده و به کمک روش تاپسیس فازی به رتبه بندی بانک های مورد مطالعه پرداخته شده است. نتایج نشان داد که جنبه مالی از اهمیتی 22 درصدی و و جنبه اجتماعی 16 درصدی بیشترین و کمترین درصد را دارد. از میان زیر معیارها نیز بازده سرمایه 096/0، کاهش زمان چرخه عملیات 094/0، نسبت سود خالص 079/0 و مصرف کمتر انرژی 073/0 به ترتیب دارای اهمیت بیشتری هستند.
۴۷.

بررسی وضعیت رقابت پذیری اقتصادی شهرهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاپسیس شهرهای ایران آنتروپی شانون شاخص های اقتصادی رقابت پذیری اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۵ تعداد دانلود : ۶۴۸
پژوهش حاضر با هدف تبیین رقابت پذیری شهر های ایران بر مبنای شاخص های اقتصادی انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهرهای مرکزی استان های کشور در سال 1390 می باشد. به منظور تحلیل و تبیین رقابت پذیری شهرهای مرکزی استان های کشور، 20 شاخص اقتصادی براساس اطلاعات سالنامه آماری سال 1390 استخراج گردید. در این پژوهش برای سنجش ضریب اهمیت هریک از شاخص ها، از مدل آنتروپی شانون و برای تحلیل داده ها، از روش تاپسیس استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از نابرابری شهرهای مرکزی استان های کشور در برخورداری از شاخص های رقابت پذیری اقتصادی بودند. شهر تهران با میزان تاپسیس 99 درصد در رتبه اول، شهرهای اهواز و اصفهان، به ترتیب در رتبه های دوم و سوم و شهر های زاهدان، گرگان، خرم آباد، ایلام، زنجان، سمنان، قم، سنندج، اردبیل، شهرکرد، بیرجند، بجنورد و کرج، در رتبه های آخر قرار دارند. در پژوهش حاضر، شاخص های رقابت پذیری اقتصادی در سطح شهرهای مرکزی استان های کشور بررسی شده و ارزیابی این شاخص ها در سطوح پایین تر شهری تا حد زیادی نامشخص و مبهم باقی مانده است؛ ل ذا پی شنهاد می گردد سنجش شاخص های رقابت پذیری اقتصادی حتی الامکان در مقیاس شهرهای کوچک نیز صورت پذیرد تا علاوه بر تبیین تفاوت های بین شهرهای مرکزی استان ها، تفاوت های درون منطقه ای در مقیاس های کوچک نیز تبیین و آشکار گردد.
۴۸.

ارزیابی میزان توسعه یافتگی و توزیع فضایی شهرک های صنعتی مجموعه شهری اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ضریب نابرابری توزیع فضایی شهرک های صنعتی تاپسیس مجموعه شهری اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۳ تعداد دانلود : ۳۳۰
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان توسعه یافتگی و توزیع فضایی شهرک های صنعتی مجموعه شهری اصفهان انجام شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برابر تقسیمات کالبدی مسکن و شهرسازی، مجموعه شهری اصفهان شامل بخش هایی از 7 شهرستان اصفهان، نجف آباد، مبارکه، لنجان، فلاورجان، خمینمی شهر و برخوار و میمه، با مساحتی بالغ بر 8347 کیلومتر مربع می باشد. به منظور بررسی میزان توسعه یافتگی و نحوة توزیع فضایی شهرک های صنعتی در مجموعه شهری اصفهان از مدل تاپسیس استفاده شد. در این روش، برای تشکیل ماتریس تصمیم گیری از 15 شهرک صنعتی موجود در مجموعه شهری به عنوان گزینه های تصمیم و از 8 شاخص تأثیر گذار به عنوان معیارهای تصمیم گیری استفاده شد، سپس ضمن وزن دهی به شاخص ها با استفاده از مدل آنتروپی با مدل تاپسیس، رتبه بندی نهایی انجام شد. نتایج نشان می دهد از 15 شهرک صنعتی موجود، تنها شهرک صنعتی محمود آباد اصفهان با امتیاز 0.948 دارای بیشترین امتیاز (توسعه یافته)، دو شهرک صنعتی مبارکه و اشترجان دارای وضعیت نیمه توسعه یافته و 12 شهرک دیگر مجموعه شهری دارای وضعیت کمتر توسعه یافته بوده اند. توزیع فضایی شهرک های صنعتی مجموعه شهری در سطح شهرستان ها با ضریب 145 درصد، نابرابر ارزیابی شد.
۴۹.

محاسبه ریسک اعتباری و تاثیر آن بر بازدهی در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ریسک اعتباری بازدهی رتبه بندی تاپسیس بورس اوراق بهادار تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۴۵۹
ریسک اعتباری، از مهمترین ریسک هایی است که نهادهای پولی و مالی را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف اصلی پژوهش ارزیابی تاثیر ریسک اعتباری بر بازده سهام است. ابتدا با بررسی مبانی نظری، پژوهش های انجام شده و نظر کارشناسان خبره، عوامل کمّی و کیفی موثر بر رتبه بندی اعتباری تعیین شد سپس پرسشنامه ای تهیه شد تا باتوجه به نظر خبرگان براساس محیط ایران درجه اهمیت شاخص ها مشخص شود، و با استفاده از مدل تاپسیس رتبه بندی ۱۰۶ شرکت بورس اوراق بهادار تهران برای سال های۱۳۹۰-۱۳۹۴ براساس ریسک اعتباری با درجه اهمیت یکسان و متفاوت شاخص ها صورت گرفت؛ سپس براساس نتایج رتبه بندی به تشکیل پرتفوهایی از سهام پرداخته شد و درنهایت تاثیر ریسک اعتباری بر بازده سهام در دو حالت درجه اهمیت یکسان و متفاوت مشخص شد. بنابر نتایج، تاثیر ریسک اعتباری بر بازده در هردو حالت درجه اهمیت یکسان و متفاوت، با تحلیل رگرسیون داده های ترکیبی، بی معنی و با تحلیل رگرسیون داد ه های پانل، معنی دار و معکوس است.
۵۰.

توسعه تاپسیس با درنظر گرفتن پراکندگی بین شاخصهای هر گزینه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاپسیس نقطه ایده آل مثبت و منفی پراکندگی بین شاخصها مطلوبیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۶۱۳
تاپسیس که در گروه جبرانی روشهای تصمیمگیری قراردارد، بر این مفهوم که گزینه انتخابی باید کمترین فاصله را با راه حل ایدهآل مثبت و بیشترین فاصله را با راه حل ایدهآل منفی داشته باشد، استوار است. وجود روند یکنواخت افزایشی و کاهشی در شاخصهای مثبت و منفی از جمله ویژگیهای تاپسیس در تعیین نقاط ایدهآل مثبت و منفی است. این درحالی است که میزان مطلوبیت اختصاص یافته به تصمیمگیرنده بعد از یک سطح مشخصی در هر شاخص چندان ملموس نخواهد بود. بنابراین در رتبهبندی گزینهها علاوه بر مقدار هر گزینه در هر شاخص، مقدار توازن بین شاخصهای هر گزینه باید درنظر گرفته شود تا یک گزینه که در یک شاخص مهم دارای جایگاه مناسب است ولی در سایر شاخصها جایگاه مناسبی ندارد، شانس اول انتخاب نباشد. برای این منظور در این مقاله سعی شد با اضافه کردن بعد مجازی به ماتریس تصمیم که از انحرافات میان شاخصهای هر گزینه حاصل میشود، ضعف ذکر شده تا حد ممکن جبران شود. به- منظور ارزیابی روش ارائه شده، از سه مثال متفاوت استفاده شد. بدین ترتیب که ابتدا توسط روش پیشنهادی ، تاپسیس، VIKOR ، Deng و SAW هریک از سه مثال ارائه شده حل و سپس با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن تعداد همبستگیهای معنی دار میان روش پیشنهادی و تاپسیس با سه روش دیگر مقایسه شد. در ادامه درصد مشابهت رتبه بندی روش پیشنهادی و تاپسیس با VIKOR ، Deng و SAW مقایسه شد
۵۱.

بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و جرم: شواهدی از استان های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد جرم رشد اقتصادی سرقت پانل داده های تابلویی تاپسیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۲ تعداد دانلود : ۳۹۴
از جمله موضوعاتی که همواره مورد توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان در سطح کلان قرار دارد، بحث امنیت و عوامل مؤثر بر آن بوده که جرم از مهم ترین این عوامل به شمار می رود. وجود ناامنی در مناطق مختلف، عواقب زیان باری نظیر کاهش سرمایه گذاری های جدید و به تبع آن عدم حرکت در مسیر توسعه به همراه دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، این مقاله کوشیده است تا تأثیر رشد اقتصادی را بر نرخ جرم (که در این مطالعه سرقت به عنوان نمود آن در نظر گرفته شده است) به تفکیک استان های کشور طی سال های 1388-1379 مورد بررسی قرار دهد. رشد اقتصادی به صورت سرانه تولید ناخالص داخلی واقعی مناطق (استان های کشور) مورد ارزیابی قرار گرفته است. این در حالی است که سرقت های نه گانه عادی به عنوان نمودی از جرم مناطق معرفی گردیده و این نیز با روش تاپسیس(Topsis) تلفیق شده است. تحلیل تأثیر رشد اقتصادی بر جرم با تعابیر مذکور و به تفکیک مناطق کشور نیز با استفاده از روش رگرسیونی داده های تابلویی صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان دهنده تأثیر منفی و معنی دار رشد اقتصادی بر جرم است. بر اساس این نتیجه و از حیث سیاست گذاری، لازم است تا بحث رشد اقتصادی در تمامی مناطق کشور (به ویژه رشد اقتصادی متوازن) در جهت کاهش میزان جرائم (سرقت) در برنامه ریزی های امنیتی آینده بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
۵۲.

رابطه بین سطوح توسعه یافتگی و میزان خسارات تصادفات درون شهری و برون شهری در استان های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تصادفات درون شهری و برون شهری آنتروپی شانون تاپسیس ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰ تعداد دانلود : ۴۹۲
پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین توسعه یافتگی با میزان تصادفات برون شهری و درون شهری در استان های ایران پرداخته است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و برای وزن دهی ۳۹ شاخص، از روش آنتروپی شانون و برای محاسبه توسعه یافتگی از روش تاپسیس استفاده شده است و با روش تحلیل خوشه ای در پنج خوشه رتبه بندی شده است. نتایج، نشان دهندة رابطه معکوس بین توسعه یافتگی و تعداد مصدومان و جان باختگان است. به گونه ای که استان های تهران، اصفهان و خراسان رضوی به ترتیب با ضریب ،(۰٫۴۷۳)، (۰٫۳۸۸) و (۰٫۳۰۷)، توسعه یافته ترین و به ترتیب با دارا بودن ۳۷۴۴۲۳، ۳۰۰۷۰۲ و ۲۱۸۹۸۲ نفر، مصدوم و متوفی بیشترین تلفات را دارند. به نظر می رسد، چنین رابطه ای در نتیجة عدم توازن بین این سطح از توسعه یافتگی و تعداد وسایل نقلیه در استان های توسعه یافته ایران است که در صورت برقراری تعادل و توازن بین وضعیت توسعه یافتگی و تعداد وسایل نقلیه در این استان ها این رابطه مستقیم خواهد بود.
۵۳.

ارزیابی بهینة گسترش فیزیکی شهر زنجان با استفاده از سیستم های اطلاعات مکانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیستم اطلاعات مکانی تاپسیس توسعة شهری جهت بهینة توسعه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای توسعه
تعداد بازدید : ۷۶۴ تعداد دانلود : ۴۹۸
توسعة روزافزون شهر و رشد بی رویة جمعیت شهری منجر به گسترش مهارنشدنی ساختار فضایی شهرها شده است. این مسئله لزوم هدایت آگاهانه، ساماندهی و آمایش سرزمین را دوچندان کرده است. شهر زنجان، با توجه به محدودیت های فیزیکی و زیست محیطی، نیازمند برنامه ریزی دقیق درمورد توسعة شهری است. هدف تحقیق حاضر تعیین جهت بهینة گسترش شهر، با درنظرگرفتن معیارهای توسعة آتی است. برای تعیین زمین های مناسب برای توسعة بهینة آتی، از مجموعة دَه معیار در قالب عوامل زیست محیطی، فیزیکی و اجتماعی استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل معیارهای منتخب پژوهش، با استفاده از دیدگاه های کارشناسان مربوط به حوزة بحث و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، این معیارها ارزش گذاری شدند. در ادامه، با اوزان به دست آمده در قالب تحلیل های مکانی در محیط، سیستم های اطلاعات مکانی بر معیارها اعمال شد. در پایان، با به کارگیری روش تاپسیس (TOPSIS) به منزلة روش تصمیم گیری چندمعیاره، اولویت اراضی مناسب توسعة شهر در محدودة قانونی به دست آمد. نتایج بیانگر آن است که مناسب ترین مکان ها برای گسترش آتی شهر، نخست، زمین های شمال شرق و شرقی و در اولویت دوم، زمین های شمال غرب است. همچنین، 15٪ گسترش از سال 2005 در زمین های نامطلوب بوده است.
۵۴.

ارائه نقشه راه بکارگیری ابزارهای تولید ناب به منظور بهبود عملکرد تامین کنندگان (مورد مطالعه: زنجیره تامین شرکت ساپکو)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: تولید ناب ارتقا تامین کنندگان تاپسیس دیماتل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۲ تعداد دانلود : ۴۵۰
در عصر حاضر جایگاه رقابتی سازمان ها به عملکرد زنجیره تامین وابسته است، لذا تامین کنندگان می تواند سازمان را در دست یابی به اهداف خود یاری رسانند. یکی از رویکردهای بهبود عملکرد تامین کنندگان ارتقا آنها با استفاده از ابزارهای تولید ناب می باشد که منجر به  بهبود عملکرد در حوزه کیفیت، مدیریت هزینه و کاهش زمان انتظار می شود. هدف از این تحقیق بررسی اولویت بکارگیری ابزارهای مختلف ناب با محوریت نیل به اهداف تولید ناب در بخش زنجیره تامین بزرگترین شرکت خودروسازی ایران می باشد. در ابتدا ابزارهای مختلف تولید ناب با استفاده از مطالعات کتابخانه ای استخراج شده است سپس میزان اهمیت هر یک از ابزارها با توجه به سه خروجی تولید ناب شامل بهبود کیفیت، کاهش هزینه و کاهش زمان انتظار با استفاده از روش تاپسیس ابزارها اولویت بندی شده است. سپس میزان تاثیر پذیری و تاثیرگذاری ابزارهای ناب بر یکدیگر از طریق روش دیماتل استخراج شده است. در مرحله بعدی تحقیق با استفاده از اولویت بندی ابزارها و همچنین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری شاخص ها نقشه راه استقرار ابزارهای ناب استخراج شده است. نتایج تحقیق نشان داده که در بین اهداف تولید ناب اهداف کاهش هزینه، کاهش زمان انتظار و افزایش کیفیت از اهمیت بیشتری برخوردارند و نقشه راه استقرار ابزارهای ناب شامل کارکنان(بهبود مستمر، سازماندهی و مدیریت عملکرد)، کایزن، نقشه جریان ارزش، 5S، کار استاندارد، نگهداری و تعمیرات بهره ور، جیدوکا، سیستم کششی، تعویض قالب تک دقیقه ای، هجونکا، جریان پیوسته می باشد.
۵۵.

اندازه گیری و رتبه بندی کارایی شرکتهای داروسازی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش تاپسیس و تحلیل پوششی داده ها

کلیدواژه‌ها: کارایی رتبه بندی شرکت های داروسازی تحلیل پوششی داده ها تاپسیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۶۱۲
با توجه به اهمیت صنعت دارو در سلامت ملی، بدون شک شرکت های داروسازی در کشورهای فقیر و ثروتمند، تحت فشار تقاضای جامعه جهت توسعه تولید و فروش داروهای مورد نیاز آنها با یک قیمت مقرون به صرفه قرار خواهند گرفت. به همین دلیل شرکت ها به دنبال راه حلهایی هستند تا بتوانند از یک طرف این خواسته را پوشش دهند و از طرف دیگر بتوانند در سودآوری کسب و کار خود نیز موفق شوند هدف از این تحقیق اندازه گیری و رتبه بندی 23 شرکت داروسازی پذیرفته شده در بورس با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها در بازه زمانی 1395-1391می باشد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از تاپسیس متغیرهای ورودی و خروجی وزن دهی شدند و سپس میزان کارایی شرکت های داروسازی فعال در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده تحلیل پوششی داده ها اندازه گیری و سپس با استفاده از روش تاپسیس رتبه بندی شدند. شاخص های کارایی که شامل 3 ورودی و 3 خروجی می باشند، محور تکنیک مذکور را تشکیل داده اند. نتایج بیانگر آن است که امتیاز کارایی شرکت های پذیرفته شده در بورس با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها برای دوره مورد بررسی جداگانه محاسبه شده، بدین صورت شرکت هایی که در هر دوره مورد بررسی دارای امتیاز کارایی یک بوده به عنوان شرکت های کارا و مابقی شرکت های دارای امتیاز کمتر از یک، به عنوان شرکت های ناکارا می باشند و نیز در رتبه بندی نهایی با استفاده از روش تاپسیس نتایج به دست آمده نشان داد شرکت مواد داروپخش رتبه اول، شرکت داروسازی کوثر رتبه دوم و شرکت پارس دارو رتبه سوم را کسب نمودند. نتایج تحقیق حاکی از توانایی بالای مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها در تعیین شرکت های کارا می باشد.
۵۶.

تبیین نابرابری و رتبه بندی دانشگاه های شهر تهران جهت نیل به توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاپسیس توسعه پایدار دانشگاه رتبه بندی نابرابری آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۵۵۶
مطالعه نابرابری آموزشی و حذف یا کاهش آن موضوعی است که پژوهشگران و دولت ها به آن توجه دارند؛ از این رو در پژوهش حاضر، به بررسی نابرابری و رتبه بندی دانشگاه های شهر تهران پرداخته شد. در این پژوهش دانشگاه ها در دو دسته شاخص های اسنادی و غیراسنادی، و تلفیق شاخص ها ارزیابی شدند. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه های شهر تهران بود. برای نمونه گیری نیز از روش طبقه ای با انتساب مناسب استفاده شد. همچنین ۳۸۳ نفر برای نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه میان آن ها توزیع شد. نوع پژوهش توصیفی-تحلیلی است که جمع آوری اطلاعات آن به صورت میدانی و کتابخانه ای صورت گرفت. هدف پژوهش نیز کاربردی است. برای سنجش مؤلفه ها از پرسشنامه استفاده شد و اعتبارسنجی روایی شاخص ها با نظر استادان و متخصصان مربوط صورت گرفت. پایایی اجزای پژوهش به روش آلفای کرونباخ بررسی شد که آلفای آن 951/0 بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss، و برای رتبه بندی دانشگاه ها از نظر شاخص های پژوهش، از مدل تاپسیس استفاده شد. براساس یافته ها، دانشگاه تهران در اغلب شاخص ها رتبه اول را دارد. دانشگاه های تهران از نظر برخورداری از شاخص های مختلف با هم متفاوت هستند. دانشگاه های جامع، دانشگاه تهران، تربیت مدرس و شهید بهشتی، با مقادیر تاپسیس 963/0، 519/0 و 235/0 به ترتیب در جایگاه های اول تا سوم قرار دارند. دانشگاه های فنی مهندسی، صنعتی شریف، امیرکبیر، علم و صنعت و خواجه نصیرالدین طوسی با مقادیر تاپسیس 525/0، 438/0، 387/0 و 232/0 به ترتیب رتبه های اول تا چهارم را دارند.
۵۷.

بخش بندی قیمتی بازار خودروی سواری ایران و رتبهبندی خودروها در بخشهای قیمتی با استفاده از روش ترکیبی دیمتل خوشه بندی دو - مرحله ای تاپسیس و وزن دهی دو مرحله ای آنتروپی شانون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوریتم خوشه بندی دومرحله ای بخشبندی قیمتی تاپسیس دیمتل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۴۸۷
امروزه بیش از 055 نوع خودروی نو در بازار خودروی ایران وجود دارد که نسبت به دهه گذشته رشد قابل توجهی داشته است. تنوع بالای مدلها امکان انتخاب خودرو را دشوار میسازد. تاکنون مدلی ریاضی جهت بخشبندی و رتبهبندی بازار خودرو توسعه داده نشده است که تعداد خوشههای بهینه توسط الگوریتم و با استفاده از مدل ریاضی تعیین شود و نیز در رتبه بندی، وزن دهی به معیارها بهصورت خودکار صورت پذیرد. پژوهش فوق روشی ترکیبی را توسعه میدهد. ابتدا با استفاده از روش دیمتل، قیمت به عنوان تاثیرپذیرترین معیار انتخاب میشود و سپس براساس روش خوشه بندی دومرحله ای، بخشهای قیمتی بازار بهصورت خودکار شناسایی میشوند. سپس، با استفاده از روش وزندهی آنتروپی شانون دومرحله ای به تمامی امکانات خودروها وزن مناسب تخصیص داده میشود و با استفاده از تاپسیس، رتبه بندی خودروها براساس تمامی مشخصات عملکردی، امکانات، ارزش برند، ارزش استایل و نیز قیمت در داخل بخشهای قیمتی انجام میشود. آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن نیز جهت مقایسه رتبه بندی مدل با رفتار بازار خودروی ایران انجام شده است. نتایج نشان میدهد که میتوان بازار خودرو را در شش سطح مختلف بخشبندی نمود و نیز در هر بخش قیمتی، قیمت تنها عامل تعیین کننده در مطلوبیت یک خودرو نمیباشد، بلکه ترکیبی وزنی از مشخصات عملکردی، امکانات و قیمت یک خودرو در مقایسه با رقبای موجود در آن بخش، تعیین کننده بهینه ترین انتخاب برای مشتری میباشد
۵۸.

ارزیابی جاذبه های گردشگری حوضه آبخیز قره سو براساس میزان تأثیرپذیری و تأثیرگذاری شاخص های محیط زیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اثرهای متقابل انتروپی شانون تاپسیس دیمتل گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۳۷۸
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ جاذبه های گردشگری از ﻣﻠﺰوﻣﺎت اساسی ﺣﺮﮐﺖ جامعه ملی و محلی ﺑﻪ ﺳمت توسعه متعادل و هماهنگ با پتانسیل سرزمین اﺳﺖ. این پژوهش با هدف ارزیابی جاذبه های گردشگری حوضه آبخیز قره سو در استان گلستان، بر مبنای میزان تأثیرپذیری و تأثیرگذاری معیارهای محیط زیستی صورت پذیرفت. با تعیین معیارها از جنبه های اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی و آماده سازی لایه های اطلاعاتی، تجزیه وتحلیل معیارها از نظر میزان اثرگذاری و اثرپذیری بر مبنای روش دیمتل (DEMATEL) و وزن دهی آن ها با استفاده از روش انتروپی شانون (Entropy Shannon) انجام شد. در بخش تحلیل مکانی نیز هم پوشانی لایه های اطلاعاتی براساس روش تاپسیس (TOPSIS) انجام شد. براساس نتایج تحقیق، معیارهای شکل زمین و تراکم پوشش گیاهی، از نظر میزان تأثیرگذاری و معیار دسترسی به تسهیلات، از نظر میزان تأثیرپذیری، در مقایسه با دیگر معیارها در اولویت قرار دارند. نتایج وزن دهی معیارها نیز نشان داد در ارزیابی جاذبه های گردشگری منطقه مطالعاتی، معیارهای دسترسی به تسهیلات، شکل زمین و تراکم پوشش گیاهی به ترتیب با ارزش های 229/0، 147/0 و 123/0 در رتبه های نخست قرار دارند. همچنین از لحاظ جاذبه های گردشگری، بخش هایی از نیمه جنوبی حوضه دارای شرایط مطلوبی است و بقیه مساحت منطقه به خصوص قسمت های شمالی وضعیت مناسبی ندارد.
۵۹.

تبیین نقش عوامل مؤثر بر تحقق پذیری طرح های توسعه شهری (مطالعه موردی: شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کاربری زمین طرح های توسعه شهری تحقق پذیری تاپسیس شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۵۴۳
طرح های توسعه شهری در ادامه سیر تکاملی خود با هدف خدمت به بشر و با الگو پذیری از مؤلفه های توسعه پایدار به سمت هر چه کاراتر شدن پیش می رود. در این میان دستیابی به اهداف طرح ها می تواند عیار موفقیت و واقع نگری و انسانی بودن طرح ها را عیان سازد. در این بین یکی از اهداف مهم طرح های توسعه شهری تأمین خدمات اساسی و زیرساخت های انسانی و شهری برای توسعه همه جانبه سکونتگاه های انسانی است. در این راستا هدف اصلی این مقاله تبیین عوامل مؤثر بر تحقق پذیری کاربری های خدماتی در شهر شیراز و شناسایی دلایل آن می باشد. به منظور دستیابی به هدف فوق پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که؛ مهم ترین عوامل اثرگذار (اصلی) بر تحقق طرح های توسعه شهری (مطالعه موردی: شیراز) چیست؟ این پژوهش نوعی تحقیق تبیینی است که ابتدا با بهره گیری از منابع اسنادی- کتابخانه ای، مفاهیم مرتبط با تحقق پذیری و کاربری اراضی مورد بررسی قرار داده و سپس با تکمیل پرسشنامه برآمده از معیارها و شاخصه های ادبیات نظری تحقیق در میان 185 نفر از مدیران ارشد شهری و کارشناسان مربوط و همچنین اساتید هیئت علمی دانشگاه مرتبط با موضوع و با استفاده از مدل تاپسیس و روش های آماری عوامل مؤثر بر تحقق پذیری کاربری های خدماتی در شهر شیراز تبیین می نماید. نتایج تحقیق نشان می دهد که معیار بسترهای قانونی مناسب، بیشترین تأثیر را در تحقق پذیری طرح های توسعه شهری داراست و معیارهای نوع مالکیت زمین، مشارکت ذی نفعان و ذی نفوذان، امکانات مالی و اجرایی شهرداری ها، تعیین مشاور مجرب، نقش مدیریت شهری در تأمین زمین و سرمایه گذاری بخش خصوصی، کمترین تأثیر را در تحقق پذیری طرح ها داراست.
۶۰.

ارزیابی شاخص های پایداری در حمل ونقل شهری با استفاده از روش تاپسیس (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پایداری تاپسیس شاخص های حمل ونقل کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۳۶۴
در این مقاله شاخص های پایداری در حمل ونقل شهری کرمانشاه با هدف اولویت بندی گزینه های ایده آل در سیستم حمل ونقل این شهر ارزیابی، و بر شیوه های حمل ونقل عمومی تأکید می شود. بدین منظور، چهار گزینه تاکسی، اتوبوس، منوریل و پیاده روی به عنوان چهار شیوه حمل ونقل عمومی، با توجه به بیست شاخص در حوزه های اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی ارزیابی شده است. از آنجا که در پژوهش حاضر، شاخص های متفاوتی برای انتخاب گزینه ها به کار رفته است، به منظور تحلیل و ارزیابی، روش های تصمیم گیری چندشاخصه و تکنیک تاپسیس استفاده شده است. این پژوهش توصیفی است و جامعه آماری آن شامل متخصصان حوزه حمل ونقل در شهر کرمانشاه است. نمونه آماری این پژوهش شامل چهل نفرند که به صورت تصادفی انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه جمع آوری شد و درمجموع، از هر نفر بیست نکته درباره جنبه های مختلف پایداری پرسش شد. پاسخ ها در قالب طیف لیکرت پنج قسمتی دسته بندی شدند. پس از طی فرایند پیش آزمایش، سنجش روایی و پایایی آن صورت گرفت. برای سنجش پایایی از آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS استفاده شد که حدود 734/0 است. بدین ترتیب، پرسش ها سازگاری درونی دارند. پرسشنامه های نهایی بین چهل نفر از متخصصان حوزه حمل ونقل شهری شامل کارشناسان این حوزه و استادان برنامه ریزی شهری توزیع شد. مطابق نتایج، پیاده روی در رتبه اول، تاکسی و اتوبوس در رتبه دوم و منوریل در رتبه نهایی از نظر اهمیت قرار دارند. در این بین، پیاده روی به دلیل هزینه کمتر، انعطاف پذیری بیشتر، افزایش تعامل اجتماعی و حمایت از محیط زیست، امتیاز بیشتری دارد. منوریل نیز به دلیل افزایش میزان سرمایه گذاری، تأثیر بیشتر بر پراکنش شهری، و انعطاف پذیری اندک، نامطلوب ترین گزینه است. از طرفی اختلاف اندکی میان گزینه های تاکسی، اتوبوس و پیاده روی وجود دارد؛ بنابراین، برای حفظ پایداری سیستم حمل ونقل شهری، ترکیبی از عناصر تاکسی، اتوبوس و پیاده روی برای سفرهای درون شهری پیشنهاد می شود.