کارآمدی معلم

در سال­های اخیر مفهوم تحول حرفه­ای در حیطه آموزش زبان دوم خصوصا عوامل تاثیرگذار بر آن در دوره پساروش از اهمیت بسیار برخوردار شده است. این تحقیق با استفاده از پرسشنامه دلینگر و همکاران به ارتباط بین مولفه­های این پرسشنامه و سه عامل معلم شامل جنسیت، تجربه، و پیشینه تحصیلی می­پردازد. نتیجه تحقیق در مورد 59 معلم نشان می دهد که این عوامل عمدتا تاثیری بر برداشت معلمان ار کارآمدی خود ندارند. نتایج دال بر آن است که معلمان نیازمند رویکرد تامل­گرا هستند تا درک درستی از کارآمدی خود پیدا کنند.

طی سالهای اخیر، معلمین به عنوان یکی از مهمترین عوامل در تعلیم و تربیت بیش از پیش مورد توجه محققین قرار گرفته­اند. در این راستا، تلاشهای زیادی جهت یافتن روابط بین متغیرهای مختلف معلمان (از جمله کارآمدی، تحلیل­رفتگی شغلی، سبک تدریس و هوش هیجانی) و ویژگیهای جمعیت شناختی آنان (نظیر جنسیت، میزان تحصیلات، و سابقه تدریس) در رشته­های وابسته به تعلیم و تربیت صورت گرفته است. با این وجود، فقدان چنین تحقیقاتی در رشته آموزش زبان انگلیسی محسوس می باشد. هدف از تحقیق حاضر، یافتن روابط میان برخی از این متغیرها در بین معلمان زبان انگلیسی ایرانی بود. بدین منظور، 264 معلم زبان انگلیسی به چهار پرسشنامه کارآمدی، تحلیل­رفتگی شغلی، سبک تدریس، و هوش هیجانی پاسخ دادند. نتایج تحلیل داده­های جمع­آوری شده حاکی از وجود همبستگی معنا دار در بین برخی از اجزا این چهار متغیر از یکسو و اختلاف معنا دار در بین بعضی از این اجزا بر اساس جنسیت، میزان تحصیلات، و سابقه تدریس افراد شرکت­کننده در تحقیق بود.

اهمیت برنامه های پیشرفت حرفه ای در بالا بردن کارآمدی معلم در دو دهه اخیر توجه محققین را در حیطه تربیت معلم به خود جلب کرده است. با این وجود، به نقش و تاثیر برنامه های آموزشی دانشگاه ها و کلاس های ارائه شده توسط آنها در بالا بردن کارآمدی معلمان، به ویژه در زمینه تربیت معلم برای آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه توجه کافی صورت نگرفته است. بنا بر این، تحقیق حاضر به بررسی تاثیر کلاس های ارشد آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه بر روی کارآمدی دانشجویان این رشته در ایران پرداخت. به علاوه، جهت کنترل تاثیر تجربه تدریس، کارآمدی دانشجویان با تجربه در تدریس و دانشجویان نو آموز و کم تجربه نیز بررسی گردید. بدین منظور، ۲۷۷ دانشجو از هفت دانشگاه اصلی تهران در این تحقیق شرکت کردند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که کلاس های ارشد آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه تاثیر معناداری بر کارآمدی معلمان نداشته است. با این وجود، نتایج نشان دادند که میان کارآمدی کّلی و زیر شاخه های کارآمدی معلمان با تجربه در تدریس و معلمان کم تجربه یا نو آموز تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، نتایج مصاحبه ها نشان داد که بر خلاف معلمان کم تجربه تر که علاقه بیشتری به درس تدریس عملی داشتند، معلمان با تجربه در تدریس علاقه مند به هر دو کلاس های تئوری و عملی بودند. علیرغم این تفاوت، شباهت هایی به ویژه در زمینه کارآمدی برای اداره کردن کلاس ها و مهارتهای آموزشی یافت شد.