شبکه حمل ونقل

هدف: وجود یا عدم وجود قابلیت دسترسی به سیستم حمل ونقل به عنوان یکی از شاخص های توسعه پایدار می تواند اثرات مختلفی بر تغییرات ارگانیکی و غیرارگانیکی مناطق روستایی داشته باشد. پژوهش حاضر به دنبال بررسی و ارزیابی تأثیر حمل و نقل بر تغییرات اندام وار در روستاهای بخش مرکزی شهرستان تبریز، به عنوان رهیافتی برای برنامه های آینده، کمک در تصمیم گیری ها و برنامه ریزی ها در جهت توسعه ابعاد روستایی خواهد بوده و نیز راهکارهایی جهت ارتقای شبکه حمل ونقل در نواحی روستاهای مورد مطالعه ارائه می دهد. روش: مطالعه حاضر با توجه به ماهیت موضوع توصیفی– تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی بوده و برای گردآوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی استفاده شده است. در این پژوهش، ۱۹ روستا که نزدیک ترین فاصله را به شهر تبریز دارند، به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند و با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳۳۱ نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. آن گاه برای هر روستا نسبت یا سهم جامعه نمونه با توجه به نسبت هر روستا به کل جامعه از نظر تعداد جمعیت محاسبه شده است. ابزار مورد استفاده، پرسش نامه می باشد که روایی آن از سوی متخصصان و کارشناسان امر مورد تأیید قرار گرفته و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر (۸۳/۰) به تأیید رسیده است. یافته ها: در این پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS، تأثیر حمل ونقل بر توسعه ابعاد روستایی (اقتصادی، آموزشی، سلامت و رفاه اجتماعی) مورد سنجش قرار گرفت. در ابتدا جهت روشن شدن تفاوت بین روستاهای مورد مطالعه از لحاظ وضعیت حمل ونقل و تغییرات اندام وار از آزمون دانکن استفاده شد. براساس نتایج حاصل از این آزمون، روستاهای مایان سفلی و کندرود در جایگاه نخست و روستاهای کرجان و اسکندر در جایگاه آخر قرار گرفته اند. شایان ذکر است که بین توسعه حمل ونقل روستاها و جمعیت رابطه قوی و معناداری وجود دارد. درباره ارتباط بین وضعیت حمل ونقل و توسعه روستایی در ابعاد مختلف، ضریب هم بستگی پیرسون نشان داد که بین وضعیت حمل ونقل و تغییرات اندام وار روستاها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. در ادامه مدل رگرسیونی گویای آن است که قابلیت دسترسی به حمل ونقل روستایی موجب تغییرات اندام وار (اشتغال و رونق اقتصادی، آموزش، سلامت و رفاه اجتماعی) در نواحی روستایی مورد مطالعه شده است؛ به طوری که حمل ونقل در تغییرات اندام وار روستاهای بخش مرکزی شهرستان تبریز ۴۸ درصد تأثیر مثبت داشته است. اصالت و ارزش: با توجه به اهمیت و نقش سیستم حمل ونقل در توسعه و تغییرات اندام وار روستایی، این مبحث نسبت به دیگر مباحت روستایی کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. بنابراین در محدوده مورد مطالعه اولین تحقیقی است که صورت گرفته است. با توجه به پتانسیل و ظرفیت ها فراوانی که استان آذربایجان شرقی به خصوص روستاهای شهرستان تبریز دارند، نتایج این تحقیق می تواند مؤثر واقع شود و راه گشای بسیاری از مشکلات روستاییان باشد.

هاب ها تسهیلات ویژه ای هستند که در شبکه های توزیع، به عنوان واسطه های توزیع عمل می کنند. در این مقاله، مسئله مکان یابی هاب میانه تک تخصیصه چندمحصوله بررسی شده است. با توجه به موضوع کمیابی منابع در اقتصاد، چگونگی تأمین مالی و محدودیت های بودجه ای در تصمیم گیری های اقتصادی اهمیت زیادی دارد. در پروژه های مهم و زیرساختی مورد نیاز کشور برای توسعه زیرساخت ها، به حضور سرمایه گذاری خارجی و استفاده از تسهیلات بانک ها و مؤسسات خارجی نیاز اساسی است؛ بنابراین، در مدل پیشنهادشده، شیوههای تأمین مالی شامل «تسهیلات بانکی»، «تسهیلات ارزی» و «بودجه دولتی با لحاظ کردن محدودیت منابع مالی» برای تأسیس هاب به مدل اضافه شده است. با توسعه ساختار مدل سازی مسئله مکان یابی هاب چندمحصوله با استفاده از حمل ونقل زمینی، هزینه تأسیس هاب های ترکیبی (جاده ای- ریلی) و هزینه حمل ونقل بین هاب ها و هاب به غیر هاب در تابع هدف کمینه شده است. اطلاعات به کاررفته از آمار ارائه شده حمل ونقل جاده ای کشور در سال 1392 به دست آمده است. برای حل مسئله، از نرم افزار گمز 24.1.3 برای کدنویسی مدل استفاده شده است. نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی نقاط بهینه تأسیس هابها و همچنین بهترین شیوه تأمین منابع مالی با درنظر گرفتن محدودیتهای مالی را تعیین می کند.