امیراحمدی

از جمله سرزمین های کهن در غرب ایران، منطقه لرستان می باشد که با پیشینه تاریخی و وجود خاندان های بزرگ حکومتگر اتابکان و والیان از عصر سلاجقه تا دوره پهلوی در این سرزمین، اثری مربوط به تاریخ محلی به دست نیامده است. از دلایل آن می توان به زندگی عشایری و عدم کتابت و بی میلی حاکمان این دیار به ثبت تاریخ خود، اشاره نمود. با ورود رضاشاه به این سرزمین و توجه فرماندهان نظامی مانند امیراحمدی و رزم آرا به لرستان، ثبت وقایع شروع شد که بعد از آن با تکیه بر آثار این دو، وقایع نگاری در لرستان شکل نوینی به خود گرفت. این تحقیق به شیوه کتابخانه ای انجام شده است و هدف آن واکاوی دلایل عدم ثبت تواریخ محلی در لرستان تا عصر رضاشاه با تکیه بر بررسی عوامل بازدارنده ثبت تاریخ محلی لرستان و اشاره به اثر گذاری فرماندهان نظامی لرستان در عصر رضاشاه بر شکل گیری منابع تاریخنگاری لرستان و شناخت و معرفی آثار آنها بوده و همچنین پاسخگویی به این سؤال است: چه عواملی باعث توجه به تاریخ محلی در لرستان بعد از حمله لشکر غرب در لرستان شد؟ به نظر می رسد که تواریخ محلی لرستان به دلیل عدم حمایت حاکمان محلی آن، شیوه زندگی عشایری و عدم کتابت، شکل نگرفت.

   اسماعیل آقا شکاک معروف به سمکو که از سال های انقلاب مشروطه وارد کشمکش هایی با حکومت مرکزی شده بود، سرانجام در تابستان 1301ه.ش شکست خورد و به آن سوی مرزها گریخت اما در پی درخواست های مکررش بالاخره حکومت ایران وی را مورد عفو قرار داد و اجازه بازگشت داد. اسماعیل آقا کمی پس از بازگشت به چهریق دوباره درصدد گسترش قدرت خود برآمد و مهر در سال 1305 دست به شورش زد اما این بار هم از قوای دولتی شکست خورد و چاره ای جز فرار به آن طرف مرزها ندید. پژوهش حاضر با تکیه بر اسناد و منابع موجود و به روش توصیفی- تحلیلی در تلاش است به این پرسش پاسخ دهد که چرا سمکو به رغم بخشیده شدن از سوی حکومت ایران دوباره دست به شورش زد؟ یافته های پژوهش نشان می دهند وی تحت تأثیر برخی عوامل داخلی و خارجی همچون رقابت با رقیب دیرینه اش عمرخان شکاک، اقدامات سرتیپ امیر احمدی، برخورد مأموران دولت، مداخلات ترکیه و همچنین نگرانی از قرارداد دوستی 1305 ایران و ترکیه دست به شورش زد.