دفن در حرم

در کتب روایی امامیه، روایاتی وجود دارند که برخی مصونیت های اُخروی از حیث عذاب و حساب را برای متوفیان و مدفونان در حَرَمَین، بیان می کند. برخی از این روایات، فاجران را نیز مشمول این حکم خوانده اند. تعارض این روایات با آیات و روایاتی که انسان را در گرو عمل و عقیده ی خویش دانسته و هرگونه ظلم در حساب را نفی می کند، و عدم تطابق با شناخت دینی حاصل از عقل، دست کم فرضیه ی ضعف قسمتی از این روایات را به وجود آورده و موجب شکل گیری این پژوهش مبنی بررسی و ارزیابی سندی و محتوایی این روایات گردید. نگارندگان در این راستا، نخست به بررسی سندی روایات پرداخته و اسناد روایات دارای سند را به بوته بررسی رحالی نهادند و سپس، به بررسی محتوایی پرداخته و پس از به دست دادن محتوای هر روایت، سازگاری یا ناسازگاری آن با منظومه معارف دین را بر پایه منابع معتبر بویژه قرآن، مورد بررسی قرار داده اند. لازم به ذکر است که روش این تحقیق در بررسی و استنتاج، توصیفی-تحلیلی، و در گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده است. بر اساس این تحقیق، بیشتر این روایات از نظر سندی ضعیف بوده و مضامین ظاهری برخی از آن ها نیز به دلیل تعارض با ادله ی قطعیه ی دینی، قابل پذیرش نبوده و تنها با تأویل روایات و عدول از منطوق آن ها، می توان مضمون قابل پذیرشی برای مابقی آن ها به دست داد.