نقش دیوار

هرگاه اشعار سعدی با توجه به مفاهیم و کلیدواژگان مربوط به هنرهای تجسمی و تصویری تحلیل شود، معلوم خواهد شد که وی حساسیت و توجه ویژه ای به هنرهای تصویری و نقاشی های موجود در دنیای پیرامون خویش اعم از نقاشی های دیواری یا تصویرگری کتاب داشته است. حال که هنرهای تصویری به دلیل ناپایداری مواد و مصالح با کمبود منابع تاریخی مواجه هستند، این پرسش مطرح می شود که آیا گونه شناسی و صورت بندی انواع نقاشی که در سروده های سعدی به آنها اشاره شده، می تواند دریچه جدیدی برای شناخت تاریخ نقاشی در سده هفتم هجری بگشاید و بخشی از کاستی های منابع تاریخی را جبران کند. هدف این نوشتار در وهله نخست، شناسایی و صورت بندی مضامین و واژگان مربوط به هنرهای تصویری در اشعار سعدی و سپس تحلیل تاریخی و اجتماعی آنهاست. یافته های این پژوهش گویای این مطلب است که آنچه سعدی از رواج گونه های مختلف نقاشی در روزگار خود ذکر کرده، گاه چنان بدیع و جذاب هستند که اصلاح برخی دیدگاه های تاریخی پیشین را ضرورت می بخشند. از آن جمله است اطلاعات ناب و شورانگیزی که او درباره رونق چهره پردازی با هدف شبیه سازی در اشعار خود آورده است. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی نگارش یافته و اطلاعات مندرج در آن با استفاده از منابع کتابخانه ای حاصل آمده است.